Εναι σχεδόν αδύνατο για την Τουρκία να παρέμβει στην Αίγυπτο ή την Αραβική Χερσόνησο, με στόχο να ασκήσει την επιρροή της στην Ευρώπη και την Ασία, όπως εκτίμησε ο Freidman στις προβλέψεις του από το 2009
Αυτός ο χάρτης δημιουργήθηκε αρχικά, το 2009, από τον George Freidman, τον ιδρυτή του Stratfor.
Προφανώς, η προβολή αυτού του παλιού χάρτη στην εθνική τηλεόραση προοριζόταν να εξυπηρετήσει τη συνεχιζόμενη ερντογάνη προπαγάνδα, ειδικά μεταξύ των πολλών Τούρκων πολιτών που αγκαλιάζουν την ιδεολογία του νεο-οθωμανισμού.
Ωστόσο, οι συγκλονιστικές εικασίες που επισυνάπτονται στον χάρτη, σε συνδυασμό με τις πρόσφατες κινήσεις του τουρκικού στρατού στις προαναφερθείσες περιοχές, έκαναν τον χάρτη να ταξιδεύει πέρα από τα σύνορα της Τουρκίας, προκαλώντας ατελείωτες διαμάχες μεταξύ παρατηρητών, παγκοσμίως, σχετικά με το πόσο ρεαλιστική είναι η πρόβλεψη του Stratfor.
Η πρόβλεψη του Freidman
Ο Freidman προέβλεψε ότι έως το 2050, η Τουρκία θα επεκτείνει την εξουσία της πέρα από τα σημερινά της σύνορα για να χτίσει μια νέα αυτοκρατορία, παρόμοια με εκείνη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ωστόσο, θα είναι μια αυτοκρατορία επιρροής όχι πραγματικής κατοχής.
Οι χώρες που εμπίπτουν σε αυτήν την ισχυριζόμενη επιρροή περιλαμβάνουν: Αίγυπτο, Λιβύη, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), Υεμένη, Ιράκ, Συρία, Ελλάδα, Κύπρο και Αζερμπαϊτζάν.
Κατά ειρωνικό τρόπο, ο χάρτης του Freidman κράτησε το Ισραήλ, το οποίο βρίσκεται ακριβώς στην καρδιά των εν λόγω περιοχών, απρόσβλητο από την ισχυριζόμενη επέκταση της τουρκικής επιρροής.
Αυτό συμβαίνει παρά τον δηλωμένο ιδεολογικό εχθρό του Erdogan προς το Ισραήλ και τους επαναλαμβανόμενους όρκους του να «απελευθερώσει την Ιερουσαλήμ από τα χέρια των Εβραίων».
Οι 2 καταλύτες
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Stratfor, η προτεινόμενη επέκταση της τουρκικής επιρροής, στις προαναφερθείσες περιοχές, θα πρέπει να βασίζεται σε δύο παράλληλους παράγοντες.
Ο πρώτος παράγοντας είναι η επιτυχία της Τουρκίας στη χρήση της οικονομικής υπεροχής, της στρατιωτικής δύναμης και της πολιτισμικής / θρησκευτικής ήπιας δύναμης για να ασκήσει επιρροή στα κράτη ή / και στις κοινωνίες των στοχευμένων χωρών.
Ο δεύτερος παράγοντας είναι η φυσική αποδυνάμωση, με την πάροδο του χρόνου, των στοχευμένων κρατών, τα οποία αναμενόταν να περάσουν από πολιτική αναταραχή που θα έπρεπε τελικά να οδηγήσει σε πολιτικές διαιρέσεις ή, σε σοβαρές περιπτώσεις, εμφύλιους πολέμους.
Η soft power της Τουρκίας
Αναφορικά με την πολιτιστική / θρησκευτική ήπια δύναμη της Τουρκίας, ο erdogan χρησιμοποιεί πονηρά το μοντέλο της Τουρκίας, ως τη μόνη χώρα που θα ενοποιήσει επιτυχώς το Ισλάμ και τη Δημοκρατία κάτω από ένα κοσμικό κράτος, για να κερδίσει υποστήριξη μεταξύ των νέων πολιτών του τεράστιου μουσουλμανικού πληθυσμού, από το Μαρόκο έως τη Μαλαισία.
Αυτό αληθεύει ιδιαίτερα μετά την έκρηξη των επαναστάσεων της Αραβικής Άνοιξης, το 2010-2011.
Για παράδειγμα, ένας από τους λόγους για τους οποίους οι Αιγύπτιοι εξέλεξαν το καθεστώς Μουσουλμανικής Αδελφότητας, το 2012, ήταν ότι παραπλανήθηκαν από την προπαγάνδα ότι το Κόμμα Ελευθερίας και Δικαιοσύνης της Αιγυπτιακής Μουσουλμανικής Αδελφότητας ήταν επέκταση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Erdogan (AKP).
Μέχρι το 2013, πολιτικές ισλαμιστικές ομάδες, πιστές στο ισλαμιστικό AKP του Erdogan, είχαν ήδη ηγηθεί των κυβερνήσεων των περισσότερων μουσουλμανικών χωρών.
Ωστόσο, σε λιγότερο από δύο χρόνια, το όνειρο του Erdogan να ηγηθεί ενός διευρυμένου Ισλαμικού Χαλιφάτου εξαφανίστηκε, καθώς το καθεστώς της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αίγυπτο απομακρύνθηκε στα μέσα του 2013, ακολουθούμενο από την παραίτηση του Κόμματος Αλ-Νάχντα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Τυνησία και τη δήλωση πολέμου από χώρες του Αραβικού Κόλπου, τη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, για πολιτικές ισλαμιστικές ομάδες στην περιοχή.
Εν τω μεταξύ, το κρατικό μοντέλο της Τουρκίας έχασε την αίγλη του στα μάτια του λαού της Μέσης Ανατολής, όχι μόνο λόγω της άνευ όρων υποστήριξης του Erdogan προς τους πολιτικούς Ισλαμιστές, αλλά και λόγω της βλάβης του στο τουρκικό Σύνταγμα με σκοπό να συγκεντρώσει όλες τις πολιτικές δυνάμεις στα χέρια του.
Η οικονομική υπεροχή
Όσον αφορά το ζήτημα της οικονομικής υπεροχής, ο Freidman ανέμενε ότι έως το 2020, η Τουρκία θα ήταν μεταξύ των δέκα κορυφαίων χωρών του κόσμου με την ισχυρότερη οικονομία.
Τώρα είμαστε το 2021 και αυτό δεν ισχύει.
Με βάση τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, η Τουρκία κατατάσσεται στην 19η θέση στον κόσμο, με ΑΕΠ 761,43 δισ. δολαρίων, το 2019.
Το περασμένο καλοκαίρι, η τουρκική λίρα έπεσε στη χαμηλότερη συναλλαγματική ισοτιμία έναντι του δολαρίου ΗΠΑ , πριν ανακάμψει αργά στις αρχές του 2021.
Εν τω μεταξύ, η οικονομική ανάπτυξη άλλων χωρών, η οποία εμπίπτει στην ισχυριζόμενη τουρκική επιρροή, στον χάρτη προβλέψεων του Stratfor, έχουν πολύ καλύτερες επιδόσεις από την Τουρκία.
Για παράδειγμα, η ίδια κατάταξη της Παγκόσμιας Τράπεζας έθεσε τη Ρωσική Ομοσπονδία στην 11η θέση και τη Σαουδική Αραβία στην 18η θέση, των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, το 2019.
Επιπλέον, η Τουρκία αποκλείεται σκόπιμα από όλους τους πρόσφατα σχηματισμένους περιφερειακούς οικονομικούς συνασπισμούς, όπως ο Οργανισμός Αερίου EastMed και το Φόρουμ της Φιλίας, που συγκέντρωσαν χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και η Αίγυπτος, με τις πιο ισχυρές χώρες στον Αραβικό Κόλπο, τη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ.
Κατά ειρωνικό τρόπο, όλες αυτές εμπίπτουν στην ισχυριζόμενη τουρκική επιρροή, όπως περιγράφεται στον χάρτη του Stratfor.
Η οικονομική συμμαχία της Τουρκίας με το Κατάρ δεν μπορεί να εξισορροπήσει την οικονομική δύναμη αυτών των περιφερειακών συνασπισμών, που σχηματίζονται και λειτουργούν κάτω από τη μύτη της Τουρκίας.
Ακαδημαϊκές δημοσιεύσεις υποστήριξαν ότι η πρόσφατη επιτυχημένη στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στην πλευρά του Αζερμπαϊτζάν, στον πόλεμο κατά της περιοχής Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ενίσχυσε τις ευκαιρίες της Τουρκίας να αυξήσει την οικονομική επιρροή στην Κεντρική Ασία.
Ωστόσο, αυτό προκαλεί έναν σκληρό ανταγωνισμό με τη Ρωσία και την Κίνα, τους οποίους η οικονομία της Τουρκίας δεν είναι έτοιμη αυτή τη στιγμή να αντιμετωπίσει.
Η στρατιωτική δύναμη
Ωστόσο, η στρατιωτική δύναμη της Τουρκίας αυξάνεται ήδη ταχύτερα από το αναμενόμενο.
Η Τουρκία κατατάσσεται στο Global Firepower Index ως η χώρα με τον ισχυρότερο στρατό στη Μέση Ανατολή.
Ο τουρκικός στρατός είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός στο ΝΑΤΟ, μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Επί του παρόντος, ο τουρκικός στρατός λειτουργεί βάσεις, απλωμένες σε όλο τον κόσμο, καθώς και στη Μέση Ανατολή, την Αφρική, τον Καύκασο και την Ασία.
Παρά τα εσωτερικά πολιτικά προβλήματα και τις οικονομικές αποτυχίες της Τουρκίας, ο Hulusi Akar, εκπαιδευμένος από το ΝΑΤΟ, ο οποίος υπηρετεί ως υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, από το 2018, δημιουργεί αδιάκοπα τη μια μετά την άλλη, χρησιμοποιώντας στρατιωτικές και διπλωματικές ικανότητες.
Σε τέλεια εφαρμογή στο προβλεπόμενο σενάριο του Freidman, μετά τις επαναστάσεις της Αραβικής Άνοιξης, η Τουρκία χρησιμοποίησε έξυπνα κάθε ευκαιρία για στρατιωτική επέμβαση στις αραβικές χώρες, ειδικά τις εξαντλημένες από πολιτικές αναταραχές ή διχασμένες από εμφύλιους πολέμους, υπό τη σημαία της σταθερότητας στην περιοχή ή την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Αυτό συνέβη στη Συρία, στο Ιράκ, στη Λιβύη και το Σουδάν.
Σε άλλες περιφέρειες, η Τουρκία τροφοδοτεί σκόπιμα τις σιωπηλές συγκρούσεις για να δημιουργήσει χώρο για να παρέμβει, όπως συνέβη στην ανατολική Μεσόγειο και τον πόλεμο κατά της περιοχής Ναγκόρνο-Καραμπάχ, το περασμένο καλοκαίρι.
Αυτήν τη στιγμή, η Τουρκία διαθέτει δεκάδες χιλιάδες στρατιωτικό προσωπικό και στρατιωτικές βάσεις στη βόρεια Συρία, το βόρειο Ιράκ, τη δυτική Λιβύη, το Αζερμπαϊτζάν, το Σουδάν, το Κατάρ και τη Βόρεια Κύπρο, η οποία καταλαμβάνεται από την Τουρκία, από τη δεκαετία του 1970.
Η χαμένη ευκαιρία
Η Τουρκία είχε ήδη μια χρυσή ευκαιρία, το 2011-2013, να κάνει πράξη τις εικασίες του Freidman στην πραγματικότητα, καταχρώντας το αδύναμο κράτος της Αιγύπτου, μετά την Αραβική Άνοιξη.
Ωστόσο, τρία πράγματα κατέστησαν αδύνατο για την Τουρκία να επωφεληθεί από αυτήν την ευκαιρία.
Αυτοί είναι:
- Η ταχεία ανάκαμψη της Αιγύπτου από την πολιτική αστάθεια της φάσης μετά την επανάσταση και της αυτονομίας που απολαμβάνουν οι αιγυπτιακές ένοπλες δυνάμεις,
- Η αδυναμία της Αιγύπτου να περάσει από μια σοβαρή πολιτική διαίρεση σε εμφύλιο πόλεμο, καθώς ο λαός παρέμεινε ενωμένος με την αιγυπτιακή εθνική ταυτότητα.
- Η απόρριψη της Αιγύπτου στους πολιτικούς ισλαμιστές και την κατάργηση του καθεστώτος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στα μέσα 2013
Εν τω μεταξύ, οι χώρες του Αραβικού Κόλπου, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που εμπίπτουν στον ισχυρισμό της επιρροής της Τουρκίας, στο χάρτη του Stratfor, αύξησαν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις σε πρωτοφανή επίπεδα.
Τα ΗΑΕ, για παράδειγμα, έχουν περιγραφεί από διάσημους στρατιωτικούς αναλυτές ως «Μικρή Σπάρτη» για την προηγμένη τεχνολογία που εισήχθη στο στρατό της, την τελευταία δεκαετία. 
Τα ΗΑΕ πολεμούν ενάντια στην Τουρκία στη Λιβύη, τη Συρία και στη Μεσόγειο από την πλευρά της Κύπρου και της Ελλάδας.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα προαναφερθέντα γεγονότα, είναι σχεδόν αδύνατο για την Τουρκία να παρέμβει στην Αίγυπτο ή την Αραβική Χερσόνησο, με στόχο να ασκήσει την επιρροή της στην Ευρώπη και την Ασία, όπως εκτίμησε ο Freidman στις προβλέψεις του από το 2009.
Πολλές αλλαγές, κυρίως δύσκολο να προβλεφθούν, έλαβαν χώρα από την κυκλοφορία αυτών των προβλέψεων.
Οι χώρες, τις οποίες ο χάρτης της Stratfor τόνισε με κόκκινο χρώμα ως περιοχές επιρροής της Τουρκίας το 2050, επί του παρόντος, το 2021, ενεργούν ως σκληροί πολιτικοί, οικονομικοί και στρατιωτικοί ανταγωνιστές της Τουρκίας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών