Τη στιγμή που ο φόβος της ύφεσης παραμονεύει για μια ακόμα φορά στις αγορές, πολλοί στην ΕΕ ανησυχούν περισσότερο για μια βαθύτερη και πιο διαρθρωτική μεταβολή.
Δηλαδή το ενδεχόμενο η παγκόσμια οικονομία να υποκύπτει σε ένα φαινόμενο που είναι γνωστό ως «Iαπωνοποίηση».
Με τον όρο «Ιαπωνοποίηση» οι οικονομολόγοι περιγράφουν την σχεδόν 30ετή μάχη της χώρας κατά του αποπληθωρισμού και της αναιμικής ανάπτυξης, που χαρακτηρίστηκε από έκτακτα, αλλά αναποτελεσματικά μέτρα νομισματικής τόνωσης τα οποία έστειλαν τις αποδόσεις των ομολόγων ακόμα χαμηλότερα, την ώρα που το χρέος εκτινάσσονταν.
Ειδικότερα, ο πληθωρισμός έχει εκτοξευθεί στα ύψη και η επιθετική νομισματική πολιτική είναι ο βασικός παράγοντας για την αύξησή του.
Η Federal Reserve αναγνώρισε επιτέλους το λάθος της και έκανε μια στροφή 180 μοιρών στην πολιτική της – πλέον αρχίζει να περιορίζει το QE και δεν θα περάσει πολύς καιρός ακόμη μέχρι την επόμενη αύξηση επιτοκίων.
Πλέον, η Fed εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει πάνω από 2,7% το 2022 (προηγουμένως ανέμενε 2,3%) και ότι θα κυμανθεί πάνω από 2% το 2023 και το 2024. Αυτό σημαίνει ότι ο ΔΤΚ (δείκτη τιμών καταναλωτή) θα παραμείνει πιθανώς πάνω από 4%.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι θα κλείσει τη χρονιά πάνω από το 6%, μιλάμε για πληθωρισμό άνω του 14% σε τρία χρόνια, γεγονός που αποτελεί μεγάλο ρίσκο για την ανάκαμψη, τους πραγματικούς μισθούς, τις αποταμιεύσεις και τις επενδύσεις.
Η Fed έχει μειώσει τις μηνιαίες αγορές ομολόγων σε 30 δισεκατομμύρια δολάρια.
Επιπλέον, θα αυξήσει τα επιτόκια το 2022, τρεις το 2023 και δύο το 2024, μέχρι το βασικό επιτόκιο αναφοράς να φτάσει το 2,1% το 2024.
Ωστόσο, η προαναφερόμενη εξακολουθεί να πρόκειται για μια μέτρια μείωση σε σχέση με το μέγεθος και το εύρος του υπερβολικά επιθετικού και ακόμη και αντιπαραγωγικού προγράμματος τόνωσης, που είναι ενεργό εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Άλλωστε, κανείς δεν μπορεί να καταλάβει τι κάνει η Federal Reserve αγοράζοντας περιουσιακά στοιχεία που συνδέονται με στεγαστικά δάνεια, με την αγορά ακινήτων στα υψηλότερα επίπεδα ή αυξάνοντας τους ρυθμούς στο 2,1% με τον βασικό πληθωρισμό άνω του 2% κατά την περίοδο 2022-2024.
Αλλά η Federal Reserve κάνει κάτι και πιο σημαντικό:
Δημιουργεί πολύ μεγαλύτερη ζήτηση για δολάρια και απορροφά αποταμιεύσεις από τον κόσμο στις ΗΠΑ, κάνοντας την επένδυση ασφαλέστερη (το αμερικανικό 10ετές ομόλογο) πιο ελκυστική για τους παγκόσμιους επενδυτές.
Η Federal Reserve αναλαμβάνει ξανά τα ηνία και αφήνει την ΕΚΤ ακάλυπτη και με λανθασμένο μείγμα νομισματικής πολιτικής.
Τι κάνει η ΕΚΤ
Παρά τον πληθωρισμό, τον υψηλότερο των τελευταίων τριών δεκαετιών στη ζώνη του ευρώ, η ΕΚΤ διατηρεί την εξαιρετικά επεκτατική νομισματική πολιτική της, τα αρνητικά επιτόκια και το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, που αντιστοιχεί στο 100% των καθαρών εκδόσεων χρέους των κρατών.
Αλλά η ΕΚΤ βρίσκεται μεταξύ σφύρας και άκμονος… επειδή δεν μπορεί να λάβει αποφασιστικά μέτρα, καθώς τα κράτη μέλη έχουν συνηθίσει σε μια άνευ προηγουμένου νομισματική χαλαρότητα, η οποία όμως οδήγησε τον ισολογισμό της στο 81% του ΑΕΠ της ευρωζώνης έναντι 37% σε ό,τι αφορά την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ.
Εάν η ΕΚΤ αυστηροποιήσει την πολιτική της, κράτη όπως η Ελλάδα, που έχει εκτοξεύσει το χρέος της και συνεχίζει να αυξάνει το διαρθρωτικό έλλειμμα, δεν θα αντέξουν την παραμικρή άνοδο των επιτοκίων.
Από την άλλη πλευρά, εάν η ΕΚΤ διατηρήσει το τεράστιο πρόγραμμα επαναγοράς περιουσιακών στοιχείων και τα αρνητικά επιτόκια, μπορεί να καταδικάσει την ευρωζώνη σε έναν άνευ προηγουμένου στασιμοπληθωρισμό.
Η ΕΚΤ έχει ξεκινήσει την ιαπωνοποίηση της Ευρώπης και τώρα δεν μπορεί να κάνει πίσω.
Η Fed μπορεί να αντέξει οικονομικά μια απότομη αλλαγή στη νομισματική πολιτική, να δει πώς οι αγορές την ανταμείβουν και να αυξήσει τη ζήτηση για δολάρια.
Το ευρώ δεν έχει αυτή την πολυτέλεια.
Η μπάλα βρίσκεται τώρα στα χέρια της Lagarde και της ΕΚΤ: Θα επιλέξει να φουσκώνει τη φούσκα του χρέους και της σπατάλης από ελλειμματικά και δημοσιονομικά ανεύθυνα κράτη ή θα επιλέξει τη νομισματική λογική αποφεύγοντας τον στασιμοπληθωρισμό;
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών