Σχετικά Άρθρα
Μεγάλος εμπορικός πόλεμος - Ο Trump επιβάλλει δασμούς 25% σε εισαγωγές χάλυβα, αλουμινίου
Οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν τη μεγαλύτερη εμπορική σχέση στον κόσμο, με συναλλαγές αγαθών και υπηρεσιών ύψους 1,5 τρισ. ευρώ το 2023. Κατά συνέπεια, η επιβολή δασμών που προανήγγειλε ο Αμερικανός πρόεδρος, Donald Trump, εκτιμάται ότι θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.
Από την πλευρά της, η Κομισιόν διεμήνυσε ότι «οι δασμοί θα έθεταν υπό αμφισβήτηση το πνεύμα συνεργασίας που έχει καθορίσει από καιρό τις διατλαντικές σχέσεις», ενώ τόνισε ότι είναι έτοιμη να λάβει τα «απαραίτητα μέτρα» για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, ως απάντηση σε πιθανούς αδικαιολόγητους δασμούς από τις ΗΠΑ.
Αντίποινα με δασμούς
Το 2018, μετά την επιβολή δασμών από τον Trump σε εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου αξίας 6,4 δισεκατομμυρίων ευρώ από την ΕΕ, η ΕΕ αντέτεινε με δικούς της δασμούς σε προϊόντα των ΗΠΑ αξίας 2,8 δισεκατομμυρίων ευρώ. Δασμοί σε επιπλέον εισαγωγές προϊόντων των ΗΠΑ αξίας 3,6 δισεκατομμυρίων ευρώ επρόκειτο να τεθούν σε εφαρμογή τρία χρόνια αργότερα, αλλά δεν επιβλήθηκαν αφού ο Joe Biden ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ και οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε μια ανακωχή.
Οι δασμοί της ΕΕ στοχοποιούσαν τον αμερικανικό χάλυβα και αλουμίνιο, αλλά και προϊόντα που προέρχονταν από πολιτείες που είχαν ψηφίσει υπέρ του Trump, όπως το μπέρμπον από το Κεντάκι, οι μοτοσικλέτες της Harley Davidson από το Γουισκόνσιν και ο χυμός πορτοκαλιού από τη Φλόριντα.
Η ΕΕ θα μπορούσε να ακολουθήσει μια παρόμοια στρατηγική «επαναφοράς» των μέτρων και αυτή τη φορά, αν και η Ουάσιγκτον έχει περισσότερα προϊόντα να στοχοποιήσει από ό,τι οι Βρυξέλλες. Οι εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων στην ΕΕ ανήλθαν σε 347 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023, ενώ οι εξαγωγές της ΕΕ στις ΗΠΑ ανήλθαν σε 503 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία Eurostat.
Μέσο αποτροπής μέτρων εξαναγκασμού (ACI)
Το Μέσο αποτροπής μέτρων εξαναγκασμού ΕΕ (Anti-Coercion Instrument, ACI), το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή στα τέλη του 2023, επιτρέπει στην ΕΕ να αντεπιτεθεί σε τρίτες χώρες που ασκούν οικονομική πίεση στα κράτη-μέλη της ΕΕ για να αλλάξουν τις πολιτικές τους, προσφέροντας μεγαλύτερη έκταση δράσης.
Εκτός από την επιβολή δασμών σε αγαθά, η ΕΕ μπορεί να περιορίσει την πρόσβαση σε δημόσιους διαγωνισμούς προμηθευτών για εταιρείες τρίτων χωρών ή να λάβει μέτρα που να επηρεάζουν το εμπόριο υπηρεσιών ή τις επενδύσεις.
Ενώ οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό έλλειμμα με την ΕΕ στα αγαθά, έχουν πλεόνασμα στο εμπόριο υπηρεσιών, περιλαμβανομένων των ψηφιακών υπηρεσιών που παρέχουν εταιρείες όπως η Amazon, η Microsoft, το Netflix και η Uber.
Η ΕΕ μπορεί επίσης να περιορίσει την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, να περιορίσει την πρόσβαση εταιρειών παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στις αγορές της ΕΕ και να περιορίσει την ικανότητα των εταιρειών να διαθέτουν χημικά και αγροδιατροφικά προϊόντα στην ΕΕ.
Το ACI προτάθηκε το 2021 ως απάντηση στις επικρίσεις των κρατών-μελών της ΕΕ ότι η πρώτη διακυβέρνηση Trump και η Κίνα χρησιμοποίησαν το εμπόριο ως πολιτικό εργαλείο. Η Κίνα είχε στοχοποιήσει τη Λιθουανία, σύμφωνα με αξιωματούχους της Λιθουανίας, αφού αυτή επέτρεψε στην Ταϊβάν να ανοίξει ένα de facto πρεσβεία στο Βίλνιους.
Ο νόμος δίνει στην Επιτροπή μέχρι τέσσερις μήνες για να εξετάσει πιθανά περιστατικά εκβιασμού και να προτείνει ενέργειες προς τα κράτη-μέλη της ΕΕ, τα οποία έχουν περίπου άλλους δύο μήνες για να τις εγκρίνουν. Η Επιτροπή μπορεί να αναστείλει οποιαδήποτε μέτρα για έξι μήνες, καθώς προσπαθεί να βρει μια διπλωματική λύση.
Μεγάλες τεχνολογίες
Πέρα από την επίσημη εμπορική πολιτική, η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει διάφορες οδούς για να περιορίσει τις δραστηριότητες των μεγάλων αμερικανικών τεχνολογικών εταιρειών, των περισσότερων από τις οποίες οι διευθύνοντες σύμβουλοι είχαν κεντρικές θέσεις στην τελετή ορκωμοσίας του Trump.
Η ΕΕ διεξάγει έρευνες κατά της Apple, της Alphabet, της X και της Meta στο πλαίσιο του νόμου για τις ψηφιακές αγορές (DMA), ο οποίος επιβάλλει αντιμονοπωλιακές υποχρεώσεις, και του νόμου για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), ο οποίος καλύπτει το περιεχόμενο. Είναι επίσης πιθανό να προστεθεί η Amazon στη λίστα, σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters.
Ο DMA προβλέπει πρόστιμα έως και 10% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών ή 20% για επαναλαμβανόμενες παραβάσεις. Για τον DSA, το μέγιστο πρόστιμο είναι 6% του κύκλου εργασιών.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Meta, Mark Zuckerberg, έχει ζητήσει από τον Trump να σταματήσει την ΕΕ από την επιβολή προστίμων στις αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες. Ο σύμμαχος του Trump, Elon Musk, έχει επανειλημμένα συγκρουστεί με τους ευρωπαϊκούς ρυθμιστικούς φορείς.
Μια άλλη οδός είναι η επιβολή φόρου στους παρόχους ψηφιακών υπηρεσιών. Η ΕΕ ανέστειλε την εργασία για την επιβολή Φόρου Ψηφιακών Υπηρεσιών, προκειμένου να βρεθεί μια ευρύτερη λύση στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ο οποίος δημοσίευσε ένα προσχέδιο πολυμερούς συμφωνίας το 2023, που ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί.
Ορισμένες χώρες της ΕΕ, όπως η Γαλλία, έχουν επιβάλει ψηφιακούς φόρους υπηρεσιών. Ο Trump, στην πρώτη του θητεία, αντέδρασε με δασμούς, οι οποίοι στη συνέχεια αναστάλθηκαν από τον Biden.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών