Ο επικεφαλής οικονομολόγος της EFG Bank επισημαίνει ότι η ΕΚΤ πρέπει να παρέχει περισσότερες διευκρινήσεις για το TPI
Τον μηχανισμό λειτουργίας του νέου εργαλείου της ΕΚΤ, TPI, που θεωρείται «ασπίδα» για τα ομόλογα των χωρών του Νότου της ευρωζώνης, αναλύει ο επικεφαλής οικονομολόγος της EFG Bank, Stefan Gerlach. Με την ανακοίνωση του νέου εργαλείου από την επικεφαλής της ΕΚΤ, τα χρηματιστήρια υποχώρησαν, καθώς φάνηκε να ισοδυναμεί με… μνημόνιο. Ισχύει η εκτίμηση των αγορών;
«Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι (το TPI) δεν είναι απαραίτητο, καθώς η ΕΚΤ έχει ήδη ένα πρόγραμμα Οριστικών Νομισματικών Συναλλαγών (ΟΜΤ) που της επιτρέπει να υποστηρίζει τις αγορές κρατικών ομολόγων. Αλλά για να χρησιμοποιήσει το OMT, μια κυβέρνηση πρέπει πρώτα να ενταχθεί σε πρόγραμμα του ESM (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας). Ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι πιθανό να περιλαμβάνει μέτρα λιτότητας σχεδιασμένα από το ΔΝΤ. Το αίτημα ενός τέτοιου προγράμματος θα θεωρηθεί ως παραδοχή αποτυχίας από τους ψηφοφόρους και ως κίνδυνος πρόκλησης πολιτικών αναταράξεων» επισημαίνει ο Gerlach.
Η άρνηση των κρατών-μελών
Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης διστάζουν να υποβάλουν αίτηση. «Ωστόσο, οι υψηλές αποδόσεις των ομολόγων σε μια χώρα θα μεταδοθούν σε ολόκληρη την ευρωζώνη, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη και περιπλέκοντας τη δημοσιονομική πολιτική. Το βλέπουμε ήδη να συμβαίνει. Οι υψηλές αποδόσεις των ομολόγων στην Ιταλία, όπου το δημόσιο χρέος συνέχισε να αυξάνεται, ενισχύουν τις αποδόσεις των ομολόγων και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης, παρ'όλο που ορισμένες εξ αυτών έχουν σημειώσει πρόοδο στη δημοσιονομική πολιτική πριν από την πανδημία» επισημαίνει ο επικεφαλής οικονομολόγος της EFG Bank και συνεχίζει: «η ανάγκη για το TPI προκύπτει ακριβώς επειδή η πρόσβαση στο OMT δεν είναι αυτόματη και πιθανόν οι κυβερνήσεις να αναβάλουν το αίτημα για βοήθεια, κάτι που είναι δαπανηρό για την υπόλοιπη ευρωζώνη. Το TPI, το οποίο έρχεται με λιγότερες προϋποθέσεις και είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιηθεί, είναι επομένως λογικό».
Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της EFG Bank, η ΕΚΤ αναφέρει ότι το TPI έχει σκοπό να διασφαλίσει ότι ο μηχανισμός νομισματικής μετάδοσης είναι εξίσου ισχυρός σε ολόκληρη την ευρωζώνη. Ωστόσο, η ισχύς του μηχανισμού μετάδοσης ποικίλλει φυσικά μεταξύ των οικονομιών της ευρωζώνης, δεδομένης της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής τους δομής. Αυτό δεν έχει προκαλέσει ανησυχίες στο παρελθόν.
Το TPI προορίζεται να διαχειριστεί τον μεταβατικό μηχανισμό;
Για παράδειγμα, η νομισματική πολιτική είναι πιο ισχυρή σε οικονομίες όπου τα νοικοκυριά έχουν γενικά τη δική τους στέγαση και ο ενυπόθηκος δανεισμός είναι συνηθισμένος. Είναι πιο ισχυρό σε χώρες όπου η εταιρική μόχλευση είναι υψηλή. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό εάν το κόστος δανεισμού είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στο επιτόκιο της ΕΚΤ, διότι τα επιτόκια δανεισμού είναι κυμαινόμενα ή σταθερά μόνο για σύντομες χρονικές περιόδους.
Και δεδομένου ότι οι μεταβολές των επιτοκίων επηρεάζουν τη συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ, μεταδίδονται πιο έντονα σε οικονομίες όπου ένα δυσανάλογα μεγάλο μέρος του εμπορίου γίνεται με οικονομίες εκτός της ευρωζώνης.
Ως εκ τούτου, πολλοί σχολιαστές δεν πείθονται από τους ισχυρισμούς της ΕΚΤ ότι το TPI προορίζεται για τη διαχείριση του μηχανισμού μετάδοσης και, αντ' αυτού, το βλέπουν ως ένα μέσο για τη διατήρηση της ενότητας στην ευρωζώνη.
Το TPI δεν έρχεται σε σύγκρουση με τη σταθερότητα των τιμών
Σύμφωνα με την EFG Bank, η ΕΚΤ έχει δευτερεύουσα εντολή να υποστηρίζει τις «γενικές οικονομικές πολιτικές της ΕΕ», υπό τον όρο ότι αυτό δεν έρχεται σε σύγκρουση με τον στόχο της για τη σταθερότητα των τιμών. Αυτό παρέχει νομική υποστήριξη στο TPI.
Η συνθήκη λέει ότι το ευρώ είναι το νόμισμα της ΕΕ. Δεν ορίζει μια νόμιμη οδό για να φύγει μια χώρα, επομένως η συμμετοχή προορίζεται να είναι μόνιμη. Η διατήρηση της ιδιότητας μέλους της ευρωζώνης είναι επομένως πολιτική της ΕΕ. Δεδομένου ότι ο TPI επιτρέπει στην ΕΚΤ να αντιμετωπίσει την έκρηξη του πληθωρισμού αυξάνοντας τα επιτόκια πιο επιθετικά από ό,τι σε διαφορετική περίπτωση, , δεν έρχεται σε σύγκρουση με τη σταθερότητα των τιμών, αλλά μάλλον την υποστηρίζει.
«Το TPI είναι μια καλή ιδέα. Ωστόσο, η ΕΚΤ θα πρέπει να είναι υπεύθυνη για το τι κάνει. Μια κεντρική τράπεζα δεν πρέπει να παραπλανά το κοινό. Θα πρέπει να δηλώνει ξεκάθαρα ότι το TPI αποσκοπεί στη διαφύλαξη της ευρωζώνης και ότι είναι συμβατό με τη συνθήκη που στηρίζει το ενιαίο νόμισμα. Κάτι τέτοιο είναι επίσης καλή πολιτική – η απλή ύπαρξη ενός άλλου ισχυρού εργαλείου για την αντιμετώπιση του κινδύνου διάλυσης θα καταστήσει λιγότερο πιθανό ότι θα χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών