ΔΝΤ: Απειλή για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα η αύξηση των επιτοκίων – Οι κεντρικές τράπεζες θα τα καταφέρουν

Οι πρόσφατες παγκόσμιες οικονομικές εξελίξεις έδειξαν ότι οι κεντρικές τράπεζες και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μπορούν να αντιμετωπίσουν μεγάλη οικονομική πίεση χωρίς να διακυβεύσουν τη στάση τους για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, αναφέρουν σε άρθρο ανώτατοι αξιωματούχοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), επικαλούμενοι ότι οι ρυθμιστικές αρχές κατάφεραν να περιορίσουν τη συστημική μετάδοση από την κατάρρευση της Silicon Valley Bank και άλλων περιφερειακών τραπεζών των ΗΠΑ, καθώς και της Credit Suisse στην Ελβετία, χωρίς να υποχωρήσουν στο μέτωπο του πληθωρισμού.
Το ίδιο ισχύει και για τις ενέργειες της Τράπεζας της Αγγλίας για να σταματήσει το sell-off στις αγορές ομολόγων τον περασμένο Σεπτέμβριο.
«Σε περιόδους οξείας οικονομικής πίεσης και υψηλού πληθωρισμού, ωστόσο, οι αντισταθμίσεις στη νομισματική πολιτική είναι πιο δύσκολες.
Κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, οι πολιτικές για την επιδίωξη της σταθερότητας των τιμών και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ευθυγραμμίστηκαν. Καθώς η οικονομική δραστηριότητα υποχώρησε, το πρωταρχικό ερώτημα για τη σταθερότητα των τιμών ήταν πώς να υποστηριχθεί η συνολική ζήτηση για να αποφευχθεί ο αποπληθωρισμός και η ύφεση. Από την πλευρά της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, το κύριο μέλημα ήταν να αποφευχθεί η βαθύτερη οικονομική δυσπραγία. Η επιθετική χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής επέτρεψε την ταυτόχρονη επιδίωξη και των δύο στόχων.
Με τον πληθωρισμό να είναι πλέον πεισματικά υψηλός, οι δύο στόχοι ενδέχεται να συγκρουστούν. Οι κεντρικές τράπεζες χρειάστηκε να αυξήσουν επιθετικά τα επιτόκια πολιτικής για να μειώσουν τη δραστηριότητα και να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στον στόχο. Η ραγδαία αύξηση των επιτοκίων έχει στρεσάρει τους ισολογισμούς των εκτεθειμένων τραπεζικών και μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Αν δεν μετριαστούν, αυτά θα μπορούσαν να απειλήσουν τη συνολική χρηματοπιστωτική σταθερότητα», προειδοποιεί το ΔΝΤ.

Αντιμετώπιση οικονομικού στρες

Όπως αναφέρεται στο άρθρο, το οποίο μοιάζει σαν ένα εγχειρίδιο οδηγιών για τις κεντρικές τράπεζες, οι προηγούμενες περίοδοι σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής είχαν συχνά δημιουργήσει οικονομικό άγχος. Υπό την προϋπόθεση ότι αυτές οι πιέσεις παραμένουν μέτριες, δεν θα πρέπει να αποτελούν μεγάλη πρόκληση για την επίτευξη τόσο των στόχων της τιμής όσο και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Οι αυξήσεις του επιτοκίου πολιτικής μεταδίδονται στην πραγματική οικονομία εν μέρει αυξάνοντας το κόστος δανεισμού για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Εάν μια τέτοια μέτρια χρηματοοικονομική πίεση οδηγήσει σε απροσδόκητη αποδυνάμωση της συνολικής ζήτησης, η πορεία των επιτοκίων μπορεί να προσαρμοστεί, διατηρώντας την παραγωγή και τον πληθωρισμό στην ίδια τροχιά.
«Επιπλέον, άλλα εργαλεία να χρησιμοποιηθούν για τον περιορισμό της οικονομικής πίεσης. Για παράδειγμα, ο δανεισμός έκτακτης ανάγκης μέσω διευκολύνσεων ρευστότητας.
Ακόμη και όταν οι οικονομικές πιέσεις φαίνονται περιορισμένες για κάποιο χρονικό διάστημα, μια σειρά από εξελίξεις μπορεί να δημιουργήσουν δυσμενείς συνθήκες. (…)
Ένα τέτοιο περιβάλλον παρουσιάζει πολύ δύσκολες προκλήσεις για τις κεντρικές τράπεζες. Απαιτείται δυναμική και έγκαιρη δράση από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής μέσω επιθετικών χρηματοοικονομικών πολιτικών. Αυτές περιλαμβάνουν διάφορες μορφές στήριξης ρευστότητας, αγορές περιουσιακών στοιχείων ή πιθανώς άμεσες εισφορές κεφαλαίου.
Ουσιαστικά, οι ενέργειες που απαιτούνται για την αποτροπή μιας κρίσης μπορεί να επεκταθούν πέρα από αυτό που μπορούν να κάνουν οι κεντρικές τράπεζες μόνες τους. Ενώ οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να επεκτείνουν τη στήριξη ρευστότητας ευρείας βάσης σε φερέγγυες τράπεζες, δεν είναι εξοπλισμένες για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα των αφερέγγυων επιχειρήσεων ή των δανειοληπτών, τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν από τις κυβερνήσεις. (…)
Σε χώρες με περιορισμένη αξιοπιστία στη νομισματική πολιτική και αδύναμες δημοσιονομικές θέσεις, οι επιλογές πολιτικής είναι πολύ πιο περιορισμένες».

Όταν η οικονομική κρίση είναι οξεία

Το Ταμείο υπογραμμίζει πως εάν οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες επιδεινωθούν σε συστημική κρίση -με απότομη ύφεση της οικονομικής δραστηριότητας που αναμένεται να ακολουθήσει- οι κεντρικές τράπεζες θα ήθελαν σαφώς να δώσουν προτεραιότητα στην αποκατάσταση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Οι κεντρικές τράπεζες με υψηλή αξιοπιστία θα μπορούσαν να χαλαρώσουν τη νομισματική πολιτική και, εάν ο πληθωρισμός ήταν ακόμα υψηλός, υποδεικνύουν ότι θα ήταν πιο ευέλικτες σχετικά με το χρονικό πλαίσιο για την επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο. Στην πράξη, η πραγματοποίηση μιας κρίσης πιθανότατα θα ασκούσε σημαντική καθοδική πίεση στον πληθωρισμό, ευθυγραμμίζοντας έτσι τους στόχους της νομισματικής και της χρηματοπιστωτικής πολιτικής.
«Ωστόσο, οι αναδυόμενες αγορές με ασθενέστερα πλαίσια μακροοικονομικής πολιτικής θα πρέπει πιθανότατα να αντιμετωπίσουν πολύ δύσκολες προκλήσεις που δημιουργούνται από τη φυγή κεφαλαίων και τις σπείρες υποτίμησης νομίσματος-πληθωρισμού.

Εν ολίγοις

Στην πράξη, τα όρια μεταξύ των διαφορετικών σεναρίων είναι ασαφή. Η αβεβαιότητα σχετικά με την υγεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και η ανθεκτικότητά του στη νομισματική σύσφιξη θα περιπλέξει αναπόφευκτα τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων των κεντρικών τραπεζών. Ωστόσο, υπό το πρίσμα των πρόσφατων δράσεων στην Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι σθεναρές αντιδράσεις των αρχών στο αυξημένο χρηματοοικονομικό στρες βοήθησαν στη μείωση της χρηματοπιστωτικής αστάθειας και επέτρεψαν στις κεντρικές τράπεζες να διατηρήσουν τη στάση καταπολέμησης του πληθωρισμού».

www.bankingnews.gr