ΗΠΑ – Παραδοχή ήττας: Οι σαρωτικές κυρώσεις της Δύσης δεν έπληξαν την ισχύ της Ρωσίας, το επόμενο βήμα

Οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις σε εκατοντάδες Ρώσους αξιωματούχους, βουλευτές της Δούμας, μέλη της οικογένειας του Vladimir Putin και επιχειρηματικές οντότητες την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2022 σε αυτό το οποίο η υπουργός Οικονομικών Janet Yellen χαρακτήρισε «σαρωτικά μέτρα», αλλά στην πραγματικότητα τα μέτρα αυτά θα έχουν μικρή πρακτική επίδραση στην ικανότητα του Προέδρου Vladimir Putin να διατηρήσει τη σταθερότητα στην οικονομία της χώρας του με τα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.

Προβληματισμός

Αυτό εγείρει θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων, παρά τις εντυπώσεις που προκαλεί η απόφαση των ΗΠΑ να θέσουν  στο στόχαστρο την επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας Elvira Nabiullina, και τον Alexander Novak, τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και κεντρικό παίκτη στον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας.
Μια σειρά από κυρώσεις μέχρι στιγμής δεν έχουν επηρεάσει ουσιαστικά τον πόλεμο στην Ουκρανία ή την αποφασιστικότητα του Putin να τον συνεχίσει, ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στο πεδίο της μάχης.
Η προσάρτηση περιοχών στην Ουκρανία από τη Ρωσία -και η απειλή του Putin να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα για να υπερασπιστεί νέα εδάφη απαιτούσε κάποια απάντηση από τη Δύση.

H προειδοποίηση και ο εκβιασμός

Η  κυβέρνηση Bιden αποφάσισε να στείλει ένα εκβιαστικό μήνυμα σε χώρες που υποστηρίζουν τη ρωσική κυβέρνηση προκειμένου να συνεργαστούν με τους βασικούς οικονομικούς αξιωματούχους της με την προειδοποίησης θα μπορούσαν τελικά να βρεθούν στη «λάθος πλευρά» της πολιτικής κυρώσεων των ΗΠΑ.
«Θέλω να απευθύνω μια σαφή προειδοποίηση σε όσους θα σκέφτονταν να παράσχουν πολιτική και οικονομική υποστήριξη σε αυτά τα προσαρτημένα εδάφη ή στις προσπάθειες της Ρωσίας να δικαιολογήσει και να υπερασπιστεί την προσάρτηση: Μπορεί να υποβληθείτε σε κυρώσεις από τις ΗΠΑ ως αποτέλεσμα αυτών των δραστηριοτήτων», επισήμανε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Jake Sullivan.

Οι δευτερογενείς συνέπειες των κυρώσεων

Αλλά δεν είναι σαφές ότι αυτή η συζήτηση για τις δευτερογενείς συνέπειες των κυρώσεων είναι αρκετή για να προκαλέσει εμπράγματα αποτελέσματα.
«Για την περαιτέρω απομόνωση της Ρωσίας, πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η εφαρμογή δευτερογενών κυρώσεων, αντί να απειλούνται απλώς», δήλωσε ο Daniel Tannebaum, πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών που είναι συνεργάτης του Oliver Wyman.
«Οι δευτερεύουσες κυρώσεις αναγκάζουν τις χώρες να επιλέξουν στρατόπεδο όσον αγορά την άσκηση επιχειρηματικές δραστηριότητες  - αυτούς που υφίστανται τις κυρώσεις είτε αυτούς που τις επιβάλλουν.
Σε αυτήν την περίπτωση, θα μπορούσαν να πληγούν οι συναλλαγές που σχετίζονται με την ενέργεια, τη γεωργία, τα τρόφιμα και τα φάρμακα, αλλά γενικότερα το διμερές εμπόριο της Ρωσίας».

Οι νέοι στόχοι

Οι αμερικανικές υπηρεσίες κατέληξαν σε μια μακρά λίστα των νέων στόχων κυρώσεων, αφού ο Putin ανακοίνωσε την προσάρτηση με βάση δημοψηφίσματα σε περιοχές της Ουκρανίας.
O Biden δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι οι ΗΠΑ «ποτέ, ποτέ, ποτέ δεν θα αναγνωρίσουν τις διεκδικήσεις  της Ρωσίας για κυρίαρχο έδαφος της Ουκρανίας».
Την Παρασκευή (30/9), ο Biden δήλωσε ότι μια τεράστια διαρροή από το σύστημα αγωγών φυσικού αερίου Nord Stream στη Βαλτική Θάλασσα ήταν προβοκάτσια και ότι οι ρωσικές ανακοινώσεις για το περιστατικό δεν είναι αξιόπιστες.
«Ήταν μια σκόπιμη πράξη δολιοφθοράς.
Και τώρα οι Ρώσοι διοχετεύουν στην κοινή γνώμη παραπληροφόρηση και ψέματα», είπε στους δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο.

Η στοχοθεσία – Η δομή της οικονομίας

Η Yellen δήλωσε σε μια δήλωση ότι η επιβολή των νέων κυρώσεων είχε σκοπό να «αποδυναμώσει περαιτέρω το ήδη υποβαθμισμένο στρατιωτικό/βιομηχανικό συμπλεγμα συγκρότημα της Ρωσίας» και ότι οι ΗΠΑ στοχεύουν συγκεκριμένα στη «οικονομική αρχιτεκτονική» της Ρωσίας για να περιορίσουν την ικανότητά της να στηρίξει την οικονομία της.
Αλλά το Υπουργείο Οικονομικών επισήμανε επίσης ότι θα συνεχίσει να επιτρέπει σε τρίτους να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, κάτι που οι επισήμαναν ως αδυναμία του καθεστώτος των υφιστάμενων κυρώσεων.

To παράδοξο

«Υπήρχε ένα παράδοξο σε αυτές τις κυρώσεις», είπε ο γερουσιαστής Bill Cassidy, Ρεπουμπλικανός από τη Λουιζιάνα σε μια συνέντευξη στην τηλεοπτική εκπομπή Bloomberg «Καθώς η διεθνής τιμή του πετρελαίου έχει ανέβει, η Ρωσία είχε αυξημένα έσοδα από την πώληση πετρελαίου και φυσικού αερίου».
Η αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Elizabeth Rosenberg δήλωσε στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας την Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2022 παραδεχομένη ότι οι κυρώσεις δεν πέτυχαν το στόχο τους ότι η επιβολή οικονομικού πλήγματος στη Ρωσία απαιτεί «έκτακτο σχεδιασμό, συντονισμό, οικονομική ανάλυση, διπλωματία και δημιουργική χάραξη πολιτικής».
Επισήμανε την πτώση 35% στο χρηματιστήριο της Ρωσίας από την έναρξη του πολέμου και είπε ότι η οικονομία της αναμένεται να συρρικνωθεί τα επόμενα δύο χρόνια.

Η επιβολή του ανωτάτου ορίου στις τιμές

Επισήμανε στους γερουσιαστές ότι η Ρωσία έπρεπε να στραφεί στο Ιράν και τη Βόρεια Κορέα για εξοπλισμό λόγω των ελέγχων στις εξαγωγές που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.
Το Υπουργείο Οικονομικών συνεργάζεται με Ευρωπαίους συμμάχους για να επιβάλει ανώτατο όριο στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του Λευκού Οίκου.
Η πρόταση θα επέτρεπε το πετρέλαιο να ρέει από τη χώρα προς τους αγοραστές στον αναπτυσσόμενο κόσμο, υπό τον όρο ότι οι ασφαλιστές και οι εταιρείες μεταφοράς πιστοποιούν ότι το προϊόν πωλείται κάτω από ένα προκαθορισμένο ανώτατο όριο.
Το Υπουργείο Οικονομικών έχει δηλώσει ότι αναμένει ότι το ανώτατο όριο θα είναι «πολύ πάνω» από το κόστος παραγωγής.

Το νέο κύμα

Όταν ανακοινώθηκαν οι νέες κυρώσεις των ΗΠΑ, η προσοχή στράφηκε αμέσως στην Elvira Nabiullina.
Υπηρετεί ως Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας από το 2013 και ανανέωσε τη πενταετή θητεία της τον Μάρτιο.
Πριν από τη θέση αυτή, υπηρέτησε ως οικονομική σύμβουλος του Putin.
Διαχειρίστηκε τις οικονομικές επιπτώσεις από τις διεθνείς κυρώσεις, προσαρμόζοντας γρήγορα μια πολιτική εν καιρώ πολέμου όταν το ρούβλι έπεσε κατά 30%.
«Δεν νομίζω ότι η επιβολή κυρώσεων στη Nabiullina θα κάνει διαφορά, νομίζω ότι είναι συμβολικές», δηλώσε η Rachel Ziemba, συνεργάτης στο Κέντρο για μια Νέα Αμερικανική Ασφάλεια.

Οι επιπτώσεις στην αγορά ενέργειας

«Το μεγάλο ερώτημα και το βήμα αφορά το ανώτατο όριο τιμών και τι συμβαίνει με τις αγορές ενέργειας.
Αυτό είναι το κομμάτι που δεν έχει ακόμα αντιμετωπιστεί.
Έτσι, ενώ είναι ένας πολύ μακρύς κατάλογος, δεν είμαι σίγουρος ότι αλλάζει πλήρως το παιχνίδι», επισημαίνει ο Αμερικανός Αξιωματούχος.

Απειλές σε Κίνα και Ινδία

Οι γερουσιαστές  Chris Van Hollen, Δημοκρατικός του Μέριλαντ και  Pat Toomey, Ρεπουμπλικανός από την Πενσυλβάνια – έχουν εισηγηθεί νομοθεσία που θα επιβάλλει δευτερογενείς κυρώσεις σε χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο σε τιμές πάνω από το ανώτατο όριο.
Το Υπουργείο Οικονομικών απέφυγε να χρησιμοποιήσει δευτερεύουσες κυρώσεις για την επιβολή του ανώτατου ορίου υπό το φόβο ότι τα μέτρα θα απομάκρυναν από τη Δύση σημαντικούς συμμάχους όπως η Ινδία.

«Πορώδεις» οι κυρώσεις - Τι ισχύει για τις τρίπες χώρες

Πέρα από τον ενεργειακό τομέα, υπάρχει ένα ερώτημα σχετικά με το πόσο ''πορώδεις'' μπορεί να αποδειχθούν οι κυρώσεις των ΗΠΑ σε εξέχοντες Ρώσους αξιωματούχους και πολίτες.
Ο Ρώσος ολιγάρχης Oleg Deripaska υπερέβη τις κυρώσεις για να πετάξει με τη σύζηγό του στις ΗΠΑ το 2020 για να διασφαλίσει ότι το παιδί τους θα γεννηθεί σε αμερικανικό έδαφος.
Οι Tannebaum και Ziemba δήλωσαν ότι το πιο αποτελεσματικό μέρος των ενεργειών των ΗΠΑ ήταν οι περιορισμοί σε ορισμένες εξαγωγές στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας ζωτικής σημασίας.
Ακόμη πιο σημαντική είναι η απειλή κυρώσεων για τρίτες χώρες που πωλούν αυτά τα αγαθά στη Ρωσία, ανέφεραν.
Η αποτελεσματικότητα του πακέτου έγκειται στις προσθήκες στον κατάλογο επιχειρηματικών οντοτήτων του Υπουργείου Εμπορίου, επισήμανε ο Tannebaum.
«Αυτό θα δυσκολέψει τη Ρωσία να εισάγει τα αγαθά που χρειάζονται για να συνεχίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία» επισήμανε ωστόσο Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν αυτές τις προσδοκίες υπερβολικές...

www.bankingnews.gr