Ο «πόλεμος της Ουκρανίας» στο τραπέζι της Αλάσκας - Οικονομικά κίνητρα, γεωστρατηγικές υποχωρήσεις και σενάρια Ισραηλινού τύπου για το μέλλον της Ουκρανίας
Καθώς πλησιάζει η ιστορική συνάντηση του Donald Trump με τον Vladimir Putin στην Αλάσκα (15/8), ο Αμερικανός πρόεδρος ετοιμάζει ένα πακέτο ανταλλαγών με ισχυρά γεωοικονομικά ανταλλάγματα που σκοπεύουν να οδηγήσουν σε άμεση κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία.
Μεταξύ των βασικών προτάσεων που εξετάζονται:
• Πρόσβαση της Ρωσίας σε σπάνια ορυκτά από τα προσαρτημένα ουκρανικά εδάφη (ιδιαίτερα λίθιο).
• Ανταλλαγή φυσικών πόρων στην Αλάσκα – συμπερίληψη της Ρωσίας σε projects εξόρυξης στον Βερίγγειο Πορθμό.
• Μερική άρση των κυρώσεων στον ρωσικό αεροπορικό και αμυντικό τομέα.
• Οικονομική και τεχνική συνεργασία στην Αρκτική ζώνη.
Ο στόχος; Να πειστεί ο Putin να αποδεχτεί κατάπαυση του πυρός, με αντάλλαγμα οικονομικά κέρδη και στρατηγική αποκατάσταση της Ρωσίας σε διεθνές επίπεδο.
Το παζάρι των ορυκτών - Το ουκρανικό λίθιο στην κόψη του ξυραφιού
Η Ουκρανία εκτιμάται ότι διαθέτει περίπου 10% των παγκόσμιων αποθεμάτων λιθίου, ένα κρίσιμο υλικό για την παραγωγή μπαταριών και πράσινων τεχνολογιών.
Δύο από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα βρίσκονται σε εδάφη που ελέγχει η Ρωσία, γεγονός που δίνει στον Putin ένα διαπραγματευτικό χαρτί που η Ουάσινγκτον φαίνεται πρόθυμη να «εξαγοράσει».
Το πιθανό μοίρασμα των κοιτασμάτων θέτει ερωτήματα για το πρακτικό μέλλον των ουκρανικών εδαφών.
Άρση των τεχνολογικών κυρώσεων
Η πρόταση άρσης των εξαγωγικών περιορισμών για την επισκευή και συντήρηση ρωσικών πολιτικών αεροσκαφών θα μπορούσε:
• Να αποτρέψει την κατάρρευση του στόλου της Aeroflot.
• Να ανοίξει ξανά την αγορά της Ρωσίας σε αμερικανικές εταιρείες όπως η Boeing.
• Να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός οικονομικής επαναπροσέγγισης, εξηγεί δημοσίευμα της Telegraph.
Αλάσκα ως πεδίο συμφιλίωσης: Η γεωοικονομική σημασία της Αρκτικής
Ο Trump φέρεται να προσφέρει συνεκμετάλλευση φυσικών πόρων στον Βερίγγειο Πορθμό, όπου το 13% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου παραμένει αναξιοποίητο.
Μια τέτοια συμφωνία:
• Ενισχύει τη ρωσική επιρροή στην Αρκτική.
• Μπορεί να συνδεθεί με τα οικονομικά συμφέροντα της «Πρώτα η Αμερική» πολιτικής του Trump.
• Μειώνει την ενεργειακή εξάρτηση από μη φιλικές αγορές (όπως η Μέση Ανατολή ή η Κίνα).
Το χαρτί του πετρελαίου
Υπενθυμίζεται ότι τιμές του αργού πετρελαίου υποχώρησαν, υπό την πίεση της στρατηγικής του Trump στον OPEC - ενώ η Ευρώπη συνέχισε να επιβάλλει κυρώσεις στη Μόσχα και να καταστέλλει τον «σκιώδη στόλο» δεξαμενόπλοιων που μεταφέρουν ρωσικό αργό πετρέλαιο.
Ο Trump στις συζητήσεις στη Αλάσκα αναμένεται να χρησιμοποιήσει την αγορά ενέργειας – και δη το πετρέλαιο ως γεωπολιτικό όπλο για να επιλύσει το Ουκρανικό.
(α) Από τη μία πλευρά υπάρχει η απειλή των δευτερογενών κυρώσεων έως και 500% στους βασικούς πελάτες της Ρωσίας, την Κίνα και την Ινδία – που εν υλοποιηθεί θα προκαλέσει εν γένει σημαντική ζημιά στην παγκόσμια ανάπτυξη.
(β) Έχει δεσμεύσει στο πλαίσιο της πρόσφατης συμφωνίας την Ευρώπη να αγοράσει 750 δισ. δολ. ενέργεια από τις ΗΠΑ.
Η συμφωνία προβλέπει ότι ευρωπαϊκές εταιρείες θα αγοράζουν αμερικανικά προϊόντα ενέργειας αξίας 250 δισ. δολάρια ετησίως για τρία χρόνια Πετρέλαιο, φυσικό αέριο (κυρίως LNG) και πυρηνικές τεχνολογίες.
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν ειδικοί του τομέα, ούτε οι αριθμοί ούτε η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική ευνοούν μια τέτοια στροφή.
Το 2024, οι εξαγωγές αμερικανικών ορυκτών καυσίμων προς την Ευρώπη ανήλθαν σε περίπου 75 δισ. δολάρια.
Ισραηλινό μοντέλο για την Ουκρανία;
Μια πιο ριζοσπαστική πρόταση που φαίνεται να εξετάζεται είναι η εφαρμογή ενός «μοντέλου Δυτικής Όχθης» στην Ουκρανία:
• Ρωσικός έλεγχος στα προσαρτημένα εδάφη υπό τοπική διοίκηση που εξαρτάται από τη Μόσχα.
• Διατήρηση των ουκρανικών εδαφικών αξιώσεων στο επίπεδο του διεθνούς δικαίου, χωρίς όμως άμεση αποχώρηση της Ρωσίας.
• Αναγνώριση ενός de facto status quo, όπως συμβαίνει εδώ και δεκαετίες στα παλαιστινιακά εδάφη.
Η Ευρώπη σε θέση παρατηρητή – όχι ρυθμιστή
Η ευρωπαϊκή ηγεσία, αν και επίσημα στηρίζει τις ειρηνευτικές προσπάθειες, κινείται με προσοχή για να μη φανεί ότι επιβραβεύει τον Putin.
Ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron και ο Γερμανός καγκελάριος Friedrich Merz χαρακτηρίζουν τις συνομιλίες «θετικές», χωρίς όμως να δεσμεύονται σε τίποτα.
Η πρόταση Trump αποτελεί τη βάση για ρεαλιστική διαπραγμάτευση, βασισμένη σε ανταλλάγματα και συμφέροντα – όχι ιδεολογικές αρχές.
Οι επικριτές θα μιλήσουν για «επιβράβευση της επιθετικότητας», ενώ οι υποστηρικτές για «αναγκαίο κακό» που θα βάλει τέλος στην αιματοχυσία.
Σε κάθε περίπτωση, η ειρήνη μοιάζει να διαμορφώνεται όχι στο Κίεβο ή στις Βρυξέλλες, αλλά στην Αλάσκα.
Άδειασμα Merz στον Zelensky
Μια νέα πολιτική πραγματικότητα αρχίζει να διαμορφώνεται στο ουκρανικό μέτωπο, καθώς η Γερμανία παραδέχεται για πρώτη φορά δημοσίως ότι το Κίεβο είναι διατεθειμένο να συζητήσει εδαφικά ζητήματα με τη Μόσχα – με αφετηρία όμως τη λεγόμενη «γραμμή επαφής».
Η δήλωση του καγκελάριου Friedrich Merz, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ουκρανό πρόεδρο Volodymyr Zelensky στο Βερολίνο την Τετάρτη (13/8/2025) δύο μέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής της Αλάσλας, έρχεται να επιβεβαιώσει ότι οι διαπραγματεύσεις για το τέλος του πολέμου εισέρχονται σε φάση πραγματισμού.
Η «γραμμή επαφής» ως στρατηγική αφετηρία - Η Γερμανία καλεί την Ουκρανία να αποδεχθεί τη νέα εδαφική πραγματικότητα
Σύμφωνα με τον Merz η Ουκρανία προτίθεται να ξεκινήσει συζητήσεις επί εδαφικών ζητημάτων, αλλά τονίζει ότι «το σημείο εκκίνησης πρέπει να είναι η γραμμή επαφής» — δηλαδή τα σημεία που βρίσκονταν υπό έλεγχο πριν την έναρξη της μεγάλης ρωσικής επιχείρησης.
Η τοποθέτηση αυτή αφήνει έξω το ενδεχόμενο πλήρους επιστροφής στην προ του 2022 κατάσταση, και ερμηνεύεται ως ένα έμμεσο αλλά σαφές σήμα προς το Κίεβο να αποδεχτεί τα νέα γεωγραφικά και πολιτικά δεδομένα.
Ο Merz διευκρίνισε επίσης ότι δεν τίθεται ζήτημα νομικής αναγνώρισης αλλαγής συνόρων δια της βίας, επαναλαμβάνοντας τη ρητορική της ΕΕ περί σεβασμού του διεθνούς δικαίου – μια θέση που, ωστόσο, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο de facto συμφωνιών με πολιτικό χαρακτήρα.
Merz: Η εκεχειρία στην Ουκρανία, βασικός στόχος του Trump στην Αλάσκα
Σύμφωνα με τον Merz, η εκεχειρία στην Ουκρανία θα είναι ένας από τους κύριους στόχους του Trump κατά τη Σύνοδο Κορυφής στην Αλάσκα (15/8/2025).
«Θέλουμε ο πρόεδρος Trump να πετύχει την Παρασκευή», δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος. Ταυτόχρονα, τόνισε ότι τα συμφέροντα ασφαλείας της Ουκρανίας και της Ευρώπης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τη συνάντηση μεταξύ Putin και Trump.
Ο Zelensky υπό πίεση πριν τη Σύνοδο Putin - Trump
Ο Ουκρανός πρόεδρος, παρά τις σκληρές δημόσιες δηλώσεις του περί μη παραχώρησης εδαφών, παραδέχθηκε ότι το ζήτημα της εδαφικής διευθέτησης βρέθηκε στο τραπέζι κατά τις επικοινωνίες του με τον Αμερικανό ομόλογό του Donald Trump.
Σύμφωνα με το Axios, ο Zelensky βρίσκεται σε δύσκολη θέση ενόψει της συνάντησης κορυφής μεταξύ Trump και Putin στην Αλάσκα, καθώς διαφαίνεται ότι οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να υποστηρίξουν μια ρεαλιστική, όχι ιδεαλιστική λύση.
Το Βερολίνο φαίνεται να συντονίζεται με την Ουάσιγκτον, θέτοντας ως πρώτο βήμα ένα ολοκληρωμένο και διαρκές πλαίσιο κατάπαυση του πυρός, πάνω στο οποίο θα κτισθεί μία πρόταση συμφωνίας (framework agreement).
Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αρχίζουν σταδιακά να απομακρύνονται από τον άνευ όρων μαξιμαλισμό που χαρακτήρισε τα πρώτα χρόνια του πολέμου.
Το Βερολίνο στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα στο Κίεβο: Οι επόμενες διαπραγματεύσεις δεν θα γίνουν χωρίς την Ουκρανία, αλλά ούτε θα γίνουν με τους όρους της Ουκρανίας.
Η αναγνώριση της ανάγκης διαπραγμάτευσης επί της «γραμμής επαφής» συντάραξε σαν βόμβα μεγατόνων το Κίεβο, καθώς τινάζεται στον αέρα η ανεδαφική του στάση.
www.bankingnews.gr
Μεταξύ των βασικών προτάσεων που εξετάζονται:
• Πρόσβαση της Ρωσίας σε σπάνια ορυκτά από τα προσαρτημένα ουκρανικά εδάφη (ιδιαίτερα λίθιο).
• Ανταλλαγή φυσικών πόρων στην Αλάσκα – συμπερίληψη της Ρωσίας σε projects εξόρυξης στον Βερίγγειο Πορθμό.
• Μερική άρση των κυρώσεων στον ρωσικό αεροπορικό και αμυντικό τομέα.
• Οικονομική και τεχνική συνεργασία στην Αρκτική ζώνη.
Ο στόχος; Να πειστεί ο Putin να αποδεχτεί κατάπαυση του πυρός, με αντάλλαγμα οικονομικά κέρδη και στρατηγική αποκατάσταση της Ρωσίας σε διεθνές επίπεδο.
Το παζάρι των ορυκτών - Το ουκρανικό λίθιο στην κόψη του ξυραφιού
Η Ουκρανία εκτιμάται ότι διαθέτει περίπου 10% των παγκόσμιων αποθεμάτων λιθίου, ένα κρίσιμο υλικό για την παραγωγή μπαταριών και πράσινων τεχνολογιών.
Δύο από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα βρίσκονται σε εδάφη που ελέγχει η Ρωσία, γεγονός που δίνει στον Putin ένα διαπραγματευτικό χαρτί που η Ουάσινγκτον φαίνεται πρόθυμη να «εξαγοράσει».
Το πιθανό μοίρασμα των κοιτασμάτων θέτει ερωτήματα για το πρακτικό μέλλον των ουκρανικών εδαφών.
Άρση των τεχνολογικών κυρώσεων
Η πρόταση άρσης των εξαγωγικών περιορισμών για την επισκευή και συντήρηση ρωσικών πολιτικών αεροσκαφών θα μπορούσε:
• Να αποτρέψει την κατάρρευση του στόλου της Aeroflot.
• Να ανοίξει ξανά την αγορά της Ρωσίας σε αμερικανικές εταιρείες όπως η Boeing.
• Να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός οικονομικής επαναπροσέγγισης, εξηγεί δημοσίευμα της Telegraph.
Αλάσκα ως πεδίο συμφιλίωσης: Η γεωοικονομική σημασία της Αρκτικής
Ο Trump φέρεται να προσφέρει συνεκμετάλλευση φυσικών πόρων στον Βερίγγειο Πορθμό, όπου το 13% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου παραμένει αναξιοποίητο.
Μια τέτοια συμφωνία:
• Ενισχύει τη ρωσική επιρροή στην Αρκτική.
• Μπορεί να συνδεθεί με τα οικονομικά συμφέροντα της «Πρώτα η Αμερική» πολιτικής του Trump.
• Μειώνει την ενεργειακή εξάρτηση από μη φιλικές αγορές (όπως η Μέση Ανατολή ή η Κίνα).
Το χαρτί του πετρελαίου
Υπενθυμίζεται ότι τιμές του αργού πετρελαίου υποχώρησαν, υπό την πίεση της στρατηγικής του Trump στον OPEC - ενώ η Ευρώπη συνέχισε να επιβάλλει κυρώσεις στη Μόσχα και να καταστέλλει τον «σκιώδη στόλο» δεξαμενόπλοιων που μεταφέρουν ρωσικό αργό πετρέλαιο.
Ο Trump στις συζητήσεις στη Αλάσκα αναμένεται να χρησιμοποιήσει την αγορά ενέργειας – και δη το πετρέλαιο ως γεωπολιτικό όπλο για να επιλύσει το Ουκρανικό.
(α) Από τη μία πλευρά υπάρχει η απειλή των δευτερογενών κυρώσεων έως και 500% στους βασικούς πελάτες της Ρωσίας, την Κίνα και την Ινδία – που εν υλοποιηθεί θα προκαλέσει εν γένει σημαντική ζημιά στην παγκόσμια ανάπτυξη.
(β) Έχει δεσμεύσει στο πλαίσιο της πρόσφατης συμφωνίας την Ευρώπη να αγοράσει 750 δισ. δολ. ενέργεια από τις ΗΠΑ.
Η συμφωνία προβλέπει ότι ευρωπαϊκές εταιρείες θα αγοράζουν αμερικανικά προϊόντα ενέργειας αξίας 250 δισ. δολάρια ετησίως για τρία χρόνια Πετρέλαιο, φυσικό αέριο (κυρίως LNG) και πυρηνικές τεχνολογίες.
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν ειδικοί του τομέα, ούτε οι αριθμοί ούτε η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική ευνοούν μια τέτοια στροφή.
Το 2024, οι εξαγωγές αμερικανικών ορυκτών καυσίμων προς την Ευρώπη ανήλθαν σε περίπου 75 δισ. δολάρια.
Ισραηλινό μοντέλο για την Ουκρανία;
Μια πιο ριζοσπαστική πρόταση που φαίνεται να εξετάζεται είναι η εφαρμογή ενός «μοντέλου Δυτικής Όχθης» στην Ουκρανία:
• Ρωσικός έλεγχος στα προσαρτημένα εδάφη υπό τοπική διοίκηση που εξαρτάται από τη Μόσχα.
• Διατήρηση των ουκρανικών εδαφικών αξιώσεων στο επίπεδο του διεθνούς δικαίου, χωρίς όμως άμεση αποχώρηση της Ρωσίας.
• Αναγνώριση ενός de facto status quo, όπως συμβαίνει εδώ και δεκαετίες στα παλαιστινιακά εδάφη.
Η Ευρώπη σε θέση παρατηρητή – όχι ρυθμιστή
Η ευρωπαϊκή ηγεσία, αν και επίσημα στηρίζει τις ειρηνευτικές προσπάθειες, κινείται με προσοχή για να μη φανεί ότι επιβραβεύει τον Putin.
Ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron και ο Γερμανός καγκελάριος Friedrich Merz χαρακτηρίζουν τις συνομιλίες «θετικές», χωρίς όμως να δεσμεύονται σε τίποτα.
Η πρόταση Trump αποτελεί τη βάση για ρεαλιστική διαπραγμάτευση, βασισμένη σε ανταλλάγματα και συμφέροντα – όχι ιδεολογικές αρχές.
Οι επικριτές θα μιλήσουν για «επιβράβευση της επιθετικότητας», ενώ οι υποστηρικτές για «αναγκαίο κακό» που θα βάλει τέλος στην αιματοχυσία.
Σε κάθε περίπτωση, η ειρήνη μοιάζει να διαμορφώνεται όχι στο Κίεβο ή στις Βρυξέλλες, αλλά στην Αλάσκα.
Άδειασμα Merz στον Zelensky
Μια νέα πολιτική πραγματικότητα αρχίζει να διαμορφώνεται στο ουκρανικό μέτωπο, καθώς η Γερμανία παραδέχεται για πρώτη φορά δημοσίως ότι το Κίεβο είναι διατεθειμένο να συζητήσει εδαφικά ζητήματα με τη Μόσχα – με αφετηρία όμως τη λεγόμενη «γραμμή επαφής».
Η δήλωση του καγκελάριου Friedrich Merz, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ουκρανό πρόεδρο Volodymyr Zelensky στο Βερολίνο την Τετάρτη (13/8/2025) δύο μέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής της Αλάσλας, έρχεται να επιβεβαιώσει ότι οι διαπραγματεύσεις για το τέλος του πολέμου εισέρχονται σε φάση πραγματισμού.
Η «γραμμή επαφής» ως στρατηγική αφετηρία - Η Γερμανία καλεί την Ουκρανία να αποδεχθεί τη νέα εδαφική πραγματικότητα
Σύμφωνα με τον Merz η Ουκρανία προτίθεται να ξεκινήσει συζητήσεις επί εδαφικών ζητημάτων, αλλά τονίζει ότι «το σημείο εκκίνησης πρέπει να είναι η γραμμή επαφής» — δηλαδή τα σημεία που βρίσκονταν υπό έλεγχο πριν την έναρξη της μεγάλης ρωσικής επιχείρησης.
Η τοποθέτηση αυτή αφήνει έξω το ενδεχόμενο πλήρους επιστροφής στην προ του 2022 κατάσταση, και ερμηνεύεται ως ένα έμμεσο αλλά σαφές σήμα προς το Κίεβο να αποδεχτεί τα νέα γεωγραφικά και πολιτικά δεδομένα.
Ο Merz διευκρίνισε επίσης ότι δεν τίθεται ζήτημα νομικής αναγνώρισης αλλαγής συνόρων δια της βίας, επαναλαμβάνοντας τη ρητορική της ΕΕ περί σεβασμού του διεθνούς δικαίου – μια θέση που, ωστόσο, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο de facto συμφωνιών με πολιτικό χαρακτήρα.
Merz: Η εκεχειρία στην Ουκρανία, βασικός στόχος του Trump στην Αλάσκα
Σύμφωνα με τον Merz, η εκεχειρία στην Ουκρανία θα είναι ένας από τους κύριους στόχους του Trump κατά τη Σύνοδο Κορυφής στην Αλάσκα (15/8/2025).
«Θέλουμε ο πρόεδρος Trump να πετύχει την Παρασκευή», δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος. Ταυτόχρονα, τόνισε ότι τα συμφέροντα ασφαλείας της Ουκρανίας και της Ευρώπης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τη συνάντηση μεταξύ Putin και Trump.
Ο Zelensky υπό πίεση πριν τη Σύνοδο Putin - Trump
Ο Ουκρανός πρόεδρος, παρά τις σκληρές δημόσιες δηλώσεις του περί μη παραχώρησης εδαφών, παραδέχθηκε ότι το ζήτημα της εδαφικής διευθέτησης βρέθηκε στο τραπέζι κατά τις επικοινωνίες του με τον Αμερικανό ομόλογό του Donald Trump.
Σύμφωνα με το Axios, ο Zelensky βρίσκεται σε δύσκολη θέση ενόψει της συνάντησης κορυφής μεταξύ Trump και Putin στην Αλάσκα, καθώς διαφαίνεται ότι οι ΗΠΑ είναι διατεθειμένες να υποστηρίξουν μια ρεαλιστική, όχι ιδεαλιστική λύση.
Το Βερολίνο φαίνεται να συντονίζεται με την Ουάσιγκτον, θέτοντας ως πρώτο βήμα ένα ολοκληρωμένο και διαρκές πλαίσιο κατάπαυση του πυρός, πάνω στο οποίο θα κτισθεί μία πρόταση συμφωνίας (framework agreement).
Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αρχίζουν σταδιακά να απομακρύνονται από τον άνευ όρων μαξιμαλισμό που χαρακτήρισε τα πρώτα χρόνια του πολέμου.
Το Βερολίνο στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα στο Κίεβο: Οι επόμενες διαπραγματεύσεις δεν θα γίνουν χωρίς την Ουκρανία, αλλά ούτε θα γίνουν με τους όρους της Ουκρανίας.
Η αναγνώριση της ανάγκης διαπραγμάτευσης επί της «γραμμής επαφής» συντάραξε σαν βόμβα μεγατόνων το Κίεβο, καθώς τινάζεται στον αέρα η ανεδαφική του στάση.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών