Nέα κρίση χρέους απειλεί την ευρωζώνη...
Μήπως ο απόηχος της κρίσης χρέους στην Ελλάδα ήταν τελικά ισχυρότερος του πραγματικού θορύβου που προκαλεί στην Ευρώπη το τέλμα της ευρύτερης πολιτικής καταστροφής που παρατηρείται στη Γηραιά Ήπειρο;
Σύμφωνα με το Bloomberg, η ρήση του Mark Twain ότι «η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, αλλά συχνά κάνει ομοιοκαταληξία» μπορεί να χρησιμοποιείται πολλές φορές στην υπερβολή της.
Αλλά η αντίδραση της αγοράς στην πολιτική αναταραχή που κυριεύει τη Γαλλία κουβαλά κάτι από την κρίση του ευρώ, που συνέβη πριν από περισσότερο από μια δεκαετία.
Καθώς η συζήτηση για το «Frexit» φουντώνει, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ της τρέχουσας κατάστασης και των ταλαιπωριών που υπέστησαν τα PIGS – Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα και Ισπανία – στην εποχή μας, συνεχίζει το διεθνές ειδησεογραφικό μέσο…
Αλλά η Γαλλία είναι μέρος του πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όχι απλώς ένα περιφερειακό έθνος.
Η οικονομία της δεν είναι τόσο αδύναμη όσο αυτή της Ελλάδας το 2012.
Παρότι τόσο το δημοσιονομικό έλλειμμα όσο και το βάρος του χρέους της επιδεινώνονται, κανένα από τα δύο δεν είναι τόσο άσχημα όσο αυτά της Ιταλίας. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι πλέον πολύ πιο ικανή να βρει νέα εργαλεία για την υπεράσπιση του κοινού νομίσματος.
Η ικανότητα της ΕΕ να παραμερίζει τις διαφορές (ικανότητα που εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ και επαναλήφθηκε στο δημοσιονομικό πρόγραμμα NextGeneration ύψους 800 δισεκατομμυρίων ευρώ), είναι η μεγαλύτερη δύναμή της.
Η προθυμία της να συμβιβαστεί ακόμη και στα πιο ακανθώδη πολιτικά και οικονομικά ζητήματα σημαίνει ότι ο κίνδυνος ενός «Frexit» μπορεί να μειωθεί σταθερά σε αυτήν τη συγκυρία – αν και παραμένει υπαρκτός.
Κίνδυνος
Από την άλλη, η αποκατάσταση των οικονομικών ανισορροπιών της Γαλλίας φαίνεται επίσης απίθανη.
Η πολιτική αναταραχή μετά την απόφαση του Προέδρου Emmanuel Macron να προκηρύξει πρόωρες εκλογές έχει αναδείξει το δυσεπίλυτο πρόβλημα χρέους της χώρας.
Τα spreads των γαλλικών ομολόγων δεν θα επανέλθουν ως διά μαγείας στα προηγούμενα στενά επίπεδα σε σύγκριση με τις γερμανικές αποδόσεις, ακόμη και όταν η πολιτική εικόνα γίνει πιο ξεκάθαρη από τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου στις 7 Ιουλίου.
Αλλαγή στην προοπτική αξιολόγησης ή υποβάθμιση από τη Moody’s Investors Service, η οποία κατατάσσει το γαλλικό δημόσιο χρέος στην βαθμίδα Aa2 με σταθερή προοπτική, πιθανότατα έχει ήδη προεξοφληθεί.
Αλλά περαιτέρω ενέργειες είτε από τη Fitch Ratings είτε από την S&P Global Ratings, που έχουν τη χώρα μια βαθμίδα χαμηλότερα στο AA-, θα ήταν ανησυχητικές.
Να σημειωθεί πως μέχρι στιγμής το Γαλλικό Υπουργείο Οικονομικών έχει ολοκληρώσει περισσότερο από το ήμισυ των ακαθάριστων απαιτήσεων χρηματοδότησης 310 δισ. ευρώ φέτος, με τις πωλήσεις να πραγματοποιούνται ομαλά.
Οι αποδόσεις σε όλη την καμπύλη κυμαίνονται στο εύρος 3% έως 3,5%, μόνο ελαφρώς πάνω από τα μέσα επίπεδα φέτος.
Το 2012, το γαλλικό premium απόδοσης στη Γερμανία έφτασε τις 128 μονάδες βάσης.
Αυτή η τρέχουσα ταλάντευση, η οποία έχει δει το spread να ξεπερνά τις 80 μονάδες βάσης, θυμίζει περισσότερο την κίνηση της αγοράς κατά την ανάληψη της εξουσίας από τον Macron για πρώτη φορά το 2017.
Η λεγόμενη συμβίωση μεταξύ αντιτιθέμενων κομμάτων που κατέχουν τα αξιώματα του προέδρου και του πρωθυπουργού έχει συμβεί τρεις φορές στο παρελθόν στην 66χρονη ιστορία της Πέμπτης Δημοκρατίας.
Να επισημανθεί πως η Goldman Sachs προειδοποίησε πως η ακροδεξιά στην εξουσία θα οδηγήσει σε σημαντική δημοσιονομική επέκταση, φέρνοντας τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ της Γαλλίας στο 120% έως το 2027.
Αντίθετα, αν οι εκλογές δεν αλλάξουν το status quo, το χρέος θα σταθεροποιηθεί στο 113% του ΑΕΠ το 2027…
Επιπλέον, αν η Γαλλία μείνει με ένα εκκρεμές κοινοβούλιο που δεν θα επιτρέπει σε καμία πολιτική ομάδα να εγκρίνει μέτρα φορολογίας ή δαπανών, το χρέος μπορεί να αυξηθεί στο 116% του ΑΕΠ.
Και εδώ θυμίζει κάτι από Ελλάδα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το κόμμα της Marine Le Pen, Εθνική Συσπείρωση, έχει μετριάσει την ευρωσκεπτικιστική στάση του τα τελευταία χρόνια, πιέζοντας αντ’ αυτού για μεταρρυθμίσεις εκ των έσω.
Ωστόσο, η ανησυχία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το αυξανόμενο έλλειμμα του γαλλικού προϋπολογισμού, το οποίο ανήλθε στο 5,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος πέρυσι, δεν θα κατευναστεί, λόγω της τεταμένης εσωτερικής πολιτικής σκηνής.
Σύμφωνα με το Bloomberg, κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους του ευρώ, χρειάστηκε ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ Mario Draghi να υποσχεθεί ότι θα κάνει «ό,τι χρειάζεται» τον Ιούλιο του 2012 για να σταθεροποιήσει το πλοίο.
Η σημερινή κυρία Lagarde δεν χρειάζεται να ανησυχήσει τους ομιλητές της ακόμα, αλλά θα ήταν συνετό να γίνουν εσωτερικές διαβουλεύσεις για το ποια εργαλεία από το διευρυμένο της οπλοστάσιο της ΕΚΤ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει εάν οι τρέχουσες κινήσεις της αγοράς απειλούν να γίνουν δυσλειτουργικές.
Φόβοι για παγκόσμια οικονομική αστάθεια από τις γαλλικές τράπεζες
Οι γαλλικές τράπεζες, που συγκαταλέγονται μεταξύ των μεγαλύτερων δανειστών παγκοσμίως, αντιμετωπίζουν συστημικούς κινδύνους καθώς η πολιτική αστάθεια ρίχνει φως στα οικονομικά της χώρας.
Η απόφαση του προέδρου Emmanuel Macron να διεξαγάγει πρόωρες βουλευτικές εκλογές αυξάνει τον κίνδυνο εγχώριας οικονομικής αστάθειας. Μέσω του φορέα των τραπεζών της Γαλλίας, κινδυνεύει επίσης με παγκόσμια μεταβλητότητα.
Οι γαλλικές εγχώριες τράπεζες είναι οι τέταρτοι μεγαλύτεροι διεθνείς δανειστές, μετά την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, με σχεδόν 2 τρισ. δολάρια ξένων απαιτήσεων στους ισολογισμούς τους, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, σύμφωνα με το Bloomberg.
Οι τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιαπωνίας, των ΗΠΑ και της Γερμανίας έχουν δανείσει τα περισσότερα στη Γαλλία, με το Ηνωμένο Βασίλειο να δανείζει 400 δισ. δολάρια και τις υπόλοιπες περίπου 200 δισ. δολάρια η καθεμία.
Από την άλλη πλευρά, ο μεγαλύτερος οφειλέτης των γαλλικών τραπεζών είναι οι ΗΠΑ, με δάνεια άνω των 500 δισ. δολαρίων, ακολουθούμενες από την Ιταλία, την Ιαπωνία και τη Γερμανία. Οι αριθμοί δεν είναι ασήμαντοι και θα μπορούσαν να δημιουργήσουν οικονομικές διακυμάνσεις πέραν της Γαλλίας, εάν τα δάνεια δεν μπορούν να ανακυκλωθούν ή να αποπληρωθούν.
Περίπου το ήμισυ των διεθνών δανείων των γαλλικών τραπεζών είναι σε τοπικό νόμισμα, δηλαδή σε ευρώ, ενώ το άλλο μισό πιθανότατα κατά κύριο λόγο σε δολάρια.
Σύμφωνα με το Bloomberg ένα μέρος που θα πρέπει να προσέξετε για οικονομικές πιέσεις θα είναι οι ανταλλαγές βάσης σε ευρώ. Μια ανταλλαγή βάσης είναι η έκπτωση επί του βραχυπρόθεσμου επιτοκίου που λαμβάνει ένας δανειστής ευρώ όταν δανείζεται δολάρια. Αυτά έχουν διευρυνθεί κάπως από τότε που ο Macron ανακοίνωσε τις εκλογές, υποδηλώνοντας μεγαλύτερη ζήτηση για χρηματοδότηση σε δολάρια.
Έπαιξε ζάρια...
Η αλήθεια είναι πως o Emmanuel Macron έπαιξε στα ζάρια το μέλλον της Γαλλίας και μάλλον χάνει...
Σύμφωνα με έρευνα των Elabe/Les Echos, η αποδοχή του έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 5,5 ετών.
Ο Macron απηύθυνε έκκληση στους ψηφοφόρους και στα πιο μετριοπαθή πολιτικά κόμματα, τόσο στα αριστερά όσο και στα δεξιά του, να μην υποκύψουν στον «πυρετό των άκρων» - αλλά μένει να φανεί αν η στρατηγική του θα πετύχει.
Ήταν μια γρήγορη απόφαση, και οι γρήγορες αποφάσεις δεν είναι πάντα οι καλύτερες.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και κυρίως οι προνομιούχοι συνομιλητές του Macron στη Σύνοδο των G7 φάνηκαν σαστισμένοι.
Σύμφωνα με την ειδησεογραφία, ο Γάλλος πρόεδρος συναντήθηκε μόνο με τον Καναδό Trudeau, καθώς και με τους ηγέτες της Αλγερίας, της Ινδίας και της Βραζιλίας. Aλλά Και με τον Πάπα.
Θα αναρωτιέστε αν ζήτησε μια μικρή προσευχή ή ίσως μια παπική ευλογία.
Σε κάθε περίπτωση, ένα είναι σίγουρο: Η πολιτική αβεβαιότητα στη Γαλλία φαίνεται έχει μετατραπεί σε κλασικό αίσθημα αποστροφής του επενδυτικού ρίσκου.
Και στη Γαλλία ανησυχούν για τον κίνδυνο δικής τους εξόδου – το Frexit που υπόσχεται η Lepen.
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με το Bloomberg, η ρήση του Mark Twain ότι «η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, αλλά συχνά κάνει ομοιοκαταληξία» μπορεί να χρησιμοποιείται πολλές φορές στην υπερβολή της.
Αλλά η αντίδραση της αγοράς στην πολιτική αναταραχή που κυριεύει τη Γαλλία κουβαλά κάτι από την κρίση του ευρώ, που συνέβη πριν από περισσότερο από μια δεκαετία.
Καθώς η συζήτηση για το «Frexit» φουντώνει, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ της τρέχουσας κατάστασης και των ταλαιπωριών που υπέστησαν τα PIGS – Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα και Ισπανία – στην εποχή μας, συνεχίζει το διεθνές ειδησεογραφικό μέσο…
Αλλά η Γαλλία είναι μέρος του πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όχι απλώς ένα περιφερειακό έθνος.
Η οικονομία της δεν είναι τόσο αδύναμη όσο αυτή της Ελλάδας το 2012.
Παρότι τόσο το δημοσιονομικό έλλειμμα όσο και το βάρος του χρέους της επιδεινώνονται, κανένα από τα δύο δεν είναι τόσο άσχημα όσο αυτά της Ιταλίας. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι πλέον πολύ πιο ικανή να βρει νέα εργαλεία για την υπεράσπιση του κοινού νομίσματος.
Η ικανότητα της ΕΕ να παραμερίζει τις διαφορές (ικανότητα που εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ και επαναλήφθηκε στο δημοσιονομικό πρόγραμμα NextGeneration ύψους 800 δισεκατομμυρίων ευρώ), είναι η μεγαλύτερη δύναμή της.
Η προθυμία της να συμβιβαστεί ακόμη και στα πιο ακανθώδη πολιτικά και οικονομικά ζητήματα σημαίνει ότι ο κίνδυνος ενός «Frexit» μπορεί να μειωθεί σταθερά σε αυτήν τη συγκυρία – αν και παραμένει υπαρκτός.
Κίνδυνος
Από την άλλη, η αποκατάσταση των οικονομικών ανισορροπιών της Γαλλίας φαίνεται επίσης απίθανη.
Η πολιτική αναταραχή μετά την απόφαση του Προέδρου Emmanuel Macron να προκηρύξει πρόωρες εκλογές έχει αναδείξει το δυσεπίλυτο πρόβλημα χρέους της χώρας.
Τα spreads των γαλλικών ομολόγων δεν θα επανέλθουν ως διά μαγείας στα προηγούμενα στενά επίπεδα σε σύγκριση με τις γερμανικές αποδόσεις, ακόμη και όταν η πολιτική εικόνα γίνει πιο ξεκάθαρη από τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου στις 7 Ιουλίου.
Αλλαγή στην προοπτική αξιολόγησης ή υποβάθμιση από τη Moody’s Investors Service, η οποία κατατάσσει το γαλλικό δημόσιο χρέος στην βαθμίδα Aa2 με σταθερή προοπτική, πιθανότατα έχει ήδη προεξοφληθεί.
Αλλά περαιτέρω ενέργειες είτε από τη Fitch Ratings είτε από την S&P Global Ratings, που έχουν τη χώρα μια βαθμίδα χαμηλότερα στο AA-, θα ήταν ανησυχητικές.
Να σημειωθεί πως μέχρι στιγμής το Γαλλικό Υπουργείο Οικονομικών έχει ολοκληρώσει περισσότερο από το ήμισυ των ακαθάριστων απαιτήσεων χρηματοδότησης 310 δισ. ευρώ φέτος, με τις πωλήσεις να πραγματοποιούνται ομαλά.
Οι αποδόσεις σε όλη την καμπύλη κυμαίνονται στο εύρος 3% έως 3,5%, μόνο ελαφρώς πάνω από τα μέσα επίπεδα φέτος.
Το 2012, το γαλλικό premium απόδοσης στη Γερμανία έφτασε τις 128 μονάδες βάσης.
Αυτή η τρέχουσα ταλάντευση, η οποία έχει δει το spread να ξεπερνά τις 80 μονάδες βάσης, θυμίζει περισσότερο την κίνηση της αγοράς κατά την ανάληψη της εξουσίας από τον Macron για πρώτη φορά το 2017.
Η λεγόμενη συμβίωση μεταξύ αντιτιθέμενων κομμάτων που κατέχουν τα αξιώματα του προέδρου και του πρωθυπουργού έχει συμβεί τρεις φορές στο παρελθόν στην 66χρονη ιστορία της Πέμπτης Δημοκρατίας.
Να επισημανθεί πως η Goldman Sachs προειδοποίησε πως η ακροδεξιά στην εξουσία θα οδηγήσει σε σημαντική δημοσιονομική επέκταση, φέρνοντας τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ της Γαλλίας στο 120% έως το 2027.
Αντίθετα, αν οι εκλογές δεν αλλάξουν το status quo, το χρέος θα σταθεροποιηθεί στο 113% του ΑΕΠ το 2027…
Επιπλέον, αν η Γαλλία μείνει με ένα εκκρεμές κοινοβούλιο που δεν θα επιτρέπει σε καμία πολιτική ομάδα να εγκρίνει μέτρα φορολογίας ή δαπανών, το χρέος μπορεί να αυξηθεί στο 116% του ΑΕΠ.
Και εδώ θυμίζει κάτι από Ελλάδα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το κόμμα της Marine Le Pen, Εθνική Συσπείρωση, έχει μετριάσει την ευρωσκεπτικιστική στάση του τα τελευταία χρόνια, πιέζοντας αντ’ αυτού για μεταρρυθμίσεις εκ των έσω.
Ωστόσο, η ανησυχία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το αυξανόμενο έλλειμμα του γαλλικού προϋπολογισμού, το οποίο ανήλθε στο 5,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος πέρυσι, δεν θα κατευναστεί, λόγω της τεταμένης εσωτερικής πολιτικής σκηνής.
Σύμφωνα με το Bloomberg, κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους του ευρώ, χρειάστηκε ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ Mario Draghi να υποσχεθεί ότι θα κάνει «ό,τι χρειάζεται» τον Ιούλιο του 2012 για να σταθεροποιήσει το πλοίο.
Η σημερινή κυρία Lagarde δεν χρειάζεται να ανησυχήσει τους ομιλητές της ακόμα, αλλά θα ήταν συνετό να γίνουν εσωτερικές διαβουλεύσεις για το ποια εργαλεία από το διευρυμένο της οπλοστάσιο της ΕΚΤ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει εάν οι τρέχουσες κινήσεις της αγοράς απειλούν να γίνουν δυσλειτουργικές.
Φόβοι για παγκόσμια οικονομική αστάθεια από τις γαλλικές τράπεζες
Οι γαλλικές τράπεζες, που συγκαταλέγονται μεταξύ των μεγαλύτερων δανειστών παγκοσμίως, αντιμετωπίζουν συστημικούς κινδύνους καθώς η πολιτική αστάθεια ρίχνει φως στα οικονομικά της χώρας.
Η απόφαση του προέδρου Emmanuel Macron να διεξαγάγει πρόωρες βουλευτικές εκλογές αυξάνει τον κίνδυνο εγχώριας οικονομικής αστάθειας. Μέσω του φορέα των τραπεζών της Γαλλίας, κινδυνεύει επίσης με παγκόσμια μεταβλητότητα.
Οι γαλλικές εγχώριες τράπεζες είναι οι τέταρτοι μεγαλύτεροι διεθνείς δανειστές, μετά την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, με σχεδόν 2 τρισ. δολάρια ξένων απαιτήσεων στους ισολογισμούς τους, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, σύμφωνα με το Bloomberg.
Οι τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιαπωνίας, των ΗΠΑ και της Γερμανίας έχουν δανείσει τα περισσότερα στη Γαλλία, με το Ηνωμένο Βασίλειο να δανείζει 400 δισ. δολάρια και τις υπόλοιπες περίπου 200 δισ. δολάρια η καθεμία.
Από την άλλη πλευρά, ο μεγαλύτερος οφειλέτης των γαλλικών τραπεζών είναι οι ΗΠΑ, με δάνεια άνω των 500 δισ. δολαρίων, ακολουθούμενες από την Ιταλία, την Ιαπωνία και τη Γερμανία. Οι αριθμοί δεν είναι ασήμαντοι και θα μπορούσαν να δημιουργήσουν οικονομικές διακυμάνσεις πέραν της Γαλλίας, εάν τα δάνεια δεν μπορούν να ανακυκλωθούν ή να αποπληρωθούν.
Περίπου το ήμισυ των διεθνών δανείων των γαλλικών τραπεζών είναι σε τοπικό νόμισμα, δηλαδή σε ευρώ, ενώ το άλλο μισό πιθανότατα κατά κύριο λόγο σε δολάρια.
Σύμφωνα με το Bloomberg ένα μέρος που θα πρέπει να προσέξετε για οικονομικές πιέσεις θα είναι οι ανταλλαγές βάσης σε ευρώ. Μια ανταλλαγή βάσης είναι η έκπτωση επί του βραχυπρόθεσμου επιτοκίου που λαμβάνει ένας δανειστής ευρώ όταν δανείζεται δολάρια. Αυτά έχουν διευρυνθεί κάπως από τότε που ο Macron ανακοίνωσε τις εκλογές, υποδηλώνοντας μεγαλύτερη ζήτηση για χρηματοδότηση σε δολάρια.
Έπαιξε ζάρια...
Η αλήθεια είναι πως o Emmanuel Macron έπαιξε στα ζάρια το μέλλον της Γαλλίας και μάλλον χάνει...
Σύμφωνα με έρευνα των Elabe/Les Echos, η αποδοχή του έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 5,5 ετών.
Ο Macron απηύθυνε έκκληση στους ψηφοφόρους και στα πιο μετριοπαθή πολιτικά κόμματα, τόσο στα αριστερά όσο και στα δεξιά του, να μην υποκύψουν στον «πυρετό των άκρων» - αλλά μένει να φανεί αν η στρατηγική του θα πετύχει.
Ήταν μια γρήγορη απόφαση, και οι γρήγορες αποφάσεις δεν είναι πάντα οι καλύτερες.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και κυρίως οι προνομιούχοι συνομιλητές του Macron στη Σύνοδο των G7 φάνηκαν σαστισμένοι.
Σύμφωνα με την ειδησεογραφία, ο Γάλλος πρόεδρος συναντήθηκε μόνο με τον Καναδό Trudeau, καθώς και με τους ηγέτες της Αλγερίας, της Ινδίας και της Βραζιλίας. Aλλά Και με τον Πάπα.
Θα αναρωτιέστε αν ζήτησε μια μικρή προσευχή ή ίσως μια παπική ευλογία.
Σε κάθε περίπτωση, ένα είναι σίγουρο: Η πολιτική αβεβαιότητα στη Γαλλία φαίνεται έχει μετατραπεί σε κλασικό αίσθημα αποστροφής του επενδυτικού ρίσκου.
Και στη Γαλλία ανησυχούν για τον κίνδυνο δικής τους εξόδου – το Frexit που υπόσχεται η Lepen.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών