Καταρρέει το τουρκικό νόμισμα στις 17 λίρες/δολ., αναστολή σε μετοχές, ομόλογα - Κατά 60% φτωχότεροι οι Τούρκοι σε 12 μήνες

(upd) Βαθαίνει η κρίση στην Τουρκία, με τη λίρα να υποχωρεί σε νέο ιστορικό χαμηλό, μετά τη νέα μείωση των επιτοκίων από την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας κατά 100 μονάδες βάσης στο 14%.
Η ισοτιμία του νομίσματος υποχώρησε μέχρι και τις 17,0705 τουρκικές λίρες ανά δολάριο, προκαλώντας την άμεση παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας στην αγορά συναλλάγματος για να στηρίξει το νόμισμα, για πέμπτη φορά μόνο μέσα στον Δεκέμβριο.
Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές η ισοτιμία ήταν 16,5 λίρες ανά δολάριο.
Το τουρκικό νόμισμα έχει απoλέσει το 56% της αξίας του φέτος - συμπεριλαμβανομένου του 40% μόνο τις τελευταίες 30 ημέρες.
Η νέα πτώση οδήγησε σε αναστολή διαπραγμάτευσης των μετοχών, των ομολόγων και των repos, μέχρι νεωτέρας.
Μάλιστα, αν και η πρώτη αναστολή διήρκησε λίγα λεπτά, η επαναφορά προκάλεσε νέα αναστολή, με τον βασικό δείκτη να χάνει πάνω από 7%.

Μέχρι πριν την πρώτη αναστολή, ο τουρκικός BIST 100 υποχωρούσε κατά 5%, ενώ η απόδοση του 10ετούς είναι στο 22,640% και το CDS της χώρας είναι στις 521 μονάδες βάσης. 

Προς πληθωρισμό 30%

Η απόφαση του προέδρου Recep Tayyip Erdogan να προωθήσει τη νομισματική χαλάρωση κατά 500 μονάδες βάσης από τον Σεπτέμβριο, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας μεγάλης μείσης Πέμπτη, εκτόξευσε τον πληθωρισμό στα ύψη, πάνω από το 21%.
Ο πληθωρισμός είναι πιθανό να εκτιναχθεί κατά 30% το επόμενο έτος, λόγω των αυξανόμενων τιμών των εισαγωγών και της έκτακτης αύξησης του κατώτατου μισθού, λένε οι οικονομολόγοι.

Στο σημείο χωρίς επιστροφή η Τουρκία;

«Με τον Erdogan να εμμένει στην ανορθόδοξη στάση του κατά των υψηλών επιτοκίων, όσο περισσότερο διαρκεί η νομισματική κρίση, η Τουρκία μπορεί να έχει ξεπεράσει το σημείο χωρίς επιστροφή», δήλωσε ο Patrick Curran στο Tellimer, περιγράφοντας τη λίρα ως εντελώς αποκομμένη από τα θεμελιώδη.
«Δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι να πιάσουμε το μαχαίρι που πέφτει», είπε σχετικά με την πιθανότητα επανεπένδυσης σε τουρκικά περιουσιακά στοιχεία. «Όσο ο Ερντογάν βρίσκεται στο τιμόνι, δεν υπάρχει τίποτα που να εμποδίζει τη συνέχιση της υποτίμησης της λίρας».

Σε απόγνωση οι Τούρκοι

Τα αρνητικά αποτελέσματα της διολίσθησης της λίρας είναι άμεσα και οδυνηρά καθώς οι Τούρκοι παρακολουθούν τις αποταμιεύσεις και τα εισοδήματά τους να εξανεμίζονται.
Ο Erdogan ανακοίνωσε αύξηση 50% στον κατώτατο μισθό, στις 4.250 λίρες (275 δολάρια) τον μήνα.
Η απόφαση ωστόσο αναμένεται να οδηγήσει σε άνοδο των τιμών καταναλωτή από 3,5 έως 10 ποσοστιαίες μονάδες.
Η αύξηση επηρεάζει περίπου έξι εκατομμύρια εργαζόμενους, αλλά, δεδομένης της απότομης υποτίμησης της λίρας, ο νέος κατώτατος μισθός εξακολουθεί να είναι χαμηλότερος από το αντίστοιχο των 380 δολαρίων ένα χρόνο νωρίτερα.
«Πιστεύουμε ότι ο τρέχων συνδυασμός πολιτικών είναι ουσιαστικά μη βιώσιμος», δήλωσε ο Maxim Rybnikov, διευθυντής κρατικών αξιολογήσεων για την περιοχή EMEA στην S&P Global Ratings.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας έχει παρέμβει τέσσερις φορές στην αγορά συναλλάγματος τις τελευταίες δύο εβδομάδες, πουλώντας δολάρια για να επιβραδύνει την πτώση της λίρας και καταναλώνοντας τα ήδη εξαντλημένα συναλλαγματικά της αποθέματα.
Η λίρα έχει επίσης βυθιστεί κατά 51% έναντι του ευρώ και 54% έναντι της στερλίνας φέτος.

Η κατάρρευση της λίρας

Στα μέσα του 2017, όταν η τουρκική λίρα διαπραγματευόταν στα επίπεδα των 3,5 λιρών/δολάριο ΗΠΑ, ο Erdogan συμβούλεψε τους Τούρκους να πουλήσουν τα ξένα νομίσματά τους και να επενδύσουν στο εθνικό νόμισμα.
Δυστυχώς, από τις αρχές του 2018, η λίρα βρίσκεται σε καθοδική διολίσθηση λόγω των συνεχών γεωπολιτικών εντάσεων με τη Δύση, της διεύρυνσης των ελλειμμάτων του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, της συρρίκνωσης των συναλλαγματικών αποθεμάτων και του αυξανόμενου δημόσιου χρέους.
Ο Erdogan, ο οποίος υποστηρίζει επιθετικές μειώσεις επιτοκίων, απέλυσε τρεις διοικητές κεντρικών τραπεζών σε περίπου δύο χρόνια.
Από τον Σεπτέμβριο, ώθησε την κεντρική τράπεζα να κάνει τρεις μειώσεις επιτοκίων, την πιο πρόσφατη στα μέσα Νοεμβρίου.
Ίσως ήλπιζε ότι τα χαμηλότερα επιτόκια θα ενίσχυαν τις θέσεις εργασίας, τις εξαγωγές και την ανάπτυξη -- ένα "θαυματουργό" μείγμα οικονομικών προοπτικών που θα του έφερνε ψήφους το 2023.
Σήμερα η τουρκική λίρα έχει καταρρεύσει στο ιστορικό χαμηλό των 17 λιρών ανά δολάριο - πολύ περισσότερο από αυτό που μόλις έναν μήνα νωρίτερα είχε θεωρηθεί ως ψυχολογικό όριο, δηλαδή αυτό των 11 λιρών προς το δολάριο.
Μόνο φέτος, η λίρα έχει χάσει πάνω από 56% της αξίας της έναντι του δολαρίου, καθιστώντας την το πιο αδύναμο παγκόσμιο νόμισμα.
Καθώς η λίρα πέφτει σε νέα ιστορικά χαμηλά, οι τοπικοί μισθοί υποτιμούνται επίσης σοβαρά.
Σήμερα, με τον μηνιαίο μισθό του, ένας Τούρκος με κατώτατο μισθό μπορεί να αντέξει οικονομικά μόνο 64 μικρά κουτάκια μπύρας.

www.bankingnews.gr