Σε μια κίνηση που αναμένεται να προκαλέσει σοβαρούς κραδασμούς στο εσωτερικό της ΕΕ, η Κομισιόν προωθεί διαδικασία έκτακτης ανάγκης για να παρακάμψει τον Ούγγρο πρωθυπουργό, Viktor Orbán, και να «κλειδώσει» επ’ αόριστον περίπου 210 δισ. ευρώ ρωσικών assets. Στόχος των Βρυξελλών είναι να διασφαλίσουν ότι τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν εκτός ελέγχου της Μόσχας και θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εγγύηση για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, πριν ενδεχόμενες γεωπολιτικές ανατροπές αποδυναμώσουν το ευρωπαϊκό μέτωπο.
Η κίνηση αυτή βασίζεται στη χρήση των έκτακτων εξουσιών του άρθρου 122 των Συνθηκών της ΕΕ, που επιτρέπουν την έγκριση μέτρων με απλή πλειοψηφία, παρακάμπτοντας την αρχή της ομοφωνίας. Στο στόχαστρο βρίσκεται η Ουγγαρία, που έχει επανειλημμένα απειλήσει να μπλοκάρει την ανανέωση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ενώ το ενδεχόμενο αλλαγής στάσης των ΗΠΑ εντείνει την πίεση στις Βρυξέλλες.
Ο… αγώνας δρόμου
Πιο αναλυτικά, οι χώρες της EE πρόκειται να επισπεύσουν απόφαση για το επ’ αόριστον «πάγωμα» έως και 210 δισ. ευρώ σε ρωσικά assets, σε μια προσπάθεια να παρακαμφθεί η Ουγγαρία και ο Viktor Orbán, ακόμη και πριν οι Ευρωπαίοι ηγέτες συναντηθούν στην επόμενη εβδομάδα στη Σύνοδο Κορυφής.
Σύμφωνα με τους Financial Times, η επείγουσα προσπάθεια ψήφισης της νομοθεσίας -που επικαλείται έκτακτες εξουσίες για την παράκαμψη των εθνικών βέτο στην παράταση των κυρώσεων- αποσκοπεί στη διατήρηση της διαπραγματευτικής ισχύος των Βρυξελλών στις ειρηνευτικές συνομιλίες υπό αμερικανική ηγεσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία, σύμφωνα με αξιωματούχους που γνωρίζουν τα σχέδια. Διπλωμάτες που χειρίζονται τη νομοθεσία θεωρούν ότι υπάρχει πλεονέκτημα στο να κινηθούν γρήγορα τις επόμενες ημέρες ώστε να αποσυνδέσουν το αμφιλεγόμενο ζήτημα του παγώματος των assets περιουσιακών στοιχείων από τη συζήτηση για την άντληση δανείων για την Ουκρανία, τα οποία θα στηρίζονται στα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια. Το ζήτημα της χρηματοδότησης θα αφεθεί στους ηγέτες της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα.
Η κίνηση για ψηφοφορία εντός της επόμενης εβδομάδας, παρακάμπτοντας την αρχή της ομοφωνίας στις αποφάσεις για κυρώσεις, ενέχει τον κίνδυνο να εξοργίσει την Ουγγαρία και άλλες χώρες που αντιτίθενται στο μέτρο. Προηγούμενες περιπτώσεις όπου χώρες της ΕΕ υπερψήφισαν άλλες σε κρίσιμα ζητήματα -όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία στο μεταναστευτικό- έχουν προκαλέσει κακό κλίμα μεταξύ των πρωτευουσών επί σειρά ετών.
Η πρόταση της Κομισιόν
Η Κομισιόν έχει προτείνει τη χρήση 210 δισ. ευρώ από τα ξένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας που έχουν παγώσει στο πλαίσιο των κυρώσεων στην ΕΕ, για τη χρηματοδότηση δανείου προς το Κίεβο, αρχικά ύψους 90 δισ. ευρώ, το οποίο θα εκταμιευθεί μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Για να λειτουργήσει το σχήμα του δανείου, τα υποκείμενα περιουσιακά στοιχεία πρέπει να παραμείνουν «παγωμένα» επ’ αόριστον, αντί για περιόδους έξι μηνών που μπορούν να ανανεωθούν μόνο με ομόφωνη συμφωνία και των 27 χωρών της ΕΕ.
Η Ουγγαρία, το πιο φιλορωσικό κράτος της ΕΕ, αντιτίθεται σε οποιαδήποτε περαιτέρω βοήθεια προς το Κίεβο και έχει κατ’ επανάληψη απειλήσει με βέτο την ανανέωση των κυρώσεων. Αξιωματούχοι της ΕΕ φοβούνται ότι ο Orbán θα υλοποιήσει την απειλή του εάν η κυβέρνηση του Donald Trump στις ΗΠΑ αποφασίσει να άρει μονομερώς τις κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας.
Ο Zoltán Kovács, κυβερνητικός εκπρόσωπος της Ουγγαρίας, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι η πρόταση της Επιτροπής για το δάνειο «ξεπερνά κάθε κόκκινη γραμμή».
Για να παρακαμφθεί ο κίνδυνος άρσης των κυρώσεων, η Επιτροπή πρότεινε τη χρήση έκτακτων εξουσιών που προβλέπονται για την αντιμετώπιση οικονομικών κρίσεων, ώστε να επιβληθούν οι κυρώσεις στα περιουσιακά στοιχεία επ’ αόριστον. Το μέτρο, που προβλέπεται από το Άρθρο 122 των Συνθηκών της ΕΕ, μπορεί να εγκριθεί με απλή πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ, παρακάμπτοντας πιθανά βέτο.
Μήνυμα προς τις ΗΠΑ
Το «κλείδωμα» των κυρώσεων θα αποτελούσε επίσης μήνυμα προς την Ουάσιγκτον. Ένα αρχικό ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία, που συντάχθηκε εν μέρει από Αμερικανούς αξιωματούχους, προέβλεπε τη διοχέτευση του μεγαλύτερου μέρους των περιουσιακών στοιχείων σε δύο επενδυτικά ταμεία υπό αμερικανική ηγεσία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν επίσης επιχειρήσει να αποτρέψουν τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες από το να λάβουν οποιαδήποτε μέτρα για τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων πριν συμφωνηθεί ένα ειρηνευτικό σχέδιο.
Το Βέλγιο, όπου εδρεύει το κεντρικό αποθετήριο τίτλων Euroclear, που κατέχει 185 δισ. ευρώ από τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, έχει αντιταχθεί στην πρόταση δανείου, επικαλούμενο νομικούς και χρηματοοικονομικούς κινδύνους. Φοβάται ότι θα βρεθεί εκτεθειμένο σε νομικές αξιώσεις από τη Ρωσία, σε περίπτωση που οι κυρώσεις αρθούν απρόβλεπτα.
Το Βέλγιο έχει απαιτήσει αδιαμφισβήτητες εγγυήσεις ότι τα άλλα κράτη-μέλη θα συμφωνήσουν σε κοινή ευθύνη και κατανομή του κόστους πιθανών νομικών αγωγών εναντίον του ή της Euroclear. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δήλωσε ότι η Επιτροπή έχει καλύψει «σχεδόν όλες» τις απαιτήσεις του Βελγίου για το δάνειο αποκαταστάσεων.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών