Τελευταία Νέα
Αναλύσεις – Εκθέσεις

ΔΝΤ: Πώς οι χώρες πρέπει να «απαντήσουν» στο ισχυρό αμερικανικό δολάριο – Απαιτείται μίξη δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής

ΔΝΤ: Πώς οι χώρες πρέπει να «απαντήσουν» στο ισχυρό αμερικανικό δολάριο – Απαιτείται μίξη δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής
Άρθρο στο blog του ΔΝΤ
Έναν «οδηγό» για την αντιμετώπιση του ισχυρού αμερικανικού δολαρίου από τις κυβερνήσεις δημοσιεύει στο blog του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), σε άρθρο που υπογράφουν οι Gita Gopinath και Pierre-Olivier Gourinchas.
Όπως σημειώνεται, το δολάριο ΗΠΑ βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδά του από το 2000, έχοντας ενισχυθεί μέχρι στιγμής 22% έναντι του γιεν, 13% έναντι του ευρώ και 6% έναντι των νομισμάτων των αναδυόμενων αγορών από την αρχή του τρέχοντος έτους. Μια τόσο απότομη ενίσχυση του δολαρίου μέσα σε λίγους μήνες έχει σημαντικές μακροοικονομικές επιπτώσεις για όλες σχεδόν τις χώρες, δεδομένης της κυριαρχίας του δολαρίου στο διεθνές εμπόριο και τα χρηματοοικονομικά.
Ενώ το μερίδιο των ΗΠΑ στις παγκόσμιες εξαγωγές εμπορευμάτων έχει μειωθεί από 12% σε 8% από το 2000, το μερίδιο του δολαρίου στις παγκόσμιες εξαγωγές διατηρήθηκε περίπου στο 40%.
«Για πολλές χώρες που αγωνίζονται να μειώσουν τον πληθωρισμό, η αποδυνάμωση των νομισμάτων τους σε σχέση με το δολάριο έχει κάνει τον αγώνα πιο δύσκολο. Κατά μέσο όρο, η εκτιμώμενη μετακύλιση μιας ανατίμησης 10% του δολαρίου στον πληθωρισμό είναι 1%. Τέτοιες πιέσεις είναι ιδιαίτερα έντονες στις αναδυόμενες αγορές, αντανακλώντας την υψηλότερη εξάρτησή τους από τις εισαγωγές και το μεγαλύτερο μερίδιο των εισαγωγών με τιμολόγιο σε δολάρια σε σύγκριση με τις προηγμένες οικονομίες.
Η ανατίμηση του δολαρίου αντηχεί επίσης μέσω των ισολογισμών σε όλο τον κόσμο. Περίπου τα μισά από όλα τα διασυνοριακά δάνεια και οι διεθνείς χρεωστικοί τίτλοι εκφράζονται σε δολάρια ΗΠΑ. Ενώ οι κυβερνήσεις των αναδυόμενων αγορών έχουν σημειώσει πρόοδο στην έκδοση χρέους στο δικό τους νόμισμα, οι ιδιωτικοί εταιρικοί τους τομείς έχουν υψηλά επίπεδα χρέους σε δολάρια. Καθώς τα παγκόσμια επιτόκια αυξάνονται, οι χρηματοοικονομικές συνθήκες έχουν σφίξει σημαντικά για πολλές χώρες. Ένα ισχυρότερο δολάριο απλώς εντείνει αυτές τις πιέσεις, ειδικά για ορισμένες αναδυόμενες αγορές και πολλές χώρες χαμηλού εισοδήματος που ήδη διατρέχουν υψηλό κίνδυνο δυσχέρειας χρέους», αναφέρει το ΔΝΤ.
«Υπό αυτές τις συνθήκες, θα πρέπει οι χώρες να υποστηρίζουν ενεργά τα νομίσματά τους; Αρκετές χώρες καταφεύγουν σε συναλλαγματικές παρεμβάσεις. Τα συνολικά συναλλαγματικά αποθέματα που διατηρούνται από τις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες μειώθηκαν κατά περισσότερο από 6% τους πρώτους επτά μήνες του τρέχοντος έτους».
Το ΔΝΤ εκτιμά ότι η κατάλληλη πολιτική απάντηση στις πιέσεις υποτίμησης απαιτεί εστίαση στους παράγοντες που οδηγούν τη μεταβολή της συναλλαγματικής ισοτιμίας και στα σημάδια διαταραχών της αγοράς. Συγκεκριμένα, η παρέμβαση σε ξένο συνάλλαγμα δεν θα πρέπει να υποκαθιστά την αιτιολογημένη προσαρμογή των μακροοικονομικών πολιτικών. Υπάρχει ρόλος της παρέμβασης σε προσωρινή βάση όταν οι κινήσεις νομισμάτων αυξάνουν σημαντικά τους κινδύνους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και/ή διαταράσσουν σημαντικά την ικανότητα της κεντρικής τράπεζας να διατηρήσει τη σταθερότητα των τιμών.

Προς το παρόν, τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την ανατίμηση του δολαρίου: η ραγδαία αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων και οι ευνοϊκότεροι όροι συναλλαγών για τις ΗΠΑ που προκαλούνται από την ενεργειακή κρίση. Καταπολεμώντας μια ιστορική αύξηση του πληθωρισμού, η Federal Reserve έχει ξεκινήσει μια ταχεία πορεία σύσφιξης για τα επιτόκια πολιτικής. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ενώ αντιμετωπίζει επίσης πληθωρισμό ευρείας βάσης, έχει σηματοδοτήσει μια πιο «χαλαρή» πορεία για τα επιτόκια, από την ανησυχία ότι η ενεργειακή κρίση θα προκαλέσει οικονομική ύφεση. Εν τω μεταξύ, ο χαμηλός πληθωρισμός στην Ιαπωνία και την Κίνα επέτρεψε στις κεντρικές τους τράπεζες να ανακόψουν την παγκόσμια τάση σύσφιξης.
Το τεράστιο σοκ των όρων του εμπορίου που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι ο δεύτερος σημαντικός μοχλός πίσω από την ισχύ του δολαρίου. Η ζώνη του ευρώ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ενέργειας, ιδίως φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Η άνοδος των τιμών του φυσικού αερίου έχει φέρει τους όρους συναλλαγών της στο χαμηλότερο επίπεδο στην ιστορία του κοινού νομίσματος.
Όσον αφορά τις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες πέρα από την Κίνα, πολλές ήταν μπροστά στον παγκόσμιο κύκλο νομισματικής σύσφιξης. Κατά συνέπεια, οι συναλλαγματικές πιέσεις για τη μέση αναδυόμενη οικονομία της αγοράς ήταν λιγότερο έντονες από ό,τι για τις προηγμένες οικονομίες, και ορισμένες, όπως η Βραζιλία και το Μεξικό, έχουν μάλιστα ανατιμηθεί.

Δεδομένου του σημαντικού ρόλου των θεμελιωδών παραγόντων, η κατάλληλη απάντηση είναι να επιτραπεί στη συναλλαγματική ισοτιμία να προσαρμοστεί, ενώ χρησιμοποιείται η νομισματική πολιτική για να διατηρήσει τον πληθωρισμό κοντά στον στόχο του. Η υψηλότερη τιμή των εισαγόμενων αγαθών θα συμβάλει στην απαραίτητη προσαρμογή στους θεμελιώδεις κραδασμούς, καθώς μειώνει τις εισαγωγές, γεγονός που με τη σειρά του συμβάλλει στη μείωση της συσσώρευσης εξωτερικού χρέους. Η δημοσιονομική πολιτική θα πρέπει να χρησιμοποιείται για τη στήριξη των πιο ευάλωτων χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι στόχοι του πληθωρισμού.
Απαιτούνται επίσης πρόσθετα βήματα για την αντιμετώπιση αρκετών αρνητικών κινδύνων στον ορίζοντα. Είναι σημαντικό ότι θα μπορούσαμε να δούμε πολύ μεγαλύτερη αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές, συμπεριλαμβανομένης μιας ξαφνικής απώλειας της όρεξης για περιουσιακά στοιχεία αναδυόμενων αγορών που προκαλεί μεγάλες εκροές κεφαλαίων, καθώς οι επενδυτές υποχωρούν σε ασφαλή περιουσιακά στοιχεία.


«Ενισχύστε την ανθεκτικότητα»

Σε αυτό το εύθραυστο περιβάλλον, είναι συνετό να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα. Αν και οι κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων αγορών έχουν αποθηκεύσει αποθέματα σε δολάρια τα τελευταία χρόνια, αντανακλώντας τα διδάγματα που αντλήθηκαν από προηγούμενες κρίσεις, αυτά τα αποθέματα ασφαλείας είναι περιορισμένα και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με σύνεση.
Οι χώρες πρέπει να διατηρήσουν ζωτικά συναλλαγματικά αποθέματα για να αντιμετωπίσουν δυνητικά χειρότερες εκροές και αναταραχές στο μέλλον. Όσοι είναι σε θέση θα πρέπει να επαναφέρουν τις γραμμές ανταλλαγής με κεντρικές τράπεζες προηγμένης οικονομίας. Οι χώρες με υγιείς οικονομικές πολιτικές που χρειάζονται αντιμετώπιση μέτριας ευπάθειας θα πρέπει να επωφεληθούν προληπτικά από τις προληπτικές γραμμές του ΔΝΤ για να καλύψουν τις μελλοντικές ανάγκες ρευστότητας. Όσοι έχουν μεγάλα χρέη σε ξένο νόμισμα θα πρέπει να μειώσουν τις αναντιστοιχίες συναλλάγματος χρησιμοποιώντας πολιτικές διαχείρισης κεφαλαίων ή μακροπροληπτικής εποπτείας, επιπλέον των πράξεων διαχείρισης χρέους για την εξομάλυνση των προφίλ αποπληρωμής.
Εκτός από τα θεμελιώδη μεγέθη, με τις χρηματοπιστωτικές αγορές να συσφίγγονται, ορισμένες χώρες βλέπουν σημάδια διαταραχών της αγοράς, όπως η αύξηση των ασφαλίστρων αντιστάθμισης συναλλάγματος και τα ασφάλιστρα χρηματοδότησης σε τοπικό νόμισμα. Σοβαρές διαταραχές στις ρηχές αγορές συναλλάγματος θα προκαλούσαν μεγάλες αλλαγές σε αυτά τα ασφάλιστρα, προκαλώντας δυνητικά μακροοικονομική και χρηματοπιστωτική αστάθεια.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορεί να είναι σκόπιμη η προσωρινή παρέμβαση σε συνάλλαγμα. Αυτό μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αποφυγή δυσμενούς χρηματοοικονομικής ενίσχυσης εάν μια μεγάλη υποτίμηση αυξάνει τους κινδύνους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, όπως οι εταιρικές αθετήσεις, λόγω αναντιστοιχιών. Τέλος, η προσωρινή παρέμβαση μπορεί επίσης να στηρίξει τη νομισματική πολιτική στις σπάνιες περιπτώσεις όπου μια μεγάλη υποτίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας θα μπορούσε να αποαγκιστρώσει τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό και η νομισματική πολιτική από μόνη της δεν μπορεί να αποκαταστήσει τη σταθερότητα των τιμών.
Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, παρά τις παγκόσμιες επιπτώσεις από το ισχυρό δολάριο και τις αυστηρότερες παγκόσμιες χρηματοοικονομικές συνθήκες, η νομισματική σύσφιξη παραμένει η ενδεδειγμένη πολιτική, ενώ ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ παραμένει πολύ πάνω από τον στόχο. Αν δεν το κάνουμε αυτό, θα έβλαπτε την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας, θα απαγκίστρωσε τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό και θα απαιτούσε ακόμη μεγαλύτερη σύσφιξη αργότερα - και μεγαλύτερες διαρροές στον υπόλοιπο κόσμο.
Τούτου λεχθέντος, η Fed θα πρέπει να έχει κατά νου ότι μεγάλες διαρροές είναι πιθανό να διαχυθούν ξανά στην οικονομία των ΗΠΑ. Επιπλέον, ως παγκόσμιος πάροχος του παγκόσμιου ασφαλούς περιουσιακού στοιχείου, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ενεργοποιήσουν εκ νέου τις γραμμές ανταλλαγής νομισμάτων σε επιλέξιμες χώρες, όπως επεκτάθηκαν στην αρχή της πανδημίας, για να παρέχουν μια σημαντική δικλείδα ασφαλείας σε περιόδους πίεσης στην αγορά συναλλάγματος. Αυτά θα συμπλήρωναν χρήσιμα τη χρηματοδότηση σε δολάρια που παρέχεται από το μόνιμο Μηχανισμό Repo των Ξένων και Διεθνών Νομισματικών Αρχών της Fed.
«Το ΔΝΤ θα συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με τα μέλη μας για τη χάραξη κατάλληλων μακροοικονομικών πολιτικών σε αυτούς τους ταραχώδεις καιρούς, βασιζόμενος στο Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Πολιτικής μας. Πέρα από τις προληπτικές χρηματοδοτικές διευκολύνσεις που είναι διαθέσιμες για τις επιλέξιμες χώρες, το ΔΝΤ είναι έτοιμο να επεκτείνει τους δανειακούς μας πόρους σε χώρες μέλη που αντιμετωπίζουν προβλήματα στο ισοζύγιο πληρωμών», καταλήγει το Ταμείο.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης