Σχετικά Άρθρα
H μεγάλη κλοπή των ρωσικών assets - H Ουκρανία έλαβε 1 δισ. δολ. από τη Βρετανία
Η μεγάλη κοροϊδία της ΕΕ σε Ουκρανία - Καλλιεργεί προσδοκίες για κατάσχεση των ρωσικών assets, ενώ γνωρίζει ότι είναι παράνομο
Ρωγμές εμφανίζονται στο ενιαίο μέτωπο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καθώς -σύμφωνα με το Politico- η επείγουσα ανάγκη για μετρητά για τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης απειλεί να υπερκεράσει τις νομικιστικές και τεχνοκρατικές ανησυχίες σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης του ενιαίου νομίσματος.
Η σιωπηρή απόσυρση των αμερικανικών εγγυήσεων ασφαλείας από την Ευρώπη την περασμένη εβδομάδα μετά από μια σφοδρή σύγκρουση στο Οβάλ Γραφείο μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, και του Ουκρανού προέδρου, Volodymyr Zelensky, ώθησε τους Ευρωπαίους ηγέτες να αναζητούν τρόπους για να ενισχύσουν γρήγορα τις αμυντικές δαπάνες.
Η κατάσχεση των ρωσικών assets
Οι πολιτικοί της Ευρώπης, οι οποίοι είναι σε μεγάλο βαθμό στριμωγμένοι από μετρητά και ήδη στενάζουν κάτω από το βαρύ φορτίο του χρέους, σκέφτονται τώρα αν θα κατασχέσουν ρωσικά assets περί τα 200 δισ. ευρώ, που είναι επί του παρόντος δεσμευμένα στο Βέλγιο και χρησιμοποιούνται ως εγγύηση για ένα δάνειο ύψους 50 δισ. ευρώ από την G7 προς την Ουκρανία.
Παραδοσιακά, η ΕΚΤ έχει προειδοποιήσει για οποιαδήποτε πιο επιθετική ενέργεια, λέγοντας ότι θα μπορούσε να βλάψει τη θέση του ευρώ στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές.
Αλλά την Παρασκευή, ο Λετονός κεντρικός τραπεζίτης, Mārtiņš Kazāks, ήταν το πρώτο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ που υποστήριξε αυτό το σενάριο, λέγοντας στο Politico ότι ήταν μια «βιώσιμη επιλογή για να βοηθήσουμε την Ουκρανία στον αγώνα της για ελευθερία και κατά της επιθετικότητας».
Τα σχόλια αυτά, που προέρχονται από μια χώρα στην πρώτη γραμμή της Ευρώπης με τη Ρωσία, αποτελούν μια αναγνώριση ότι απαιτείται πιο ριζοσπαστική δράση, ακόμη και με το κόστος να στείλει ένα ακόμη σοκ στις παγκόσμιες αγορές. Υπονοούν ότι η ραγδαία αλλαγή της πραγματικότητας στο έδαφος μπορεί να επιβάλει μια νέα συναίνεση στην ΕΚΤ. |
Εκτός από τον Kazāks, αξιωματούχοι άλλων κεντρικών τραπεζών της Βαλτικής επίσης συμφωνούν ιδιωτικά με την κατάσχεση, ακόμη και αν η επίσημη θέση τους είναι διαφορετική, είπε ένα άτομο που γνωρίζει το θέμα.
Σε συνομιλίες με το Politico, αρκετοί αξιωματούχοι του Ευρωσυστήματος επεσήμαναν ότι το σοκ της εγκατάλειψης της Ευρώπης από τον Trump είχε αποδυναμώσει τη θέση τους και αποδέχθηκαν απρόθυμα ότι οι πολιτικοί πιθανότατα θα κάνουν ό,τι θέλουν.
Αλλαγή πραγματικότητας
Ωστόσο, δημόσια τουλάχιστον, η πρόεδρος της ΕΚΤ, Christine Lagarde, εξακολουθεί να προσπαθεί να κρατήσει τη γραμμή. Σε επιφυλακτικά σχόλια την Πέμπτη, η Γαλλίδα ως συνήθως τόνισε τους νομικούς κινδύνους της κατάσχεσης. Ωστόσο, αναγνώρισε ότι ο ρόλος της ΕΚΤ είναι απλώς συμβουλευτικός και ότι η απόφαση βρίσκεται στα χέρια των κυβερνήσεων. «Έχουμε κάνει τη θέση μας αρκετά σαφή», είπε η Lagarde στους δημοσιογράφους. «Σίγουρα θα υποστήριζα ότι η βάση του διεθνούς δικαίου πάνω στην οποία λαμβάνεται οποιαδήποτε απόφαση θα έχει σημασία για άλλους επενδυτές, και είμαι βέβαιη ότι είναι ένα ακόμα στοιχείο που θα ληφθεί υπόψη» από τους φορείς λήψης αποφάσεων.
Η μακροχρόνια αντίθεση της ΕΚΤ είναι ριζωμένη τόσο στη νομοθεσία όσο και στην παράδοση. Οι σκεπτικιστές λένε ότι η κατάσχεση των ρωσικών κεφαλαίων θα σήμαινε ότι τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται στην Ευρώπη από άλλες κεντρικές τράπεζες δεν είναι ασφαλή, υπονομεύοντας την πίστη στο ενιαίο νόμισμα ως αποθεματικό νόμισμα και διακινδυνεύοντας απώλεια αξιοπιστίας, ιδιαίτερα μεταξύ των χωρών του παγκόσμιου Νότου. Αυτό θα αναιρούσε τις πολυετείς ευρωπαϊκές προσπάθειες να προσπαθήσουν να οικοδομήσουν το ευρώ σε μια εναλλακτική λύση έναντι του δολαρίου, ακριβώς τη στιγμή που η ολοένα και πιο ασταθής συμπεριφορά των ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή καθιστά πιο επιτακτική την ανάγκη για μια εναλλακτική λύση.
Και δεν είναι μόνο τι θα έλεγε η κίνηση για το ευρώ, αλλά τι θα έλεγε για την ευρωζώνη ως τόπο επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η Judith Arnal από το CEPS, είπε ότι η κίνηση θα διαβρώσει επίσης την εμπιστοσύνη στα συστήματα εκκαθάρισης και διακανονισμού της περιοχής, τα οποία λειτουργούν ως θεματοφύλακες όχι μόνο για περιουσιακά στοιχεία σε ευρώ αλλά και σε δολάρια (συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που κατέχονται από την Κίνα). Η κατάσχεση, και το προηγούμενο που θα δημιουργήσει, θα μπορούσαν να απομονώσουν περαιτέρω την ΕΕ σε μια στιγμή που οι ΗΠΑ στοχεύουν στη συμφιλίωση με τη Ρωσία, είπε η Arnal.
«Χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ, η κίνηση θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μεγαλύτερο διεθνή έλεγχο, καθιστώντας δυσκολότερη την αιτιολόγηση και την εφαρμογή της, ενώ ενισχύει τον κίνδυνο αντιποίνων από μη δυτικούς παράγοντες», είπε.
Πνέει δυνατός άνεμος
Ωστόσο, η ανάγκη είναι επιτακτική και ο πειρασμός να λεηλατηθεί ένας από τους μεγαλύτερους σωρούς μετρητών στον πλανήτη αυξάνεται καθημερινά.
Ο Harijs Rokpelnis, κορυφαίος αξιωματούχος της Ένωσης Πρασίνων και Αγροτών, μέλος του κυβερνώντος συνασπισμού της Λετονίας, είπε ότι ο επείγων χαρακτήρας της στιγμής απαιτεί από τους πολιτικούς να αγνοούν τις συμβουλές της ΕΚΤ, όσο εύστοχες και αν είναι.
«Κοιτάζοντας από την καθαρά τεχνοκρατική άποψη των οικονομικών, έχουν δίκιο», αναγνώρισε, ενώ παρ' όλα αυτά πίεζε για κατάσχεση. Η ΕΚΤ, με τη σειρά της, μπορεί να διατηρήσει την τεχνοκρατική της θέση για να σώσει τα προσχήματα, και οι δύο πλευρές μπορούν να συμφωνήσουν ότι διαφωνούν, πρόσθεσε. Ορισμένοι κεντρικοί τραπεζίτες μπορεί να συμφωνήσουν ιδιωτικά με την κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων, είπαν άλλα δύο άτομα, και είναι περισσότερο από χαρούμενοι που οι πολιτικοί θα συμφωνήσουν με αυτό.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η ΕΚΤ διαθέτει τα εργαλεία για να αντιμετωπίσει τυχόν προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει η κατάσχεση. Η Elina Ribakova από το Peterson Institute for International Economics στην Ουάσιγκτον, υποστήριξε ότι η επίκληση κινδύνων χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ήταν συνήθως ένας ευφημισμός για την απόρριψη κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης από χώρες όπως η Κίνα ή η Σαουδική Αραβία. Ωστόσο, η ΕΚΤ, είπε, θα μπορούσε να το αντιμετωπίσει με το εργαλείο έκτακτης αγοράς ομολόγων, γνωστό ως Transmission Protection Instrument, το οποίο υπάρχει ρητά για να σταματήσει τις αδικαιολόγητες στρεβλώσεις στις αγορές ομολόγων.
Δύσκολη επιλογή
Ο τρόπος με τον οποίο οι πολιτικοί και οι κεντρικοί τραπεζίτες επιλύουν το ζήτημα θα πει πολλά για την ισορροπία δυνάμεων μεταξύ των δύο, σε μια εποχή που η παραδοσιακή εξουσία και η ανεξαρτησία της ΕΚΤ έχουν αποδυναμωθεί από μια παρατεταμένη υπέρβαση του πληθωρισμού.
Η Lagarde και το σώμα των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ ενδέχεται ακόμα να επικρατήσουν. Η επιρροή των διοικητών των περιφερειακών κεντρικών τραπεζών -οι οποίοι συμμετέχουν στις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής αλλά δεν έχουν πολύ λόγο για τη θεσμική στάση της Φρανκφούρτης- είναι περιορισμένη.
Αλλά η συζήτηση αποκαλύπτει πώς οι πολιτικές ανησυχίες μπορούν να εξαλείψουν την ικανότητά της να υπερασπίζεται το νόμισμα. Είναι μια ιδιαίτερα ευαίσθητη στιγμή για τους εθνικούς διοικητές του Ευρωσυστήματος, οι οποίοι διορίζονται από τις αντίστοιχες κυβερνήσεις τους. Έξι από τους 20 στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ έχουν θητείες που λήγουν φέτος. Αυτοί που επιδιώκουν τον επαναδιορισμό τους, καθώς και οι υποψήφιοι που επιθυμούν να διαδεχθούν τους απερχόμενους διοικητές, μπορεί να είναι περισσότερο από συνήθως απρόθυμοι να διακινδυνεύσουν να προσβάλουν τις πρωτεύουσές τους.
Δεν είναι ότι η ΕΚΤ είναι αλλεργική στην ανάμειξη στην πολιτική. Η κεντρική τράπεζα δέχθηκε πυρά για την εστίασή της τα τελευταία χρόνια στην κλιματική αλλαγή, καθώς και για την προώθηση του λεγόμενου ψηφιακού ευρώ, μια πανευρωπαϊκή πλατφόρμα πληρωμών που ορισμένοι θεωρούν de facto βιομηχανική πολιτική. Αλλά το πρώτο της αντανακλαστικό -και η νομική της εντολή- ήταν πάντα να προστατεύει την αξία του νομίσματος και να αποφεύγει οτιδήποτε το θέτει σε κίνδυνο.
«Συνολικά, ακόμη και αν υπάρχει αυξανόμενη πολιτική βούληση για κατάσχεση ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων, οι κίνδυνοι χρηματοπιστωτικής σταθερότητας παραμένουν», δήλωσε η Arnal από το CEPS. «Οι πολιτικές προτεραιότητες δεν αλλάζουν την ουσία των πραγμάτων».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών