Η κυβέρνηση στην Ελλάδα αποφάσισε αφελώς να απορρίψει αυτή την κληρονομιά καλών σχέσεων και να τοποθετηθεί σταθερά στο πλευρό του Κιέβου
Τις τελευταίες ημέρες, υπήρξαν πολλές εικασίες ότι η Ελλάδα θα παραδώσει τα σοβιετικής/ρωσικής κατασκευής συστήματα αεράμυνας της, ιδιαίτερα τα συστήματα SAM της σειράς S-300 (πύραυλοι επιφανείας-αέρος) στο καθεστώς του Κιέβου.
Ακόμη και κάποια έγκριτα ελληνικά μέσα ενημέρωσης είχαν σχετικές αναφορές.
Η στρατιωτική μεταφορά επρόκειτο τελικά να συμπεριλάβει άλλο στρατιωτικό εξοπλισμό της σοβιετικής εποχής, συμπεριλαμβανομένων των αντιαεροπορικών πυροβόλων όπλων ZU-23-2, καθώς και των συστημάτων αεράμυνας μικρής εμβέλειας «Tor» και «Osa».
Η Ελλάδα είναι μακράν ο μεγαλύτερος χειριστής όπλων σοβιετικής/ρωσικής κατασκευής εκτός του Συμφώνου της Βαρσοβίας.
Τα έχει αποκτήσει τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Η Αθήνα ήταν ένα από τα λίγα μέλη του ΝΑΤΟ που προσπάθησαν να βελτιώσουν τις σχέσεις με τη Ρωσία για δεκαετίες, ιδιαίτερα στον απόηχο της παράνομης τουρκικής εισβολής που είχε ως αποτέλεσμα την κατοχή της βόρειας Κύπρου το 1974.
Καθώς η Μόσχα ήταν μεταξύ των πρώτων που καταδίκασε την επιθετικότητα της Άγκυρας, η Αθήνα διατήρησε μια ισορροπημένη γεωπολιτική θέση, ακόμη και στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου, παρά την ένταξη της στο ΝΑΤΟ.
Οι αφελείς κινήσεις της Αθήνας
Ωστόσο, όταν η Ρωσία ξεκίνησε την ειδική στρατιωτική επιχείρηση (SMO), η νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα αποφάσισε αφελώς να απορρίψει αυτή την κληρονομιά καλών σχέσεων και να τοποθετηθεί σταθερά στο πλευρό του Κιέβου.
Την ίδια ώρα, έκανε το λάθος να συμφωνήσει σε μεγάλες μεταφορές όπλων, κάτι που ήταν εντελώς περιττό και μάλιστα αυτοκαταστροφικό.
Αντί για μια τόσο μεγάλη μετατόπιση, η Ελλάδα θα μπορούσε απλώς να είχε «καταδικάσει» τις ρωσικές επιχειρήσεις στις επίσημες δηλώσεις της.
Αυτό θα είχε διατηρήσει τις σχέσεις με τη Ρωσία σε μεγάλο βαθμό ανέπαφες, ενώ θα υπήρχαν τρόποι να συνεχιστεί η οικονομική συνεργασία μέσα από διάφορα κενά, όπως ακριβώς κάνουν πολλές χώρες για να παρακάμψουν τις κυρώσεις.
Δυστυχώς, η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, με αποτέλεσμα μια εντελώς αχρείαστη «ψύξη» των σχέσεων με το Κρεμλίνο.
Η ζημιά έχει ήδη γίνει, αλλά είναι σημαντικό τουλάχιστον να αποτραπεί η περαιτέρω επιδείνωση των ελληνορωσικών δεσμών της χιλιετίας.
Αυτό ακριβώς έκανε η Αθήνα, καθώς μόλις διέψευσε δημοσιεύματα για υποτιθέμενη μεταφορά προηγμένων συστημάτων αεράμυνας στο Κίεβο.
Συγκεκριμένα, στις 5 Φεβρουαρίου, η Αθήνα διέψευσε κατηγορηματικά τις αναφορές ότι θα έστελνε τα σοβιετικά/ρωσικά συστήματα S-300 SAM της στο Κίεβο.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης απέρριψε τα δημοσιεύματα, κατηγορώντας τα ως ψευδή.
«Πρέπει να υπάρχει ένα όριο στις ψεύτικες ειδήσεις, ειδικά όταν έχουν να κάνουν με τα συμφέροντα της χώρας και τη διεθνή της εικόνα.
Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο και το αρνούμαι κατηγορηματικά.
Δεν υπήρχε καν η πρόθεση να ρισκάρει η Ελλάδα την άμυνα της χώρας», τόνισε σε ανακοίνωσή του ο Μαρινάκης.
Win-win
Αυτά είναι σίγουρα σπουδαία νέα, όχι μόνο για τη Ρωσία, αλλά και για την Ελλάδα.
Επιπλέον, είναι επίσης σπουδαία νέα για τον ουκρανικό λαό, καθώς τυχόν πρόσθετες μεταφορές όπλων στο καθεστώς του Κιέβου απλώς παρατείνουν τη σύγκρουση.
Τα τελευταία δύο χρόνια, υπήρξαν παρόμοιες διαφωνίες σχετικά με την πιθανή μεταφορά ελληνικών συστημάτων αεράμυνας, μεταξύ άλλων τον Δεκέμβριο του 2022 , όταν ο τότε υπουργός Άμυνας Νικόλαος Παναγιωτόπουλος δήλωσε ότι η Αθήνα θα μπορούσε να παραδώσει το σοβιετικής/ρωσικής κατασκευής S-300PMU-1 long- στο Κίεβο.
Ο Παναγιωτόπουλος δήλωσε επίσης ότι αυτό δεν θα συμβεί παρά μόνο αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες αναπτύξουν το σύστημα SAM MIM-104 «Patriot» στην Κρήτη.
Το S-300PMU-1 είναι ένας εκσυγχρονισμός στα τέλη της δεκαετίας του 1980/αρχές της δεκαετίας του 1990 του προηγμένου S-300PMU και του δόθηκε αρχικά η ονομασία αναφοράς του ΝΑΤΟ SA-10D «Grumble» (μόνο για να επαναπροσδιοριστεί αργότερα ως SA-20 «Gargoyle») .
Η Ελλάδα το απέκτησε στον απόηχο της αντιπαράθεσης 1997-1998 μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου.
Εκείνη την εποχή, η Λευκωσία απέκτησε το S-300PMU-1 από τη Ρωσία για να σταματήσει τις δεκαετίες τουρκικής καταπάτησης της εδαφικής της ακεραιότητας και κυριαρχίας.
Η Άγκυρα απάντησε κλιμακώνοντας την κρίση σε μια πιθανή σύγκρουση στην οποία η Ελλάδα δεσμεύτηκε να στηρίξει τους ομοεθνείς της Κύπριους.
Μετά από μια σειρά διαπραγματεύσεων, οι αντίπαλες πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία ότι η Κύπρος θα στείλει το νεοαποκτηθέν ρωσικό σύστημα SAM στην Κρήτη, ενώ η Τουρκία υποσχέθηκε να αφαιρέσει τις επιθετικές της ικανότητες από την άμεση γειτνίαση της νησιωτικής χώρας.
Έτσι, η Ελλάδα απέκτησε ακούσια το S-300PMU-1, ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα SAM μεγάλης εμβέλειας που ήταν διαθέσιμα εκείνη την εποχή.
Έκτοτε, έχει διατηρήσει ένα σύνταγμα τεσσάρων συστημάτων S-300PMU-1 με οκτώ πυροσβεστικές μονάδες και 32 εκτοξευτές που χρησιμοποιούν επίσης τους πυραύλους 48N6 εμβέλειας 200 km.
Σύμφωνα με σχετικές πηγές, ο ελληνικός στρατός απέκτησε 175 πυραύλους από τη Ρωσία και η σημασία του συστήματος SAM για την ασφάλεια της χώρας δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί, ιδιαίτερα στο νότιο Αιγαίο.
Για περίπου δυόμισι δεκαετίες, το S-300PMU-1 χρησιμεύει ως αποτρεπτικό μέσο για την τουρκική πολεμική στην περιοχή, προστατεύοντας τον ελληνικό κυρίαρχο εναέριο χώρο.
Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία διαθέτει επίσης τουλάχιστον 4 συστήματα Tor-M1 με 16 εκτοξευτές πυραύλων, ενώ ο Ελληνικός Στρατός επιχειρεί 21 συστήματα με 84 εκτοξευτές.
Η μέγιστη εμβέλεια εμπλοκής του συστήματος είναι 12 χιλιόμετρα και ο κύριος σκοπός του είναι να προστατεύσει το S-300PMU-1 πολύ μεγαλύτερης εμβέλειας.
Ομοίως, η εμβέλεια βολής του Osa-AKM είναι 15 χιλιόμετρα και το σύστημα SAM έχει τον ίδιο σκοπό με το Tor-M1.
Ο Ελληνικός Στρατός χειρίζεται 39 συστήματα Osa-AKM με τουλάχιστον 120 εκτοξευτές.
Το πρόβλημα της ελληνικής ασφάλειας
Η πιθανή μεταφορά έστω και μικρού μέρους αυτού του μεγάλου οπλοστασίου στην Ουκρανία θα υπονόμευε σοβαρά την ελληνική ασφάλεια και θα ενθάρρυνε τον τουρκικό επεκτατισμό.
Αυτό δεν έχει καν να κάνει με την προαναφερθείσα αλλαγή στην εξωτερική πολιτική της χώρας.
Η στροφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη προς την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλής στη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων (τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο), ιδιαίτερα μετά την απόφαση να στείλει όπλα στο καθεστώς του Κιέβου.
Η Αθήνα έστειλε διάφορους τύπους όπλων, συμπεριλαμβανομένων IFV (οχήματα μάχης πεζικού) και ATGM (αντιαρματικοί κατευθυνόμενοι πύραυλοι).
Πολλοί ήταν δικαίως εξαγριωμένοι, ειδικά αφού αποκαλύφθηκε ότι οι Έλληνες που ζούσαν στη Μαριούπολη και τις γύρω περιοχές υπέστησαν βίαιη μεταχείριση από το καθεστώς του Κιέβου, ιδιαίτερα από τις νεοναζιστικές μονάδες του, όπως το διαβόητο «Τάγμα Αζόφ».
www.bankingnews.gr
Ακόμη και κάποια έγκριτα ελληνικά μέσα ενημέρωσης είχαν σχετικές αναφορές.
Η στρατιωτική μεταφορά επρόκειτο τελικά να συμπεριλάβει άλλο στρατιωτικό εξοπλισμό της σοβιετικής εποχής, συμπεριλαμβανομένων των αντιαεροπορικών πυροβόλων όπλων ZU-23-2, καθώς και των συστημάτων αεράμυνας μικρής εμβέλειας «Tor» και «Osa».
Η Ελλάδα είναι μακράν ο μεγαλύτερος χειριστής όπλων σοβιετικής/ρωσικής κατασκευής εκτός του Συμφώνου της Βαρσοβίας.
Τα έχει αποκτήσει τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Η Αθήνα ήταν ένα από τα λίγα μέλη του ΝΑΤΟ που προσπάθησαν να βελτιώσουν τις σχέσεις με τη Ρωσία για δεκαετίες, ιδιαίτερα στον απόηχο της παράνομης τουρκικής εισβολής που είχε ως αποτέλεσμα την κατοχή της βόρειας Κύπρου το 1974.
Καθώς η Μόσχα ήταν μεταξύ των πρώτων που καταδίκασε την επιθετικότητα της Άγκυρας, η Αθήνα διατήρησε μια ισορροπημένη γεωπολιτική θέση, ακόμη και στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου, παρά την ένταξη της στο ΝΑΤΟ.
Οι αφελείς κινήσεις της Αθήνας
Ωστόσο, όταν η Ρωσία ξεκίνησε την ειδική στρατιωτική επιχείρηση (SMO), η νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα αποφάσισε αφελώς να απορρίψει αυτή την κληρονομιά καλών σχέσεων και να τοποθετηθεί σταθερά στο πλευρό του Κιέβου.
Την ίδια ώρα, έκανε το λάθος να συμφωνήσει σε μεγάλες μεταφορές όπλων, κάτι που ήταν εντελώς περιττό και μάλιστα αυτοκαταστροφικό.
Αντί για μια τόσο μεγάλη μετατόπιση, η Ελλάδα θα μπορούσε απλώς να είχε «καταδικάσει» τις ρωσικές επιχειρήσεις στις επίσημες δηλώσεις της.
Αυτό θα είχε διατηρήσει τις σχέσεις με τη Ρωσία σε μεγάλο βαθμό ανέπαφες, ενώ θα υπήρχαν τρόποι να συνεχιστεί η οικονομική συνεργασία μέσα από διάφορα κενά, όπως ακριβώς κάνουν πολλές χώρες για να παρακάμψουν τις κυρώσεις.
Δυστυχώς, η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, με αποτέλεσμα μια εντελώς αχρείαστη «ψύξη» των σχέσεων με το Κρεμλίνο.
Η ζημιά έχει ήδη γίνει, αλλά είναι σημαντικό τουλάχιστον να αποτραπεί η περαιτέρω επιδείνωση των ελληνορωσικών δεσμών της χιλιετίας.
Αυτό ακριβώς έκανε η Αθήνα, καθώς μόλις διέψευσε δημοσιεύματα για υποτιθέμενη μεταφορά προηγμένων συστημάτων αεράμυνας στο Κίεβο.
Συγκεκριμένα, στις 5 Φεβρουαρίου, η Αθήνα διέψευσε κατηγορηματικά τις αναφορές ότι θα έστελνε τα σοβιετικά/ρωσικά συστήματα S-300 SAM της στο Κίεβο.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης απέρριψε τα δημοσιεύματα, κατηγορώντας τα ως ψευδή.
«Πρέπει να υπάρχει ένα όριο στις ψεύτικες ειδήσεις, ειδικά όταν έχουν να κάνουν με τα συμφέροντα της χώρας και τη διεθνή της εικόνα.
Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο και το αρνούμαι κατηγορηματικά.
Δεν υπήρχε καν η πρόθεση να ρισκάρει η Ελλάδα την άμυνα της χώρας», τόνισε σε ανακοίνωσή του ο Μαρινάκης.
Win-win
Αυτά είναι σίγουρα σπουδαία νέα, όχι μόνο για τη Ρωσία, αλλά και για την Ελλάδα.
Επιπλέον, είναι επίσης σπουδαία νέα για τον ουκρανικό λαό, καθώς τυχόν πρόσθετες μεταφορές όπλων στο καθεστώς του Κιέβου απλώς παρατείνουν τη σύγκρουση.
Τα τελευταία δύο χρόνια, υπήρξαν παρόμοιες διαφωνίες σχετικά με την πιθανή μεταφορά ελληνικών συστημάτων αεράμυνας, μεταξύ άλλων τον Δεκέμβριο του 2022 , όταν ο τότε υπουργός Άμυνας Νικόλαος Παναγιωτόπουλος δήλωσε ότι η Αθήνα θα μπορούσε να παραδώσει το σοβιετικής/ρωσικής κατασκευής S-300PMU-1 long- στο Κίεβο.
Ο Παναγιωτόπουλος δήλωσε επίσης ότι αυτό δεν θα συμβεί παρά μόνο αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες αναπτύξουν το σύστημα SAM MIM-104 «Patriot» στην Κρήτη.
Το S-300PMU-1 είναι ένας εκσυγχρονισμός στα τέλη της δεκαετίας του 1980/αρχές της δεκαετίας του 1990 του προηγμένου S-300PMU και του δόθηκε αρχικά η ονομασία αναφοράς του ΝΑΤΟ SA-10D «Grumble» (μόνο για να επαναπροσδιοριστεί αργότερα ως SA-20 «Gargoyle») .
Η Ελλάδα το απέκτησε στον απόηχο της αντιπαράθεσης 1997-1998 μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου.
Εκείνη την εποχή, η Λευκωσία απέκτησε το S-300PMU-1 από τη Ρωσία για να σταματήσει τις δεκαετίες τουρκικής καταπάτησης της εδαφικής της ακεραιότητας και κυριαρχίας.
Η Άγκυρα απάντησε κλιμακώνοντας την κρίση σε μια πιθανή σύγκρουση στην οποία η Ελλάδα δεσμεύτηκε να στηρίξει τους ομοεθνείς της Κύπριους.
Μετά από μια σειρά διαπραγματεύσεων, οι αντίπαλες πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία ότι η Κύπρος θα στείλει το νεοαποκτηθέν ρωσικό σύστημα SAM στην Κρήτη, ενώ η Τουρκία υποσχέθηκε να αφαιρέσει τις επιθετικές της ικανότητες από την άμεση γειτνίαση της νησιωτικής χώρας.
Έτσι, η Ελλάδα απέκτησε ακούσια το S-300PMU-1, ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα SAM μεγάλης εμβέλειας που ήταν διαθέσιμα εκείνη την εποχή.
Έκτοτε, έχει διατηρήσει ένα σύνταγμα τεσσάρων συστημάτων S-300PMU-1 με οκτώ πυροσβεστικές μονάδες και 32 εκτοξευτές που χρησιμοποιούν επίσης τους πυραύλους 48N6 εμβέλειας 200 km.
Σύμφωνα με σχετικές πηγές, ο ελληνικός στρατός απέκτησε 175 πυραύλους από τη Ρωσία και η σημασία του συστήματος SAM για την ασφάλεια της χώρας δεν μπορεί να υπερεκτιμηθεί, ιδιαίτερα στο νότιο Αιγαίο.
Για περίπου δυόμισι δεκαετίες, το S-300PMU-1 χρησιμεύει ως αποτρεπτικό μέσο για την τουρκική πολεμική στην περιοχή, προστατεύοντας τον ελληνικό κυρίαρχο εναέριο χώρο.
Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία διαθέτει επίσης τουλάχιστον 4 συστήματα Tor-M1 με 16 εκτοξευτές πυραύλων, ενώ ο Ελληνικός Στρατός επιχειρεί 21 συστήματα με 84 εκτοξευτές.
Η μέγιστη εμβέλεια εμπλοκής του συστήματος είναι 12 χιλιόμετρα και ο κύριος σκοπός του είναι να προστατεύσει το S-300PMU-1 πολύ μεγαλύτερης εμβέλειας.
Ομοίως, η εμβέλεια βολής του Osa-AKM είναι 15 χιλιόμετρα και το σύστημα SAM έχει τον ίδιο σκοπό με το Tor-M1.
Ο Ελληνικός Στρατός χειρίζεται 39 συστήματα Osa-AKM με τουλάχιστον 120 εκτοξευτές.
Το πρόβλημα της ελληνικής ασφάλειας
Η πιθανή μεταφορά έστω και μικρού μέρους αυτού του μεγάλου οπλοστασίου στην Ουκρανία θα υπονόμευε σοβαρά την ελληνική ασφάλεια και θα ενθάρρυνε τον τουρκικό επεκτατισμό.
Αυτό δεν έχει καν να κάνει με την προαναφερθείσα αλλαγή στην εξωτερική πολιτική της χώρας.
Η στροφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη προς την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλής στη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων (τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο), ιδιαίτερα μετά την απόφαση να στείλει όπλα στο καθεστώς του Κιέβου.
Η Αθήνα έστειλε διάφορους τύπους όπλων, συμπεριλαμβανομένων IFV (οχήματα μάχης πεζικού) και ATGM (αντιαρματικοί κατευθυνόμενοι πύραυλοι).
Πολλοί ήταν δικαίως εξαγριωμένοι, ειδικά αφού αποκαλύφθηκε ότι οι Έλληνες που ζούσαν στη Μαριούπολη και τις γύρω περιοχές υπέστησαν βίαιη μεταχείριση από το καθεστώς του Κιέβου, ιδιαίτερα από τις νεοναζιστικές μονάδες του, όπως το διαβόητο «Τάγμα Αζόφ».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών