Ο Emmanuel Macron προωθεί ένα σχέδιο δημιουργίας ετικέτας «αξιοπιστίας» για τα ΜΜΕ, αναθέτοντας τον έλεγχο περιεχομένου στην ιδεολογικά φορτισμένη RSF - μια οργάνωση που πρόσφατα έκανε προεκλογική καμπάνια κατά της Marine Le Pen
Η εμμονή του Emmanuel Macron με τον έλεγχο του μιντιακού τοπίου έχει φτάσει σε νέο επίπεδο με το σχέδιό του να εισαγάγει μια ετικέτα αξιοπιστίας για ειδησεογραφικούς ιστότοπους, με στόχο τον εντοπισμό της «παραπληροφόρησης».
Η ανακοίνωση έγινε κατά τη διάρκεια ταξιδιού του προέδρου στο Arras, στη βόρεια Γαλλία, την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου, όπου συναντήθηκε με αναγνώστες μιας περιφερειακής εφημερίδας σε συνέδριο με θέμα: «Η δημοκρατία δοκιμάζεται από τα social media και τους αλγορίθμους».
Ο πρόεδρος υπερασπίστηκε την ιδέα μιας «επαγγελματικής» σήμανσης για τα social media και τους ειδησεογραφικούς ιστότοπους, ώστε να καθησυχάζονται οι αναγνώστες για την αξιοπιστία του περιεχομένου και να καταπολεμηθεί η «παραπληροφόρηση».
Η δημιουργία ενός συστήματος ελέγχου εγείρει φυσικά το ερώτημα ποιος φορέας θα είναι υπεύθυνος. Πρέπει βεβαίως να είναι αντικειμενικός, ανεξάρτητος και αμερόληπτος. Ο Macron σκοπεύει να αναθέσει αυτό το λεπτό έργο στην ΜΚΟ Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF).
Μια στρατευμένη ΜΚΟ
Το πρόβλημα είναι ότι είναι δύσκολο να θεωρηθεί η RSF ως αντικειμενική, ανεξάρτητη και αμερόληπτη οργάνωση.
Υπό το πρόσχημα καλών προθέσεων - υπεράσπιση της ελευθερίας του Τύπου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας - η ΜΚΟ δημοσίευσε ένα βίντεο το καλοκαίρι του 2024, εν μέσω της γαλλικής προεκλογικής περιόδου, το οποίο ήταν ανοιχτά στρατευμένο, καλώντας να αποτραπούν ψήφοι υπέρ της υποψήφιας του Εθνικού Συναγερμού (RN), Marine Le Pen.
Το 15λεπτο βίντεο παρουσίαζε μια υπερβολικά δραματική εικόνα της, χαρακτηρίζοντάς την επικίνδυνη για τη Γαλλία λόγω της εγγύτητάς της με τον Viktor Orbán, ο οποίος — σύμφωνα με την RSF —ασκεί ασφυκτικό έλεγχο στα μέσα ενημέρωσης στη χώρα του… έναν έλεγχο που ο Macron φαίνεται να επιθυμεί, αλλά προς όφελος των δικών του πολιτικών αξιών.
Η ΜΚΟ ξεκίνησε επίσης και διαδικτυακή εκστρατεία: «Απέναντι στο RN, ας υπερασπιστούμε την ανεξάρτητη και πολυφωνική δημοσιογραφία!».
Δύσκολο να καταλάβει κανείς τι εννοούν με «πολυφωνία» σε αυτή τη συγκυρία.
Δυστοπικές πρακτικές
Η απόφαση του Macron να αναθέσει την αποστολή της σήμανσης στη RSF έρχεται σε εξαιρετικά ακατάλληλη στιγμή.
Την Πέμπτη 20 Νοεμβρίου, το δημόσιο κανάλι France 2 επρόκειτο να μεταδώσει το ερευνητικό μαγκαζίνο Complément d’enquête, αφιερωμένο στις υποτιθέμενες υπερβολές του συντηρητικού καναλιού CNews, που ανήκει στον καθολικό δισεκατομμυριούχο Vincent Bolloré.
Το πρόγραμμα, απολύτως επικριτικό, περιείχε ενότητα βασισμένη σε στοιχεία που συνέλεξε η RSF, τα οποία δήθεν αποδείκνυαν την ιδεολογική μεροληψία του CNews υπέρ της Δεξιάς και της «άκρας Δεξιάς».
Σύμφωνα με τη ΜΚΟ, το CNews υπονομεύει τον στόχο της πολυφωνίας καλώντας αριστερούς σχολιαστές μόνο σε νυχτερινές εκπομπές - ώστε πρακτικά να μην τους δει κανείς.
Ωστόσο, αυτή τη φορά, το συνηθισμένο αφήγημα εναντίον του CNews δεν μπορούσε να υποστηριχθεί. Η ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή Arcom έκρινε ότι το πρόγραμμα παραποιούσε την αλήθεια, ότι τα στοιχεία της RSF ήταν αμφισβητήσιμα και ότι η υποτιθέμενη ιδεολογική μεροληψία του καναλιού δεν αποδεικνυόταν.
Με μια εξαιρετικά σπάνια κίνηση, η Arcom ζήτησε από το France 2 να κόψει το πρόγραμμα λίγο πριν μεταδοθεί, ώστε να αποκατασταθεί η ισορροπία και η μετριοπάθεια.
Έτσι, η προστατευόμενη ΜΚΟ του Macron διαψεύστηκε δημόσια και δριμύτατα, και κυκλοφορούν φήμες ότι από τότε ο πρόεδρος είναι εξοργισμένος με την Arcom - η οποία συνήθως είναι πολύ πιο πρόθυμη να συμμορφώνεται με την εξουσία.
Μεροληπτική... πολυφωνία
Την ίδια στιγμή, το Ινστιτούτο Thomas More χρησιμοποίησε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να αποκωδικοποιήσει την αριστερή πολιτική μεροληψία της δημόσιας ραδιοφωνίας.
Η μεροληψία αποδείχθηκε. Το αποτέλεσμα εντυπωσιακό. Η μέθοδος καινοτόμα: καθ’ όλη τη διάρκεια του Οκτωβρίου, οι πρωινές εκπομπές της δημόσιας ραδιοφωνίας εξετάστηκαν με εργαλείο AI «για την ανάλυση όλων των σχολίων που ακούγονται στον αέρα χωρίς ανθρώπινη επιλογή», εξηγεί ο Jean-Thomas Lesueur, διευθυντής του ινστιτούτου.
Κάθε τμήμα - εκατοντάδες ώρες προγράμματος - αναλύθηκε γλωσσικά. Η μέθοδος είναι απολύτως διαφανής και επαναλήψιμη: ένα πολύτιμο εργαλείο έχει πλέον δημιουργηθεί.
Η μελέτη δείχνει ότι τα πιο ριζοσπαστικά κόμματα - το LFI στα αριστερά και το RN στα δεξιά - αποκλείονται εμφανώς. Η δεξιά πτέρυγα της κυβέρνησης (Ρεπουμπλικάνοι) δέχεται σκληρή κριτική, ενώ η μετριοπαθής αριστερά απολαμβάνει εμφανή εύνοια.
Τα France Inter και France Culture λαμβάνουν τη σοβαρότερη καταδίκη. Το France Info εμφανίζει καλύτερη εικόνα, με αξιοσημείωτες προσπάθειες ισορροπίας. Στο France Culture, υπάρχουν 66 αριστερές στήλες έναντι μόλις 6 δεξιών - και 28 ουδέτερων.
«Σε ευαίσθητα ζητήματα - δικαιοσύνη, διακρίσεις, αστυνομική βία, διεθνή θέματα - η ανισορροπία είναι ακόμη πιο έντονη: η μεγάλη πλειονότητα καλύπτεται από αριστερή οπτική χωρίς πραγματικό αντίβαρο», αποκαλύπτει η έκθεση. Τα δεξιά κόμματα γεννούν επίσης τα πιο εχθρικά σχόλια.
«Το Υπουργείο Αλήθειας σε δράση»
Το σχέδιο του Macron έχει προκαλέσει ανησυχίες. Πολλές πολιτικές προσωπικότητες προειδοποιούν ότι αυτή η πρωτοβουλία ισοδυναμεί με έλεγχο των μέσων ενημέρωσης, ο οποίος θα ενίσχυε περαιτέρω το ιδεολογικό μονοπώλιο των κρατικών μέσων.
Ο δήμαρχος της Cannes, David Lisnard, διατύπωσε έντονα την αντίθεσή του: «Σε μια δημοκρατία, δεν παραχωρείς στην εκτελεστική εξουσία το δικαίωμα να ορίζει τι είναι "αξιόπιστο". Εγγυάσαι την πολυφωνία και την ελευθερία - δεν τις πιστοποιείς».
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Mathieu Bock-Côté στο CNews, παρουσιαστής του Face à l’info, ενός από τα πιο δημοφιλή προγράμματα της Γαλλίας, κατήγγειλε την τάση του Macron να δημιουργήσει ένα «Υπουργείο Αλήθειας».
Κατά τον ίδιο, η υπόθεση της Lola αποτελεί εμβληματικό παράδειγμα του κινδύνου. Η φρικτή δολοφονία του παιδιού από Αλγερινή μετανάστρια αρχικά χαρακτηρίστηκε ως απλό «γεγονός».
Η Αριστερά θεωρούσε ότι η δημοσιογραφική κάλυψη ήταν «ανθυγιεινή» - όπως και η κριτική στη μεταναστευτική πολιτική της Γαλλίας που επέτρεψε στον δράστη να κυκλοφορεί ελεύθερα.
Η συζήτηση ανέδειξε το γεγονός σε πολιτικό συμβάν, και αυτό είναι θετικό. Η ελευθερία του Τύπου βρίσκεται ακριβώς στην ερμηνεία τέτοιων γεγονότων.
Η σύγκρουση ανάμεσα στο Élysée και το CNews έχει λάβει χαρακτηριστικά πολέμου, σχεδόν προσωπικής μονομαχίας. Στις 1 Δεκεμβρίου, ο επίσημος λογαριασμός του Élysée δημοσίευσε βίντεο που επιτίθεται ονομαστικά στο CNews, ενισχύοντας κατηγορίες περί κρατικής προπαγάνδας που κυκλοφορούν εδώ και εβδομάδες.
«Κρατικό σκάνδαλο. Το Υπουργείο Αλήθειας σε δράση. Το Élysée επιτίθεται ανοιχτά σε ιδιωτικά μέσα του Bolloré. Η αντιφιλελεύθερη και αυταρχική εκτροπή είναι απόλυτη. Η σήμανση των μέσων είναι πρακτική αυταρχικών καθεστώτων», δήλωσε ο Éric Ciotti, πρόεδρος του Union of the Rights for the Republic (UDR) και σύμμαχος του RN.
Ένα σκάνδαλο όντως - και ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι: το CNews δεν υπήρξε ποτέ πιο δημοφιλές.
Όλο και περισσότερα μέσα εκφράζουν ανησυχία. Το Le Point γράφει: «Η πολύ κακή ιδέα του Emmanuel Macron». Το Le Figaro μιλά για «παράξενη εμμονή».
Ακόμα και το The Huffington Post, συνήθως φιλικό προς τον Macron, χρησιμοποιεί τον όρο «Υπουργείο Αλήθειας», δανεισμένο από τον Orwell.
Ενάμιση χρόνο πριν από τις προεδρικές εκλογές, ο πρόεδρος βαδίζει σε δρόμο που μπορεί να καταστρέψει πλήρως τον ήδη εύθραυστο γαλλικό πολιτικό διάλογο.
www.bankingnews.gr
Η ανακοίνωση έγινε κατά τη διάρκεια ταξιδιού του προέδρου στο Arras, στη βόρεια Γαλλία, την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου, όπου συναντήθηκε με αναγνώστες μιας περιφερειακής εφημερίδας σε συνέδριο με θέμα: «Η δημοκρατία δοκιμάζεται από τα social media και τους αλγορίθμους».
Ο πρόεδρος υπερασπίστηκε την ιδέα μιας «επαγγελματικής» σήμανσης για τα social media και τους ειδησεογραφικούς ιστότοπους, ώστε να καθησυχάζονται οι αναγνώστες για την αξιοπιστία του περιεχομένου και να καταπολεμηθεί η «παραπληροφόρηση».
Η δημιουργία ενός συστήματος ελέγχου εγείρει φυσικά το ερώτημα ποιος φορέας θα είναι υπεύθυνος. Πρέπει βεβαίως να είναι αντικειμενικός, ανεξάρτητος και αμερόληπτος. Ο Macron σκοπεύει να αναθέσει αυτό το λεπτό έργο στην ΜΚΟ Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF).
Μια στρατευμένη ΜΚΟ
Το πρόβλημα είναι ότι είναι δύσκολο να θεωρηθεί η RSF ως αντικειμενική, ανεξάρτητη και αμερόληπτη οργάνωση.
Υπό το πρόσχημα καλών προθέσεων - υπεράσπιση της ελευθερίας του Τύπου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας - η ΜΚΟ δημοσίευσε ένα βίντεο το καλοκαίρι του 2024, εν μέσω της γαλλικής προεκλογικής περιόδου, το οποίο ήταν ανοιχτά στρατευμένο, καλώντας να αποτραπούν ψήφοι υπέρ της υποψήφιας του Εθνικού Συναγερμού (RN), Marine Le Pen.
Το 15λεπτο βίντεο παρουσίαζε μια υπερβολικά δραματική εικόνα της, χαρακτηρίζοντάς την επικίνδυνη για τη Γαλλία λόγω της εγγύτητάς της με τον Viktor Orbán, ο οποίος — σύμφωνα με την RSF —ασκεί ασφυκτικό έλεγχο στα μέσα ενημέρωσης στη χώρα του… έναν έλεγχο που ο Macron φαίνεται να επιθυμεί, αλλά προς όφελος των δικών του πολιτικών αξιών.
Η ΜΚΟ ξεκίνησε επίσης και διαδικτυακή εκστρατεία: «Απέναντι στο RN, ας υπερασπιστούμε την ανεξάρτητη και πολυφωνική δημοσιογραφία!».
Δύσκολο να καταλάβει κανείς τι εννοούν με «πολυφωνία» σε αυτή τη συγκυρία.
Δυστοπικές πρακτικές
Η απόφαση του Macron να αναθέσει την αποστολή της σήμανσης στη RSF έρχεται σε εξαιρετικά ακατάλληλη στιγμή.
Την Πέμπτη 20 Νοεμβρίου, το δημόσιο κανάλι France 2 επρόκειτο να μεταδώσει το ερευνητικό μαγκαζίνο Complément d’enquête, αφιερωμένο στις υποτιθέμενες υπερβολές του συντηρητικού καναλιού CNews, που ανήκει στον καθολικό δισεκατομμυριούχο Vincent Bolloré.
Το πρόγραμμα, απολύτως επικριτικό, περιείχε ενότητα βασισμένη σε στοιχεία που συνέλεξε η RSF, τα οποία δήθεν αποδείκνυαν την ιδεολογική μεροληψία του CNews υπέρ της Δεξιάς και της «άκρας Δεξιάς».
Σύμφωνα με τη ΜΚΟ, το CNews υπονομεύει τον στόχο της πολυφωνίας καλώντας αριστερούς σχολιαστές μόνο σε νυχτερινές εκπομπές - ώστε πρακτικά να μην τους δει κανείς.
Ωστόσο, αυτή τη φορά, το συνηθισμένο αφήγημα εναντίον του CNews δεν μπορούσε να υποστηριχθεί. Η ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή Arcom έκρινε ότι το πρόγραμμα παραποιούσε την αλήθεια, ότι τα στοιχεία της RSF ήταν αμφισβητήσιμα και ότι η υποτιθέμενη ιδεολογική μεροληψία του καναλιού δεν αποδεικνυόταν.
Με μια εξαιρετικά σπάνια κίνηση, η Arcom ζήτησε από το France 2 να κόψει το πρόγραμμα λίγο πριν μεταδοθεί, ώστε να αποκατασταθεί η ισορροπία και η μετριοπάθεια.
Έτσι, η προστατευόμενη ΜΚΟ του Macron διαψεύστηκε δημόσια και δριμύτατα, και κυκλοφορούν φήμες ότι από τότε ο πρόεδρος είναι εξοργισμένος με την Arcom - η οποία συνήθως είναι πολύ πιο πρόθυμη να συμμορφώνεται με την εξουσία.
Μεροληπτική... πολυφωνία
Την ίδια στιγμή, το Ινστιτούτο Thomas More χρησιμοποίησε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να αποκωδικοποιήσει την αριστερή πολιτική μεροληψία της δημόσιας ραδιοφωνίας.
Η μεροληψία αποδείχθηκε. Το αποτέλεσμα εντυπωσιακό. Η μέθοδος καινοτόμα: καθ’ όλη τη διάρκεια του Οκτωβρίου, οι πρωινές εκπομπές της δημόσιας ραδιοφωνίας εξετάστηκαν με εργαλείο AI «για την ανάλυση όλων των σχολίων που ακούγονται στον αέρα χωρίς ανθρώπινη επιλογή», εξηγεί ο Jean-Thomas Lesueur, διευθυντής του ινστιτούτου.
Κάθε τμήμα - εκατοντάδες ώρες προγράμματος - αναλύθηκε γλωσσικά. Η μέθοδος είναι απολύτως διαφανής και επαναλήψιμη: ένα πολύτιμο εργαλείο έχει πλέον δημιουργηθεί.
Η μελέτη δείχνει ότι τα πιο ριζοσπαστικά κόμματα - το LFI στα αριστερά και το RN στα δεξιά - αποκλείονται εμφανώς. Η δεξιά πτέρυγα της κυβέρνησης (Ρεπουμπλικάνοι) δέχεται σκληρή κριτική, ενώ η μετριοπαθής αριστερά απολαμβάνει εμφανή εύνοια.
Τα France Inter και France Culture λαμβάνουν τη σοβαρότερη καταδίκη. Το France Info εμφανίζει καλύτερη εικόνα, με αξιοσημείωτες προσπάθειες ισορροπίας. Στο France Culture, υπάρχουν 66 αριστερές στήλες έναντι μόλις 6 δεξιών - και 28 ουδέτερων.
«Σε ευαίσθητα ζητήματα - δικαιοσύνη, διακρίσεις, αστυνομική βία, διεθνή θέματα - η ανισορροπία είναι ακόμη πιο έντονη: η μεγάλη πλειονότητα καλύπτεται από αριστερή οπτική χωρίς πραγματικό αντίβαρο», αποκαλύπτει η έκθεση. Τα δεξιά κόμματα γεννούν επίσης τα πιο εχθρικά σχόλια.
«Το Υπουργείο Αλήθειας σε δράση»
Το σχέδιο του Macron έχει προκαλέσει ανησυχίες. Πολλές πολιτικές προσωπικότητες προειδοποιούν ότι αυτή η πρωτοβουλία ισοδυναμεί με έλεγχο των μέσων ενημέρωσης, ο οποίος θα ενίσχυε περαιτέρω το ιδεολογικό μονοπώλιο των κρατικών μέσων.
Ο δήμαρχος της Cannes, David Lisnard, διατύπωσε έντονα την αντίθεσή του: «Σε μια δημοκρατία, δεν παραχωρείς στην εκτελεστική εξουσία το δικαίωμα να ορίζει τι είναι "αξιόπιστο". Εγγυάσαι την πολυφωνία και την ελευθερία - δεν τις πιστοποιείς».
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Mathieu Bock-Côté στο CNews, παρουσιαστής του Face à l’info, ενός από τα πιο δημοφιλή προγράμματα της Γαλλίας, κατήγγειλε την τάση του Macron να δημιουργήσει ένα «Υπουργείο Αλήθειας».
Κατά τον ίδιο, η υπόθεση της Lola αποτελεί εμβληματικό παράδειγμα του κινδύνου. Η φρικτή δολοφονία του παιδιού από Αλγερινή μετανάστρια αρχικά χαρακτηρίστηκε ως απλό «γεγονός».
Η Αριστερά θεωρούσε ότι η δημοσιογραφική κάλυψη ήταν «ανθυγιεινή» - όπως και η κριτική στη μεταναστευτική πολιτική της Γαλλίας που επέτρεψε στον δράστη να κυκλοφορεί ελεύθερα.
Η συζήτηση ανέδειξε το γεγονός σε πολιτικό συμβάν, και αυτό είναι θετικό. Η ελευθερία του Τύπου βρίσκεται ακριβώς στην ερμηνεία τέτοιων γεγονότων.
Η σύγκρουση ανάμεσα στο Élysée και το CNews έχει λάβει χαρακτηριστικά πολέμου, σχεδόν προσωπικής μονομαχίας. Στις 1 Δεκεμβρίου, ο επίσημος λογαριασμός του Élysée δημοσίευσε βίντεο που επιτίθεται ονομαστικά στο CNews, ενισχύοντας κατηγορίες περί κρατικής προπαγάνδας που κυκλοφορούν εδώ και εβδομάδες.
«Κρατικό σκάνδαλο. Το Υπουργείο Αλήθειας σε δράση. Το Élysée επιτίθεται ανοιχτά σε ιδιωτικά μέσα του Bolloré. Η αντιφιλελεύθερη και αυταρχική εκτροπή είναι απόλυτη. Η σήμανση των μέσων είναι πρακτική αυταρχικών καθεστώτων», δήλωσε ο Éric Ciotti, πρόεδρος του Union of the Rights for the Republic (UDR) και σύμμαχος του RN.
Ένα σκάνδαλο όντως - και ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι: το CNews δεν υπήρξε ποτέ πιο δημοφιλές.
Όλο και περισσότερα μέσα εκφράζουν ανησυχία. Το Le Point γράφει: «Η πολύ κακή ιδέα του Emmanuel Macron». Το Le Figaro μιλά για «παράξενη εμμονή».
Ακόμα και το The Huffington Post, συνήθως φιλικό προς τον Macron, χρησιμοποιεί τον όρο «Υπουργείο Αλήθειας», δανεισμένο από τον Orwell.
Ενάμιση χρόνο πριν από τις προεδρικές εκλογές, ο πρόεδρος βαδίζει σε δρόμο που μπορεί να καταστρέψει πλήρως τον ήδη εύθραυστο γαλλικό πολιτικό διάλογο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών