Με το καλάθι της νοικοκυράς να παίρνει φωτιά και το πληθωρισμό να σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στην ατζέντα της κυβέρνησης βρίσκεται σχέδιο κατάσβεσης της ακρίβειας με παρεμβάσεις φορολογικού χαρακτήρα για τα εισοδήματα των νοικοκυριών που δέχονται ισχυρά χτυπήματα πριν η πολιτική ζημία καταστεί ανεπανόρθωτη.
Σύμφωνα με πληροφορίες στο τραπέζι έχει τεθεί η προσωρινή και επιλεκτική μείωση του συντελεστή ΦΠΑ για ορισμένα είδη διατροφής, όπου καταγράφονται μεγάλες ανατιμήσεις πλήττοντας το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και απειλώντας να εξανεμίσουν τα «κέρδη» από την αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης, τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών καθώς και από την αναπροσαρμογή κατά 2% του κατώτατου μισθού.
Αρμόδιες πηγές σημειώνουν χαρακτηριστικά μετά τις κρατικές επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου για νοικοκυριά και επιχειρήσεις που αποσβένουν τις απώλειες θα πρέπει να σβήσουμε και τις φωτιές στα βασικά είδη διατροφής και το μόνο άμεσης δραστικότητας φάρμακο είναι οι μειωσεις στο ΦΠΑ.
Ωστόσο σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι μέτρο εφόσον εφαρμοσθεί θα έχει ημερομηνία λήξης και θα διαρκέσει για όσο διάστημα συνεχίζεται η κούρσα της ακρίβειας ενώ θα είναι στοχευμένο δηλαδή θα αφορά συγκεκριμένα είδη από την κατηγορία των τροφίμων.
Βέβαια μία τέτοια κίνηση προϋποθέτει την έγκριση της Κομισιόν και των θεσμών με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι το θέμα θα τεθεί στις συζητήσεις με τους επικεφαλής των θεσμών που ξεκινούν στις 25 Ιανουαρίου στο πλαίσιο της 13ης αξιολόγησης.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι τυχόν ενεργοποίηση ενός τέτοιου μέτρου δεν θα έχει επιπτώσεις στα κρατικά ταμεία καθώς ο ΦΠΑ είναι αναλογικός φόρος και συνεπώς θα μπορούσαν τα επιπλέον έσοδα που φέρνει η αύξηση των τιμών να χρησιμοποιηθούν για χαμηλότερο ΦΠΑ σε ορισμένα αγαθά με ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Πάντως σε αυτή τη φάση έχουν αποκλειστεί παρεμβάσεις στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης που θα άνοιγαν μεγάλες τρύπες στα δημόσια ταμεία τη στιγμή που για την αναχαίτιση των ενεργειακών επιβαρύνσεων βρίσκεται σε ισχύ το πρόγραμμα των κρατικών επιδοτήσεων.
Το πρόβλημα της ακρίβειας έχει ανατρέψει τις αρχικές προβλέψεις και οι επικαιροποιημένες προβολές εγχώριων και διεθνών οργανισμών δείχνουν ότι το φαινόμενο δεν αναμένεται να αποκλιμακωθεί νωρίτερα από το δεύτερο τρίμηνο του έτους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταικούρας απέφυγε να προβεί σε εκτιμήσεις για τη πορεία του πληθωρισμού αναγνωρίζοντας ότι «το ενεργειακό κόστος και ο πληθωρισμός κινείται υψηλότερα και από τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ, κρατάει περισσότερο, έχει πιο βίαιες επιπτώσεις αλλά φαίνεται ότι θα είναι παροδικό και προς το 2ο τρίμηνο θα αρχίσει να σβήνει».
Από την πλευρά του ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης τόνισε ότι «κάνουμε την άσκηση για το καλάθι της νοικοκυράς για να εξετάσουμε τα μέτρα τα οποία μπορούμε να πάρουμε για να το κάνουμε αυτό λιγότερο οδυνηρό. Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι οι επόμενοι 2 με 3 μήνες θα είναι δύσκολοι στον τομέα της ακρίβειας».
Σήματα κινδύνου για παρατεταμένη πληθωριστική κρίση έρχονται από την Ευρώπη με το νέο πρόεδρος της Bundesbank Joachim Nagel να προειδοποιεί ότι ο πληθωρισμός μπορεί να παραμείνει υψηλός για περισσότερο από το αναμενόμενο προτρέποντας τους συναδέλφους του στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να είναι προσεκτικοί.
«Είναι αλήθεια ότι οι τιμές θα μπορούσαν να αυξηθούν λιγότερο από ότι εκτιμάται στις προβλέψεις», είπε.
«Ωστόσο, επί του παρόντος, βλέπω μεγαλύτερο κίνδυνο οι ρυθμοί πληθωρισμού να παραμείνουν υψηλοί για περισσότερο από το αναμενόμενο.
Σε κάθε περίπτωση, η νομισματική πολιτική πρέπει να είναι σε ετοιμότητα» δήλωσε.
Στην εγχώρια αγορά καταγράφεται έξαρση των ανατιμήσεων σε είδη πρώτης ανάγκης καθώς σύμφωνα με τις εκτιμήσεις εκπροσώπων των αλυσίδων σούπερ μάρκετ εντός του 2022 θα υπάρξει επιτάχυνση των ρυθμών αύξησης στις τιμές στα ράφια στη περιοχή του 3% από 1,5% που ήταν κατά μέσον όρο το 2021.
Την ανησυχία επιτείνουν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για νέα άνοδο της καμπύλης του πληθωρισμού το Δεκέμβριο σπάζοντας το φράγμα του 5% έναντι 4,8% το Νοέμβριο με κινητήριες δυνάμεις την ενέργεια αλλά και την ακρίβεια σε ευρύ φάσμα αγαθών και υπηρεσιών.
Σημειώνεται ότι με ρυθμό πάνω από 5% κινήθηκε ο πληθωρισμός το 2010 οπότε διαμορφώθηκε στο 5,2% και το αμέσως προηγούμενο ρεκόρ ήταν το 1996 με 7,3%.
Πέραν των ανατιμήσεων στην ομάδα στέγαση και μεταφορές λόγω της διόγκωσης του ενεργειακού κόστους για τα νοικοκυριά μεγάλες αυξήσεις εντοπίζονται στη βασική ομάδα με τα είδη διατροφής και τα μη οινοπνευματώδη ποτά με το δείκτη να κάνει το Δεκέμβριο νέο ετήσιο άλμα ξεπερνώντας το 3,5% που ήταν το Νοέμβριο όταν το Δεκέμβριο του 2020 είχε διαμορφωθεί στο 0,8%.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών