
Tην ολοκλήρωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού ανακοίνωσαν τη Μεγάλη Τετάρτη τα υπουργεία Εξωτερικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δίνοντας στη δημοσιότητα και τον σχετικό χάρτη.
Πρόκειται για μια διαδικασία σχεδιασμού και διαχείρισης των θαλάσσιων περιοχών που περιλαμβάνει τον καθορισμό του ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες μπορούν να λαμβάνουν χώρα πού και πότε στη θάλασσα.
Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί πως ο εν λόγω χάρτης δεν συνιστά οριοθέτηση ΑΟΖ αλλά ούτε και την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων έως τα 12 ναυτικά μίλια.
Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί πως είχε προηγηθεί δημοσίευμα της Milliyet το πρωί της Μεγάλης Τετάρτης (16/4/2025) για αντίστοιχη... πρωτοβουλία από την Τουρκία. Μάλιστα, ο τουρκικός χάρτης κόβει το Αιγαίο στη μέση.
«Η Τουρκία έφτασε στο στάδιο της ολοκλήρωσης της μελέτης Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού: Η Γαλάζια Πατρίδα βαθαίνει» είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος. Οι απαντήσεις σε 7 διευκρινιστικές ερωτήσεις από το ΥΠΕΞ
Ακολουθεί ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου Εξωτερικών με τη μορφή ερωταπαντήσεων.
1. Γιατί είναι σημαντική κίνηση η κατάρτιση και η εξειδίκευση και αποτύπωση σε χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού; (ΘΧΣ)
Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ε.Ε. τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες).
2. Δηλαδή τι αποτυπώνει ο χάρτης;
Οι θαλάσσιες περιοχές που αποτυπώνονται στον χάρτη, συμπεριλαμβάνουν τις ελληνοϊταλικές συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ του 1977 και του 2020 και την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020, ενώ συμπίπτουν με τα όρια που απορρέουν από τον νόμο 4001/2011.
Σε ό,τι αφορά μη οριοθετημένες περιοχές, αποτυπώνεται η μέση γραμμή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, μέχρι τη σύναψη συμφωνιών οριοθέτησης με γειτονικά κράτη, των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές.
3. Άρα ο χάρτης αποτυπώνει την ΑΟΖ της Ελλάδας στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας (στο Ιόνιο, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);
Η διαδικασία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών έχει διαφορετικό αντικείμενο από τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος αφορά τη διαδικασία με την οποία οι αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών αναλύουν και οργανώνουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες στις ανωτέρω θαλάσσιες περιοχές για την επίτευξη των οικολογικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων.
Συνεπώς, ο χάρτης που αποτυπώνει τον ελληνικό Θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό δεν συνιστά οριοθέτηση ΑΟΖ.
4. Αποτυπώνει την επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια (στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);
Η επέκταση των χωρικών υδάτων έως τα 12 ναυτικά μίλια είναι αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας που απορρέει από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Είναι ένα δικαίωμα για την άσκηση του οποίου η Ελλάδα επιφυλάσσεται όταν και όπως το κρίνει εθνικά συμφέρον με βάση τους κανόνες που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο.
5. Πώς συνδέεται η κατάρτιση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού με την κυριαρχία και την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων;
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός και η εξειδίκευση του με χάρτη αποτελεί αποτύπωση των δραστηριοτήτων σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας - όχι άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων.
H κυριαρχία δεν είναι αντικείμενο σχεδιασμού. Προϋπάρχει και δεν επηρεάζεται από αυτόν.
6. Γιατί η κυβέρνηση καταθέτει τώρα τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό;
Η κυβέρνηση κλείνει εκκρεμότητες του παρελθόντος. Υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντα στην πράξη και με ουσιαστικό τρόπο, όχι με επικοινωνιακές φωτοβολίδες.
7. Η κατάρτιση του ΘΧΣ πιθανόν να προκαλέσει την αντίδραση της Τουρκίας. 'Αρα εγκαταλείπετε τον ελληνοτουρκικό διάλογο;
Το ότι λύνουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκουμε τον ελληνοτουρκικό διάλογο. Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε. Το ότι συζητάμε δεν σημαίνει ότι κάνουμε εκπτώσεις από τις θέσεις μας και αυτό αποδεικνύεται στην πράξη. Η Ελλάδα επιθυμεί θετικό κλίμα στις σχέσεις με την Τουρκία και έχει ταχθεί από την αρχή υπέρ της ελληνοτουρκικής συνεννόησης με βάση το Διεθνές Δίκαιο και την καλή γειτονία.
Εξάλλου, ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αφορά μια ουσιαστική υποχρέωση της χώρας μας έναντι της Ε.Ε. που απορρέει από συγκεκριμένες ευρωπαϊκές οδηγίες και εντάσσεται στο πλαίσιο επίτευξης σειράς Ευρωπαϊκών Στρατηγικών, όπως η Πράσινη Συμφωνία και η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Θαλάσσια Ασφάλεια (EUMSS-EU Maritime Security Strategy).
Το δημοσίευμα της Milliyet για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Τουρκίας
Ωστόσο, της ελληνικής πρωτοβουλίας προηγήθηκε δημοσίευμα της Milliyet με τίτλο: «Η Τουρκία έφτασε στο στάδιο της ολοκλήρωσης της μελέτης Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού: Η Γαλάζια Πατρίδα βαθαίνει».
Ειδικότερα, στο δημοσίευμα επισημαίνεται: «Ετοιμάστηκε επιστημονικός χάρτης που σχεδιάζει τα σύνορα της Τουρκίας με την Ελλάδα στο Αιγαίο. Στο Αιγαίο Πέλαγος, όπου υπάρχουν πολλές διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η μέση γραμμή μεταξύ των ηπειρωτικών χωρών λήφθηκε ως σύνορο. Αναφέρθηκε ότι ο χάρτης της Γαλάζιας Πατρίδας δεν αποτελεί επίσημο όριο θαλάσσιας δικαιοδοσίας που δεσμεύει το κράτος και αποτελεί επιστημονική και νομική μελέτη. Το επόμενο βήμα θα είναι η ΤΔΒΚ και ο χωροταξικός της θαλάσσιος σχεδιασμός».
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, ο χάρτης, που δημιουργήθηκε από το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου της Άγκυρας (DEHUKAM), εκπονήθηκε σύμφωνα με το ναυτιλιακό κεκτημένο της ΕΕ. Ο διευθυντής του Πανεπιστημίου της Άγκυρας DEHUKAM, Mustafa Baskara, δήλωσε στη Milliyet: «Αν κοιτάξουμε τη Μεσόγειο, είναι συμβατή με τη συμφωνία που υπογράψαμε με την "ΤΔΒΚ" το 2011. Και πάλι, στην υπόλοιπη Ανατολική Μεσόγειο, οι συντεταγμένες της οποίας καθορίστηκαν στη Συμφωνία της Λιβύης το 2019, η οποία μεταφέρθηκε στον ΟΗΕ και περιορίστηκε από συντεταγμένες, αντανακλώνται στα σύνορά μας στη Μεσόγειο, στα δυτικά σύνορά μας. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν καθοριστεί ως τα εξωτερικά σύνορα».
Μέση γραμμή στο Αιγαίο Πέλαγος
«Η μέση γραμμή μεταξύ των κύριων εδαφών στο Αιγαίο έχει ληφθεί ως σύνορο», είπε ο Başkara, προσθέτοντας: «Καθορίσαμε τα εξωτερικά σύνορα της μελέτης χωροταξικού θαλάσσιου σχεδιασμού της Τουρκίας με βάση τη διάμεση γραμμή μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας σύμφωνα με τους βασικούς κανόνες του διεθνούς ναυτικού δικαίου και τις μεθόδους λύσης που προβλέπονται από διεθνείς συμφωνίες. Οι πόροι υδρογονανθράκων περιλαμβάνονται σε αυτά τα σύνορα. Αυτή η μελέτη είναι ένας συγκεκριμένος δείκτης των προσπαθειών της Τουρκίας να οικοδομήσει ένα επιστημονικό όραμα για το όραμα της Γαλάζιας Πατρίδας, έχοντας επίγνωση του οικονομικού δυναμικού, των περιβαλλοντικών αξιών και της γεωπολιτικής σημασίας των θαλασσών που περιβάλλουν την Τουρκία από τρεις πλευρές.
Το κέντρο μας έχει πραγματοποιήσει μια τέτοια μελέτη ως πρωτοβουλία για την προστασία της γαλάζιας πατρίδας τόσο για τις σημερινές όσο και για τις μελλοντικές γενιές και για τη στόχευση της ανάπτυξής της αναπτύσσοντας ένα ολιστικό και βιώσιμο μοντέλο διαχείρισης στις θαλάσσιες περιοχές της Τουρκίας. Το επόμενο βήμα είναι η μελέτη του χωροταξικού θαλάσσιου σχεδιασμού του κέντρου μας και της ΤΔΒΚ. Έχουμε προετοιμασίες και για αυτό».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών