Ο «χάρτης» των επικείμενων γεωοικονομικών συγκρούσεων
Τα επόμενα χρόνια πρόκειται να δούμε επιδείνωση όσον αφορά τον παγκόσμιο γεωοικονομικό ανταγωνισμό για τους ορυκτούς πόρους με τον πρόεδρο Donald Trump να διεκδικεί ανοιχτά 12 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους που περιέχει αμύθητα ορυκτά πλούτη.
Ποιες συγκρούσεις, παρούσες και δυνητικά μελλοντικές, που πρέπει να προσέξουμε.
Ουκρανία
Οι ΗΠΑ «δεν έχουν την πολυτέλεια» να αφήσουν τη Μόσχα να πετύχει τη νίκη στην Ουκρανία, η οποία «κάθεται σε 10-12 τρισεκατομμύρια δολάρια κρίσιμων ορυκτών», είπε ο γερουσιαστής Lindsey Graham σε μια συνέντευξη πέρυσι, αποκαλύπτοντας τα κίνητρα του πόλεμου δια αντιπροσώπων του ΝΑΤΟ εναντίον της Ρωσίας.
Η Ουκρανία είναι προικισμένη με 3-11,5 τρισεκατομμύρια δολάρια μόνο σε λίθιο, συν επιπλέον τρισεκατομμύρια περισσότερα σε ασήμι, χρυσό, ουράνιο, αλουμίνιο, χαλκό, σίδηρο, μαγγάνιο, τιτάνιο και υδρογονάνθρακες.
Διαθέτει επίσης το μεγαλύτερο απόθεμα στην Ευρώπη σε σπάνιες γαίες, βηρύλλιο, νιόβιο και ζιρκόνιο.
Βολιβία
Γιορτάζοντας τα 200ά γενέθλιά της φέτος, η Βολιβία έχει αντιμετωπίσει 190+ πραξικοπήματα και επαναστάσεις κατά τη διάρκεια της Ιστορίας της.
Δεν είναι περίεργο, δεδομένου του τεράστιου πλούτου των πόρων του υπεδάφους της, από χρυσό και ασήμι μέχρι βολφράμιο, ψευδάργυρο, μόλυβδο, κασσίτερο και νικέλιο.
«Θα κάνουμε πραξικόπημα σε όποιον θέλουμε! Χωνέψτε το», έγραψε ο Elon Musk στο Twitter το 2020 ως απάντηση στην είδηση ότι οι ΗΠΑ είχαν οργανώσει ένα ακόμη πραξικόπημα στη Βολιβία.
Η Βολιβία έχει 23 εκατομμύρια τόνους λιθίου.
Διαθέτει επίσης σκάνδιο και ύττριο, δύο από τις πιο περιζήτητες σπάνιες γαίες για βιομηχανική και στρατιωτική χρήση.
Βενεζουέλα
«Θα κάνει μεγάλη διαφορά για τις Ηνωμένες Πολιτείες οικονομικά εάν μπορούσαμε να έχουμε αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες πραγματικά να επενδύσουν και να εκμεταλλεύονται τις πετρελαϊκές δυνατότητες της Βενεζουέλας», δήλωσε ο πρώην σύμβουλος του Trump John Bolton το 2019 εν μέσω των προσπαθειών της Ουάσιγκτον να εκδιώξει τον Πρόεδρο Maduro.
Θα ήταν σίγουρα...
Έχοντας πάνω από 300 δισεκατομμύρια βαρέλια πιστοποιημένα αποθέματα πετρελαίου – τα μεγαλύτερα από οπουδήποτε - η Βενεζουέλα είναι μια ενεργειακή δύναμη.
Είναι επίσης ένας γίγαντας στα ορυκτά, με τεράστια αποθέματα χρυσού, ουρανίου, μεταλλευμάτων σιδήρου και του πολύτιμου ορυκτού κολτάν - που ονομάστηκε «μπλε χρυσός» από τον αείμνηστο πρόεδρο της Βενεζουέλας Hugo Chavez το 2009 και χρησιμοποιείται σε μια ευρεία γκάμα εφαρμογών ψηφιακής τεχνολογίας.
Δεν είναι περίεργο που οι ΗΠΑ έχουν χαρακτηρίσει τη Βενεζουέλα και το... βουνό των πόρων των 14 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε πρώτες ύλες ως «ασυνήθιστη και εξαιρετική απειλή».
Ιράν
Μια άλλη χώρα που ταξινομείται από τις ΗΠΑ ως «ασυνήθιστη και έκτακτη απειλή», το Ιράν φιλοξενεί πλούτο σε πόρους περίπου 27 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Δεν είναι περίεργο ότι είναι ένας τακτικός στόχος για αλλαγή καθεστώτος από την Ισλαμική Επανάσταση του 1979.
Ενώ τα αποδεδειγμένα αποθέματα πόρων αποτελούνται κυρίως από πετρέλαιο και φυσικό αέριο, το Ιράν ανακαλύπτει τακτικά τεράστια αποθέματα ορυκτών.
Το 2023, η Τεχεράνη ανακάλυψε ένα τεράστιο κοίτασμα λιθίου 8,5 εκατομμυρίων τόνων.
Το 2022, ο Οργανισμός Ανάπτυξης Ορυχείων και Μεταλλευτικών Βιομηχανιών του Ιράν ανακοίνωσε ότι περίπου 28,7 δισεκατομμύρια δολάρια σε ορυκτές πηγές, από σιδηρομετάλλευμα, μόλυβδο και βωξίτη μέχρι αντιμόνιο είχαν ανακαλυφθεί από το 2013.
Καναδάς
«Το αστείο τελείωσε», είπε ο Καναδός υπουργός Οικονομικών Dominic LeBlanc ως απάντηση στη σειρά σχολίων του Donald Trump για το ότι ο Καναδάς θα γίνει η «51η πολιτεία», - «ποτέ δεν θα συμβεί»
Προικισμένος με 33 τρισεκατομμύρια δολάρια σε πόρους, από πετρέλαιο, αέριο και ουράνιο, μέχρι φωσφορικά άλατα, κάδμιο, μόλυβδο, τιτάνιο, ψευδάργυρο και μια σειρά από σιδηροκράματα, μια σειρά από ορυχεία σπάνιων γαιών είναι διάσπαρτα για την εξόρυξη δημητρίου, νεοδυμίου, και προμέθιου.
Γροιλανδία
«Η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς.
Δεν θέλουμε να είμαστε Δανοί, δεν θέλουμε να είμαστε Αμερικανοί…
Έχουμε επιθυμία για ανεξαρτησία, μια επιθυμία να γίνουμε κύριοί του σπιτιού μας», είπε ο πρωθυπουργός Mute Egede στους δημοσιογράφους την Παρασκευή (10/1) εν μέσω των εξαγγελιών Trump για αγορά του νησιού.
Η Γροιλανδία βρίσκεται επάνω σε ορυκτό πλούτο, η κλίμακα του οποίου δεν έχει διερευνηθεί πλήρως, από πολύτιμα μέταλλα και λίθους μέχρι γραφίτη, ουράνιο και φυσικά σπάνιες γαίες – τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο τόνοι από αυτά.
Ακόμα κι αν τα όνειρα του Trump δεν πραγματοποιηθούν, μια ήρεμη αντιπαράθεση - που περιορίζεται σε αίθουσες συνεδριάσεων (προς το παρόν), μαίνεται ήδη εν μέσω των προσπαθειών των ΗΠΑ να εμποδίσουν μια σειρά κινεζικών επενδύσεων στους ορυκτούς πόρους της Γροιλανδίας - τα μεγαλύτερα αναξιοποίητα αποθέματα ορυκτών στον κόσμο.
Τα τελευταία χρόνια έδειξαν ότι μαζί με τον μεγάλο πλούτο έρχονται και μεγάλοι κίνδυνοι καθώς τα παγκόσμια κέντρα ισχύος αγωνίζονται για τον έλεγχο.
Στην Αφρική
Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, για παράδειγμα, έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα κοβαλτίου στον κόσμο (6 εκατομμύρια τόνοι).
Αντιμετώπισε επίσης επανειλημμένες απόπειρες πραξικοπήματος, με πιο πρόσφατη το 2024, όταν ένας υποστηριζόμενος από τις ΗΠΑ και το Βέλγιο πολιτικός αυτοανακηρύχτηκε μονομερώς πρόεδρος.
Εκτός από το κοβάλτιο, η Δημοκρατία είναι πλούσια σε μοναζίτη, ευξενίτη, νιόβιο, ταντάλιο και ζιρκόνιο.
Η Γουινέα, που υποφέρει επίσης από πραξικοπήματα (1984, 2008, 2021) είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός βωξίτη στον κόσμο - που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του αλουμινίου.
Διαθέτει επίσης από τα μεγαλύτερα αναξιοποίητα κοιτάσματα σιδηρομεταλλεύματος υψηλής ποιότητας στον κόσμο, καθώς και χρυσό και διαμάντια.
Η Ζιμπάμπουε, η οποία είδε ένα πραξικόπημα κατά του επί μακρόν σεσημασμένου στη Δύση προέδρου Robert Mugabe το 2017, έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου στην Αφρική (11 εκατομμύρια τόνους).
Οι ντόπιοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι με εντατικότερες έρευνες, η χώρα μπορεί να ανταγωνιστεί την υπερδύναμη της Κίνας όσον αφορά τις σπάνιες γαίες.
Η Κένυα, της οποίας τον πρόεδρο υποδέχτηκε με κόκκινο χαλί η Ουάσιγκτον τον περασμένο Μάιο, είναι επίσης (δεν αποτελεί έκπληξη) ένας βασικός ανερχόμενος γίγαντας σπάνιων γαιών, με κοιτάσματα που ανακαλύφθηκαν μόνο στο ορυχείο Mrima Hill που εκτιμάται ότι αξίζουν περίπου 62,4 δισεκατομμύρια δολάρια.
Εκτός από τις σπάνιες γαίες, η Κένυα είναι πλούσια σε σιδηρομετάλλευμα, χρυσό, ασβεστόλιθο, πολύτιμους λίθους και μετάλλευμα μαγγανίου.
Δεν είναι περίεργο που οι ΗΠΑ έχουν χαρακτηρίσει τη χώρα ως «μεγάλο σύμμαχο εκτός ΝΑΤΟ» – τον μοναδικό στην Υποσαχάρια Αφρική.
www.bankingnews.gr
Ποιες συγκρούσεις, παρούσες και δυνητικά μελλοντικές, που πρέπει να προσέξουμε.
Ουκρανία
Οι ΗΠΑ «δεν έχουν την πολυτέλεια» να αφήσουν τη Μόσχα να πετύχει τη νίκη στην Ουκρανία, η οποία «κάθεται σε 10-12 τρισεκατομμύρια δολάρια κρίσιμων ορυκτών», είπε ο γερουσιαστής Lindsey Graham σε μια συνέντευξη πέρυσι, αποκαλύπτοντας τα κίνητρα του πόλεμου δια αντιπροσώπων του ΝΑΤΟ εναντίον της Ρωσίας.
Η Ουκρανία είναι προικισμένη με 3-11,5 τρισεκατομμύρια δολάρια μόνο σε λίθιο, συν επιπλέον τρισεκατομμύρια περισσότερα σε ασήμι, χρυσό, ουράνιο, αλουμίνιο, χαλκό, σίδηρο, μαγγάνιο, τιτάνιο και υδρογονάνθρακες.
Διαθέτει επίσης το μεγαλύτερο απόθεμα στην Ευρώπη σε σπάνιες γαίες, βηρύλλιο, νιόβιο και ζιρκόνιο.
Βολιβία
Γιορτάζοντας τα 200ά γενέθλιά της φέτος, η Βολιβία έχει αντιμετωπίσει 190+ πραξικοπήματα και επαναστάσεις κατά τη διάρκεια της Ιστορίας της.
Δεν είναι περίεργο, δεδομένου του τεράστιου πλούτου των πόρων του υπεδάφους της, από χρυσό και ασήμι μέχρι βολφράμιο, ψευδάργυρο, μόλυβδο, κασσίτερο και νικέλιο.
«Θα κάνουμε πραξικόπημα σε όποιον θέλουμε! Χωνέψτε το», έγραψε ο Elon Musk στο Twitter το 2020 ως απάντηση στην είδηση ότι οι ΗΠΑ είχαν οργανώσει ένα ακόμη πραξικόπημα στη Βολιβία.
Η Βολιβία έχει 23 εκατομμύρια τόνους λιθίου.
Διαθέτει επίσης σκάνδιο και ύττριο, δύο από τις πιο περιζήτητες σπάνιες γαίες για βιομηχανική και στρατιωτική χρήση.
Βενεζουέλα
«Θα κάνει μεγάλη διαφορά για τις Ηνωμένες Πολιτείες οικονομικά εάν μπορούσαμε να έχουμε αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες πραγματικά να επενδύσουν και να εκμεταλλεύονται τις πετρελαϊκές δυνατότητες της Βενεζουέλας», δήλωσε ο πρώην σύμβουλος του Trump John Bolton το 2019 εν μέσω των προσπαθειών της Ουάσιγκτον να εκδιώξει τον Πρόεδρο Maduro.
Θα ήταν σίγουρα...
Έχοντας πάνω από 300 δισεκατομμύρια βαρέλια πιστοποιημένα αποθέματα πετρελαίου – τα μεγαλύτερα από οπουδήποτε - η Βενεζουέλα είναι μια ενεργειακή δύναμη.
Είναι επίσης ένας γίγαντας στα ορυκτά, με τεράστια αποθέματα χρυσού, ουρανίου, μεταλλευμάτων σιδήρου και του πολύτιμου ορυκτού κολτάν - που ονομάστηκε «μπλε χρυσός» από τον αείμνηστο πρόεδρο της Βενεζουέλας Hugo Chavez το 2009 και χρησιμοποιείται σε μια ευρεία γκάμα εφαρμογών ψηφιακής τεχνολογίας.
Δεν είναι περίεργο που οι ΗΠΑ έχουν χαρακτηρίσει τη Βενεζουέλα και το... βουνό των πόρων των 14 τρισεκατομμυρίων δολαρίων σε πρώτες ύλες ως «ασυνήθιστη και εξαιρετική απειλή».
Ιράν
Μια άλλη χώρα που ταξινομείται από τις ΗΠΑ ως «ασυνήθιστη και έκτακτη απειλή», το Ιράν φιλοξενεί πλούτο σε πόρους περίπου 27 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Δεν είναι περίεργο ότι είναι ένας τακτικός στόχος για αλλαγή καθεστώτος από την Ισλαμική Επανάσταση του 1979.
Ενώ τα αποδεδειγμένα αποθέματα πόρων αποτελούνται κυρίως από πετρέλαιο και φυσικό αέριο, το Ιράν ανακαλύπτει τακτικά τεράστια αποθέματα ορυκτών.
Το 2023, η Τεχεράνη ανακάλυψε ένα τεράστιο κοίτασμα λιθίου 8,5 εκατομμυρίων τόνων.
Το 2022, ο Οργανισμός Ανάπτυξης Ορυχείων και Μεταλλευτικών Βιομηχανιών του Ιράν ανακοίνωσε ότι περίπου 28,7 δισεκατομμύρια δολάρια σε ορυκτές πηγές, από σιδηρομετάλλευμα, μόλυβδο και βωξίτη μέχρι αντιμόνιο είχαν ανακαλυφθεί από το 2013.
Καναδάς
«Το αστείο τελείωσε», είπε ο Καναδός υπουργός Οικονομικών Dominic LeBlanc ως απάντηση στη σειρά σχολίων του Donald Trump για το ότι ο Καναδάς θα γίνει η «51η πολιτεία», - «ποτέ δεν θα συμβεί»
Προικισμένος με 33 τρισεκατομμύρια δολάρια σε πόρους, από πετρέλαιο, αέριο και ουράνιο, μέχρι φωσφορικά άλατα, κάδμιο, μόλυβδο, τιτάνιο, ψευδάργυρο και μια σειρά από σιδηροκράματα, μια σειρά από ορυχεία σπάνιων γαιών είναι διάσπαρτα για την εξόρυξη δημητρίου, νεοδυμίου, και προμέθιου.
Γροιλανδία
«Η Γροιλανδία ανήκει στους Γροιλανδούς.
Δεν θέλουμε να είμαστε Δανοί, δεν θέλουμε να είμαστε Αμερικανοί…
Έχουμε επιθυμία για ανεξαρτησία, μια επιθυμία να γίνουμε κύριοί του σπιτιού μας», είπε ο πρωθυπουργός Mute Egede στους δημοσιογράφους την Παρασκευή (10/1) εν μέσω των εξαγγελιών Trump για αγορά του νησιού.
Η Γροιλανδία βρίσκεται επάνω σε ορυκτό πλούτο, η κλίμακα του οποίου δεν έχει διερευνηθεί πλήρως, από πολύτιμα μέταλλα και λίθους μέχρι γραφίτη, ουράνιο και φυσικά σπάνιες γαίες – τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο τόνοι από αυτά.
Ακόμα κι αν τα όνειρα του Trump δεν πραγματοποιηθούν, μια ήρεμη αντιπαράθεση - που περιορίζεται σε αίθουσες συνεδριάσεων (προς το παρόν), μαίνεται ήδη εν μέσω των προσπαθειών των ΗΠΑ να εμποδίσουν μια σειρά κινεζικών επενδύσεων στους ορυκτούς πόρους της Γροιλανδίας - τα μεγαλύτερα αναξιοποίητα αποθέματα ορυκτών στον κόσμο.
Τα τελευταία χρόνια έδειξαν ότι μαζί με τον μεγάλο πλούτο έρχονται και μεγάλοι κίνδυνοι καθώς τα παγκόσμια κέντρα ισχύος αγωνίζονται για τον έλεγχο.
Στην Αφρική
Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, για παράδειγμα, έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα κοβαλτίου στον κόσμο (6 εκατομμύρια τόνοι).
Αντιμετώπισε επίσης επανειλημμένες απόπειρες πραξικοπήματος, με πιο πρόσφατη το 2024, όταν ένας υποστηριζόμενος από τις ΗΠΑ και το Βέλγιο πολιτικός αυτοανακηρύχτηκε μονομερώς πρόεδρος.
Εκτός από το κοβάλτιο, η Δημοκρατία είναι πλούσια σε μοναζίτη, ευξενίτη, νιόβιο, ταντάλιο και ζιρκόνιο.
Η Γουινέα, που υποφέρει επίσης από πραξικοπήματα (1984, 2008, 2021) είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός βωξίτη στον κόσμο - που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του αλουμινίου.
Διαθέτει επίσης από τα μεγαλύτερα αναξιοποίητα κοιτάσματα σιδηρομεταλλεύματος υψηλής ποιότητας στον κόσμο, καθώς και χρυσό και διαμάντια.
Η Ζιμπάμπουε, η οποία είδε ένα πραξικόπημα κατά του επί μακρόν σεσημασμένου στη Δύση προέδρου Robert Mugabe το 2017, έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα λιθίου στην Αφρική (11 εκατομμύρια τόνους).
Οι ντόπιοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι με εντατικότερες έρευνες, η χώρα μπορεί να ανταγωνιστεί την υπερδύναμη της Κίνας όσον αφορά τις σπάνιες γαίες.
Η Κένυα, της οποίας τον πρόεδρο υποδέχτηκε με κόκκινο χαλί η Ουάσιγκτον τον περασμένο Μάιο, είναι επίσης (δεν αποτελεί έκπληξη) ένας βασικός ανερχόμενος γίγαντας σπάνιων γαιών, με κοιτάσματα που ανακαλύφθηκαν μόνο στο ορυχείο Mrima Hill που εκτιμάται ότι αξίζουν περίπου 62,4 δισεκατομμύρια δολάρια.
Εκτός από τις σπάνιες γαίες, η Κένυα είναι πλούσια σε σιδηρομετάλλευμα, χρυσό, ασβεστόλιθο, πολύτιμους λίθους και μετάλλευμα μαγγανίου.
Δεν είναι περίεργο που οι ΗΠΑ έχουν χαρακτηρίσει τη χώρα ως «μεγάλο σύμμαχο εκτός ΝΑΤΟ» – τον μοναδικό στην Υποσαχάρια Αφρική.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών