Μία από τις ευχάριστες εκπλήξεις της ύφεσης της πανδημίας είναι το πόσο λίγο έπληξε ευρωπαϊκά νοικοκυριά και επιχειρήσεις, συγκριτικά με το πλανητικό μέγεθος της υγειονομικής κρίσης, σημειώνεται σε ανάλυση των Estelle Xue Liu, Karim Foda, Sebastian Weber που δημοσιεύθηκε στο blog του IMF στην Πέμπτη 16 Ιουλίου 2021 με τον τίτλο «Τhe Resilience of Private Balance Sheets in Europe during COVID-19».
Οι συντάκτες της ανάλυσης επισημαίνουν ότι εάν εξετάσουμε τις ιστορικές περιόδους των μειζόντων κρίσεων, ύστερα από μια βαθιά ύφεση ακολουθούσε παρατεταμένη οικονομική δυσπραγία καθώς νοικοκυριά και επιχειρήσεις είχαν υψηλά χρέη, χαμηλό εισόδημα και περιορισμένο κεφάλαιο.
Σταθερότητα
Δεν συνέβη όμως στην κρίση της πανδημίας, κυρίως κυρίως εξαιτίας στα έκτακτα μέτρα που έλαβαν κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες.
Δεδομένου ότι νοικοκυριά και επιχειρήσεις αποτελούν επενδυτές, δανειολήπτες και καταθέτες, η στήριξη που τους παρείχε το κράτος ενίσχυσε τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Τώρα όμως που ανακάμπτει η οικονομία, οι ιθύνοντες πρέπει να εξακολουθήσουν να στηρίζουν όσα τμήματα της οικονομίας επλήγησαν περισσότερο και να επαγρυπνούν για τυχόν ενδείξεις νέων οικονομικών πληγμάτων, υπογραμμίζεται.
Το βάρος του δημόσιου χρέους
Νοικοκυριά και επιχειρήσεις δεν επωμίστηκαν το μεγαλύτερο μέρος της ζημίας γιατί το ανέλαβε ο δημόσιος τομέας, επισημαίνουν οι συντάκτες της ανάλυσης.
Το αποτέλεσμα ήταν, όμως, να αυξηθεί το δημόσιο χρέος κατά τουλάχιστον 5% του ΑΕΠ στις μισές χώρες και κατά περισσότερο από 12% του ΑΕΠ σε άλλες επτά χώρες.
Οι κεντρικές τράπεζες έχουν αγοράσει μεγάλο μέρος αυτού του νέου δημοσίου χρέους.
Συνθήκες χρηματοδότησης
Σύμφωνα με την ανάλυση, τα σχετικά προγράμματα των κεντρικών τραπεζών ώθησαν στο να διατηρηθεί σταθερό και σε χαμηλά επίπεδα το κόστος του δανεισμού για τις κυβερνήσεις.
Τα χαμηλά επιτόκια στήριξαν τις αποτιμήσεις των επιχειρήσεων και σε συνδυασμό με άλλα μέτρα νομισματικής πολιτικής, όπως το «πάγωμα» στην αποπληρωμή των δανείων, ενίσχυσαν τον επιχειρηματικό κλάδο και διασφάλισαν ρευστότητα στον ιδιωτικό τομέα.
Η θωράκιση του ιδιωτικού τομέα θέτει τα θεμέλια για μια επιτυχή ανάκαμψη στην Ευρώπη, σημειώνεται.
Η άνευ προηγουμένου στήριξη ήταν η σωστή κίνηση, καθώς ήταν άνευ προηγουμένου και το εξωγενές σοκ.
Η πανδημία όμως δεν έχει λήξει, γι’ αυτό και πρέπει να διατηρηθεί αυτή η προστασία και στην επόμενη φάση της ανάκαμψης.
Οι κίνδυνοι που απειλούν την οικονομική δραστηριότητα παραμένουν.
Οι νέες λεπτές ισορροπίες
Ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε εφεξής προϋποθέτει μια λεπτή ισορροπία, προτείνεται από τους συγγραφείς της έκθεσης.
Όσον αφορά τη «συνταγή» για τη μετάβαση στην περίοδο μετά την πανδημία σημειώνουν ότι καθώς εξελίσσονται οι εμβολιασμοί και ανεβάζει ταχύτητα η ανάκαμψη, τα έκτακτα μέτρα στήριξης πρέπει να αντικατασταθούν από πολιτικές παρεμβάσεις στοχευμένες σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν πληγεί περισσότερο.
Οι τελευταίες έρευνες καταδεικνύουν πως υπάρχουν νοικοκυριά και βιομηχανίες ιδιαίτερα ευάλωτα, και αυτό το τεκμηριώνουν οι συντάκτες της έκθεσης από το γεγονός την διεύρθνησς των κοινωνικών ανισοτήτων αλλά και του χάσματος μεταξύ περιοχών, όπως στο ευρωπαικό Βορρά και το Νότο.
Βιώσιμες επιχειρήσεις – Μείωση του χρέους
Γι’ αυτό και είναι επιτακτική ανάγκη να στηριχθούν οι βιώσιμες επιχειρήσεις στον κλάδο των ξενοδοχείων και σε άλλους κλάδους εξαρτημένους από την κοινωνική επαφή.
Δεν είναι, όμως, ανεξάντλητα τα οικονομικά των κρατών, γι’ αυτό και η σωστή πολιτική εφεξής είναι εκείνη που προβλέπει μείωση του δημοσίου χρέους.
Όταν τεθεί υπό έλεγχο ο κορωνοϊός και δρομολογηθεί πλήρως η ανάκαμψη, θα εξανεμιστεί η αβεβαιότητα και θα μπορούν να αρθούν τα έκτακτα μέτρα στήριξης.
www.bankingnews.gr
ΔΝΤ: Η μετάβαση από τα έκτακτα και οριζόντια μέτρα στη στοχευμένη στήριξη της οικονομίας
Σύμφωνα με τους οικονομολόγους του ΔΝΤ, η στήριξη σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις πρέπει να συνεχιστεί και στη φάση ανάκαμψης της οικονομίας
Σχόλια αναγνωστών