Η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να αιθεροβατεί, βάζοντας στόχο την καρδιά της Wall Street με ένα… ιδιαίτερα φιλόδοξο σχέδιο που μπορεί να αλλάξει ριζικά τον χάρτη των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Η Κομισιόν προτείνει να καταργηθούν τα εθνικά όρια, να κεντρικοποιηθεί η εποπτεία των αγορών και να δημιουργηθεί μια ανοικτή κεφαλαιαγορά που θα δίνει στις ευρωπαϊκές startups πρόσβαση σε κεφάλαια που μέχρι σήμερα φεύγουν προς τις ΗΠΑ. Πρόκειται για ένα -τουλάχιστον- τολμηρό εχείρημα που αναμένεται να πυροδοτήσει έντονες πολιτικές συγκρούσεις εντός της ΕΕ, δείχνοντας πόσο μακριά είναι διατεθειμένη να φτάσει η Ένωση για να ανταγωνιστεί τις υπερδυνάμεις.
Το σχέδιο της Κομισιόν
Πιο αναλυτικά, η Κομισιόν θα προτείνει ένα ευρύ πακέτο μεταρρυθμίσεων σε μια προσπάθεια να καταργηθούν τα εθνικά όρια και να δημιουργηθεί μια βαθύτερη χρηματοπιστωτική αγορά της ΕΕ, ανταγωνιστική προς εκείνη των Ηνωμένων Πολιτειών.
Τρία άτομα που έχουν ενημερωθεί για το σχέδιο δήλωσαν στο Politico ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει τον Δεκέμβριο την τροποποίηση τουλάχιστον 10 χρηματοπιστωτικών νόμων, που καλύπτουν τα πάντα, από τη ρύθμιση των επενδυτικών προϊόντων και των κρυπτονομισμάτων έως τον σχεδιασμό της χρηματοπιστωτικής υποδομής της ΕΕ.
Ο γενικός στόχος είναι να διατεθούν περισσότερες επενδύσεις στη δυσχερούσα βιομηχανία της Ευρώπης, σε μια προσπάθεια να συμβαδίζει με τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους ανταγωνιστές στις ΗΠΑ και την Κίνα.
Η υπεροχή των ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ, ειδικότερα, υπερτερούν της ΕΕ όσον αφορά το διαθέσιμο κεφάλαιο για μικρότερες εταιρείες που επιδιώκουν ανάπτυξη. Ως αποτέλεσμα, επιτυχημένα ευρωπαϊκά startups συχνά μεταφέρονται στις ΗΠΑ για να έχουν πρόσβαση στις επενδύσεις που χρειάζονται.
Οι Βρυξέλλες επιθυμούν απεγνωσμένα να σταματήσουν αυτή την τάση και θεωρούν ότι η δημιουργία μιας πραγματικά ανοικτής κεφαλαιαγοράς αποτελεί ένα από τα χαμένα κομμάτια της οικονομικής ολοκλήρωσης της ΕΕ. Ωστόσο, οι προτεινόμενες αλλαγές θα προκαλέσουν έντονη πολιτική αντιπαράθεση με τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, με χώρες που είναι ιδιαίτερα διχασμένες όσον αφορά την ιδέα της παροχής κεντρικής εποπτικής εξουσίας στην ΕΕ για τις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ παρουσίασε τα σχέδιά της, που είναι προγραμματισμένα για τον Δεκέμβριο, σε μια τρίωρη συνεδρίαση κεκλεισμένων των θυρών για αξιωματούχους των εθνικών κυβερνήσεων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την περασμένη Τρίτη.
Τροποποίηση σε τουλάχιστον 10 νόμους
Σύμφωνα με πολλούς παρευρισκόμενους αξιωματούχους, η Επιτροπή σχεδιάζει να δημοσιεύσει ένα πακέτο που θα τροποποιεί περίπου 10 υπάρχουσες νομοθεσίες, επανασχεδιάζοντας τους κανόνες για τις χρηματοπιστωτικές αγορές της Ένωσης και τον τρόπο εποπτείας τους.
Μεταξύ των υφιστάμενων νόμων που θα αλλάξουν περιλαμβάνονται:
- Οι κύριοι κανόνες της χρηματοπιστωτικής αγοράς της ΕΕ, γνωστοί ως MiFID και MiFIR
- Οι κανόνες για τα κέντρα εκκαθάρισης, γνωστοί ως EMIR
- Οι κανόνες για επενδύσεις, γνωστοί ως AIFMD και η Οδηγία UCITS
- Οι κανόνες για τους κεντρικούς καταθετικούς θεσμούς τίτλων, γνωστοί ως CSDR
- Οι κανόνες για τα κρυπτονομίσματα, γνωστοί ως MiCA
- Ο κανονισμός που διέπει τον εποπτικό φορέα αγορών ESMA.
Η Επιτροπή σχεδιάζει επίσης να προτείνει αλλαγές στον τρόπο εποπτείας των χρηματοπιστωτικών εταιρειών — ένα ζήτημα βαθιά πολιτικό και σε μεγάλο βαθμό μπλοκαρισμένο από τις εθνικές κυβερνήσεις στο παρελθόν. Οι περισσότερες εταιρείες εποπτεύονται σήμερα σε εθνικό επίπεδο, αλλά η Επιτροπή επιθυμεί να μεταφέρει περισσότερη εποπτεία σε επίπεδο ΕΕ υπό τον Παρισινό εποπτικό φορέα ESMA.
Το αδιέξοδο του 2024
Η συζήτηση για αυτό το ζήτημα κατέληξε σε αδιέξοδο κατά τη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ την άνοιξη του 2024, με έναν συνασπισμό μικρών χωρών, συμπεριλαμβανομένου του Λουξεμβούργου και της Ιρλανδίας -που φοβούνται ότι οι χρηματοπιστωτικές τους εταιρείες θα μετακινηθούν στο Παρίσι- να μπλοκάρουν μια προσπάθεια που ηγείτο η Γαλλία για περισσότερη κεντρική εποπτεία.
Η Γαλλία υποστηρίζει έντονα τις προσπάθειες κεντρικής εποπτείας, αλλά πολλές μικρές χώρες αντιτίθενται στο σχέδιο. Η θέση της Γερμανίας είναι ασαφής, καθώς παραδοσιακά αντιτίθεται στην κεντρική εποπτεία, αλλά ο καγκελάριος Friedrich Merz και ο υπουργός Οικονομικών Lars Klingbeil έχουν μιλήσει θετικά για την ιδέα ενός ενιαίου χρηματιστηρίου της ΕΕ τις τελευταίες εβδομάδες. Η χώρα είναι αντίθετη στην κεντρική εποπτεία των κρυπτονομισμάτων, που περιλαμβάνεται στα σχέδια της Επιτροπής.
Η Επιτροπή θέλει πλέον να μεταφέρει την εποπτεία όλων των παρόχων υπηρεσιών κρυπτονομισμάτων στον ESMA. Επιθυμεί επίσης να μεταφέρει την εποπτεία μεγάλων, διασυνοριακών χρηματιστηρίων, κέντρων εκκαθάρισης και κεντρικών καταθετικών θεσμών τίτλων στον κεντρικό εποπτικό φορέα της ΕΕ.
Το μοντέλο διακυβέρνησης και χρηματοδότησης του ESMA θα μεταρρυθμιστεί για να αντανακλά τον μεγαλύτερο ρόλο του. Η Επιτροπή θα εισαγάγει ένα ανεξάρτητο εκτελεστικό συμβούλιο, το οποίο θα είναι υπεύθυνο για τις εποπτικές αποφάσεις, σε αντίθεση με τη σημερινή διάταξη, όπου το συμβούλιο αποτελείται από εθνικούς εποπτικούς φορείς και είναι ο βασικός αποφασιστής. Το ποσοστό χρηματοδότησης του ESMA που προέρχεται από εποπτικά τέλη των εταιρειών θα αυξηθεί, ενώ το ποσοστό χρηματοδότησης από εθνικούς φορείς μπορεί να μειωθεί. Η πρόταση αναμένεται να προκαλέσει έντονες πολιτικές αντιπαραθέσεις.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών