Σύμφωνα με ανάλυση του γεωπολιτικού ινστιτούτου Stratfor, το εύθραυστο πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα αλλά και η κοινωνική αναταραχή απειλούν την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη - Ο χρόνος μετράει αντίστροφα και για τους δανειστές της Ελλάδας
Στις διαπραγματεύσεις της Ελλάδας με τους πιστωτές της για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης αλλά και για το θέμα σχετικά με την ελάφρυνση του χρέους αναφέρεται σε ανάλυση του γεωπολιτικό ινστιτούτο Stratfor.
Όπως επισημαίνεται οι δανειστές δεν θα συμφωνήσουν σε σημαντική ελάφρυνση του χρέους -όχι τουλάχιστον πριν τις γερμανικές εκλογές- ενώ την ίδια στιγμή, το εύθραυστο πολιτικό σύστημα της Ελλάδας αλλά και η έντονη κοινωνική αναταραχή θα συνεχίσουν να απειλούν την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη.
Η δεύτερη αξιολόγηση
Σύμφωνα με την ανάλυση, τόσο η Ελλάδα όσο και οι δανειστές της έχουν ισχυρό κίνητρο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης πριν το Μάρτιο του 2017.
«Όμως, παρά την αίσθηση του επείγοντος, μια πρόσφατη συνάντηση μεταξύ των εκπροσώπων τους έληξε χωρίς συμφωνία» επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Στην ιδανική περίπτωση, η Ελλάδα και οι δανειστές της, θα καταλήξουν σε συμφωνία μέχρι τις 20 Φεβρουαρίου του 2017, όταν θα πραγματοποιηθεί το επόμενο Eurogroup.
Ωστόσο, η συνάντηση της 26ης Ιανουαρίου του 2017 ολοκληρώθηκε χωρίς να καθοριστεί ημερομηνία επιστροφής των δανειστών για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Την ίδια στιγμή, όμως, η ελληνική κυβέρνηση θέλει η αξιολόγηση να ολοκληρωθεί πριν τον Μάρτιο του 2017, ώστε τα ελληνικά ομόλογα να συμπεριληφθούν στο QE της ΕΚΤ και τελικά η χώρα να επιστρέψει στις αγορές ομολόγων έως το τέλος του έτους.
«Αλλά ακόμη και εάν η Αθήνα και οι πιστωτές της καταλήξουν σε συμφωνία, υπάρχει η πιθανότητα η ΕΚΤ να μην συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα, λόγω των αμφιβολιών της σχετικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους» αναφέρεται στην ίδια ανάλυση.
Από την πλευρά τους, οι πιστωτές της Ελλάδας θα ήθελαν να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις πριν τις εκλογές σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, αρχής γενομένης με τις ολλανδικές τον Μάρτιο του 2017.
Επισημαίνεται ότι ακολουθούν οι εκλογές σε Γαλλία (Απρίλιος 2017) και σε Γερμανία (Σεπτέμβριος 2017).
«Οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν θέλουν το ελληνικό χρέος να γίνει ένα θέμα σε αυτές τις προεκλογικές εκστρατείες» αναφέρεται στην ίδια ανάλυση.
Κρίσιμος ο Ιούλιος του 2017
Παράλληλα, το Stratfor αναφέρεται και στις οφειλές της Ελλάδας, που κάνουν ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη για ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Ο πιο κρίσιμος μήνας είναι ο Ιούλιος, όταν η Αθήνα πρέπει να επιστρέψει 6 δισ. ευρώ διάφορους πιστωτές, συμπεριλαμβανομένης της ΕΚΤ.
Στο πλαίσιο αυτό, η Αθήνα έχει ανάγκη τα χρήματα της αξιολόγησης για να κάνει αυτές τις πληρωμές.
«Οι συνομιλίες μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της, θα μπορούσαν να τραβήξουν μέχρι να πλησιάσει η λήξη της προθεσμίας, αλλά αυτό θα θέσει και πάλι την Ελλάδα σε κίνδυνο αθέτησης των πληρωμών του χρέους της.
Καμία πλευρά δεν θέλει να λάβει να συμβεί αυτό» τονίζεται στην ίδια ανάλυση.
Δημοσιονομικοί στόχοι και ελάφρυνση του χρέους
Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα σημεία του ελληνικού προγράμματος διάσωσης είναι οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα, που αποκλείουν τα χρήματα για την αποπληρωμή του χρέους.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τους όρους του ελληνικού προγράμματος η Ελλάδα θα πρέπει να έχει πλεόνασμα 3,5% έως το 2018.
«Αλλά ο στόχος του 2018 ενδέχεται να είναι ανέφικτος» τονίζεται στην ίδια ανάλυση.
Παράλληλα, οι αναλυτές αναφέρονται και στον χριστουγεννιάτικο μποναμά του Αλέξη Τσίπρα -και στις αντιδράσεις των δανειστών- αλλά και στην άρνηση το ΔΝΤ να συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
«Το ΔΝΤ διαφωνεί με την προσέγγιση της Ελλάδας, εκτιμώντας ότι η Αθήνα στηρίζει περισσότερο στην αύξηση των φόρων παρά στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων τις οποίες το ΔΝΤ πιστεύει ότι είναι απαραίτητες.
Ως αποτέλεσμα, το ΔΝΤ αρνείται να συμμετέχει στο τρίτο πρόγραμμα της Ελλάδας» επισημαίνεται.
Εν τούτοις η συμμετοχή του ΔΝΤ είναι κρίσιμη για τη Γερμανία, καθώς έχει δεσμευτεί γι' αυτό στη γερμανική βουλή.
«Αξιωματούχοι της ΕΕ και του ΔΝΤ συζητούν τρόπους για τη συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα» τονίζεται στην ίδια ανάλυση.
Το ελληνικό χρέος ανέρχεται σε περίπου 180% του ΑΕΠ, που είναι το υψηλότερο ποσοστό στην ευρωζώνη.
«Η κύρια ανησυχία σήμερα είναι ότι μια ελληνική χρεοκοπία θα μπορούσε να την οδηγήσει εκτός της ευρωζώνης, κάτι που θα ασκήσει πίεση σε άλλους αδύναμους κρίκους της νομισματικής ένωσης, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, απειλώντας την επιβίωση της ευρωζώνης».
Στα τέλη του 2016 οι υπουργοί Οικονομικά της ευρωζώνης συμφώνησαν σε κάποια μέτρα απομείωσης τους χρέους, αλλά πιθανότατα η Ελλάδα δεν θα έχει σημαντική μείωση του χρέους το 2017.
Κι αυτό γιατί οι κυβερνήσεις των χωρών όπου φέτος θα διεξαχθούν εκλογές δεν θα είναι πρόθυμες να συμφωνήσουν σε κάτι τέτοιο.
Ο πολιτικός κίνδυνος της λιτότητας
Οι αναλυτές του Stratfor αναφέρεται και στην εύθραυστη κοινοβουλευτική πλειοψηφία του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, τονίζοντας ότι οποιαδήποτε «αντίδραση» μεταξύ των βουλευτών θα μπορούσε να οδηγήσει σε πτώση της κυβέρνησης.
Η κυβέρνηση, πιθανότατα, θα προσπαθήσει να καθυστερήσει νέες εκλογές για όσο το δυνατόν περισσότερο, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις.
Κι αυτό γιατί σε περίπτωση εκλογών δεν μπορεί να αποκλειστεί η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ.
«Αλλά αν ενισχυθεί η δημόσια ανησυχία που τροφοδοτήθηκε από την απογοήτευση λόγω της λιτότητας, η κυβέρνηση θα μπορούσε να αναγκαστεί να παραιτηθεί» επισημαίνεται.
Ανεξάρτητα από την έκβαση των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της, οι προοπτικές για την Ελλάδα είναι ζοφερές.
Ο συνδυασμός του υψηλούς χρέους, τους κακού δημογραφικού προφίλ (η Ελλάδα έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων στον κόσμο) και της χαμηλής παραγωγικότητας είναι πιθανό να οδηγήσει σε χρόνια χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης.
Η κυβέρνηση στην Ελλάδα θα εξακολουθήσει να εξαρτάται από την εξωτερική βοήθεια για να λειτουργήσει.
Η αργή ανάπτυξη, η υψηλή ανεργία και η εξωτερική πίεση θα συνεχίσει να δημιουργεί πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα για την Ελλάδα.
«Το πολιτικό σύστημα της χώρας θα μπορούσε να υποφέρει υπό το βάρος της κοινωνικής αναταραχής.
Το κλίμα κατά του κατεστημένου που οδηγεί σε προοδευτικό κατακερματισμό του κομματισμού συστήματος, θα οδηγήσει σε εύθραυστες κυβερνήσεις συνασπισμού και συχνές εκλογές, περιπλέκοντας την οικονομική μεταρρύθμιση.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην εμφάνιση νέων κομμάτων κατά του κατεστημένου ή σε ριζικές αλλαγές θέσης μεταξύ των υφιστάμενων κομμάτων» τονίζεται στην ίδια ανάλυση.
Όπως επισημαίνεται οι δανειστές δεν θα συμφωνήσουν σε σημαντική ελάφρυνση του χρέους -όχι τουλάχιστον πριν τις γερμανικές εκλογές- ενώ την ίδια στιγμή, το εύθραυστο πολιτικό σύστημα της Ελλάδας αλλά και η έντονη κοινωνική αναταραχή θα συνεχίσουν να απειλούν την παραμονή της Ελλάδας στην ευρωζώνη.
Η δεύτερη αξιολόγηση
Σύμφωνα με την ανάλυση, τόσο η Ελλάδα όσο και οι δανειστές της έχουν ισχυρό κίνητρο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης πριν το Μάρτιο του 2017.
«Όμως, παρά την αίσθηση του επείγοντος, μια πρόσφατη συνάντηση μεταξύ των εκπροσώπων τους έληξε χωρίς συμφωνία» επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Στην ιδανική περίπτωση, η Ελλάδα και οι δανειστές της, θα καταλήξουν σε συμφωνία μέχρι τις 20 Φεβρουαρίου του 2017, όταν θα πραγματοποιηθεί το επόμενο Eurogroup.
Ωστόσο, η συνάντηση της 26ης Ιανουαρίου του 2017 ολοκληρώθηκε χωρίς να καθοριστεί ημερομηνία επιστροφής των δανειστών για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Την ίδια στιγμή, όμως, η ελληνική κυβέρνηση θέλει η αξιολόγηση να ολοκληρωθεί πριν τον Μάρτιο του 2017, ώστε τα ελληνικά ομόλογα να συμπεριληφθούν στο QE της ΕΚΤ και τελικά η χώρα να επιστρέψει στις αγορές ομολόγων έως το τέλος του έτους.
«Αλλά ακόμη και εάν η Αθήνα και οι πιστωτές της καταλήξουν σε συμφωνία, υπάρχει η πιθανότητα η ΕΚΤ να μην συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα, λόγω των αμφιβολιών της σχετικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους» αναφέρεται στην ίδια ανάλυση.
Από την πλευρά τους, οι πιστωτές της Ελλάδας θα ήθελαν να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις πριν τις εκλογές σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, αρχής γενομένης με τις ολλανδικές τον Μάρτιο του 2017.
Επισημαίνεται ότι ακολουθούν οι εκλογές σε Γαλλία (Απρίλιος 2017) και σε Γερμανία (Σεπτέμβριος 2017).
«Οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν θέλουν το ελληνικό χρέος να γίνει ένα θέμα σε αυτές τις προεκλογικές εκστρατείες» αναφέρεται στην ίδια ανάλυση.
Κρίσιμος ο Ιούλιος του 2017
Παράλληλα, το Stratfor αναφέρεται και στις οφειλές της Ελλάδας, που κάνουν ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη για ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Ο πιο κρίσιμος μήνας είναι ο Ιούλιος, όταν η Αθήνα πρέπει να επιστρέψει 6 δισ. ευρώ διάφορους πιστωτές, συμπεριλαμβανομένης της ΕΚΤ.
Στο πλαίσιο αυτό, η Αθήνα έχει ανάγκη τα χρήματα της αξιολόγησης για να κάνει αυτές τις πληρωμές.
«Οι συνομιλίες μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της, θα μπορούσαν να τραβήξουν μέχρι να πλησιάσει η λήξη της προθεσμίας, αλλά αυτό θα θέσει και πάλι την Ελλάδα σε κίνδυνο αθέτησης των πληρωμών του χρέους της.
Καμία πλευρά δεν θέλει να λάβει να συμβεί αυτό» τονίζεται στην ίδια ανάλυση.
Δημοσιονομικοί στόχοι και ελάφρυνση του χρέους
Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα σημεία του ελληνικού προγράμματος διάσωσης είναι οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα, που αποκλείουν τα χρήματα για την αποπληρωμή του χρέους.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τους όρους του ελληνικού προγράμματος η Ελλάδα θα πρέπει να έχει πλεόνασμα 3,5% έως το 2018.
«Αλλά ο στόχος του 2018 ενδέχεται να είναι ανέφικτος» τονίζεται στην ίδια ανάλυση.
Παράλληλα, οι αναλυτές αναφέρονται και στον χριστουγεννιάτικο μποναμά του Αλέξη Τσίπρα -και στις αντιδράσεις των δανειστών- αλλά και στην άρνηση το ΔΝΤ να συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
«Το ΔΝΤ διαφωνεί με την προσέγγιση της Ελλάδας, εκτιμώντας ότι η Αθήνα στηρίζει περισσότερο στην αύξηση των φόρων παρά στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων τις οποίες το ΔΝΤ πιστεύει ότι είναι απαραίτητες.
Ως αποτέλεσμα, το ΔΝΤ αρνείται να συμμετέχει στο τρίτο πρόγραμμα της Ελλάδας» επισημαίνεται.
Εν τούτοις η συμμετοχή του ΔΝΤ είναι κρίσιμη για τη Γερμανία, καθώς έχει δεσμευτεί γι' αυτό στη γερμανική βουλή.
«Αξιωματούχοι της ΕΕ και του ΔΝΤ συζητούν τρόπους για τη συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα» τονίζεται στην ίδια ανάλυση.
Το ελληνικό χρέος ανέρχεται σε περίπου 180% του ΑΕΠ, που είναι το υψηλότερο ποσοστό στην ευρωζώνη.
«Η κύρια ανησυχία σήμερα είναι ότι μια ελληνική χρεοκοπία θα μπορούσε να την οδηγήσει εκτός της ευρωζώνης, κάτι που θα ασκήσει πίεση σε άλλους αδύναμους κρίκους της νομισματικής ένωσης, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, απειλώντας την επιβίωση της ευρωζώνης».
Στα τέλη του 2016 οι υπουργοί Οικονομικά της ευρωζώνης συμφώνησαν σε κάποια μέτρα απομείωσης τους χρέους, αλλά πιθανότατα η Ελλάδα δεν θα έχει σημαντική μείωση του χρέους το 2017.
Κι αυτό γιατί οι κυβερνήσεις των χωρών όπου φέτος θα διεξαχθούν εκλογές δεν θα είναι πρόθυμες να συμφωνήσουν σε κάτι τέτοιο.
Ο πολιτικός κίνδυνος της λιτότητας
Οι αναλυτές του Stratfor αναφέρεται και στην εύθραυστη κοινοβουλευτική πλειοψηφία του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, τονίζοντας ότι οποιαδήποτε «αντίδραση» μεταξύ των βουλευτών θα μπορούσε να οδηγήσει σε πτώση της κυβέρνησης.
Η κυβέρνηση, πιθανότατα, θα προσπαθήσει να καθυστερήσει νέες εκλογές για όσο το δυνατόν περισσότερο, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις.
Κι αυτό γιατί σε περίπτωση εκλογών δεν μπορεί να αποκλειστεί η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ.
«Αλλά αν ενισχυθεί η δημόσια ανησυχία που τροφοδοτήθηκε από την απογοήτευση λόγω της λιτότητας, η κυβέρνηση θα μπορούσε να αναγκαστεί να παραιτηθεί» επισημαίνεται.
Ανεξάρτητα από την έκβαση των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της, οι προοπτικές για την Ελλάδα είναι ζοφερές.
Ο συνδυασμός του υψηλούς χρέους, τους κακού δημογραφικού προφίλ (η Ελλάδα έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά γεννήσεων στον κόσμο) και της χαμηλής παραγωγικότητας είναι πιθανό να οδηγήσει σε χρόνια χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης.
Η κυβέρνηση στην Ελλάδα θα εξακολουθήσει να εξαρτάται από την εξωτερική βοήθεια για να λειτουργήσει.
Η αργή ανάπτυξη, η υψηλή ανεργία και η εξωτερική πίεση θα συνεχίσει να δημιουργεί πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα για την Ελλάδα.
«Το πολιτικό σύστημα της χώρας θα μπορούσε να υποφέρει υπό το βάρος της κοινωνικής αναταραχής.
Το κλίμα κατά του κατεστημένου που οδηγεί σε προοδευτικό κατακερματισμό του κομματισμού συστήματος, θα οδηγήσει σε εύθραυστες κυβερνήσεις συνασπισμού και συχνές εκλογές, περιπλέκοντας την οικονομική μεταρρύθμιση.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην εμφάνιση νέων κομμάτων κατά του κατεστημένου ή σε ριζικές αλλαγές θέσης μεταξύ των υφιστάμενων κομμάτων» τονίζεται στην ίδια ανάλυση.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών