Κτηματαγορά: Κατασκευαστικό κόστος και Omicron αποδυναμώνουν την ατμομηχανή της οικονομίας

«Φρένο» στην δυναμική που έχει αναπτύξει η κτηματαγορά (και) από το πλέγμα των φορολογικών μέτρων με «οδηγό» την αναστολή του ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές, απειλούν να βάλουν η αβεβαιότητα της «Όμικρον» και η αύξηση του κατασκευαστικού κόστους στο 35% - 40% το οποίο μετακυλύετε με την σειρά του στον αγοραστή. Τους κινδύνους αναπτύσσει η Τράπεζα της Ελλάδος κάνοντας λόγο ισχυρή αναθέρμανση της αγοράς οικιστικών ακινήτων, άνοδο των τιμών και ενίσχυση των αγοραπωλησιών.
Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες της κεντρικής τράπεζας στην πρώτη γραμμή της ζήτησης βρίσκονται τα ακίνητα που σχετίζονται με τον τουρισμό, τις βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες μισθώσεις και τις επενδύσεις ενώ έντονο είναι το ενδιαφέρον της αγοράς για ακίνητα υψηλών προδιαγραφών.
Πάντως τη θετική δυναμική της αγοράς οικιστικών ακινήτων το 2021 αποτυπώνουν διάφοροι δείκτες.
Πιο συγκεκριμένα, η οικοδομική δραστηριότητα κατοικιών το οκτάμηνο του 2021 καταγράφει σημαντικά υψηλούς ετήσιους ρυθμούς αύξησης του αριθμού και του όγκου των νέων οικοδομικών αδειών (48,9% και 57,7% αντίστοιχα) σε επίπεδο χώρας και ακόμη υψηλότερους στην Αττική (66,1% και 71,0% αντίστοιχα).
Το αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό, το οποίο τροφοδότησε την ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων υψηλών προδιαγραφών και εισοδήματος, ειδικά τη διετία 2018-2019, ανέκαμψε κατά τη διάρκεια του εννεαμήνου του 2021 (34,7%, έναντι μείωσης 42,5% την αντίστοιχη περίοδο του 2020), παρά τον περιορισμένο αριθμό αδειών διαμονής ιδιοκτητών ακινήτων του προγράμματος Golden Visa.
Οι επενδύσεις σε κατοικίες συνέχισαν να ενισχύονται το εννεάμηνο του 2021, με σημαντικά υψηλό ετήσιο ρυθμό (34,7%) έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2020 (19,3%), ωστόσο παρέμειναν σε χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (1,4%).
Επίσης, οι επιχειρηματικές προσδοκίες για την κατασκευή κατοικιών, όπως αποτυπώνονται στο σχετικό δείκτη του ΙΟΒΕ, ενισχύθηκαν σημαντικά το ενδεκάμηνο του 2021 (47,1% σε σχέση με το αντίστοιχο ενδεκάμηνο του 2020).
Το επενδυτικό ενδιαφέρον για επαγγελματικής χρήσης ακίνητα εμφανίζεται ανανεωμένο με την οικοδομική δραστηριότητα του οκταμήνου του 2021, σε κάποιες κατηγορίες να εμφανίζει από τα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την οικοδομική δραστηριότητα, σε ετήσια βάση, καταγράφονται ιδιαίτερα υψηλοί ρυθμοί αύξησης στον αριθμό νέων αδειών για την κατασκευή γραφείων (52,2%) και καταστημάτων (68,3%), ενώ αντίστοιχα πολύ υψηλοί ρυθμοί, τόσο σε όρους αριθμού νέων αδειών όσο και σε όρους όγκου, καταγράφονται σχεδόν στο σύνολο των ακινήτων επαγγελματικών χρήσεων, γεγονός ενδεικτικό της ενισχυόμενης ζήτησης και της τάσης ανανέωσης του υφιστάμενου αποθέματος.
Στον τομέα των ξενοδοχείων η οικοδομική δραστηριότητα διατηρεί αρκετά υψηλούς θετικούς ρυθμούς, χωρίς ωστόσο να έχει ανακτήσει τους ρυθμούς που εμφάνιζε πριν από την υγειονομική κρίση.
Στο μέτωπο των τιμών καταγράφεται επιτάχυνση των ρυθμών αύξησης καθώς στο εννεάμηνο του 2021 οι τιμές των διαμερισμάτων σε ονομαστικούς όρους αυξήθηκαν κατά 6,1% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 4,9% το αντίστοιχο διάστημα του 2020.
Στην αύξηση των τιμών συνέβαλαν σημαντικά οι υψηλοί ετήσιοι ρυθμοί αύξησης των τιμών στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, δηλ. την Αθήνα (8,3%) και τη Θεσσαλονίκη (6,3%), καθώς στις άλλες μεγάλες πόλεις και τις λοιπές περιοχές της χώρας οι ρυθμοί που καταγράφονται είναι μεν θετικοί, αλλά αρκετά ηπιότεροι (4,2% και 3,5% αντίστοιχα).
Οι τιμές των παλαιών διαμερισμάτων το εννεάμηνο του 2021 αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 6,2%, ενώ εκείνες των νέων διαμερισμάτων κατά 6,1%.
Σε ετήσια βάση, ο δείκτης τιμών διαμερισμάτων κατέγραψε σταδιακή επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης για το σύνολο της χώρας στα επιμέρους τρίμηνα του 2021 (4,3%, 6,2% και 7,9% για το α΄, β΄ και γ΄ τρίμηνο του 2021 αντίστοιχα.
Στην αγορά επαγγελματικών ακινήτων το πρώτο εξάμηνο του 2021 καταγράφηκαν αυξήσεις στις τιμές γραφείων και καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών, για το σύνολο της χώρας, κατά 1,4% και 1,1% αντίστοιχα, σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2020. Για το σύνολο του 2020 η μέση ετήσια αύξηση για τα γραφεία και καταστήματα υψηλών προδιαγραφών για το σύνολο της χώρας ανήλθε στο 1,2% και 2,5% αντίστοιχα.
Στην έκθεση προβλέπεται ότι ο αριθμός συναλλαγών αγοραπωλησιών ακινήτων παρά την επιβράδυνση που καταγράφηκε το 2020 θα εμφανίσει εκ νέου θετικό ρυθμό το 2021 ιδίως εν όψει της εφαρμογής των νέων αναπροσαρμοσμένων αντικειμενικών αξιών από το 2022 και της αναστολής υποχρέωσης υποβολής ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου.

Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr