Η πολιτική ηγεσία της Ουάσιγκτον πρέπει να διαγνώσει ψυχρά και με ακρίβεια τι είναι αυτό που αρρωσταίνει τον κόσμο γύρω της – και οι σύμμαχοί της πρέπει να κάνουν το ίδιο
Στο βασίλειο του δαρβινικού οικοσυστήματος που ονομάζονται διεθνείς σχέσεις, υπάρχουν σπάνιες στιγμές που η ιστορία επιταχύνεται απότομα και οι αποφάσεις θέτουν τον κόσμο σε μια νέα πορεία, υπενθυμίζει ο Andrew A. Michta είναι ανώτερος συνεργάτης και διευθυντής του Scowcroft Strategy Initiative στο Atlantic Council των Ηνωμένων Πολιτειών.
Κατά τον ίδιο, αυτό συνέβη όταν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ronald Reagan είπε την περίφημη καθοδήγηση «εμείς κερδίζουμε, αυτοί χάνουν» για την κυβέρνησή του.
Ή όταν ο σοβιετικός ηγέτης Mikhail Gorbachev ξεκίνησε τις μεταρρυθμίσεις του στην περεστρόικα σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να ανταγωνιστεί τις διεκδικητικές ΗΠΑ - μια άστοχη πολιτική που τελικά κατέρρευσε τη σοβιετική αυτοκρατορία.
Ή πιο πρόσφατα, όταν ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin άρχισε τον πόλεμο στην Ουκρανία και ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping δήλωσε τη «χωρίς όρια φιλία» του Πεκίνου με τη Μόσχα.
Σήμερα, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους αντιμετωπίζουν μια παρόμοια στιγμή όπου οι στρατηγικές επιλογές θα καθορίσουν τον ρου της ιστορίας για μια γενιά.
Αλλά για να διαμορφωθεί η σωστή στρατηγική, η πολιτική ηγεσία της Ουάσιγκτον πρέπει να διαγνώσει ψυχρά και με ακρίβεια τι είναι αυτό που αρρωσταίνει τον κόσμο γύρω της – και οι σύμμαχοί της πρέπει να κάνουν το ίδιο.
Εάν όχι, κινδυνεύει να πυροδοτηθεί μια συνολική παγκόσμια σύγκρουση.
Οι δημοκρατίες βρίσκονται ήδη στα πρώτα στάδια ενός πολέμου που μετασχηματίζει το σύστημα που έχει κηρυχτεί από τον νεοσύστατο «άξονα των δικτατοριών».
Η Ρωσία και η Κίνα θέτουν μια νέα παγκόσμια ατζέντα, ενώ το Ιράν και η Βόρεια Κορέα εργάζονται για να διαλύσουν ό,τι έχει απομείνει από τις περιφερειακές ισορροπίες ισχύος τους.
Αλλά οι πολιτικοί ηγέτες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη άργησαν να αναγνωρίσουν αυτή τη νέα πραγματικότητα, με πολλούς να παραμένουν προσκολλημένοι στη μεταψυχροπολεμική αφήγηση μιας «διεθνούς τάξης βασισμένης σε κανόνες», αντί να μιλούν απευθείας στο κοινό τους για την καταιγίδα που μαζεύεται πέρα από τον ορίζοντα.
Τα πολιτικά μας κατεστημένα δείχνουν να μην μπορούν να ξεπεράσουν τη δυσπιστία τους ότι οι παλιές καλές εποχές της παγκοσμιοποίησης ανήκουν στο παρελθόν.
Κούρσα εξοπλισμών
Εν τω μεταξύ, η Ρωσία και η Κίνα εξοπλίζονται με ταχύτητα και κλίμακα, με τη Μόσχα να έχει κινητοποιηθεί πλήρως για να δημιουργήσει δύναμη 1,5 εκατομμυρίου και το Πεκίνο να διοικεί ήδη στρατό άνω των 2 εκατομμυρίων.
Το Ναυτικό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας είναι ήδη αριθμητικά μεγαλύτερο από το Ναυτικό των ΗΠΑ, τα ναυπηγεία του κατασκευάζουν νέες μονάδες ταχύτερα από οτιδήποτε μπορούν να επιτύχουν οι εργολάβοι των ΗΠΑ.
Και το ίδιο ισχύει για τους αργούς ρυθμούς παραγωγής πυρομαχικών στις ΗΠΑ, για να μην αναφερθούν οι χαμηλότερες επιδόσεις των μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης όσον αφορά τον επανεξοπλισμό.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, φέτος η Ρωσία αναμένεται να παράγει περίπου τρεις φορές περισσότερα πυρομαχικά πυροβολικού από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη μαζί — και με πολύ φθηνότερο κόστος.
Η αλήθεια είναι ότι, καθώς ο άξονας των χωρών εκτός της Δύσης συνεχίζει να εδραιώνεται, τόσο πολιτικά όσο και στρατιωτικά, η συλλογική Δύση —αν και δηλώνει ενωμένη— παραμένει διασπασμένη.
Οι δημοκρατικοί σύμμαχοι έχουν συχνά διασταυρούμενους σκοπούς όσον αφορά τα οικονομικά τους συμφέροντα και δεν έχουν επίσης κοινή αξιολόγηση απειλών.
Οι αγκυλώσεις του Ψυχρού Πολέμου
Οι δεκαετίες μετά τον Ψυχρό Πόλεμο έχουν συνηθίσει τις δυτικές κοινωνίες στη ζωή με περιορισμένο κίνδυνο - ή κατά προτίμηση χωρίς εντελώς κίνδυνο.
Στο μυαλό των πολιτών τους, η παγκοσμιοποίηση αφαίρεσε τη βία από κράτος σε κράτος από την εξίσωση εθνικής ασφάλειας.
Η «σύνθετη αλληλεξάρτηση» που ενισχύθηκε από τη διεθνοποίηση της μεταποίησης περιέπλεξε τα κρατικά συμφέροντα σε τέτοιο βαθμό, που γι' αυτούς έγινε ανταγωνισμός παρά πόλεμος και η διαπραγμάτευση παρά η αντιπαράθεση που πλαισίωσε την παγκόσμια τάξη πραγμάτων.
Η αφέλεια και οι ευσεβείς πόθοι της Δύσης την εμπόδισαν να συνειδητοποιήσει ότι όταν πρόκειται για σκληρή εξουσία, υπάρχει μόνο εξάρτηση — και δεν υπάρχει τίποτα περίπλοκο σε αυτό, εκτός από το ποιος εξαρτάται από ποιον και για τι.
Όμως ο κίνδυνος εξακολουθεί να υπάρχει.
Ήταν πάντα εγγενές στο διεθνές μας σύστημα — είτε εκδηλώνεται με την αποκάλυψη των στρατιωτικών ισορροπιών, τις μαζικές μεταναστευτικές ροές ή τον Covid-19.
Και παρόλο που εξακολουθεί να θεωρείται απαράδεκτο, ο μόνος τρόπος για να προχωρήσει είναι να ξαναμάθει πώς να ζει με τον κίνδυνο και να προετοιμαστεί για αυτό.
Η πορεία προς τη… νίκη (;)
Προκειμένου οι ΗΠΑ και οι δημοκρατικοί σύμμαχοί τους να δημιουργήσουν μια νικηφόρα στρατηγική ενάντια στον άξονα των δικτατοριών, οι πολιτικοί ηγέτες πρέπει να μιλήσουν ξεκάθαρα, ειλικρινά και άμεσα:
Η βασισμένη σε κανόνες διεθνής τάξη – αν υπήρξε ποτέ αληθινά – είναι νεκρή.
Δεν υπάρχει κανένας στρατηγικός δόλος, κανένας «συγκεντρωτικός άξονας» που να μπορεί να υποκαταστήσει την επιτακτική ανάγκη ανανέωσης της παραγωγής στις ΗΠΑ, αποσύνδεσης από την Κίνα και διπλασιασμού των αμυντικών δαπανών των ΗΠΑ, με παράλληλη δραματική μεταρρύθμιση του συστήματος προμηθειών όπλων μας.
Οι δυτικοί ηγέτες πρέπει να επικοινωνήσουν στο λαό τους ότι αν θέλουμε να διατηρήσουμε την ευημερία τους στο μέλλον, θα πρέπει να αγωνιστούν γι' αυτήν.
Εάν θέλουν να διασφαλίσουν την ασφάλειά τους πρέπει να σταματήσουν να προσκολλώνται στη διαχείριση της κλιμάκωσης ως λύση ιδεών μας και να είναι έτοιμοι να πάνε σε πόλεμο εάν αμφισβητηθούν από τους εχθρούς.
Μόνο τότε θα διατηρηθεί η αποτροπή και οι περιφερειακές ισορροπίες ισχύος, εκτιμά ο Michta.
Οι πολίτες σε όλο τον δημοκρατικό κόσμο δεν χρειάζεται να ακούν για διεθνείς κανόνες και αξίες.
Αυτά έχουν παραβιαστεί ατιμώρητα από τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα τα τελευταία 20 χρόνια.
Αυτό που πρέπει να ακούσουν είναι ότι δεν υπάρχει υποκατάστατο της σκληρής δύναμης που βασίζεται στην οικονομική δύναμη και την εθνική συνοχή.
Εξάλλου, τα έθνη και όχι οι στρατοί είναι που πηγαίνουν σε πόλεμο.
Το «στοίχημα»
Σε αυτό το πλαίσιο, η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι δημοκρατίες σήμερα είναι η επιταγή της προσαρμογής.
Αλλά δεν μπορεί να υπάρξει προσαρμογή εάν δεν αρθρώσουν σε τι πρέπει να προσαρμοστούν.
Με απλά λόγια: Εάν θέλουν να διατηρήσουν την ειρήνη, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους πρέπει να κινηθούν σε πολεμική βάση, αν όχι για άλλο λόγο από το γεγονός ότι οι εχθροί τους το έχουν ήδη κάνει.
Για να κινητοποιηθούν για αυτό που έρχεται, χρειάζονται μια αλλαγή κουλτούρας στον τρόπο με τον οποίο οργανώνουν την οικονομική τους δραστηριότητα και πώς σχετίζονται μεταξύ τους στην κοινωνία.
Πρέπει να φέρουν μπροστά την εθνική ασφάλεια και να επικεντρωθούν στον τρόπο προετοιμασίας για το μέλλον.
Managers… ή ηγέτες;
Οι πλούσιοι καιροί παράγουν μάνατζερ, οι δύσκολοι καιροί παράγουν ηγέτες.
Εκείνοι που κινητοποιήθηκαν για να νικήσουν τη Ναζιστική Γερμανία και την Αυτοκρατορική Ιαπωνία, ήταν παιδιά της Μεγάλης Ύφεσης για τα οποία μια κούνια στους στρατώνες του στρατού και τρία γεύματα την ημέρα ήταν μια καλή προσφορά.
Είχαν συνηθίσει να δουλεύουν με τα χέρια τους σε φάρμες και σε εργοστάσια.
Και πάνω απ' όλα, είχαν μια κοινή αίσθηση υποχρέωσης ο ένας προς τον άλλον, που προέρχεται από το να γνωρίζουν ότι κάποιος είναι μέρος κάτι μεγαλύτερου από τον εαυτό τους: ενός έθνους.
Εν μέσω της διασπασμένης πολιτικής, μπορούμε να πούμε το ίδιο για τις ΗΠΑ ή τους συμμάχους τους σήμερα;
Μπορεί μια χώρα που πρέπει να βασιστεί στον αντίπαλό της για κρίσιμες αλυσίδες εφοδιασμού να ελπίζει ότι θα επιμείνει και θα κερδίσει εναντίον της;
Και όμως, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να έχουν απαράμιλλους πόρους που, αν κινητοποιηθούν, θα εξασφάλιζαν τη νίκη.
Για να κινητοποιηθούν όμως χρειάζεται ειλικρίνεια.
Πρέπει να ακούν ο ένας τον άλλον για άλλη μια φορά και μια ηγεσία που μπορεί να προετοιμάσει τις κοινωνίες μας για αυτό το νέο, ασταθές διεθνές περιβάλλον.
Η στρατηγική μας για τη νίκη δεν μπορεί να είναι απλώς μια πιο αντιδραστική κανονιστική συζήτηση για «υπεράσπιση της τάξης που βασίζεται σε κανόνες».
Χρειάζονται ένα όραμα νίκης σε αυτόν τον πόλεμο και να το μεταφέρουν με όρους κοινής λογικής, έτσι ώστε κάθε πολίτης να καταλάβει ξεκάθαρα πού πάει και τι αναμένεται από αυτόν.
Μόνο τότε μπορεί κανείς να θέσει μια δημοκρατία σε πολεμική βάση και —αν αποτύχει η αποτροπή— να μπορέσει να κερδίσει.
www.bankingnews.gr
Κατά τον ίδιο, αυτό συνέβη όταν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ronald Reagan είπε την περίφημη καθοδήγηση «εμείς κερδίζουμε, αυτοί χάνουν» για την κυβέρνησή του.
Ή όταν ο σοβιετικός ηγέτης Mikhail Gorbachev ξεκίνησε τις μεταρρυθμίσεις του στην περεστρόικα σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να ανταγωνιστεί τις διεκδικητικές ΗΠΑ - μια άστοχη πολιτική που τελικά κατέρρευσε τη σοβιετική αυτοκρατορία.
Ή πιο πρόσφατα, όταν ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin άρχισε τον πόλεμο στην Ουκρανία και ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping δήλωσε τη «χωρίς όρια φιλία» του Πεκίνου με τη Μόσχα.
Σήμερα, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους αντιμετωπίζουν μια παρόμοια στιγμή όπου οι στρατηγικές επιλογές θα καθορίσουν τον ρου της ιστορίας για μια γενιά.
Αλλά για να διαμορφωθεί η σωστή στρατηγική, η πολιτική ηγεσία της Ουάσιγκτον πρέπει να διαγνώσει ψυχρά και με ακρίβεια τι είναι αυτό που αρρωσταίνει τον κόσμο γύρω της – και οι σύμμαχοί της πρέπει να κάνουν το ίδιο.
Εάν όχι, κινδυνεύει να πυροδοτηθεί μια συνολική παγκόσμια σύγκρουση.
Οι δημοκρατίες βρίσκονται ήδη στα πρώτα στάδια ενός πολέμου που μετασχηματίζει το σύστημα που έχει κηρυχτεί από τον νεοσύστατο «άξονα των δικτατοριών».
Η Ρωσία και η Κίνα θέτουν μια νέα παγκόσμια ατζέντα, ενώ το Ιράν και η Βόρεια Κορέα εργάζονται για να διαλύσουν ό,τι έχει απομείνει από τις περιφερειακές ισορροπίες ισχύος τους.
Αλλά οι πολιτικοί ηγέτες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη άργησαν να αναγνωρίσουν αυτή τη νέα πραγματικότητα, με πολλούς να παραμένουν προσκολλημένοι στη μεταψυχροπολεμική αφήγηση μιας «διεθνούς τάξης βασισμένης σε κανόνες», αντί να μιλούν απευθείας στο κοινό τους για την καταιγίδα που μαζεύεται πέρα από τον ορίζοντα.
Τα πολιτικά μας κατεστημένα δείχνουν να μην μπορούν να ξεπεράσουν τη δυσπιστία τους ότι οι παλιές καλές εποχές της παγκοσμιοποίησης ανήκουν στο παρελθόν.
Κούρσα εξοπλισμών
Εν τω μεταξύ, η Ρωσία και η Κίνα εξοπλίζονται με ταχύτητα και κλίμακα, με τη Μόσχα να έχει κινητοποιηθεί πλήρως για να δημιουργήσει δύναμη 1,5 εκατομμυρίου και το Πεκίνο να διοικεί ήδη στρατό άνω των 2 εκατομμυρίων.
Το Ναυτικό του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας είναι ήδη αριθμητικά μεγαλύτερο από το Ναυτικό των ΗΠΑ, τα ναυπηγεία του κατασκευάζουν νέες μονάδες ταχύτερα από οτιδήποτε μπορούν να επιτύχουν οι εργολάβοι των ΗΠΑ.
Και το ίδιο ισχύει για τους αργούς ρυθμούς παραγωγής πυρομαχικών στις ΗΠΑ, για να μην αναφερθούν οι χαμηλότερες επιδόσεις των μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης όσον αφορά τον επανεξοπλισμό.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, φέτος η Ρωσία αναμένεται να παράγει περίπου τρεις φορές περισσότερα πυρομαχικά πυροβολικού από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη μαζί — και με πολύ φθηνότερο κόστος.
Η αλήθεια είναι ότι, καθώς ο άξονας των χωρών εκτός της Δύσης συνεχίζει να εδραιώνεται, τόσο πολιτικά όσο και στρατιωτικά, η συλλογική Δύση —αν και δηλώνει ενωμένη— παραμένει διασπασμένη.
Οι δημοκρατικοί σύμμαχοι έχουν συχνά διασταυρούμενους σκοπούς όσον αφορά τα οικονομικά τους συμφέροντα και δεν έχουν επίσης κοινή αξιολόγηση απειλών.
Οι αγκυλώσεις του Ψυχρού Πολέμου
Οι δεκαετίες μετά τον Ψυχρό Πόλεμο έχουν συνηθίσει τις δυτικές κοινωνίες στη ζωή με περιορισμένο κίνδυνο - ή κατά προτίμηση χωρίς εντελώς κίνδυνο.
Στο μυαλό των πολιτών τους, η παγκοσμιοποίηση αφαίρεσε τη βία από κράτος σε κράτος από την εξίσωση εθνικής ασφάλειας.
Η «σύνθετη αλληλεξάρτηση» που ενισχύθηκε από τη διεθνοποίηση της μεταποίησης περιέπλεξε τα κρατικά συμφέροντα σε τέτοιο βαθμό, που γι' αυτούς έγινε ανταγωνισμός παρά πόλεμος και η διαπραγμάτευση παρά η αντιπαράθεση που πλαισίωσε την παγκόσμια τάξη πραγμάτων.
Η αφέλεια και οι ευσεβείς πόθοι της Δύσης την εμπόδισαν να συνειδητοποιήσει ότι όταν πρόκειται για σκληρή εξουσία, υπάρχει μόνο εξάρτηση — και δεν υπάρχει τίποτα περίπλοκο σε αυτό, εκτός από το ποιος εξαρτάται από ποιον και για τι.
Όμως ο κίνδυνος εξακολουθεί να υπάρχει.
Ήταν πάντα εγγενές στο διεθνές μας σύστημα — είτε εκδηλώνεται με την αποκάλυψη των στρατιωτικών ισορροπιών, τις μαζικές μεταναστευτικές ροές ή τον Covid-19.
Και παρόλο που εξακολουθεί να θεωρείται απαράδεκτο, ο μόνος τρόπος για να προχωρήσει είναι να ξαναμάθει πώς να ζει με τον κίνδυνο και να προετοιμαστεί για αυτό.
Η πορεία προς τη… νίκη (;)
Προκειμένου οι ΗΠΑ και οι δημοκρατικοί σύμμαχοί τους να δημιουργήσουν μια νικηφόρα στρατηγική ενάντια στον άξονα των δικτατοριών, οι πολιτικοί ηγέτες πρέπει να μιλήσουν ξεκάθαρα, ειλικρινά και άμεσα:
Η βασισμένη σε κανόνες διεθνής τάξη – αν υπήρξε ποτέ αληθινά – είναι νεκρή.
Δεν υπάρχει κανένας στρατηγικός δόλος, κανένας «συγκεντρωτικός άξονας» που να μπορεί να υποκαταστήσει την επιτακτική ανάγκη ανανέωσης της παραγωγής στις ΗΠΑ, αποσύνδεσης από την Κίνα και διπλασιασμού των αμυντικών δαπανών των ΗΠΑ, με παράλληλη δραματική μεταρρύθμιση του συστήματος προμηθειών όπλων μας.
Οι δυτικοί ηγέτες πρέπει να επικοινωνήσουν στο λαό τους ότι αν θέλουμε να διατηρήσουμε την ευημερία τους στο μέλλον, θα πρέπει να αγωνιστούν γι' αυτήν.
Εάν θέλουν να διασφαλίσουν την ασφάλειά τους πρέπει να σταματήσουν να προσκολλώνται στη διαχείριση της κλιμάκωσης ως λύση ιδεών μας και να είναι έτοιμοι να πάνε σε πόλεμο εάν αμφισβητηθούν από τους εχθρούς.
Μόνο τότε θα διατηρηθεί η αποτροπή και οι περιφερειακές ισορροπίες ισχύος, εκτιμά ο Michta.
Οι πολίτες σε όλο τον δημοκρατικό κόσμο δεν χρειάζεται να ακούν για διεθνείς κανόνες και αξίες.
Αυτά έχουν παραβιαστεί ατιμώρητα από τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα τα τελευταία 20 χρόνια.
Αυτό που πρέπει να ακούσουν είναι ότι δεν υπάρχει υποκατάστατο της σκληρής δύναμης που βασίζεται στην οικονομική δύναμη και την εθνική συνοχή.
Εξάλλου, τα έθνη και όχι οι στρατοί είναι που πηγαίνουν σε πόλεμο.
Το «στοίχημα»
Σε αυτό το πλαίσιο, η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι δημοκρατίες σήμερα είναι η επιταγή της προσαρμογής.
Αλλά δεν μπορεί να υπάρξει προσαρμογή εάν δεν αρθρώσουν σε τι πρέπει να προσαρμοστούν.
Με απλά λόγια: Εάν θέλουν να διατηρήσουν την ειρήνη, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους πρέπει να κινηθούν σε πολεμική βάση, αν όχι για άλλο λόγο από το γεγονός ότι οι εχθροί τους το έχουν ήδη κάνει.
Για να κινητοποιηθούν για αυτό που έρχεται, χρειάζονται μια αλλαγή κουλτούρας στον τρόπο με τον οποίο οργανώνουν την οικονομική τους δραστηριότητα και πώς σχετίζονται μεταξύ τους στην κοινωνία.
Πρέπει να φέρουν μπροστά την εθνική ασφάλεια και να επικεντρωθούν στον τρόπο προετοιμασίας για το μέλλον.
Managers… ή ηγέτες;
Οι πλούσιοι καιροί παράγουν μάνατζερ, οι δύσκολοι καιροί παράγουν ηγέτες.
Εκείνοι που κινητοποιήθηκαν για να νικήσουν τη Ναζιστική Γερμανία και την Αυτοκρατορική Ιαπωνία, ήταν παιδιά της Μεγάλης Ύφεσης για τα οποία μια κούνια στους στρατώνες του στρατού και τρία γεύματα την ημέρα ήταν μια καλή προσφορά.
Είχαν συνηθίσει να δουλεύουν με τα χέρια τους σε φάρμες και σε εργοστάσια.
Και πάνω απ' όλα, είχαν μια κοινή αίσθηση υποχρέωσης ο ένας προς τον άλλον, που προέρχεται από το να γνωρίζουν ότι κάποιος είναι μέρος κάτι μεγαλύτερου από τον εαυτό τους: ενός έθνους.
Εν μέσω της διασπασμένης πολιτικής, μπορούμε να πούμε το ίδιο για τις ΗΠΑ ή τους συμμάχους τους σήμερα;
Μπορεί μια χώρα που πρέπει να βασιστεί στον αντίπαλό της για κρίσιμες αλυσίδες εφοδιασμού να ελπίζει ότι θα επιμείνει και θα κερδίσει εναντίον της;
Και όμως, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να έχουν απαράμιλλους πόρους που, αν κινητοποιηθούν, θα εξασφάλιζαν τη νίκη.
Για να κινητοποιηθούν όμως χρειάζεται ειλικρίνεια.
Πρέπει να ακούν ο ένας τον άλλον για άλλη μια φορά και μια ηγεσία που μπορεί να προετοιμάσει τις κοινωνίες μας για αυτό το νέο, ασταθές διεθνές περιβάλλον.
Η στρατηγική μας για τη νίκη δεν μπορεί να είναι απλώς μια πιο αντιδραστική κανονιστική συζήτηση για «υπεράσπιση της τάξης που βασίζεται σε κανόνες».
Χρειάζονται ένα όραμα νίκης σε αυτόν τον πόλεμο και να το μεταφέρουν με όρους κοινής λογικής, έτσι ώστε κάθε πολίτης να καταλάβει ξεκάθαρα πού πάει και τι αναμένεται από αυτόν.
Μόνο τότε μπορεί κανείς να θέσει μια δημοκρατία σε πολεμική βάση και —αν αποτύχει η αποτροπή— να μπορέσει να κερδίσει.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών