Η Ρωσία νίκησε τiς κυρώσεις: Σε ύψος - ρεκόρ η ρευστότητα των Ρώσων πολιτών, στα 105 δισ. δολ. σε ξένα νομίσματα από την 1 Φεβρουαρίου

Τα ρωσικά νοικοκυριά κατείχαν το ποσό - ρεκόρ 7,33 τρισ. ρουβλίων (105 δισεκατομμύρια δολάρια) σε ξένα νομίσματα από την 1η Φεβρουαρίου, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ρωσίας, σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Σάββατο 18 Μαρτίου 2023.
Το ποσόν του Φεβρουαρίου είναι ο υψηλότερο τουλάχιστον από το 2018, όταν αυτά τα στατιστικά στοιχεία δημοσιοποιήθηκαν για πρώτη φορά, σύμφωνα με τα στοιχεία της κεντρικής τράπεζας.
Οι περισσότερες εισροές ξένου συναλλάγματος έγιναν το δεύτερο εξάμηνο του 2022.
Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη απαγόρευσαν πέρυσι τη μεταφορά δολαρίων και ευρώ στη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.
Ωστόσο, όσοι ταξιδεύουν σε χώρες που δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις, όπως η Τουρκία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή ορισμένες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, μπορούν να μεταφέρουν χρήματα στη Ρωσία.
«Η αύξηση των όγκου μετρητών που κατέχει ο πληθυσμός εν μέσω περιορισμών για ανάληψη δολαρίων και ευρώ από τραπεζικούς λογαριασμούς στη Ρωσία σημαίνει μόνο ένα πράγμα - η εισαγωγή (ξένων) τραπεζογραμματίων υπερέβη την εξαγωγή», δήλωσε στο RBC ο Egor Susin, διευθύνων σύμβουλος της Gazprombank Private Banking..
Οι άνευ προηγουμένου κυρώσεις στην κεντρική τράπεζα πέρυσι είχαν αποτέλεσμα την κλοπή περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια των αποθεματικών της κυρίως σε δολάρια και ευρώ.
Ωστόσο, η Ρωσία μπόρεσε να διασώσει στο εξωτερικό περίπου το ένα τρίτο των υπερ-εσόδων 227 δισεκατομμυρίων δολαρίων πέρυσι από τις εξαγωγές εμπορευμάτων της.

Η διασπορά των «σκιωδών αποθεματικών»

Περίπου 80 δισεκατομμύρια δολάρια είναι διασκορπισμένα σε μετρητά, ακίνητα και επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες στο εξωτερικό, σύμφωνα με εκτίμηση του Bloomberg Economics.
Πρόκειται για τα λεγόμενα σκιώδη αποθέματα, ένα υποπροϊόν ενός πλεονάσματος τρεχουσών συναλλαγών - περίπου η διαφορά μεταξύ εξαγωγών και εισαγωγών - που συνέβαλε στη διατήρηση υγιών οικονομικών του Κρεμλίνου από την επίθεσή του στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.

Το μεγαλύτερο πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών στην ιστορία

«Λόγω της καθυστέρησης της Ευρώπης να στοχεύσει τον ενεργειακό τομέα της Ρωσίας, το Κρεμλίνο μπόρεσε να συσσωρεύσει ένα από τα μεγαλύτερα πλεονάσματα τρεχουσών συναλλαγών στην ιστορία του», δήλωσε η Maria Shagina, οικονομολόγος στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Αυτό έχει αναιρέσει εκ των πραγμάτων την επίδραση του δέσμευσης των περιουσιακών στοιχείων της κεντρικής τράπεζας τον Μάρτιο του 2022, καθώς η Ρωσία θα μπορούσε να ανακτήσει ό,τι έχασε».
Τυχόν νέα κέρδη που συσσωρεύονται στο εξωτερικό θα μπορούσαν να τα καταστήσουν φιλόξενο στόχο για τους αντιπάλους της Ρωσίας, ειδικά εάν τα κεφάλαια ελέγχονται από το κράτος.
Η κυβέρνηση είναι μέτοχος πολλών από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς της Ρωσίας που συνέβαλαν στα υπερέσοδα του περασμένου έτους, αν και το ερώτημα για το πού κατέληξαν τα χρήματα και ποιος τα ελέγχει έχει γίνει μεγαλύτερο μυστήριο.
Συγκεντρώνοντας διεθνή περιουσιακά στοιχεία πέρυσι, η Ρωσία πρόσθεσε περίπου το 5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Αυτό είναι κοντά στον μέσο όρο για το 2009-2013, μια άλλη περίοδο αυξημένων τιμών του πετρελαίου και περιορισμένων παρεμβάσεων στη αγορά συναλλάγματος από την κεντρική τράπεζα.

Η κίνηση της κυβέρνησης για χαλάρωση των κανονισμών στις εισαγωγές κεφαλαίων

Σύμφωνα με το Bloomberg Economics«Η συσσώρευση διεθνών περιουσιακών στοιχείων ήταν αναγκαστική και όχι εσκεμμένη.
Οι κυρώσεις ώθησαν τους Ρώσους να μειώσουν τις εισαγωγές, ενώ οι τιμές των εμπορευμάτων αύξησαν τις εξαγωγές.
Αν μη τι άλλο, αντί να παρακινήσει τις εταιρείες να δημιουργήσουν ξένα περιουσιακά στοιχεία, η κυβέρνηση της Ρωσίας χαλάρωσε τους κανονισμούς για να βοηθήσει στην αύξηση των εισαγωγών που χρειαζόταν για να σταθεροποιήσει τον εγχώριο πληθωρισμό», σύμφωνα με τον Αlexander Isakov, Ρώσο οικονομολόγο
Η τύχη των ρωσικών κεφαλαίων στο εξωτερικό είναι ολοένα και περισσότερο στο επίκεντρο του διαθνούς διαλόγου, καθώς οι υποστηρικτές της Ουκρανίας, όπως ο Καναδάς και η Γερμανία, διατυπώνουν την ιδέα της χρήσης δισεκατομμυρίων σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να αποζημιώσουν τη χώρα και να την βοηθήσουν να ανοικοδομηθεί
Για την κυβέρνηση, τα περιουσιακά στοιχεία που συσσωρεύονται στο εξωτερικό είναι ένας πόρος που μπορεί να αξιοποιηθεί μέσω έκτακτων εισφορών στους εξαγωγείς, σύμφωνα με τον Alexander Knobel στην κρατική Ρωσική Ακαδημία Εξωτερικού Εμπορίου.
«Τέτοια ''σκιώδη αποθέματα'' μπορούν επίσημα να αποβούν προς όφελος του κράτους με διάφορους τρόπους», είπε ο Knobel.
Καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτάται λιγότερο από τον ρωσικό ενεργειακό εφοδιασμό, είναι πιθανό τα κεφάλαια στο εξωτερικό να τραβήξουν περισσότερη προσοχή ως πιθανός στόχος κυρώσεων, επισήμανε.

Οικονομικός πνιγμός από τη Δύση

Οι πρωτοφανείς περιορισμοί στην κεντρική τράπεζα πέρυσι είχαν ήδη μπλοκάρει περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια των αποθεματικών της, αφήνοντάς της λίγες επιλογές για επενδύσεις εκτός του γιουάν και του χρυσού.
Περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται από Ρώσους επιχειρηματίες που έχουν υποστεί κυρώσεις έχουν επίσης παγώσει σε ορισμένες δυτικές δικαιοδοσίες, αφήνοντάς τους σε αδιέξοδο.
Με τις χαμηλότερες τιμές των εμπορευμάτων και τους νέους περιορισμούς στις εξαγωγές πετρελαίου που τέθηκαν πρόσφατα σε ισχύ, το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε απότομα.
Η Τράπεζα της Ρωσίας το προβλέπει σε 66 δισεκατομμύρια δολάρια φέτος, φτάνοντας τα 48 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024 και τα 41 δισεκατομμύρια δολάρια το 2025.
Ενώ η καθαρή απόκτηση ξένων περιουσιακών στοιχείων (εισροές – εκροές) από τη Ρωσία πέρυσι έφτασε τα 107 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα.
«Η συσσώρευση κρυφών αποθεμάτων από τη Ρωσία είναι πολύ πιθανή», υπογράμμισε ο Sergei Guriev, οικονομολόγος που κάποτε συμβούλευε τη ρωσική κυβέρνηση αλλά αργότερα κατέφυγε στο Παρίσι, όπου είναι τώρα πρύτανης του Sciences Po.
«Το κύριο ερώτημα είναι, σε ποιο βαθμό αυτά τα αποθεματικά θα ήταν αρκετά για τη χρηματοδότηση του δημοσιονομικού ελλείμματος το 2023», επισήμανε ο Guriev.

www.bankingnews.gr