Σχετικά Άρθρα
Σοκ στη Δύση η επίσκεψη Putin στην Ινδία - Τέλος ο μονοπολικός κόσμος
Putin: Αυτοί είναι οι 6 μεγάλοι στόχοι της Ρωσίας για το 2026
Κατά την επίσκεψή του στην Ινδία, ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin επανέφερε στο προσκήνιο την ιδέα μιας κοινής νομισματικής πλατφόρμας για τα κράτη-μέλη BRICS, τονίζοντας ότι το εμπόριο σε τοπικά νομίσματα προωθείται για πρακτικούς λόγους και όχι για την υπονόμευση του δολαρίου, ενώ απέκλεισε βιαστικές κινήσεις για ένα κοινό νόμισμα, επισημαίνοντας τα μαθήματα από την ευρωζώνη.
Κατά τη διάρκεια της 23ης Ετήσιας Συνόδου Ινδίας–Ρωσίας στο Νέο Δελχί, υπογράφηκαν σημαντικές συμφωνίες και τα δύο μέρη δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους εντός BRICS+, των Ηνωμένων Εθνών, της G20 και του Shanghai Cooperation Organisation.
Η Ρωσία εξέφρασε πλήρη στήριξη στην επερχόμενη προεδρία της Ινδίας στα BRICS το 2026.
Εμπόριο σε τοπικά νομίσματα, όχι κοινό νόμισμα
Ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν ήταν η ενίσχυση του εμπορίου μεταξύ BRICS με χρήση τοπικών νομισμάτων.
Οι συναλλαγές μεταξύ Ρωσίας και Κίνας πραγματοποιούνται σε ποσοστό 90% σε τοπικά νομίσματα, ενώ η Ρωσία και η Ινδία πραγματοποιούν πάνω από 90% των εμπορικών συναλλαγών τους με τον ίδιο τρόπο.
Παρά την αύξηση του εμπορίου σε τοπικά νομίσματα και τις συζητήσεις για μια κοινή πλατφόρμα πληρωμών, η πλειονότητα των χωρών-μελών, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, απορρίπτει προς το παρόν την ιδέα ενός κοινού νομίσματος.
Το εμπόριο εντός BRICS έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, με την ένταξη νέων μελών —Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ, Αίγυπτος, Αιθιοπία και Ιράν το 2024 και Ινδονησία το 2025. Αν εξετάσει κανείς το εμπόριο εντός BRICS σε τοπικά νομίσματα, παρατηρείται επίσης σημαντική αύξηση. Το 90% του διμερούς εμπορίου Ρωσίας–Κίνας πραγματοποιείται σε τοπικά νομίσματα, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό του εμπορίου Ινδίας–Ρωσίας —εκτιμάται πάνω από 90%— επίσης διεξάγεται σε τοπικά νομίσματα. Τα κράτη-μέλη των BRICS προωθούν μια κοινή πλατφόρμα πληρωμών για την ενίσχυση του εμπορίου.
Το ζήτημα αυτό βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα τόσο στη Σύνοδο BRICS του 2024 στο Καζάν, όσο και στη Σύνοδο BRICS του 2025 στο Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία.
Κατά τη διάρκεια της Συνόδου του 2024, ο Putin είχε δηλώσει:
«Το δολάριο χρησιμοποιείται ως όπλο. Το βλέπουμε καθαρά. Πιστεύω ότι είναι μεγάλο λάθος από όσους το κάνουν».
Παρόλο που το εμπόριο σε τοπικά νομίσματα είναι απαραίτητο για την παράκαμψη κυρώσεων και πολλές χώρες επιδιώκουν τη διαφοροποίηση των οικονομικών τους σχέσεων, η ιδέα ενός κοινού νομίσματος έχει απορριφθεί από τα περισσότερα μέλη των BRICS, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας. Κατά την επίσκεψή του στην Ινδία, ο Putin τόνισε την ανάγκη αύξησης του διμερούς εμπορίου —συμπεριλαμβανομένου και του εμπορίου σε τοπικά νομίσματα— αλλά επισήμανε ότι ο οργανισμός πρέπει να είναι προσεκτικός ως προς την ιδέα ενός κοινού νομίσματος BRICS.
Σε συνέντευξή του, ο Ρώσος Πρόεδρος δήλωσε:
«Δεν υπάρχει λόγος βιασύνης. Και αν δεν βιαστεί κανείς, θα αποφύγει πολλά σοβαρά λάθη».
Τόνισε επίσης την ανάγκη να αντληθούν διδάγματα από την ευρωζώνη, λέγοντας ότι οι χώρες δεν μπορούν να εξαναγκαστούν να ακολουθήσουν ένα «κοινό σύστημα» αν οι δομές τους δεν είναι ευθυγραμμισμένες.
Επιφυλάξεις από την Ινδία
Η Ινδία, που θα αναλάβει την προεδρία των BRICS το 2026, έχει υιοθετήσει μια λεπτομερή προσέγγιση.
Παρότι προωθεί το εμπόριο σε τοπικά νομίσματα και ενθαρρύνει τα άλλα κράτη-μέλη να υιοθετήσουν το Unified Payment Interface (UPI), έχει αποστασιοποιηθεί κατηγορηματικά σε περισσότερες από μία περιπτώσεις από την ιδέα ενός κοινού νομίσματος BRICS.
Εκτός από οικονομικούς λόγους, υπάρχει σαφής γεωπολιτική αιτία —η Ινδία είναι επιφυλακτική στο να μοιραστεί νόμισμα με την Κίνα.
BRICS, αποδολαριοποίηση, κυρώσεις και το δολάριο
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η αλλαγή της γεωπολιτικής κατάστασης, και ειδικά οι οικονομικές κυρώσεις, έχει οδηγήσει αρκετές χώρες στο εμπόριο με τοπικά νομίσματα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλες στοχεύουν στην υπονόμευση του δολαρίου.
Όσοι πιστεύουν ότι το δολάριο θα απειληθεί από το εμπόριο σε τοπικά νομίσματα —συμπεριλαμβανομένου και του Αμερικανού Προέδρου Donald Trump— πρέπει να υιοθετήσουν μια πιο λεπτομερή προσέγγιση απέναντι στην αυξανόμενη χρήση τοπικών νομισμάτων μεταξύ αναπτυσσόμενων χωρών, ιδιαίτερα των μελών των BRICS. Πρόσφατα, ο Αμερικανός επενδυτής και συγγραφέας του «Rich Dad Poor Dad», Robert Kiyosaki, σχολιάζοντας την ανακοίνωση ενός νομίσματος χρυσού από τα BRICS σε ανάρτηση στο X, τόνισε την ανάγκη οι επενδυτές να απομακρυνθούν από το δολάριο και να εξετάσουν εναλλακτικές όπως τα κρυπτονομίσματα και τα πολύτιμα μέταλλα.
Στην ανάρτησή του έγραψε: «…Bye Bye US Dollar…»
Η ιδέα ενός κοινού νομίσματος BRICS είναι ανέφικτη, ενώ το εμπόριο σε μη δολαριακά νομίσματα αναμένεται να αυξηθεί λόγω των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Οι χώρες επιδιώκουν να μειώσουν την εξάρτησή τους από το δολάριο ΗΠΑ, αλλά το φαινόμενο είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και δεν μπορεί να εκληφθεί με απλοϊκές διχοτομίες.
Σχόλια αναγνωστών