Ο απευθείας διαπραγματεύσεις με τις εμπλεκόμενες πλευρές στη Γάζα και το σχέδιο για την ανάταξη του κατεσταμμένου θύλακα – Πώς έπεισε ο Trump τον Netanyahu να οπισθοχωρήσει… - Η πειθώ διά της ισχύος!
Η ρήξη στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός Ισραήλ - Hamas τον Μάρτιο θα μπορούσε να σημάνει το τέλος οποιασδήποτε προοπτικής για μια συνολική συμφωνία μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων – είτε θα μπορούσε να κινητοποιήσει προσπάθειες για μια τέτοια συμφωνία. Όλα εξαρτώνται από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump και τι θα επιλέξει να κάνει στη συνέχεια σε μια από πλέον εύφλεκτες γεωπολιτικές περιοχές του κόσμου.
Ένα σχέδιο που εγκρίθηκε από τους Άραβες ηγέτες στο Κάιρο τον περασμένο μήνα παρέχει μια προσέγγιση για την ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης Γάζας χωρίς τον εκτοπισμό του πληθυσμού της και χαράσσει μία πορεία για μια παλαιστινο-ισραηλινή ειρήνη.
Ωστόσο, δεν έχει αντιμετωπιστεί το καίριο ζήτημα πώς να πειστεί η Hamas να συμφωνήσει να παραδώσει τα όπλα της.
Η σταθεροποίηση της κατάστασης ασφαλείας στη Γάζα απαιτεί την αντιμετώπιση τέτοιων ερωτημάτων σε μια συμφωνία μεταξύ των δύο μεγαλύτερων παλαιστινιακών πολιτικών παρατάξεων - της Fatah, του κυβερνώντος κόμματος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) και της Παλαιστινιακής Αρχής, και της Xamas.
Επειδή το Ισραήλ στοχεύει να αποτρέψει την αναγνώριση ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, μια τέτοια συμφωνία θα είναι εφαρμόσιμη μόνο εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες την υποστηρίξουν και χρησιμοποιήσουν την ισχύ τους για να διασφαλίσουν ότι το Ισραήλ δεν θα την υπονομεύσει.
Η άμεση εμπλοκή της κυβέρνησης Trump σε διαπραγματεύσεις με τη Hamas και την προθυμία της να ασκήσει πίεση σε φίλους και εχθρούς έχουν καταστήσει τον Trump μοναδικά κατάλληλο Αμερικανό πρόεδρο για να το επιτύχει αυτό.
H εξομάλυνση των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ
Η κυβέρνηση Τrump έχει δηλώσει ότι επιθυμεί τη λήξη των πολεμικών συγκρούσεων. Προτιμά να κάνει συμφωνίες στη Μέση Ανατολή – συμφωνίες σημαντικού οικονομικού ενδιαφέροντος. Και η μεγαλύτερη από όλες, μια συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ, είναι στις προθέσεις του Trump. Το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, ωστόσο, έχει καταστήσει σαφές ότι η εν λόγω εξομάλυνση έχει τεθεί εκτός συζήτησης όσο το Ισραήλ συνεχίζει να εμποδίζει τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτος.
Ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου στη Μέση Ανατολή - ο Steve Witkoff, στον οποίο έχει ανατεθεί η ολοκλήρωση και των δύο αλληλένδετων συμφωνιών - έχει εκφράσει αυτό που θα έπρεπε να είναι κοινή λογική σχετικά με τη δουλειά του να μεσολαβεί μεταξύ δύο αντίπαλων πλευρών: Μια καλή συμφωνία για να τηρηθεί πρέπει να λειτουργεί για όλους.
Έτσι, ο Νεοϋορκέζος κατασκευαστής ακινήτων και στενός φίλος του Trump ξεκίνησε τις προσπάθειές του προσπαθώντας να εξακριβώσει σε τι ακριβώς στοχεύουν η Hamas και το Ισραήλ.
Η επιτυχία του Steve Witkoff
Αλλά το να ρωτάμε τι θέλουν και οι δύο πλευρές δεν είναι η συνήθης προσέγγιση των ΗΠΑ.
Κατά τη διάρκεια των διαδοχικών προσπαθειών ειρήνευσης Ισραήλ -Παλαιστίνης, οι Αμερικανοί μεσολαβητές κατέβαλαν επίπονες προσπάθειες για να κατανοήσουν τις τελικές προθέσεις του Ισραήλ - και στη συνέχεια άρχισαν να επεξεργάζονται ένα σχέδιο για το πώς να πείσουν τους Παλαιστίνιους να συμφωνήσουν σε αυτό.
Ο Witkoff όχι μόνο ήθελε να μάθει τι σκέφτονται οι Παλαιστίνιοι, αλλά επισκέφτηκε επίσης στη Γάζα για να δει την κατάσταση ο ιδίοις ομμάσι, κάτι που κανένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος της εκτελεστικής εξουσίας των ΗΠΑ δεν έχει κάνει εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες.
Ένας άλλος σύμβουλος του Trump, ο Adam Boehler, έκανε κάτι ακόμη πιο ασυνήθιστο (και αντίθετο με την πολιτική των ΗΠΑ) - συναντήθηκε απευθείας με τη Hamas, την οποία το Υπουργείο Εξωτερικών χαρακτηρίζει τρομοκρατική ομάδα!
Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες που ξεκίνησαν από τους απεσταλμένους του Trump έρχονται σε αντίθεση με τις δηλώσεις του προέδρου που δείχνουν ότι επιθυμεί να επανεγκαταστήσει τους Παλαιστίνιους εκτός Γάζας. Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε από το Nation τον Φεβρουάριο διαπίστωσε ότι το 92% των Παλαιστινίων στον θύλακα, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι πρόσφυγες ή απόγονοι προσφύγων που προέρχονται από περιοχές όπως η Haifa, η Jaffa και το Askelon, αντιτίθενται σθεναρά στον εκτοπισμό τους.
Το ζήτημα του εκτοπισμού των Παλαιστινίων από τη Γάζα
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, κατά τη διάρκεια της εξάμηνης εκεχειρίας, εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι επέλεξαν να μαζέψουν τις σκηνές τους, να επιστρέψουν πεζή και να τις στήσουν στα ερείπια των σπιτιών τους στη βόρεια Γάζα, αντί να διακινδυνεύσουν τον διά παντός εκτοπισμό τους στην Αίγυπτο.
Αν ο Trump σκόπευε μόνο να παρακινήσει την Παλαιστινιακή Αρχή και τα αραβικά κράτη να καταστρώσουν ένα δικό τους σχέδιο, αυτό λειτούργησε. Το αραβικό σχέδιο προσφέρει μια προσέγγιση για την ανοικοδόμηση της Γάζας χωρίς τον εκτοπισμό του πληθυσμού της και παρέχει έναν οδικό χάρτη για την παλαιστινιακή εθνική κυριαρχία.
Τι περιλαμβάνει το σχέδιο για το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες;
Ομαλοποίηση των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας - Ισραήλ, εμβάθυνση και επέκταση των σχέσεων με τις αραβικές και μουσουλμανικές χώρες και περιφερειακή ολοκλήρωση του Ισραήλ που θα άνοιγε σημαντικές επιχειρηματικές και επενδυτικές ευκαιρίες.
Καταβεβλημένη από τον πόλεμο, τις κυρώσεις και την αστάθεια, η αραβική Μέση Ανατολή είναι έτοιμη για μια καλύτερη, πιο ευημερούσα οικονομική προοπτική για τον νεανικό ως επί το πλείστον πληθυσμό της.
Αλλά και το Ισραήλ χρειάζεται κι αυτό μία νέα εκκίνηση, αν δεν θέλει οι αυξανόμενες κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου εναντίον του και οι παγκόσμιες εκκλήσεις για μποϊκοτάζ και κυρώσεις να το μετατρέψουν σε μια περίκλειστη χώρα με ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες για το μέλλον του.
Το αραβικό σχέδιο είναι η καλύτερη ελπίδα για μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός και για ένα καλύτερο μέλλον για τους Παλαιστίνιους και τους Ισραηλινούς.
Μεταξύ των προβλημάτων του, ωστόσο, είναι ότι παρακάμπτει τον τρόπο με τον οποίο η Hamas θα μπορούσε να συμφωνήσει να παραδώσει τη διακυβέρνηση στη Γάζα στην Παλαιστινιακή Αρχή και να παραδώσει τα όπλα της.
Η σταθεροποίηση της κατάστασης ασφαλείας στη Γάζα - και στη Δυτική Όχθη - απαιτεί την άμεση αντιμετώπιση των ρυθμίσεων διακυβέρνησης και ασφάλειας. Αυτό ξεκινά με μια συμφωνία μεταξύ της Fatah και της Hamas που επιτρέπει στην Παλαιστινιακή Αρχή να αναλάβει τη διακυβέρνηση μέχρι να διεξαχθούν εκλογές.
Δεδομένης της ισραηλινής αντίθεσης στην ίδρυση αυτόνομης παλαιστινιακής οντότητας, μια τέτοια συμφωνία θα είναι εφαρμόσιμη μόνο εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες την υποστηρίξουν και ασκήσουν πίεση για να διασφαλίσουν ότι το Ισραήλ δεν θα την υπονομεύσει. Αυτό είναι κάτι που ο Trump βρίσκεται σε μοναδική θέση να το επιτύχει.
Παρά τις εκτεταμένες αναφορές και τις πληροφορίες τις εβδομάδες και τους μήνες μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, ότι οι ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα ήταν αδιάκριτες και δυσανάλογες, η κυβέρνηση Biden συνέχισε να προμηθεύει το Ισραήλ με επιθετικά όπλα. Ακόμα και όταν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Βenjamin Netanyahu αρνήθηκε να αποδεχτεί τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που διαπραγματεύτηκε τον Μάιο του 2024, η κυβέρνηση Biden δίστασε να ασκήσει πίεση παρά τη διεθνή κατακραυγή αλλά και τις διαμαρτυρίες κυρίως μιας σημαντικής μερίδας των δημοκρατικών.
Χρειάστηκε η εκλογή του Trump για να πεισθεί ο Netanyahu να εφαρμόσει ουσιαστικά την ίδια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός τον Ιανουάριο του 2025.
Τι κατάλαβε ο Netanyahu...
Πώς το κατάφερε ο Trump; Ο Netanyahu κατάλαβε ότι ο επιχειρηματίας το εννοούσε σοβαρά. Ο Trump ήξερε ότι αυτό που ήθελε περισσότερο ο Netanyahu ήταν να παραμείνει στην εξουσία και ότι μπορούσε πολιτικά να αντέξει τουλάχιστον μια προσωρινή κατάπαυση του πυρός χωρίς να χάσει έναν βασικό εταίρο στον κυβερνητικό συνασπισμό που θα μπορούσε να ρίξει την κυβέρνηση. Βοήθησε επίσης το γεγονός η ισραηλινη κοινή γνώμη έχει μεγάλη εκτίμηση για τον Trump και εμπιστεύεται τη δέσμευσή του στην ισραηλινή ασφάλεια και την απελευθέρωση των Ισραηλινών αιχμαλώτων που κρατούνται στη Γάζα.
Το να πει όχι στον Trump δεν ήταν κακό μόνο για τον Netanyahu, δεδομένης της αποφασιστικότητάς του να αποτρέψει το Ιράν από το να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Ήταν κακό και για αυτόν στο εσωτερικό, δεδομένου του πόσο βαθιά αντιδημοφιλής έχει γίνει ο Netanyahu στην ισραηλινή κοινωνία τόσο για πολιτικές αποφάσεις όπως η αποδυνάμωση του Συνταγματικού Δικαστηρίου είτε για την εμπλοκή του σε διάφορα σκάνδαλα.
Αλλά η πίεση που χρησιμοποίησε ο Trump με το Ισραήλ δεν επεκτάθηκε πέρα από την πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Ο Trump συμφώνησε να δώσει στο Ισραήλ το ελεύθερο να αποφασίσει εάν θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη Hamas για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, η οποία θα απαιτούσε από το Ισραήλ να αποσύρει πλήρως τα στρατεύματά του από τη Γάζα. Χωρίς την αμερικανική επιρροή, η πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός έληξε.
Το Ισραήλ έκλεισε τα περάσματα στη Γάζα, σταμάτησε την είσοδο τροφίμων και προμηθειών και επανέλαβε μια μαζικούς βομβαρδισμούς.
Η μετατροπή μιας εξαήμερης κατάπαυσης του πυρός σε μια βιώσιμη εκεχειρία θα απαιτήσει από την κυβέρνηση Trump να παραμερίσει τα άμεσα προσωπικά κίνητρα και τους εσωτερικούς πολιτικούς υπολογισμούς του Netanyahu και να δώσει προτεραιότητα στη ζωή των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων και στο μακροπρόθεσμο μέλλον τους.
Οι Ισραηλινοί θέλουν κατάπαυση του πυρός και την απελευθέρωση όλων των αιχμαλώτων. Είναι κουρασμένοι από τις επαναλαμβανόμενες συγκρούσεις σε πολλαπλά μέτωπα μάχης στη Μέση Ανατολή.
Θέλουν να ανοικοδομήσουν την οικονομία τους και να επωφεληθούν από ευκαιρίες που μπορούν να προέλθουν μόνο από μια σταθερή, ειρηνική Μέση Ανατολή.
Και οι Ισραηλινοί πιστεύουν ότι ο Trump μπορεί να τα καταφέρει.
Οι Παλαιστίνιοι, από την πλευρά τους, κατανοούν ότι ο Trump, σε αντίθεση με τον Joe Biden, είναι πρόθυμος να χρησιμοποιήσει την ισχύ των ΗΠΑ τόσο με αντιπάλους όσο και με συμμάχους, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ.
Αυτό για το οποίο είναι λιγότερο σίγουροι είναι το αν οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να υποστηρίξουν μία συμφωνία που είναι καλή και για το Ισραήλ και για τους ίδιους.
Οι προϋποθέσεις για μια μακροπρόθεσμη εκεχειρία και το αγκάθι της Hamas
Πώς μοιάζει μία μακροπρόθεσμη εκεχειρία που είναι καλή για όλους;
Η ανοικοδόμηση της Γάζας δεν θα πραγματοποιηθεί όσο η Hamas παραμένει η κυβερνώσα αρχή εκεί.
Tα Αραβικά κράτη τα οποία αναμένεται να συνεισφέρουν οικονομική, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, δεν θα παράσχουν την εκτιμώμενη υποστήριξη των 53 δισεκατομμυρίων δολαρίων που είναι απαραίτητη για έργα, εάν απλώς αυτά καταστραφούν από το Ισραήλ στην επόμενη κλιμάκωση. Ομοίως, τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη δεν θα συμμετάσχουν ενεργά στους μυριάδες τρόπους που απαιτούνται για την έναρξη διαπραγματεύσεων για μια συνολική ειρήνη, όσο το πολιτικό περιβάλλον παραμένει ασταθές.
Η Hamas έχει δείξει προθυμία να αποσυρθεί από τη διακυβέρνηση στη Γάζα για να επιτρέψει στην Παλαιστινιακή Αρχή να αναλάβει τα ηνία.
Το Ισραήλ θα πρέπει να το καλωσορίσει αυτό.
Η Παλαιστινιακή Αρχή είναι ένας αξιόπιστος εταίρος ασφαλείας στη Δυτική Όχθη εδώ και δύο δεκαετίες.
Σε αναγνώριση του γεγονότος αυτού, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διατηρήσει τη βοήθεια ασφαλείας προς την Aρχή, ακόμη και όταν έχουν διακόψει την ξένη βοήθεια σε μεγάλο μέρος του υπόλοιπου κόσμου.
Ο Witkoff, ο απεσταλμένος των ΗΠΑ, έχει δηλώσει ότι ενώ η Hamas δεν μπορεί να συμμετάσχει στην κυβέρνηση, μπορεί να παραμείνει στη Γάζα και να είναι ενεργή - τουλάχιστον για ένα διάστημα.
Αυτή η περίοδος χάριτος θα πρέπει να ξεκινήσει με την εφαρμογή των όρων της συμφωνίας συμφιλίωσης που υπογράφηκε στο Πεκίνο πέρυσι από τη Hamas και τον Netanyahu.
Η διεθνής δέσμευση είναι κρίσιμη για την άρση του αδιεξόδου μεταξύ της Fatah και της Hamas.
Τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη - η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, η Ιορδανία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα - θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις δύο κύριες παλαιστινιακές πολιτικές παρατάξεις να συμφωνήσουν σε μια φόρμουλα όχι μόνο για να συμπεριλάβουν ισλαμιστικά κόμματα στο κοινοβούλιο της PLO, αλλά και να εκπροσωπήσουν καλύτερα την παλαιστινιακή κοινωνία των πολιτών στο σώμα - μεταξύ άλλων με τη μορφή συνδικάτων, επαγγελματικών ενώσεων, κοινοτήτων της διασποράς και επιτροπών νέων και γυναικών.
Θα πρέπει επίσης να προσφέρουν μια προσέγγιση που να συνάδει με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές για την ενσωμάτωση μελών ένοπλων ομάδων στη Γάζα στις δυνάμεις ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής.
Η Hamas, η Fatah και όλες οι πολιτικές παρατάξεις διαπραγματεύονται ήδη τη σύνθεση της τεχνικής επιτροπής που θα είναι υπεύθυνη για τη διοίκηση της Γάζας.
Για να αντιμετωπίσουν την ανησυχία της Hamas σχετικά με την έλλειψη ικανότητας στο πλαίσιο της Παλαιστινιακής Αρχής για τη διατήρηση της ασφάλειας, οι Άραβες ενδιαφερόμενοι έχουν δείξει την προθυμία τους να διαθέσουν στρατεύματα για μια αποστολή με εντολή του ΟΗΕ στα κατεχόμενα εδάφη. Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους στο Ισραήλ για να επιτρέψει σε τέτοιες δυνάμεις να αναπτυχθούν.
Η κρίσιμη περιοδεία στη Μέση Ανατολή 13 - 16 Μαΐου
Ο Donald Trump θα επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα από τις 13 έως τις 16 Μαΐου.
Το ταξίδι, το οποίο θα ακολουθήσει την παρουσία του Trump στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου στη Ρώμη το Σάββατο 26 Απριλίου 2025 – όπου κυριάρχησε η διπλωματία για το Ουκρανικό - σηματοδοτεί τη συνέχιση της εστίασης της κυβέρνησής του στη διπλωματία της Μέσης Ανατολής και την περιφερειακή συνεργασία για την ασφάλεια.
Γιατί έχει σημασία: Η επίσκεψη του Trump στον Περσικό Κόλπο σηματοδοτεί μια ανανεωμένη ώθηση για την εδραίωση των συμμαχιών των ΗΠΑ στη περιοχή εν μέσω αυξανόμενων περιφερειακών εντάσεων.
Το ταξίδι έρχεται μετά από μήνες σιωπηρής διπλωματικής δράσης και στρατηγικού συντονισμού με βασικούς εταίρους όπως η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ.
Επίσης, έρχεται καθώς συνεχίζονται οι διαδοχικοί κύκλοι συνομιλιών με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, προκαλώντας αυξανόμενη πίεση από το Ισραήλ για μια πιο επιθετική στάση των ΗΠΑ. Το Ισραήλ θεωρεί τις πυρηνικές φιλοδοξίες και την περιφερειακή επιρροή της Τεχεράνης - ιδιαίτερα στη Συρία, τον Λίβανο και την Υεμένη - ως άμεση απειλή, προτρέποντας την Ουάσιγκτον να εγκαταλείψει τις προοπτικές αναβίωσης της πυρηνικής συμφωνίας του 2015.
Αν και αρχικά είχε προγραμματιστεί ως το πρώτο ταξίδι του Trump στο εξωτερικό κατά τη δεύτερη θητεία του, η επίσκεψη στη Μέση Ανατολή αναβλήθηκε μετά τον θάνατο του Πάπα. H εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου τόνισε τη σημασία του ταξιδιού, ειδικά όσον αφορά τη Σαουδική Αραβία, η οποία φιλοξένησε επίσης την πρώτη επίσκεψη του Trump στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του.
Κεντρικός στόχος η Σαουδική Αραβία: Η Σαουδική Αραβία συνεχίζει να αποτελεί την κεντρική στόχευση της διπλωματίας του Trump στη Μέση Ανατολή. Το βασίλειο φιλοξένησε τις πρώτες συζητήσεις κατά τη δεύτερη θητεία του Trump σχετικά με τη διαμεσολάβηση στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Από τον Φεβρουάριο, αρκετές αμερικανικές αντιπροσωπείες με επικεφαλής τον Υπουργό Εξωτερικών Marco Rubio και τον Σύμβουλο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας Michael Waltz έχουν επισκεφθεί το Ριάντ. Συναντήθηκαν τόσο με Ρώσους όσο και με Ουκρανούς αξιωματούχους, καθώς και με τον Σαουδάραβα πρίγκιπα διάδοχο Mohammed bin Salman. Αυτές οι συναντήσεις, μαζί με τις αμοιβαίες επισκέψεις του Σαουδάραβα υπουργού Άμυνας Khalid bin Salman και του υπουργού Εξωτερικών πρίγκιπα Faisal bin Farhan al-Saud στην Ουάσιγκτον, έχουν θέσει τις βάσεις για την επερχόμενη επίσκεψη του Trump.
Η σημασία του Κατάρ: Στην Ουάσιγκτον την Τρίτη 22 Απριλίου, ο Marco Rubio συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών του Κατάρ Mohammed bin Abdulrahman Al Thani.
Η επίσκεψη υπογράμμισε τη σημασία του Κατάρ, όχι μόνο λόγω της φιλοξενίας του Al Udeid, της μεγαλύτερης αεροπορικής βάσης των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, αλλά και λόγω του ρόλου του στη διαμεσολάβηση σε περιφερειακές συγκρούσεις. Σύμφωνα με ανακοίνωση των ΗΠΑ, οι δύο ηγέτες συζήτησαν την εμβάθυνση της «στρατηγικής συνεργασίας», με έμφαση στην κοινή ασφάλεια και οικονομική συνεργασία, και τον συντονισμό στις κρίσεις στη Γάζα, τον Λίβανο και τη Συρία.
Το νέο τοπίο: Η επίσκεψη του Προέδρου Trump στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αναμένεται να ενισχύσει τις συνεργασίες των ΗΠΑ και να δώσει τον τόνο για βαθύτερο περιφερειακό συντονισμό σε θέματα ασφάλειας και διπλωματίας.
bankingnews.gr
Ένα σχέδιο που εγκρίθηκε από τους Άραβες ηγέτες στο Κάιρο τον περασμένο μήνα παρέχει μια προσέγγιση για την ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης Γάζας χωρίς τον εκτοπισμό του πληθυσμού της και χαράσσει μία πορεία για μια παλαιστινο-ισραηλινή ειρήνη.
Ωστόσο, δεν έχει αντιμετωπιστεί το καίριο ζήτημα πώς να πειστεί η Hamas να συμφωνήσει να παραδώσει τα όπλα της.
Η σταθεροποίηση της κατάστασης ασφαλείας στη Γάζα απαιτεί την αντιμετώπιση τέτοιων ερωτημάτων σε μια συμφωνία μεταξύ των δύο μεγαλύτερων παλαιστινιακών πολιτικών παρατάξεων - της Fatah, του κυβερνώντος κόμματος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) και της Παλαιστινιακής Αρχής, και της Xamas.
Επειδή το Ισραήλ στοχεύει να αποτρέψει την αναγνώριση ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, μια τέτοια συμφωνία θα είναι εφαρμόσιμη μόνο εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες την υποστηρίξουν και χρησιμοποιήσουν την ισχύ τους για να διασφαλίσουν ότι το Ισραήλ δεν θα την υπονομεύσει.
Η άμεση εμπλοκή της κυβέρνησης Trump σε διαπραγματεύσεις με τη Hamas και την προθυμία της να ασκήσει πίεση σε φίλους και εχθρούς έχουν καταστήσει τον Trump μοναδικά κατάλληλο Αμερικανό πρόεδρο για να το επιτύχει αυτό.
H εξομάλυνση των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ
Η κυβέρνηση Τrump έχει δηλώσει ότι επιθυμεί τη λήξη των πολεμικών συγκρούσεων. Προτιμά να κάνει συμφωνίες στη Μέση Ανατολή – συμφωνίες σημαντικού οικονομικού ενδιαφέροντος. Και η μεγαλύτερη από όλες, μια συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ, είναι στις προθέσεις του Trump. Το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, ωστόσο, έχει καταστήσει σαφές ότι η εν λόγω εξομάλυνση έχει τεθεί εκτός συζήτησης όσο το Ισραήλ συνεχίζει να εμποδίζει τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτος.
Ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου στη Μέση Ανατολή - ο Steve Witkoff, στον οποίο έχει ανατεθεί η ολοκλήρωση και των δύο αλληλένδετων συμφωνιών - έχει εκφράσει αυτό που θα έπρεπε να είναι κοινή λογική σχετικά με τη δουλειά του να μεσολαβεί μεταξύ δύο αντίπαλων πλευρών: Μια καλή συμφωνία για να τηρηθεί πρέπει να λειτουργεί για όλους.
Έτσι, ο Νεοϋορκέζος κατασκευαστής ακινήτων και στενός φίλος του Trump ξεκίνησε τις προσπάθειές του προσπαθώντας να εξακριβώσει σε τι ακριβώς στοχεύουν η Hamas και το Ισραήλ.
Η επιτυχία του Steve Witkoff
Αλλά το να ρωτάμε τι θέλουν και οι δύο πλευρές δεν είναι η συνήθης προσέγγιση των ΗΠΑ.
Κατά τη διάρκεια των διαδοχικών προσπαθειών ειρήνευσης Ισραήλ -Παλαιστίνης, οι Αμερικανοί μεσολαβητές κατέβαλαν επίπονες προσπάθειες για να κατανοήσουν τις τελικές προθέσεις του Ισραήλ - και στη συνέχεια άρχισαν να επεξεργάζονται ένα σχέδιο για το πώς να πείσουν τους Παλαιστίνιους να συμφωνήσουν σε αυτό.
Ο Witkoff όχι μόνο ήθελε να μάθει τι σκέφτονται οι Παλαιστίνιοι, αλλά επισκέφτηκε επίσης στη Γάζα για να δει την κατάσταση ο ιδίοις ομμάσι, κάτι που κανένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος της εκτελεστικής εξουσίας των ΗΠΑ δεν έχει κάνει εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες.
Ένας άλλος σύμβουλος του Trump, ο Adam Boehler, έκανε κάτι ακόμη πιο ασυνήθιστο (και αντίθετο με την πολιτική των ΗΠΑ) - συναντήθηκε απευθείας με τη Hamas, την οποία το Υπουργείο Εξωτερικών χαρακτηρίζει τρομοκρατική ομάδα!
Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες που ξεκίνησαν από τους απεσταλμένους του Trump έρχονται σε αντίθεση με τις δηλώσεις του προέδρου που δείχνουν ότι επιθυμεί να επανεγκαταστήσει τους Παλαιστίνιους εκτός Γάζας. Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε από το Nation τον Φεβρουάριο διαπίστωσε ότι το 92% των Παλαιστινίων στον θύλακα, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι πρόσφυγες ή απόγονοι προσφύγων που προέρχονται από περιοχές όπως η Haifa, η Jaffa και το Askelon, αντιτίθενται σθεναρά στον εκτοπισμό τους.
Το ζήτημα του εκτοπισμού των Παλαιστινίων από τη Γάζα
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, κατά τη διάρκεια της εξάμηνης εκεχειρίας, εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι επέλεξαν να μαζέψουν τις σκηνές τους, να επιστρέψουν πεζή και να τις στήσουν στα ερείπια των σπιτιών τους στη βόρεια Γάζα, αντί να διακινδυνεύσουν τον διά παντός εκτοπισμό τους στην Αίγυπτο.
Αν ο Trump σκόπευε μόνο να παρακινήσει την Παλαιστινιακή Αρχή και τα αραβικά κράτη να καταστρώσουν ένα δικό τους σχέδιο, αυτό λειτούργησε. Το αραβικό σχέδιο προσφέρει μια προσέγγιση για την ανοικοδόμηση της Γάζας χωρίς τον εκτοπισμό του πληθυσμού της και παρέχει έναν οδικό χάρτη για την παλαιστινιακή εθνική κυριαρχία.
Τι περιλαμβάνει το σχέδιο για το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες;
Ομαλοποίηση των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας - Ισραήλ, εμβάθυνση και επέκταση των σχέσεων με τις αραβικές και μουσουλμανικές χώρες και περιφερειακή ολοκλήρωση του Ισραήλ που θα άνοιγε σημαντικές επιχειρηματικές και επενδυτικές ευκαιρίες.
Καταβεβλημένη από τον πόλεμο, τις κυρώσεις και την αστάθεια, η αραβική Μέση Ανατολή είναι έτοιμη για μια καλύτερη, πιο ευημερούσα οικονομική προοπτική για τον νεανικό ως επί το πλείστον πληθυσμό της.
Αλλά και το Ισραήλ χρειάζεται κι αυτό μία νέα εκκίνηση, αν δεν θέλει οι αυξανόμενες κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου εναντίον του και οι παγκόσμιες εκκλήσεις για μποϊκοτάζ και κυρώσεις να το μετατρέψουν σε μια περίκλειστη χώρα με ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες για το μέλλον του.
Το αραβικό σχέδιο είναι η καλύτερη ελπίδα για μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός και για ένα καλύτερο μέλλον για τους Παλαιστίνιους και τους Ισραηλινούς.
Μεταξύ των προβλημάτων του, ωστόσο, είναι ότι παρακάμπτει τον τρόπο με τον οποίο η Hamas θα μπορούσε να συμφωνήσει να παραδώσει τη διακυβέρνηση στη Γάζα στην Παλαιστινιακή Αρχή και να παραδώσει τα όπλα της.
Η σταθεροποίηση της κατάστασης ασφαλείας στη Γάζα - και στη Δυτική Όχθη - απαιτεί την άμεση αντιμετώπιση των ρυθμίσεων διακυβέρνησης και ασφάλειας. Αυτό ξεκινά με μια συμφωνία μεταξύ της Fatah και της Hamas που επιτρέπει στην Παλαιστινιακή Αρχή να αναλάβει τη διακυβέρνηση μέχρι να διεξαχθούν εκλογές.
Δεδομένης της ισραηλινής αντίθεσης στην ίδρυση αυτόνομης παλαιστινιακής οντότητας, μια τέτοια συμφωνία θα είναι εφαρμόσιμη μόνο εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες την υποστηρίξουν και ασκήσουν πίεση για να διασφαλίσουν ότι το Ισραήλ δεν θα την υπονομεύσει. Αυτό είναι κάτι που ο Trump βρίσκεται σε μοναδική θέση να το επιτύχει.
Παρά τις εκτεταμένες αναφορές και τις πληροφορίες τις εβδομάδες και τους μήνες μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, ότι οι ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα ήταν αδιάκριτες και δυσανάλογες, η κυβέρνηση Biden συνέχισε να προμηθεύει το Ισραήλ με επιθετικά όπλα. Ακόμα και όταν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Βenjamin Netanyahu αρνήθηκε να αποδεχτεί τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που διαπραγματεύτηκε τον Μάιο του 2024, η κυβέρνηση Biden δίστασε να ασκήσει πίεση παρά τη διεθνή κατακραυγή αλλά και τις διαμαρτυρίες κυρίως μιας σημαντικής μερίδας των δημοκρατικών.
Χρειάστηκε η εκλογή του Trump για να πεισθεί ο Netanyahu να εφαρμόσει ουσιαστικά την ίδια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός τον Ιανουάριο του 2025.
Τι κατάλαβε ο Netanyahu...
Πώς το κατάφερε ο Trump; Ο Netanyahu κατάλαβε ότι ο επιχειρηματίας το εννοούσε σοβαρά. Ο Trump ήξερε ότι αυτό που ήθελε περισσότερο ο Netanyahu ήταν να παραμείνει στην εξουσία και ότι μπορούσε πολιτικά να αντέξει τουλάχιστον μια προσωρινή κατάπαυση του πυρός χωρίς να χάσει έναν βασικό εταίρο στον κυβερνητικό συνασπισμό που θα μπορούσε να ρίξει την κυβέρνηση. Βοήθησε επίσης το γεγονός η ισραηλινη κοινή γνώμη έχει μεγάλη εκτίμηση για τον Trump και εμπιστεύεται τη δέσμευσή του στην ισραηλινή ασφάλεια και την απελευθέρωση των Ισραηλινών αιχμαλώτων που κρατούνται στη Γάζα.
Το να πει όχι στον Trump δεν ήταν κακό μόνο για τον Netanyahu, δεδομένης της αποφασιστικότητάς του να αποτρέψει το Ιράν από το να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Ήταν κακό και για αυτόν στο εσωτερικό, δεδομένου του πόσο βαθιά αντιδημοφιλής έχει γίνει ο Netanyahu στην ισραηλινή κοινωνία τόσο για πολιτικές αποφάσεις όπως η αποδυνάμωση του Συνταγματικού Δικαστηρίου είτε για την εμπλοκή του σε διάφορα σκάνδαλα.
Αλλά η πίεση που χρησιμοποίησε ο Trump με το Ισραήλ δεν επεκτάθηκε πέρα από την πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Ο Trump συμφώνησε να δώσει στο Ισραήλ το ελεύθερο να αποφασίσει εάν θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη Hamas για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, η οποία θα απαιτούσε από το Ισραήλ να αποσύρει πλήρως τα στρατεύματά του από τη Γάζα. Χωρίς την αμερικανική επιρροή, η πρώτη φάση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός έληξε.
Το Ισραήλ έκλεισε τα περάσματα στη Γάζα, σταμάτησε την είσοδο τροφίμων και προμηθειών και επανέλαβε μια μαζικούς βομβαρδισμούς.
Η μετατροπή μιας εξαήμερης κατάπαυσης του πυρός σε μια βιώσιμη εκεχειρία θα απαιτήσει από την κυβέρνηση Trump να παραμερίσει τα άμεσα προσωπικά κίνητρα και τους εσωτερικούς πολιτικούς υπολογισμούς του Netanyahu και να δώσει προτεραιότητα στη ζωή των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων και στο μακροπρόθεσμο μέλλον τους.
Οι Ισραηλινοί θέλουν κατάπαυση του πυρός και την απελευθέρωση όλων των αιχμαλώτων. Είναι κουρασμένοι από τις επαναλαμβανόμενες συγκρούσεις σε πολλαπλά μέτωπα μάχης στη Μέση Ανατολή.
Θέλουν να ανοικοδομήσουν την οικονομία τους και να επωφεληθούν από ευκαιρίες που μπορούν να προέλθουν μόνο από μια σταθερή, ειρηνική Μέση Ανατολή.
Και οι Ισραηλινοί πιστεύουν ότι ο Trump μπορεί να τα καταφέρει.
Οι Παλαιστίνιοι, από την πλευρά τους, κατανοούν ότι ο Trump, σε αντίθεση με τον Joe Biden, είναι πρόθυμος να χρησιμοποιήσει την ισχύ των ΗΠΑ τόσο με αντιπάλους όσο και με συμμάχους, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ.
Αυτό για το οποίο είναι λιγότερο σίγουροι είναι το αν οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να υποστηρίξουν μία συμφωνία που είναι καλή και για το Ισραήλ και για τους ίδιους.
Οι προϋποθέσεις για μια μακροπρόθεσμη εκεχειρία και το αγκάθι της Hamas
Πώς μοιάζει μία μακροπρόθεσμη εκεχειρία που είναι καλή για όλους;
Η ανοικοδόμηση της Γάζας δεν θα πραγματοποιηθεί όσο η Hamas παραμένει η κυβερνώσα αρχή εκεί.
Tα Αραβικά κράτη τα οποία αναμένεται να συνεισφέρουν οικονομική, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, δεν θα παράσχουν την εκτιμώμενη υποστήριξη των 53 δισεκατομμυρίων δολαρίων που είναι απαραίτητη για έργα, εάν απλώς αυτά καταστραφούν από το Ισραήλ στην επόμενη κλιμάκωση. Ομοίως, τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη δεν θα συμμετάσχουν ενεργά στους μυριάδες τρόπους που απαιτούνται για την έναρξη διαπραγματεύσεων για μια συνολική ειρήνη, όσο το πολιτικό περιβάλλον παραμένει ασταθές.
Η Hamas έχει δείξει προθυμία να αποσυρθεί από τη διακυβέρνηση στη Γάζα για να επιτρέψει στην Παλαιστινιακή Αρχή να αναλάβει τα ηνία.
Το Ισραήλ θα πρέπει να το καλωσορίσει αυτό.
Η Παλαιστινιακή Αρχή είναι ένας αξιόπιστος εταίρος ασφαλείας στη Δυτική Όχθη εδώ και δύο δεκαετίες.
Σε αναγνώριση του γεγονότος αυτού, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διατηρήσει τη βοήθεια ασφαλείας προς την Aρχή, ακόμη και όταν έχουν διακόψει την ξένη βοήθεια σε μεγάλο μέρος του υπόλοιπου κόσμου.
Ο Witkoff, ο απεσταλμένος των ΗΠΑ, έχει δηλώσει ότι ενώ η Hamas δεν μπορεί να συμμετάσχει στην κυβέρνηση, μπορεί να παραμείνει στη Γάζα και να είναι ενεργή - τουλάχιστον για ένα διάστημα.
Αυτή η περίοδος χάριτος θα πρέπει να ξεκινήσει με την εφαρμογή των όρων της συμφωνίας συμφιλίωσης που υπογράφηκε στο Πεκίνο πέρυσι από τη Hamas και τον Netanyahu.
Η διεθνής δέσμευση είναι κρίσιμη για την άρση του αδιεξόδου μεταξύ της Fatah και της Hamas.
Τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη - η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, η Ιορδανία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα - θα πρέπει να ενθαρρύνουν τις δύο κύριες παλαιστινιακές πολιτικές παρατάξεις να συμφωνήσουν σε μια φόρμουλα όχι μόνο για να συμπεριλάβουν ισλαμιστικά κόμματα στο κοινοβούλιο της PLO, αλλά και να εκπροσωπήσουν καλύτερα την παλαιστινιακή κοινωνία των πολιτών στο σώμα - μεταξύ άλλων με τη μορφή συνδικάτων, επαγγελματικών ενώσεων, κοινοτήτων της διασποράς και επιτροπών νέων και γυναικών.
Θα πρέπει επίσης να προσφέρουν μια προσέγγιση που να συνάδει με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές για την ενσωμάτωση μελών ένοπλων ομάδων στη Γάζα στις δυνάμεις ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής.
Η Hamas, η Fatah και όλες οι πολιτικές παρατάξεις διαπραγματεύονται ήδη τη σύνθεση της τεχνικής επιτροπής που θα είναι υπεύθυνη για τη διοίκηση της Γάζας.
Για να αντιμετωπίσουν την ανησυχία της Hamas σχετικά με την έλλειψη ικανότητας στο πλαίσιο της Παλαιστινιακής Αρχής για τη διατήρηση της ασφάλειας, οι Άραβες ενδιαφερόμενοι έχουν δείξει την προθυμία τους να διαθέσουν στρατεύματα για μια αποστολή με εντολή του ΟΗΕ στα κατεχόμενα εδάφη. Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους στο Ισραήλ για να επιτρέψει σε τέτοιες δυνάμεις να αναπτυχθούν.
Η κρίσιμη περιοδεία στη Μέση Ανατολή 13 - 16 Μαΐου
Ο Donald Trump θα επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα από τις 13 έως τις 16 Μαΐου.
Το ταξίδι, το οποίο θα ακολουθήσει την παρουσία του Trump στην κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου στη Ρώμη το Σάββατο 26 Απριλίου 2025 – όπου κυριάρχησε η διπλωματία για το Ουκρανικό - σηματοδοτεί τη συνέχιση της εστίασης της κυβέρνησής του στη διπλωματία της Μέσης Ανατολής και την περιφερειακή συνεργασία για την ασφάλεια.
Γιατί έχει σημασία: Η επίσκεψη του Trump στον Περσικό Κόλπο σηματοδοτεί μια ανανεωμένη ώθηση για την εδραίωση των συμμαχιών των ΗΠΑ στη περιοχή εν μέσω αυξανόμενων περιφερειακών εντάσεων.
Το ταξίδι έρχεται μετά από μήνες σιωπηρής διπλωματικής δράσης και στρατηγικού συντονισμού με βασικούς εταίρους όπως η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ.
Επίσης, έρχεται καθώς συνεχίζονται οι διαδοχικοί κύκλοι συνομιλιών με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, προκαλώντας αυξανόμενη πίεση από το Ισραήλ για μια πιο επιθετική στάση των ΗΠΑ. Το Ισραήλ θεωρεί τις πυρηνικές φιλοδοξίες και την περιφερειακή επιρροή της Τεχεράνης - ιδιαίτερα στη Συρία, τον Λίβανο και την Υεμένη - ως άμεση απειλή, προτρέποντας την Ουάσιγκτον να εγκαταλείψει τις προοπτικές αναβίωσης της πυρηνικής συμφωνίας του 2015.
Αν και αρχικά είχε προγραμματιστεί ως το πρώτο ταξίδι του Trump στο εξωτερικό κατά τη δεύτερη θητεία του, η επίσκεψη στη Μέση Ανατολή αναβλήθηκε μετά τον θάνατο του Πάπα. H εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου τόνισε τη σημασία του ταξιδιού, ειδικά όσον αφορά τη Σαουδική Αραβία, η οποία φιλοξένησε επίσης την πρώτη επίσκεψη του Trump στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του.
Κεντρικός στόχος η Σαουδική Αραβία: Η Σαουδική Αραβία συνεχίζει να αποτελεί την κεντρική στόχευση της διπλωματίας του Trump στη Μέση Ανατολή. Το βασίλειο φιλοξένησε τις πρώτες συζητήσεις κατά τη δεύτερη θητεία του Trump σχετικά με τη διαμεσολάβηση στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Από τον Φεβρουάριο, αρκετές αμερικανικές αντιπροσωπείες με επικεφαλής τον Υπουργό Εξωτερικών Marco Rubio και τον Σύμβουλο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας Michael Waltz έχουν επισκεφθεί το Ριάντ. Συναντήθηκαν τόσο με Ρώσους όσο και με Ουκρανούς αξιωματούχους, καθώς και με τον Σαουδάραβα πρίγκιπα διάδοχο Mohammed bin Salman. Αυτές οι συναντήσεις, μαζί με τις αμοιβαίες επισκέψεις του Σαουδάραβα υπουργού Άμυνας Khalid bin Salman και του υπουργού Εξωτερικών πρίγκιπα Faisal bin Farhan al-Saud στην Ουάσιγκτον, έχουν θέσει τις βάσεις για την επερχόμενη επίσκεψη του Trump.
Η σημασία του Κατάρ: Στην Ουάσιγκτον την Τρίτη 22 Απριλίου, ο Marco Rubio συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών του Κατάρ Mohammed bin Abdulrahman Al Thani.
Η επίσκεψη υπογράμμισε τη σημασία του Κατάρ, όχι μόνο λόγω της φιλοξενίας του Al Udeid, της μεγαλύτερης αεροπορικής βάσης των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, αλλά και λόγω του ρόλου του στη διαμεσολάβηση σε περιφερειακές συγκρούσεις. Σύμφωνα με ανακοίνωση των ΗΠΑ, οι δύο ηγέτες συζήτησαν την εμβάθυνση της «στρατηγικής συνεργασίας», με έμφαση στην κοινή ασφάλεια και οικονομική συνεργασία, και τον συντονισμό στις κρίσεις στη Γάζα, τον Λίβανο και τη Συρία.
Το νέο τοπίο: Η επίσκεψη του Προέδρου Trump στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αναμένεται να ενισχύσει τις συνεργασίες των ΗΠΑ και να δώσει τον τόνο για βαθύτερο περιφερειακό συντονισμό σε θέματα ασφάλειας και διπλωματίας.
bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών