Σφοδρή αντιπαράθεση στη Βουλή για τα ιδιωτικά ΑΕΙ - Κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος από την κυβέρνηση καταγγέλλει η αντιπολίτευση
Πέρασε με τις ψήφους της Νέας Δημοκρατίας το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια που εισήγαγε ο Υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, ένα νομοθέτημα με καταφανή ζητήματα συνταγματικότητας, καθώς παραβιάζει το άρθρο 16.
Απέναντι στο νομοσχέδιο τάχθηκαν σύσσωμες οι δυνάμεις της μείζονος και της ελάσσονος αντιπολίτευσης.
Πέραν των ψήφων της κυβερνητικής πλειοψηφίας, το νομοσχέδιο έλαβε ένα ακόμα ναι από τον πρώην βουλευτή των Σπαρτιατών και νυν ανεξάρητο, Χαράλαμπο Κατσιβαρδά.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργού Παιδείας Κυριάκου Πιερρακάκη δίχασε τόσο την κοινωνία, όσο και το πολιτικό σύστημα με την πόλωση να αποτυπώνεται ακολούθως στην σημερινή κοινοβουλευτική συζήτηση.
Στη συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής παρενέβη μάλιστα και ο ίδιος ο πρωθυπουργός τονίζοντας πως «η Εθνική αντιπροσωπεία καλείται σήμερα όχι απλά να ψηφίσει ένα κομβικό νομοσχέδιο, αλλά να εγκρίνει μια ριζική τομή στην ελληνική εκπαίδευση και μια γενναία μεταρρύθμιση ανάπτυξης αλλά και κοινωνικής δικαιοσύνης. Μια πρωτοβουλία η οποία πρωτίστως ενισχύει το δημόσιο πανεπιστήμιο» υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στη Βουλή.
Επιπλέον, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η ΝΔ θα καταθέσει αίτημά ονομαστική ψηφοφορίας για όλα τα άρθρα που αφορούν το Δημόσιο Πανεπιστήμιο.
Πρόσθεσε ότι «ταυτόχρονα όμως διαμορφώνει και το πλαίσιο ώστε επιτέλους στη χώρα μας να λειτουργήσουν μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά ιδρύματα. Οι νέες διατάξεις αποκτούν έτσι και μία διάσταση καταλυτικά εκσυγχρονιστική αλλά και ευρωπαϊκή. Πρόκειται για μία επιλογή με διπλή κατεύθυνση αλλά και με παράλληλους στόχους. Γιατί από τη μία πλευρά προσφέρει στους νέους μας περισσότερες ελευθερίες επιλογής να μπορέσουν να σπουδάσουν στον τόπο τους και μάλιστα σε σχολές που θα ανταγωνίζονται σε ποιότητα τις δημόσιες, ενώ από την άλλη φιλοδοξεί να εντάξει την Ελλάδα στον διεθνή εκπαιδευτικό χάρτη ως ένα δυναμικό εκπαιδευτικό κέντρο στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Με άλλα λόγια, η νέα γενιά οπλίζεται τώρα με νέες δυνατότητες ατομικής ανόδου, την ίδια ώρα που η πατρίδα μας κερδίζει έναν ακόμα μοχλό συλλογική πρόοδο.Είναι άλλωστε μία ανάγκη που έρχεται από το βαθύ παρελθόν».
Μητσοτάκης: «Θεμέλιο αυτής της μεταρρύθμισης είναι η ανάταξη και ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου»
Σε άλλο σημείο ο πρωθυπουργός τόνισε «πριν από ακριβώς δεκαεπτά χρόνια έλεγα τότε ας ξεφύγουμε πια από τον πρωτοφανή αναχρονισμό να είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη, η οποία εξακολουθεί να κρατά αυτό το μονοπώλιο στην εκπαίδευση. Ένα μονοπώλιο το οποίο μόνο σε αναβάθμιση τελικά δεν οδήγησε το δημόσιο πανεπιστήμιο. Τα λόγια αυτά τα επαναλαμβάνω ατόφια και σήμερα, με τη βεβαιότητα ότι ύστερα από 17 χρόνια θα γίνουν επιτέλους χειροπιαστή πραγματικότητα. Όπως είπα και όπως σταθερά ισχυριζόμαστε καθ’ όλη τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου
το θεμέλιο αυτής της μεταρρύθμισης είναι η ανάταξη και ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου με σκοπό να απελευθερωθεί από την αγκύλωση της γραφειοκρατίας και της ιδεοληψίας. Γι αυτό και στο δημόσιο πανεπιστήμιο να το πούμε, να το ακούσετε εσείς, που εκφράζεται με πύρινους λόγους στην αντίδρασή σας, στο νομοσχέδιο αναφέρεται το 85% των άρθρων του σχετικού νομοσχεδίου, προβλέποντας χρηματοδότηση η οποία αθροιστικά θα φτάσει κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ ως το 2027 από ευρωπαϊκούς πόρους και από τις χρηματοδοτήσεις μέσω του σχήματος των συμπράξεων μεταξύ Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα. Και αυτό πέρα από τα χρήματα τα οποία καταβάλλονται ετησίως για μισθούς, λειτουργικά και υποδομές τα οποία ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο».
Ακόμα ανέφερε: «δεν είναι μόνο οι φοιτητές αυτοί οι οποίοι φεύγουν από την Ελλάδα αναζητώντας τριτοβάθμια εκπαίδευση στο εξωτερικό. Είναι και καθηγητές, πολλοί κάτοχοι διδακτορικών πτυχίων, οι οποίοι διδάσκουν στο εξωτερικό και τους οποίους θέλουμε με κάποιο τρόπο να μπορούμε να τους επαναπατρίσουμε. Και όλα αυτά σημαίνουν τελικά περισσότερους ικανότερους, καλύτερα αμειβόμενους διδάσκοντες. Αλλά και κάτι ακόμα για το ελληνικό πανεπιστήμιο:
θα έχει τώρα τη δυνατότητα να φιλοξενεί και ξένους φοιτητές που θα καταβάλλουν δίδακτρα, αλλά θα μαθαίνουν ταυτόχρονα και την ελληνική γλώσσα, αλλά και φοιτητές τρίτων χωρών που θα μπορούν να πραγματοποιούν και εδώ μέρος των σπουδών τους σε ξενόγλωσσα τμήματα με διαδικασίες, προφανώς σεβόμενοι απόλυτα το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων που θα καθορίζει το Συμβούλιο Διοίκησης του κάθε ιδρύματος.
«Προχωράμε ωστόσο και ένα βήμα πιο πέρα με την οργάνωση κοινών μεταπτυχιακών μεταξύ ελληνικών πανεπιστημίων και ξένων. Αναφέρομαι σε ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 60 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα διευρύνει το διεθνές προφίλ της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης στον τόπο μας. Εξάλλου, με βάση την ποιότητα θα ορίζεται πια το 30% της κρατικής χρηματοδότησης στα δημόσια πανεπιστήμια. Το υπόλοιπο 70% θα προσδιορίζεται από το μέγεθός τους, από τη γεωγραφική διασπορά των σχολών και ασφαλώς και από τον αριθμό των φοιτητών. Και σε ένα άλλο πεδίο, το νομοσχέδιο βελτιώνει τους τρόπους εκλογής, εξέλιξης αλλά και προκήρυξης θέσεων του διδακτικού προσωπικού. Επιταχύνει επίσης τον πολύ σημαντικό ψηφιακό μετασχηματισμό των πανεπιστημίων μας. Και κάτι πολύ σημαντικό, για πρώτη φορά δρομολογείται η απογραφή της κινητής αλλά πρωτίστως της ακίνητης περιουσίας των πανεπιστημίων μας με ένα πολύ αυστηρό χρονοδιάγραμμα 18 μηνών. Και ανοίγει έτσι ο δρόμος να αξιοποιηθούν σημαντικοί ανεκμετάλλευτοι πόροι προς όφελος της ίδιας της ακαδημαϊκής κοινότητας και των πανεπιστημίων.»
Παρέμβαση Τσίπρα: Αντιδραστική ρεβάνς Μητσοτάκη - Παρακάμπτει το Σύνταγμα
Για αντιδραστική ρεβάνς Μητσοτάκη που παρακάμπτει το Σύνταγμα, κάνει λόγο ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σε παρέμβασή του για τα ιδιωτικά ΑΕΙ.
Όπως τονίζει στη δήλωσή του, «η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί σήμερα, μια αντιδραστική ρεβάνς. Νομοθετεί τη δυνατότητα ίδρυσης κερδοσκοπικών ιδιωτικών πανεπιστημίων, παρακάμπτοντας το πνεύμα και το γράμμα του Συντάγματος.
Αλήθεια γιατί τόσα χρόνια, από τις αρχές της δεκαετίας του ενενήντα, ενώ η ΝΔ σταθερά υποστηρίζει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, ουδέποτε διανοήθηκε να προχωρήσει ή να προτείνει τη νομοθέτησή τους, δίχως την αναθεώρηση του άρθρου 16;
Σήμερα ανακάλυψαν ότι το Σύνταγμα δεν αποτελεί εμπόδιο;
Προφανώς όχι.
Πρόκειται για άλλο ένα σκαλοπάτι στον κατήφορο της συστηματικής απαξίωσης των θεσμών, ακόμη και του ίδιου του Συντάγματος, από μια κυβέρνηση που κάθε φορά που για αυτό εγκαλείται, απλώς απαντάει ότι εκλέχθηκε με 41%.
Και κυρίως πρόκειται για άλλη μια ευκαιρία κερδοσκοπίας ημετέρων συμφερόντων.
Τόσο μεγάλη, που δε μπορεί να περιμένει τα τρία χρόνια που απαιτούνται για την επόμενη Συνταγματική αναθεώρηση».
Δεν θα ευδοκιμήσει
«Η Παιδεία όμως είναι πολύ σοβαρή εθνική υπόθεση για να την αφήσουν οι δημοκρατικοί άνθρωποι, οι νέοι, οι δάσκαλοι, οι γονείς, η ακαδημαϊκή κοινότητα στο έλεος της κυβερνητικής αλαζονείας και της κερδοσκοπίας.
Καμιά μεταρρύθμιση στην ανώτατη εκπαίδευση, οσοδήποτε αναγκαία, δεν μπορεί να γίνει χωρίς σοβαρό διάλογο με όλους τους ενδιαφερόμενους και την κοινωνία. Χωρίς τα υλικά μέσα για την εφαρμογή της.
Χωρίς την αναγκαία κοινωνική συναίνεση.
Γι’ αυτό, ακόμα κι αν η ίδρυση - παρά το Σύνταγμα- ιδιωτικών και κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, γίνει σήμερα νόμος του κράτους, ένα είναι σίγουρο: Δεν θα ευδοκιμήσει», καταλήγει η δήλωση Τσίπρα.
Φάμελλος - ΣΥΡΙΖΑ: Για τα συμφέροντα λίγων κολλητών σας ποδοπατάτε τα όνειρα των νέων και το Σύνταγμα
Ενώ εμείς είμαστε εδώ στη Βουλή, νέοι και νέες διαμαρτύρονται κύριε πρωθυπουργέ κατά των δικών σας σχεδίων γιατί τους λέτε απλά και χυδαία ότι πρέπει να έχουν δυνατότητα να πληρώσουν στα ΑΕΙ, απάντησε από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος κατά την ομιλία του στη Βουλή επί του νομοσχεδίου για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια, το οποίο και χαρακτήρισε ως νομοσχέδιο της αρπαχτής.
Απάντηση δεν δώσατε στην ομιλία σας κύριε πρωθυπουργέ, για ποιο λόγο ποδοπατάτε και τα όνειρα των νέων και το Σύνταγμα για οικονομικά συμφέροντα λίγων κολλητών σας, πρόσθεσε ενώ χαρακτήρισε προκλητική τη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι κάποιοι κάνουν καριέρα στις διαδηλώσεις.
«Μάς χτύπησαν τα ΜΑΤ έξω από τη Μαλαματίνα, ναι, κάνουμε καριέρα στις διαδηλώσεις και είμαστε υπερήφανοι γιατί η πρώτη μας κινητοποίηση ήταν για το Πολυτεχνείο. Εκείνη την ίδια περίοδο άλλη καριέρα έκανε ο εκ δεξιών καθήμενος του πρωθυπουργού κ. Βορίδης. Αυτή η κυβέρνηση είστε κ. Μητσοτάκη», είπε ο Σωκράτης Φάμελλος και πρόσθεσε: Ναι κάνουμε καριέρα κ. πρωθυπουργέ. Εσείς πού κάνατε καριέρα; Σε δημόσιο πανεπιστήμιο πήγατε; Και όσο για καριέρα στη ζωή, εμείς δεν διοριστήκαμε στην Εθνική Τράπεζα εξαιτίας του επιθέτου».
Το Σύνταγμα του ’75 αποδεικνύει ότι η μεταπολιτευτική Ελλάδα ήταν πιο προοδευτική από σήμερα γιατί τότε προέβλεψε ότι η ανώτατη Παιδεία δεν είναι εμπόρευμα και οι φοιτητές δεν είναι πελάτες, τόνισε ο κ Φάμελλος.
«Παραβιάζετε μέρα μεσημέρι το άρθρο 16 του Συντάγματος»
«Για ποιο λόγο κλείσατε 37 τμήματα μεταξύ αυτών τη Νομική Πάτρας», ρώτησε ο Σωκράτης Φάμελλος και τόνισε ότι η βάση εισαγωγής της κυρίας Κεραμέως έκοψε 41.000 φοιτητές από το δημόσιο Πανεπιστήμιο.
«Παραβιάζετε μέρα μεσημέρι το άρθρο 16 του Συντάγματος. Δεν λέγατε ότι πρέπει να αναθεωρηθεί το άρθρο 16 για να γίνουν τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια; Τώρα τι άλλαξε; Είναι προφανές ότι τέσσερα χρόνια τώρα δουλεύετε για τα κολέγια», είπε ο κ. Φάμελλος απευθυνόμενος στον πρωθυπουργό.
Στη συνέχεια ανέφερε ότι «έχει αλλάξει η ασυδοσία της κυβέρνησης που με τόσες παραβιάσεις δεν ιδρώνει το αυτί της. «Είναι πολλά τα λεφτά, σάς πιέζουν κ. Μητσοτάκη γι’ αυτό μέρα μεσημέρι έρχεστε να παραβιάσετε το Σύνταγμα για να έχουν υπερκέρδη τα funds και τα κολλέγια», ανέφερε.
«Το θέμα θα παραπεμφθεί στο ΣτΕ αλλά κάποιοι θα προλάβουν να κερδοσκοπήσουν»
θα δημιουργήσετε El Dorado, ενώ το θέμα θα έχει κολλήσει στο ΣτΕ και η μόνη κατάληξη ανωτατοποίησης κολλεγίων με απόφοιτους χαμηλών προσόντων θα είναι παιδιά που δεν θα φταίνε αν γίνουν χειρότεροι μηχανικοί ή γιατροί, είπε ο Σωκράτης Φάμελλος, επαναλαμβάνοντας ότι «στα παιχνίδια των funds και των ιδιωτικών κολλεγίων για υπερκέρδη, υπάρχει ζήτημα ποιότητας όπως κατέθεσε και ο πρόεδρος της Αρχής».
«Πιστεύετε ότι και η Αριστεία αγοράζεται, αλλά δεν αγοράζονται όλα», είπε ο κ. Φάμελλος συνοψίζοντας ότι το νομοσχέδιο «μάς απομακρύνει από την Ευρώπη, δημιουργεί ανισότητες, συνιστά εξόφθαλμη παραβίαση του Συντάγματος, και προκαλεί προβλήματα στην περιφέρεια και στην έρευνα».
Η μόνη λύση είναι η ενίσχυση του δημοσίου πανεπιστημίου με διπλασιασμό χρηματοδότησης και θέσεων προσωπικού, εθνικό σχέδιο φοιτητικής μέριμνας και στέγης και κατάργηση της βάσης εισαγωγής. Αυτό είναι ελεύθερη πρόσβαση, πρόσθεσε ο κ. Φάμελλος υπενθυμίζοντας την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ.
«Αίτημα ονομαστικής ψηφοφορίας γιατί πρέπει να καταγραφεί ποιοι παραβιάζουν σήμερα το Σύνταγμα»
Υποβάλαμε ένσταση αντισυνταγματικότητας όπως έπρεπε να έχουν κάνει όλα τα κόμματα.
Στο ΠΑΣΟΚ το είπατε, αλλά δεν το καταθέσατε, πρόσθεσε ο κ. Φάμελλος και υπενθύμισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε αίτημα ονομαστικής ψηφοφορίας «γιατί πρέπει να καταγραφεί ποιοι παραβιάζουν σήμερα το Σύνταγμα».
Δεσμευόμαστε ότι θα υπερασπιστούμε το άρθρο 16 για το Δημόσιο Πανεπιστήμιο και στη δική μας πρόταση για επόμενη κυβέρνηση η κατάργηση του κατάπτυστου νόμου θα είναι πρώτη προτεραιότητα, είπε, ολοκληρώνοντας την ομιλία του, στη διάρκεια της οποίας ο Σωκράτης Φάμελλος αναφέρθηκε στο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη και στις υποκλοπές.
«Οφείλω εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ να καταδικάσω την επίθεση που έγινε στην Οδησσό κατά το ταξίδι του πρωθυπουργού για την οποία και ζητήσαμε ενημέρωση», είπε παράληλα ο Σωκράτης Φάμελλος.
Ανδρουλάκης (ΠΑΣΟΚ): Το νομοσχέδιο για τα μη κρατικά πανεπιστήμια είναι μια «απομίμηση μεταρρύθμισης»
Ως «απομίμηση μεταρρύθμισης» αναφέρθηκε στο νομοσχέδιο το οποίο προβλέπει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης, στη Βουλή, κάνοντας σαφές πως το ΠΑΣΟΚ θα καταψηφίσει επί της αρχής.
Μεταξύ άλλων, ανέφερε:
«Πιστεύουμε ότι δεν έχετε κάποιο σχέδιο που θα συμβάλει στην ουσιαστική αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου. Δήθεν μεταρρύθμιση την οικτρή αποτυχία της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Ακούσαμε τον πρωθυπουργός να μιλά για τους μπαχάκηδες. Και γιατί δεν τους αντιμετωπίσατε με την αστυνομία που ιδρύσατε; (…) Πετύχαμε αλλαγές στη δημόσια παιδεία γιατί ανοίξαμε διάλογο με όλους σε αντίθεση με τη σημερινή κυβέρνηση» είπε για το σχέδιο νόμου που είχε φέρει το ΠΑΣΟΚ το 2011.
Είπε, ακόμη: «85 άρθρα από τα 89 ξηλώνουν τη δήθεν μεγάλη μεταρρύθμιση της κας Κεραμέως (…) Νομοθετείτε βάσει συμφερόντων (…) Ένα fund μόνο κερδοσκοπικό παράρτημα μπορούν να δημιουργήσουν στην Ελλάδα (…) Τα παραρτήματα είχαν ήδη καταθέσει στην Επιτροπή Ανταγωνισμού».
Στη συνέχεια, ο ίδιος σημείωσε ότι υπάρχει συμφωνία στο ότι «δεν μπορούμε να είμαστε ευρωπαϊκή εξαίρεση», επισημαίνοντας ωστόσο:
«Εξαίρεση θα είμαστε όμως και με το σχετικό νομοσχέδιο (…) Εμείς λέμε την ίδρυση μη κερδοσκοπικών, μη κρατικών πανεπιστημίων με συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 16 από την περίοδο που ήταν πρωθυπουργός ο Γιώργος Παπανδρέου».
Τόνισε, μεταξύ άλλων: «Διαγκωνίζονται τα πρώην στελέχη μας που είναι σήμερα υπουργοί της κυβέρνησης για το ποιος προασπίζεται καλύτερα το νομοσχέδιο, ενώ πριν από 20 χρόνια έλεγαν άλλα (…)
Δεν είμαστε εμείς οι λάτρεις της ακινησίας, θέλουμε η χώρα να πηγαίνει μπροστά με αξιοκρατία, διαφάνεια και κανόνες».
Χαρίτσης (Νε.Αρ.): Με την ψήφιση του ν/σ για τα μη κρατικά ΑΕΙ επιχειρείται η πιο κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος από το 1975
«Με την ψήφιση του ν/σ για τα μη κρατικά ΑΕΙ επιχειρείται η πιο κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος από το 1975 (…) Κανονικά η συζήτηση θα έπρεπε να σταματά εδώ, στην αντισυνταγματικότητα του νομοσχεδίου», ανέφερε από το βήμα της Βουλής ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης.
Μεταξύ άλλων, ο ίδιος είπε:
«Τα δημόσια Πανεπιστήμια θα κληθούν να μοιραστούν μια πενιχρή χρηματοδότηση. Αυτό είναι η απόλυτη απαξίωσή τους
(…) Το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο είναι ένας μηχανισμός που έχει ανοιχτή πρόσβαση σε όλους – Η κυβέρνηση απαιτεί αριστεία για τα παιδιά των κατώτερων στρωμάτων, αλλά για τα παιδιά τα δικά της, των ανώτερων στρωμάτων, δεν ζητάει τίποτα
(…) Όχι μόνο θα καταψηφίσουμε το νομοσχέδιο αλλά δεν θα δεχθούμε και τετελεσμένα, θα δημιουργήσουμε αντίβαρα».
Νωρίτερα, ο Αλέξης Χαρίτσης, σε βίντεο που ανέβασε στο TikTok, αναφέρθηκε στην προώθηση του νομοσχεδίου για τα ιδιωτικά ως παραβίασης του Συντάγματος από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ υπογράμμισε την άρνηση των κομμάτων της προοδευτικής αντιπολίτευσης να δώσουν τη μάχη απέναντι στην κυβέρνηση.
Δεσμεύθηκε, ακόμη, ότι η Νέα Αριστερά θα αγωνιστεί με κάθε τρόπο ώστε αυτός ο νόμος να μην εφαρμοστεί.
«Η δημόσια παιδεία είναι αδιαπραγμάτευτη και γι’ αυτό θα συνεχίσουμε τον αγώνα με κάθε μέσο που μας παρέχει η Δικαιοσύνη και η Δημοκρατία, ακόμα και αν το νομοσχέδιο υπερψηφιστεί» σημείωσε.
Νατσιός: Απαξιώνεται το δημόσιο πανεπιστήμιο – Κανένα από τα κορυφαία Πανεπιστήμια δεν θα έρθει στην Ελλάδα
Την αντίθεση του με το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου για το πλαίσιο λειτουργίας παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων, εξέφρασε μιλώντας στην Ολομέλεια, ο πρόεδρος της Νίκης, Δημήτρης Νατσιός.
Ο πρόεδρος της Νίκης υποστήριξε πως με το νομοσχέδιο παραβιάζεται το άρθρο 16 του Συντάγματος.
«Με το νομοσχέδιο η κυβέρνηση επιχειρεί για ακόμη μια φορά να ερμηνεύσει την έννοια του Συντάγματος κατά έναν αυθαίρετο και επικίνδυνο τρόπο. Από το 1975, η παροχή της ανώτατης εκπαίδευσης, προβλέπεται να γίνεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν ΝΠΔΔ. Απαγορεύεται η ίδρυση ανωτάτων σχολών από ιδιώτες. Οι λέξεις “απαγορεύω” και “αποκλειστικά” που περιέχονται στο άρθρο 16 του Συντάγματος, δεν είναι επιδεκτικά ερμηνείας», είπε ο κ. Νατσιός και πρόσθεσε:
«Η μοναδική οδός για να αλλάξουν όλα αυτά είναι η διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης, στο πλαίσιο της οποίας μπορούμε να αντιπαραβάλουμε τα εκατέρωθεν επιχειρήματα και να δοκιμασθεί η αντοχή τους. Ο νόμος για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια έχει ως έρεισμα μια πρωτοφανή στα νομικά χρονικά ερμηνευτική προσέγγιση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Σύνταγμα είναι το ευαγγέλιο του κράτους και κάθε φορά που το αποδομούμε, ολισθαίνουμε σε επικίνδυνες ατραπούς».
Συνεχίζοντας, ο πρόεδρος της Νίκης ανέφερε πως η χρηματοδότηση των περισσοτέρων πανεπιστημίων των ΗΠΑ και της Ευρώπης, γίνεται κατά το μεγαλύτερο μέρος από κρατικές ενισχύσεις.
«Κανένα από τα κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Ευρώπης δεν θα έρθει στην Ελλάδα, παρά τα όσα προπαγανδίζονται. Τα χαμηλής βαθμολόγησης που θα έρθουν, δεν θα δημιουργήσουν δικά τους ιδρύματα αλλά θα συνεργασθούν με τα ήδη υπάρχοντα κολέγια», είπε και πρόσθεσε:
«Η αναβάθμιση των κολεγίων σε δήθεν πανεπιστήμια από την κυβέρνηση, εντάσσεται στην απορρύθμιση της ελληνικής οικονομίας. Μιας οικονομίας που δημιουργεί ευκαιρίες σε πολυεθνικές και funds “κοράκια”, τα οποία τις εκμεταλλεύονται, υπαγορεύουν στις κυβερνήσεις ευνοϊκό νομοθετικό πλαίσιο και φεύγοντας αφήνουν στάχτη και συντρίμμια. Το επόμενο βήμα της κυβέρνησης είναι να επιχορηγεί με εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ αυτά τα κολέγια, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ή του ΕΣΠΑ, οπότε οι ιδιοκτήτες τους θα τρίβουν τα χέρια τους και τα δημόσια πανεπιστήμια θα μαραζώνουν λόγω έλλειψης πόρων».
Συνεχίζοντας ο κ. Νατσιός έκανε λόγο για απαξίωση των πανεπιστημίων της περιφέρειας με ευθύνη της κυβέρνησης, «ιδιαίτερα στις νησιωτικές περιοχές, με την μη προκήρυξη μελών ΔΕΠ, με την συρρίκνωση του προϋπολογισμού του και τη μη χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων».
«Μεθοδεύεται εδώ και χρόνια η δημιουργία πελατολογίου για τους κολεγιάρχες, ώστε να καταστεί μονόδρομος για τον μέσο Έλληνα η επιλογή του ιδιωτικού κολεγίου αντί του απαξιωμένου αλλά υψηλού επιπέδου κρατικού πανεπιστημίου. Η ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων μόνο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη θα δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερο χάσμα ανάμεσα στους φοιτητές της Αθήνας και της επαρχίας» είπε.
Αναφερόμενος στη δυνατότητα που παρέχει το νομοσχέδιο για εξ αποστάσεως εκπαίδευση, υποστήριξε πως η επιλογή αυτή θα οδηγήσει «σε πλήρη απαξίωση της ποιότητας σπουδών των παραρτημάτων. Το πανεπιστήμιο δεν είναι μια οθόνη υπολογιστή, ούτε μόνο κτίρια. Είναι η ακαδημαϊκή κοινότητα, η παρουσία καθηγητών και φοιτητών, η σχέση με την κοινωνία. Δεν μπορεί ένα εικονικό παράρτημα να είναι πανεπιστήμιο».
Ο κ. Νατσιός ζήτησε να καταστεί υποχρεωτική η φυσική παρουσία στην εκπαίδευση καθηγητών και φοιτητών και η εξ αποστάσεως εκπαίδευση να παρέχεται «όταν υπάρχουν ανυπέρβλητα προβλήματα».
«Η σημαντικότερη αποστολή της παιδείας, είναι η ένταξη των νέων στο παρελθόν. Ξεκινήστε από τα μικρά στην παιδεία για να πετύχετε τα μεγάλα. Ξεκινήστε από το νηπιαγωγείο και το δημοτικό. Στήστε τα ορθά θεμέλια, αλλιώς ματαιοπονείτε», κατέληξε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης.
Σφοδρές αντιδράσεις από τον νομικό κόσμο και τους Συνταγματολόγους
Ηχηρή παρέμβαση 8 καθηγητών Συνταγματικού Δικαίου για τα Ιδιωτικά πανεπιστήμια
Για την λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, κερδοσκοπικών ή μη, απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση ξεκαθαρίζουν οκτώ καθηγητές συνταγματικού Δικαίου με κοινή τους δήλωση, τονίζοντας ότι οι διατάξεις του σχετικού νομοσχεδίου είναι αντισυνταγματικές.
Όπως αναφέρουν, «στο άρθρο 16 του Συντάγματος προβλέπεται ρητά ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση, ότι οι καθηγητές τους είναι δημόσιοι λειτουργοί και ότι η σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται. Κατά τη γνώμη μας η ρητή αυτή απαγόρευση δεν μπορεί να παρακαμφθεί με βάση μία σύμφωνη με το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του Συντάγματος».
Άλλωστε, συνεχίζουν, «η Ελλάδα ούτε έχει καταδικασθεί ποτέ από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παραβίαση του ενωσιακού δικαίου εξαιτίας της απαγόρευσης λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων, ούτε καν έχει παραπεμφθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Δικαστήριο. Συνεπώς για την λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, κερδοσκοπικών ή μη, απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση».
Αναλυτικά η δήλωσή τους:
«Με αφορμή ορισμένες γνωμοδοτήσεις και τοποθετήσεις συναδέλφων, που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας, έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η πλειονότητα των καθηγητών συνταγματικού Δικαίου τάσσεται αναφανδόν υπέρ της συνταγματικότητας των κυβερνητικών σχεδίων για την λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα μας. Αισθανόμαστε λοιπόν την ανάγκη να δηλώσουμε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
Στο άρθρο 16 του Συντάγματος προβλέπεται ρητά ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση, ότι οι καθηγητές τους είναι δημόσιοι λειτουργοί και ότι η σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται. Κατά τη γνώμη μας η ρητή αυτή απαγόρευση δεν μπορεί να παρακαμφθεί με βάση μία σύμφωνη με το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του Συντάγματος. Άλλωστε η Ελλάδα ούτε έχει καταδικασθεί ποτέ από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παραβίαση του ενωσιακού δικαίου εξαιτίας της απαγόρευσης λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων, ούτε καν έχει παραπεμφθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Δικαστήριο. Συνεπώς για την λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, κερδοσκοπικών ή μη, απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση.
Διευκρινίζουμε ότι η τοποθέτησή μας απέναντι στην ως άνω αντίθετη προς το Σύνταγμα ερμηνεία δεν οφείλεται σε πολιτική αντίθεσή μας ως προς τη λειτουργία ιδιωτικών Πανεπιστημίων, επί της οποίας καθένας από εμάς διατηρεί τη προσωπική του άποψη υπέρ ή κατά, αλλά στην υποχρέωσή μας να προασπίσουμε την τήρηση του Συντάγματος. Άλλωστε, σε τριάμισι χρόνια από τώρα είναι δυνατόν να έχει ολοκληρωθεί η συνταγματική αναθεώρηση, οπότε το ζήτημα της λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων θα μπορούσε να τεθεί ευχερώς στην ορθή συνταγματική του βάση».
Οι καθηγητές που υπέγραψαν το κείμενο είναι οι:
Αλκιβιάδης Δερβιτσιώτης, Καθηγητής ΔΠΘ
Γιάννης Δρόσος, Ομ. Καθηγητής ΕΚΠΑ
Ακρίτας Καϊδατζής, Αναπλ. Καθηγητής ΑΠΘ
Ιφιγένεια Καμτσίδου, Αναπλ. Καθηγήτρια ΑΠΘ
Ξενοφών Κοντιάδης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου
Παναγιώτης Μαντζούφας, Καθηγητής ΑΠΘ
Γιώργος Σωτηρέλης, Καθηγητής ΕΚΠΑ
Κώστας Χρυσόγονος, Καθηγητής ΑΠΘ
«Βόμβα» από την πρώην αντιπρόεδρο του ΣτΕ για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια – Το Σύνταγμα είναι ξεκάθαρο όταν λέει «απαγορεύω»
Επί της θέσης των οκτώ επιφανών καθηγητών Συνταγματικού Δικαίου, που χαρακτηρίζουν το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αντισυνταγματικό, υπερθεματίζει η πρώην αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Μαρία Καραμανώφ.
Η πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος και αντιπρόεδρος του ΣτΕ επί τιμή υπογραμμίζει ότι το Σύνταγμα καθίσταται σαφές και ξεκάθαρο με το ρήμα «απαγορεύω» το οποίο δεν επιδέχεται επ' ουδενί άλλης ερμηνείας.
Σε σχόλιό της, στη δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου, σημειώνει πως για να ιδρυθούν ιδιωτικά πανεπιστήμια απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση.
Οι οκτώ επιφανείς ακαδημαϊκοί, σε κοινή επιστολή τους, υπογραμμίζουν πως δεν μπορεί να παρακαμφθεί η ρητή απαγόρευση των ιδιωτικών πανεπιστημίων από το άρθρο 16, με βάση μία σύμφωνη με το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του Συντάγματος.
«Στο άρθρο 16 του Συντάγματος προβλέπεται ρητά ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση, ότι οι καθηγητές τους είναι δημόσιοι λειτουργοί και ότι η σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται», αναφέρουν.
«Διακυβεύει το μέλλον και η έννοια του Δικαίου καθεαυτή»
Η Μαρία Καραμανώφ επισημαίνει ότι «το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια γεννά ένα ζήτημα πολύ σοβαρότερο και από το ίδιο το μέλλον της Ανώτατης Παιδείας στην Ελλάδα. Διακυβεύει το μέλλον όχι απλώς του Κράτους Δικαίου αλλά της έννοιας του Δικαίου αυτής καθ’ εαυτήν».
Υποστηρίζει, επίσης, ότι η συζήτηση για τα ιδιωτικά ΑΕΙ που έχει ανοίξει «από τον κοινό και όχι τον αναθεωρητικό νομοθέτη έχει ως έρεισμα μια πρωτοφανή στα νομικά χρονικά ερμηνευτική προσέγγιση» και σημειώνει ότι η αναθεώρηση «ενέχει εξ ορισμού πολιτικό ρίσκο και αβεβαιότητα ως προς το αποτέλεσμα γιατί αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός της».
Καταλήγοντας ξεκαθαρίζει ότι ο ρόλος της αναθεώρησης «είναι να προηγείται και να υπαγορεύει τις ρυθμίσεις του κοινού νομοθέτη και όχι να έπεται και να υπαγορεύεται από τα τετελεσμένα γεγονότα που δημιουργούνται από συνειδητά αντισυνταγματικές νομοθετικές επιλογές».
Αναλυτικά, το κείμενο που κατατέθηκε στη διαβούλευση του νομοσχεδίου για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια
«Το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια γεννά ένα ζήτημα πολύ σοβαρότερο και από το ίδιο το μέλλον της Ανώτατης Παιδείας στην Ελλάδα. Διακυβεύει το μέλλον όχι απλώς του Κράτους Δικαίου αλλά της έννοιας του Δικαίου αυτής καθ’ εαυτήν. Γιατί η στοιχειώδης ανθρώπινη επικοινωνία, πολλώ δε μάλλον οι κανόνες Δικαίου, προϋποθέτουν μια ελάχιστη αντίληψη για το τι σημαίνουν οι λέξεις, είτε πρόκειται για απλές καθημερινές λέξεις είτε για έννοιες νομικές. Ναι, τα πάντα ρει και το νερό στο ποτάμι δεν είναι ποτέ το ίδιο, μας λέει ο Ηράκλειτος. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η λέξη “ποτάμι” μπορεί για κάποιον να υποδηλώνει και το βουνό και για κάποιον άλλο και τη θάλασσα. Έτσι και το Δίκαιο, για να διασφαλίσει την εξέλιξη και προσαρμογή του στις μεταβαλλόμενες κοινωνικές συνθήκες διαθέτει μεθόδους ερμηνείας: συσταλτική, διασταλτική, συνδυαστική, τελεολογική. Όλες όμως έχουν ως όριο τη σημειολογία.
Οι λέξεις και η έννοιά τους έχουν μεγάλη σημασία για το Δίκαιο, γιατί αλλιώς δεν θα μιλούσαμε για υποχρεωτικούς κανόνες ρύθμισης της συμπεριφοράς αλλά για ενδεικτικές συμβουλές και ευγενικές υποδείξεις. Ακόμα μεγαλύτερη όμως σημασία έχουν οι λέξεις στο επίπεδο του Συντάγματος, γιατί αυτό καθορίζει με ποια διαδικασία παράγεται και τι όρια έχει το κοινό δίκαιο. Τρεις είναι οι ασφαλιστικές δικλείδες που προβλέπει το Σύνταγμα για να πετύχει τη χρυσή τομή ανάμεσα στο απαραβίαστο του Δημοκρατικού πολιτεύματος και των θεμελιωδών δικαιωμάτων που κατοχυρώνει, τη σταθερότητα και ασφάλεια της έννομης τάξης και την ευέλικτη προσαρμογή του σε διαρκώς μεταβαλλόμενα δεδομένα. Η πρώτη είναι οι λεγόμενες αόριστες νομικές έννοιες (ισότητα, κοινωνική αλληλεγγύη, χρηστά ήθη, κατάχρηση δικαιώματος κ.λπ.) που επιτρέπουν στο νομοθέτη, υπό τον έλεγχο πάντοτε των δικαστηρίων, να προσαρμόζει το περιεχόμενό τους στις σύγχρονες ανάγκες και αντιλήψεις.
Οι αόριστες νομικές έννοιες έχουν και αυτές τα ερμηνευτικά τους όρια. Από κει πέρα, αν μια συνταγματική διάταξη αποδειχθεί στην πορεία ξεπερασμένη και απρόσφορη, προβλέπεται η δεύτερη ασφαλιστική δικλείδα της συνταγματικής αναθεώρησης, με συγκεκριμένες τυπικές διαδικασίες και αυξημένες κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες που αντικατοπτρίζουν μια ευρύτερη πολιτική και κοινωνική συναίνεση. Η τρίτη και σπουδαιότερη δικλείδα είναι οι διατάξεις που το ίδιο το Σύνταγμα ορίζει ως ανεπίδεκτες αναθεώρησης. Είναι αυτές που καθορίζουν το πολίτευμα και τις θεμελιώδεις αξίες που αποτελούν τον πυρήνα του (μορφή του πολιτεύματος και άρθ. 2 παρ. 1, άρθ. 4 παρ. 1, 4 και 7, άρθ. 5 παρ. 1 και 3, άρθ. 13 παρ. 1 και άρθρο 26). Χάρη σε αυτές μπορούμε να είμαστε ήσυχοι ότι δεν θα μας ανακοινωθεί ένα πρωί ότι για κάποιους λόγους, σοβαρούς έστω, το πολίτευμα έχει μεταβληθεί από προεδρευόμενη σε προεδρική ή βασιλευόμενη Δημοκρατία, οι λειτουργίες του κράτους δεν είναι τρεις αλλά πέντε ή δύο, η απόλαυση των πολιτικών και ατομικών δικαιωμάτων εξαρτάται από τις θρησκευτικές μας πεποιθήσεις και οι Έλληνες δεν είναι απολύτως ίσοι απέναντι του νόμου. Πώς εφαρμόζονται όλα αυτά στην περίπτωση του άρθρου 16 του Συντάγματος; Από το 1975 μέχρι σήμερα η παροχή της ανώτατης εκπαίδευσης αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση (άρθ. 16 παρ. 5), η απαγόρευση της ίδρυσης ανωτάτων σχολών από ιδιώτες (άρθ. 16 παρ. 8) και η ιδιότητα του δημοσίου λειτουργού για τους Καθηγητές ΑΕΙ (άρθ. 16 παρ. 6) είχε για όλους, δικαστές, νομικούς, καθηγητές, πολιτικούς και απλούς πολίτες την ίδια ακριβώς έννοια.
Μπορεί κάποιοι να διαφωνούν με τη σκοπιμότητα της ρύθμισης, όλοι όμως γνώριζαν και εξακολουθούν να γνωρίζουν ότι το ρήμα «απαγορεύω» και το επίρρημα «αποκλειστικά» δεν είναι δεκτικά ερμηνείας. Η συγκεκριμένη μορφή κρατικής οργάνωσης που χαρακτηρίζεται «νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου» δεν μπορεί να υποδηλώνει ούτε κρατικά ιδρύματα ούτε κρατικές επιχειρήσεις ούτε κρατικά μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα, πολλώ δε μάλλον τα αντίστοιχα ιδιωτικά. Ο όρος δημόσιος λειτουργός δεν μπορεί να ερμηνευθεί ότι αναφέρεται και σε δημόσιους ή ιδιωτικούς υπαλλήλους, συμβασιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες ή επιχειρηματίες. Μοναδική συνταγματική οδός για να αλλάξουν όλα αυτά είναι η διαδικασία της αναθεώρησης. Στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής και μόνο είναι δυνατόν να ανοίξει η συζήτηση, να αντιπαρατεθούν τα εκατέρωθεν επιχειρήματα και να δοκιμαστεί η αντοχή τους.
Η συζήτηση για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια που έχει ανοίξει από τον κοινό και όχι τον αναθεωρητικό νομοθέτη έχει ως έρεισμα μια πρωτοφανή στα νομικά χρονικά ερμηνευτική προσέγγιση. Υπολαμβάνει ότι το νόημα τόσο των απλών λέξεων όσο και των νομικών εννοιών είναι απολύτως σχετικό και δεν έχει αντικειμενικά όρια, ότι η σημασία και ερμηνεία τους είναι θέμα υποκειμενικής πεποίθησης και βουλητικής επιλογής. Άποψη ενδιαφέρουσα ίσως στον τομέα της ψυχολογίας ή της μεταφυσικής, εξαιρετικά επικίνδυνη όμως για το Δίκαιο και τη νομική επιστήμη. Αν γίνει δεκτή η άποψη αυτή, η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης ουσιαστικά καταργείται ως περιττή, αφού οι συνταγματικές διατάξεις θα προσλαμβάνουν το επιθυμητό κατά περίπτωση περιεχόμενο με τη μέθοδο της διασκευής τους διά της ερμηνείας. Και το χειρότερο, δεν θα υπάρχει κανένα εμπόδιο να επεκταθεί η τακτική αυτή και στις ανεπίδεκτες αναθεώρησης διατάξεις του Συντάγματος, αρκεί να θεωρηθεί ότι το απαιτεί το δημόσιο συμφέρον και οι έκτακτες περιστάσεις.
Με πολύ απλά λόγια, γιατί περαιτέρω νομική επιχειρηματολογία δεν αξίζει τον κόπο. Η αναθεώρηση ενέχει εξ ορισμού πολιτικό ρίσκο και αβεβαιότητα ως προς το αποτέλεσμα γιατί αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός της. Πρόκειται για την κρισιμότερη θεσμική διαδικασία στο πλαίσιο του Κράτους Δικαίου και δεν μπορεί να επιχειρείται ελαφρά τη καρδία ούτε βέβαια να παρακάμπτεται με απλό νόμο. Και εννοείται ότι ο ρόλος της είναι να προηγείται και να υπαγορεύει τις ρυθμίσεις του κοινού νομοθέτη και όχι να έπεται και να υπαγορεύεται από τα τετελεσμένα γεγονότα που δημιουργούνται από συνειδητά αντισυνταγματικές νομοθετικές επιλογές».
Αθήνα, 12/2/2024 Μαρία Καραμανώφ
Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ.
Το άρθρο 16 του Συντάγματος
www.bankingnews.gr
Απέναντι στο νομοσχέδιο τάχθηκαν σύσσωμες οι δυνάμεις της μείζονος και της ελάσσονος αντιπολίτευσης.
Πέραν των ψήφων της κυβερνητικής πλειοψηφίας, το νομοσχέδιο έλαβε ένα ακόμα ναι από τον πρώην βουλευτή των Σπαρτιατών και νυν ανεξάρητο, Χαράλαμπο Κατσιβαρδά.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργού Παιδείας Κυριάκου Πιερρακάκη δίχασε τόσο την κοινωνία, όσο και το πολιτικό σύστημα με την πόλωση να αποτυπώνεται ακολούθως στην σημερινή κοινοβουλευτική συζήτηση.
Στη συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής παρενέβη μάλιστα και ο ίδιος ο πρωθυπουργός τονίζοντας πως «η Εθνική αντιπροσωπεία καλείται σήμερα όχι απλά να ψηφίσει ένα κομβικό νομοσχέδιο, αλλά να εγκρίνει μια ριζική τομή στην ελληνική εκπαίδευση και μια γενναία μεταρρύθμιση ανάπτυξης αλλά και κοινωνικής δικαιοσύνης. Μια πρωτοβουλία η οποία πρωτίστως ενισχύει το δημόσιο πανεπιστήμιο» υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στη Βουλή.
Επιπλέον, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η ΝΔ θα καταθέσει αίτημά ονομαστική ψηφοφορίας για όλα τα άρθρα που αφορούν το Δημόσιο Πανεπιστήμιο.
Πρόσθεσε ότι «ταυτόχρονα όμως διαμορφώνει και το πλαίσιο ώστε επιτέλους στη χώρα μας να λειτουργήσουν μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά ιδρύματα. Οι νέες διατάξεις αποκτούν έτσι και μία διάσταση καταλυτικά εκσυγχρονιστική αλλά και ευρωπαϊκή. Πρόκειται για μία επιλογή με διπλή κατεύθυνση αλλά και με παράλληλους στόχους. Γιατί από τη μία πλευρά προσφέρει στους νέους μας περισσότερες ελευθερίες επιλογής να μπορέσουν να σπουδάσουν στον τόπο τους και μάλιστα σε σχολές που θα ανταγωνίζονται σε ποιότητα τις δημόσιες, ενώ από την άλλη φιλοδοξεί να εντάξει την Ελλάδα στον διεθνή εκπαιδευτικό χάρτη ως ένα δυναμικό εκπαιδευτικό κέντρο στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Με άλλα λόγια, η νέα γενιά οπλίζεται τώρα με νέες δυνατότητες ατομικής ανόδου, την ίδια ώρα που η πατρίδα μας κερδίζει έναν ακόμα μοχλό συλλογική πρόοδο.Είναι άλλωστε μία ανάγκη που έρχεται από το βαθύ παρελθόν».
Μητσοτάκης: «Θεμέλιο αυτής της μεταρρύθμισης είναι η ανάταξη και ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου»
Σε άλλο σημείο ο πρωθυπουργός τόνισε «πριν από ακριβώς δεκαεπτά χρόνια έλεγα τότε ας ξεφύγουμε πια από τον πρωτοφανή αναχρονισμό να είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη, η οποία εξακολουθεί να κρατά αυτό το μονοπώλιο στην εκπαίδευση. Ένα μονοπώλιο το οποίο μόνο σε αναβάθμιση τελικά δεν οδήγησε το δημόσιο πανεπιστήμιο. Τα λόγια αυτά τα επαναλαμβάνω ατόφια και σήμερα, με τη βεβαιότητα ότι ύστερα από 17 χρόνια θα γίνουν επιτέλους χειροπιαστή πραγματικότητα. Όπως είπα και όπως σταθερά ισχυριζόμαστε καθ’ όλη τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου
το θεμέλιο αυτής της μεταρρύθμισης είναι η ανάταξη και ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου με σκοπό να απελευθερωθεί από την αγκύλωση της γραφειοκρατίας και της ιδεοληψίας. Γι αυτό και στο δημόσιο πανεπιστήμιο να το πούμε, να το ακούσετε εσείς, που εκφράζεται με πύρινους λόγους στην αντίδρασή σας, στο νομοσχέδιο αναφέρεται το 85% των άρθρων του σχετικού νομοσχεδίου, προβλέποντας χρηματοδότηση η οποία αθροιστικά θα φτάσει κοντά στο 1,5 δισ. ευρώ ως το 2027 από ευρωπαϊκούς πόρους και από τις χρηματοδοτήσεις μέσω του σχήματος των συμπράξεων μεταξύ Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα. Και αυτό πέρα από τα χρήματα τα οποία καταβάλλονται ετησίως για μισθούς, λειτουργικά και υποδομές τα οποία ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο».
Ακόμα ανέφερε: «δεν είναι μόνο οι φοιτητές αυτοί οι οποίοι φεύγουν από την Ελλάδα αναζητώντας τριτοβάθμια εκπαίδευση στο εξωτερικό. Είναι και καθηγητές, πολλοί κάτοχοι διδακτορικών πτυχίων, οι οποίοι διδάσκουν στο εξωτερικό και τους οποίους θέλουμε με κάποιο τρόπο να μπορούμε να τους επαναπατρίσουμε. Και όλα αυτά σημαίνουν τελικά περισσότερους ικανότερους, καλύτερα αμειβόμενους διδάσκοντες. Αλλά και κάτι ακόμα για το ελληνικό πανεπιστήμιο:
θα έχει τώρα τη δυνατότητα να φιλοξενεί και ξένους φοιτητές που θα καταβάλλουν δίδακτρα, αλλά θα μαθαίνουν ταυτόχρονα και την ελληνική γλώσσα, αλλά και φοιτητές τρίτων χωρών που θα μπορούν να πραγματοποιούν και εδώ μέρος των σπουδών τους σε ξενόγλωσσα τμήματα με διαδικασίες, προφανώς σεβόμενοι απόλυτα το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων που θα καθορίζει το Συμβούλιο Διοίκησης του κάθε ιδρύματος.
«Προχωράμε ωστόσο και ένα βήμα πιο πέρα με την οργάνωση κοινών μεταπτυχιακών μεταξύ ελληνικών πανεπιστημίων και ξένων. Αναφέρομαι σε ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 60 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα διευρύνει το διεθνές προφίλ της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης στον τόπο μας. Εξάλλου, με βάση την ποιότητα θα ορίζεται πια το 30% της κρατικής χρηματοδότησης στα δημόσια πανεπιστήμια. Το υπόλοιπο 70% θα προσδιορίζεται από το μέγεθός τους, από τη γεωγραφική διασπορά των σχολών και ασφαλώς και από τον αριθμό των φοιτητών. Και σε ένα άλλο πεδίο, το νομοσχέδιο βελτιώνει τους τρόπους εκλογής, εξέλιξης αλλά και προκήρυξης θέσεων του διδακτικού προσωπικού. Επιταχύνει επίσης τον πολύ σημαντικό ψηφιακό μετασχηματισμό των πανεπιστημίων μας. Και κάτι πολύ σημαντικό, για πρώτη φορά δρομολογείται η απογραφή της κινητής αλλά πρωτίστως της ακίνητης περιουσίας των πανεπιστημίων μας με ένα πολύ αυστηρό χρονοδιάγραμμα 18 μηνών. Και ανοίγει έτσι ο δρόμος να αξιοποιηθούν σημαντικοί ανεκμετάλλευτοι πόροι προς όφελος της ίδιας της ακαδημαϊκής κοινότητας και των πανεπιστημίων.»
Παρέμβαση Τσίπρα: Αντιδραστική ρεβάνς Μητσοτάκη - Παρακάμπτει το Σύνταγμα
Για αντιδραστική ρεβάνς Μητσοτάκη που παρακάμπτει το Σύνταγμα, κάνει λόγο ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σε παρέμβασή του για τα ιδιωτικά ΑΕΙ.
Όπως τονίζει στη δήλωσή του, «η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί σήμερα, μια αντιδραστική ρεβάνς. Νομοθετεί τη δυνατότητα ίδρυσης κερδοσκοπικών ιδιωτικών πανεπιστημίων, παρακάμπτοντας το πνεύμα και το γράμμα του Συντάγματος.
Αλήθεια γιατί τόσα χρόνια, από τις αρχές της δεκαετίας του ενενήντα, ενώ η ΝΔ σταθερά υποστηρίζει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, ουδέποτε διανοήθηκε να προχωρήσει ή να προτείνει τη νομοθέτησή τους, δίχως την αναθεώρηση του άρθρου 16;
Σήμερα ανακάλυψαν ότι το Σύνταγμα δεν αποτελεί εμπόδιο;
Προφανώς όχι.
Πρόκειται για άλλο ένα σκαλοπάτι στον κατήφορο της συστηματικής απαξίωσης των θεσμών, ακόμη και του ίδιου του Συντάγματος, από μια κυβέρνηση που κάθε φορά που για αυτό εγκαλείται, απλώς απαντάει ότι εκλέχθηκε με 41%.
Και κυρίως πρόκειται για άλλη μια ευκαιρία κερδοσκοπίας ημετέρων συμφερόντων.
Τόσο μεγάλη, που δε μπορεί να περιμένει τα τρία χρόνια που απαιτούνται για την επόμενη Συνταγματική αναθεώρηση».
Δεν θα ευδοκιμήσει
«Η Παιδεία όμως είναι πολύ σοβαρή εθνική υπόθεση για να την αφήσουν οι δημοκρατικοί άνθρωποι, οι νέοι, οι δάσκαλοι, οι γονείς, η ακαδημαϊκή κοινότητα στο έλεος της κυβερνητικής αλαζονείας και της κερδοσκοπίας.
Καμιά μεταρρύθμιση στην ανώτατη εκπαίδευση, οσοδήποτε αναγκαία, δεν μπορεί να γίνει χωρίς σοβαρό διάλογο με όλους τους ενδιαφερόμενους και την κοινωνία. Χωρίς τα υλικά μέσα για την εφαρμογή της.
Χωρίς την αναγκαία κοινωνική συναίνεση.
Γι’ αυτό, ακόμα κι αν η ίδρυση - παρά το Σύνταγμα- ιδιωτικών και κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, γίνει σήμερα νόμος του κράτους, ένα είναι σίγουρο: Δεν θα ευδοκιμήσει», καταλήγει η δήλωση Τσίπρα.
Φάμελλος - ΣΥΡΙΖΑ: Για τα συμφέροντα λίγων κολλητών σας ποδοπατάτε τα όνειρα των νέων και το Σύνταγμα
Ενώ εμείς είμαστε εδώ στη Βουλή, νέοι και νέες διαμαρτύρονται κύριε πρωθυπουργέ κατά των δικών σας σχεδίων γιατί τους λέτε απλά και χυδαία ότι πρέπει να έχουν δυνατότητα να πληρώσουν στα ΑΕΙ, απάντησε από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος κατά την ομιλία του στη Βουλή επί του νομοσχεδίου για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια, το οποίο και χαρακτήρισε ως νομοσχέδιο της αρπαχτής.
Απάντηση δεν δώσατε στην ομιλία σας κύριε πρωθυπουργέ, για ποιο λόγο ποδοπατάτε και τα όνειρα των νέων και το Σύνταγμα για οικονομικά συμφέροντα λίγων κολλητών σας, πρόσθεσε ενώ χαρακτήρισε προκλητική τη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι κάποιοι κάνουν καριέρα στις διαδηλώσεις.
«Μάς χτύπησαν τα ΜΑΤ έξω από τη Μαλαματίνα, ναι, κάνουμε καριέρα στις διαδηλώσεις και είμαστε υπερήφανοι γιατί η πρώτη μας κινητοποίηση ήταν για το Πολυτεχνείο. Εκείνη την ίδια περίοδο άλλη καριέρα έκανε ο εκ δεξιών καθήμενος του πρωθυπουργού κ. Βορίδης. Αυτή η κυβέρνηση είστε κ. Μητσοτάκη», είπε ο Σωκράτης Φάμελλος και πρόσθεσε: Ναι κάνουμε καριέρα κ. πρωθυπουργέ. Εσείς πού κάνατε καριέρα; Σε δημόσιο πανεπιστήμιο πήγατε; Και όσο για καριέρα στη ζωή, εμείς δεν διοριστήκαμε στην Εθνική Τράπεζα εξαιτίας του επιθέτου».
Το Σύνταγμα του ’75 αποδεικνύει ότι η μεταπολιτευτική Ελλάδα ήταν πιο προοδευτική από σήμερα γιατί τότε προέβλεψε ότι η ανώτατη Παιδεία δεν είναι εμπόρευμα και οι φοιτητές δεν είναι πελάτες, τόνισε ο κ Φάμελλος.
«Παραβιάζετε μέρα μεσημέρι το άρθρο 16 του Συντάγματος»
«Για ποιο λόγο κλείσατε 37 τμήματα μεταξύ αυτών τη Νομική Πάτρας», ρώτησε ο Σωκράτης Φάμελλος και τόνισε ότι η βάση εισαγωγής της κυρίας Κεραμέως έκοψε 41.000 φοιτητές από το δημόσιο Πανεπιστήμιο.
«Παραβιάζετε μέρα μεσημέρι το άρθρο 16 του Συντάγματος. Δεν λέγατε ότι πρέπει να αναθεωρηθεί το άρθρο 16 για να γίνουν τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια; Τώρα τι άλλαξε; Είναι προφανές ότι τέσσερα χρόνια τώρα δουλεύετε για τα κολέγια», είπε ο κ. Φάμελλος απευθυνόμενος στον πρωθυπουργό.
Στη συνέχεια ανέφερε ότι «έχει αλλάξει η ασυδοσία της κυβέρνησης που με τόσες παραβιάσεις δεν ιδρώνει το αυτί της. «Είναι πολλά τα λεφτά, σάς πιέζουν κ. Μητσοτάκη γι’ αυτό μέρα μεσημέρι έρχεστε να παραβιάσετε το Σύνταγμα για να έχουν υπερκέρδη τα funds και τα κολλέγια», ανέφερε.
«Το θέμα θα παραπεμφθεί στο ΣτΕ αλλά κάποιοι θα προλάβουν να κερδοσκοπήσουν»
θα δημιουργήσετε El Dorado, ενώ το θέμα θα έχει κολλήσει στο ΣτΕ και η μόνη κατάληξη ανωτατοποίησης κολλεγίων με απόφοιτους χαμηλών προσόντων θα είναι παιδιά που δεν θα φταίνε αν γίνουν χειρότεροι μηχανικοί ή γιατροί, είπε ο Σωκράτης Φάμελλος, επαναλαμβάνοντας ότι «στα παιχνίδια των funds και των ιδιωτικών κολλεγίων για υπερκέρδη, υπάρχει ζήτημα ποιότητας όπως κατέθεσε και ο πρόεδρος της Αρχής».
«Πιστεύετε ότι και η Αριστεία αγοράζεται, αλλά δεν αγοράζονται όλα», είπε ο κ. Φάμελλος συνοψίζοντας ότι το νομοσχέδιο «μάς απομακρύνει από την Ευρώπη, δημιουργεί ανισότητες, συνιστά εξόφθαλμη παραβίαση του Συντάγματος, και προκαλεί προβλήματα στην περιφέρεια και στην έρευνα».
Η μόνη λύση είναι η ενίσχυση του δημοσίου πανεπιστημίου με διπλασιασμό χρηματοδότησης και θέσεων προσωπικού, εθνικό σχέδιο φοιτητικής μέριμνας και στέγης και κατάργηση της βάσης εισαγωγής. Αυτό είναι ελεύθερη πρόσβαση, πρόσθεσε ο κ. Φάμελλος υπενθυμίζοντας την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ.
«Αίτημα ονομαστικής ψηφοφορίας γιατί πρέπει να καταγραφεί ποιοι παραβιάζουν σήμερα το Σύνταγμα»
Υποβάλαμε ένσταση αντισυνταγματικότητας όπως έπρεπε να έχουν κάνει όλα τα κόμματα.
Στο ΠΑΣΟΚ το είπατε, αλλά δεν το καταθέσατε, πρόσθεσε ο κ. Φάμελλος και υπενθύμισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε αίτημα ονομαστικής ψηφοφορίας «γιατί πρέπει να καταγραφεί ποιοι παραβιάζουν σήμερα το Σύνταγμα».
Δεσμευόμαστε ότι θα υπερασπιστούμε το άρθρο 16 για το Δημόσιο Πανεπιστήμιο και στη δική μας πρόταση για επόμενη κυβέρνηση η κατάργηση του κατάπτυστου νόμου θα είναι πρώτη προτεραιότητα, είπε, ολοκληρώνοντας την ομιλία του, στη διάρκεια της οποίας ο Σωκράτης Φάμελλος αναφέρθηκε στο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη και στις υποκλοπές.
«Οφείλω εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ να καταδικάσω την επίθεση που έγινε στην Οδησσό κατά το ταξίδι του πρωθυπουργού για την οποία και ζητήσαμε ενημέρωση», είπε παράληλα ο Σωκράτης Φάμελλος.
Ανδρουλάκης (ΠΑΣΟΚ): Το νομοσχέδιο για τα μη κρατικά πανεπιστήμια είναι μια «απομίμηση μεταρρύθμισης»
Ως «απομίμηση μεταρρύθμισης» αναφέρθηκε στο νομοσχέδιο το οποίο προβλέπει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης, στη Βουλή, κάνοντας σαφές πως το ΠΑΣΟΚ θα καταψηφίσει επί της αρχής.
Μεταξύ άλλων, ανέφερε:
«Πιστεύουμε ότι δεν έχετε κάποιο σχέδιο που θα συμβάλει στην ουσιαστική αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστημίου. Δήθεν μεταρρύθμιση την οικτρή αποτυχία της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Ακούσαμε τον πρωθυπουργός να μιλά για τους μπαχάκηδες. Και γιατί δεν τους αντιμετωπίσατε με την αστυνομία που ιδρύσατε; (…) Πετύχαμε αλλαγές στη δημόσια παιδεία γιατί ανοίξαμε διάλογο με όλους σε αντίθεση με τη σημερινή κυβέρνηση» είπε για το σχέδιο νόμου που είχε φέρει το ΠΑΣΟΚ το 2011.
Είπε, ακόμη: «85 άρθρα από τα 89 ξηλώνουν τη δήθεν μεγάλη μεταρρύθμιση της κας Κεραμέως (…) Νομοθετείτε βάσει συμφερόντων (…) Ένα fund μόνο κερδοσκοπικό παράρτημα μπορούν να δημιουργήσουν στην Ελλάδα (…) Τα παραρτήματα είχαν ήδη καταθέσει στην Επιτροπή Ανταγωνισμού».
Στη συνέχεια, ο ίδιος σημείωσε ότι υπάρχει συμφωνία στο ότι «δεν μπορούμε να είμαστε ευρωπαϊκή εξαίρεση», επισημαίνοντας ωστόσο:
«Εξαίρεση θα είμαστε όμως και με το σχετικό νομοσχέδιο (…) Εμείς λέμε την ίδρυση μη κερδοσκοπικών, μη κρατικών πανεπιστημίων με συνταγματική αναθεώρηση του άρθρου 16 από την περίοδο που ήταν πρωθυπουργός ο Γιώργος Παπανδρέου».
Τόνισε, μεταξύ άλλων: «Διαγκωνίζονται τα πρώην στελέχη μας που είναι σήμερα υπουργοί της κυβέρνησης για το ποιος προασπίζεται καλύτερα το νομοσχέδιο, ενώ πριν από 20 χρόνια έλεγαν άλλα (…)
Δεν είμαστε εμείς οι λάτρεις της ακινησίας, θέλουμε η χώρα να πηγαίνει μπροστά με αξιοκρατία, διαφάνεια και κανόνες».
Χαρίτσης (Νε.Αρ.): Με την ψήφιση του ν/σ για τα μη κρατικά ΑΕΙ επιχειρείται η πιο κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος από το 1975
«Με την ψήφιση του ν/σ για τα μη κρατικά ΑΕΙ επιχειρείται η πιο κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος από το 1975 (…) Κανονικά η συζήτηση θα έπρεπε να σταματά εδώ, στην αντισυνταγματικότητα του νομοσχεδίου», ανέφερε από το βήμα της Βουλής ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης.
Μεταξύ άλλων, ο ίδιος είπε:
«Τα δημόσια Πανεπιστήμια θα κληθούν να μοιραστούν μια πενιχρή χρηματοδότηση. Αυτό είναι η απόλυτη απαξίωσή τους
(…) Το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο είναι ένας μηχανισμός που έχει ανοιχτή πρόσβαση σε όλους – Η κυβέρνηση απαιτεί αριστεία για τα παιδιά των κατώτερων στρωμάτων, αλλά για τα παιδιά τα δικά της, των ανώτερων στρωμάτων, δεν ζητάει τίποτα
(…) Όχι μόνο θα καταψηφίσουμε το νομοσχέδιο αλλά δεν θα δεχθούμε και τετελεσμένα, θα δημιουργήσουμε αντίβαρα».
Νωρίτερα, ο Αλέξης Χαρίτσης, σε βίντεο που ανέβασε στο TikTok, αναφέρθηκε στην προώθηση του νομοσχεδίου για τα ιδιωτικά ως παραβίασης του Συντάγματος από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ υπογράμμισε την άρνηση των κομμάτων της προοδευτικής αντιπολίτευσης να δώσουν τη μάχη απέναντι στην κυβέρνηση.
Δεσμεύθηκε, ακόμη, ότι η Νέα Αριστερά θα αγωνιστεί με κάθε τρόπο ώστε αυτός ο νόμος να μην εφαρμοστεί.
«Η δημόσια παιδεία είναι αδιαπραγμάτευτη και γι’ αυτό θα συνεχίσουμε τον αγώνα με κάθε μέσο που μας παρέχει η Δικαιοσύνη και η Δημοκρατία, ακόμα και αν το νομοσχέδιο υπερψηφιστεί» σημείωσε.
@alexischaritsis Σήμερα ψηφίζεται το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, που μετατρέπει την παιδεία σε εμπόρευμα, ενισχύει την ανισότητα και παραβιάζει το Σύνταγμα. Η δημόσια παιδεία είναι αδιαπραγμάτευτη και γι' αυτό θα συνεχίσουμε τον αγώνα με κάθε μέσο που μας παρέχει η Δικαιοσύνη και η Δημοκρατία, ακόμα και αν το νομοσχέδιο υπερψηφιστεί. #foitites #oxi_sta_idiotika_panepistimia #neaaristera #vouli #syntagma #panepistimio #parliament #tiktokgreece?? #greektiktok ♬ original sound - Alexis Charitsis
Νατσιός: Απαξιώνεται το δημόσιο πανεπιστήμιο – Κανένα από τα κορυφαία Πανεπιστήμια δεν θα έρθει στην Ελλάδα
Την αντίθεση του με το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου για το πλαίσιο λειτουργίας παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων, εξέφρασε μιλώντας στην Ολομέλεια, ο πρόεδρος της Νίκης, Δημήτρης Νατσιός.
Ο πρόεδρος της Νίκης υποστήριξε πως με το νομοσχέδιο παραβιάζεται το άρθρο 16 του Συντάγματος.
«Με το νομοσχέδιο η κυβέρνηση επιχειρεί για ακόμη μια φορά να ερμηνεύσει την έννοια του Συντάγματος κατά έναν αυθαίρετο και επικίνδυνο τρόπο. Από το 1975, η παροχή της ανώτατης εκπαίδευσης, προβλέπεται να γίνεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν ΝΠΔΔ. Απαγορεύεται η ίδρυση ανωτάτων σχολών από ιδιώτες. Οι λέξεις “απαγορεύω” και “αποκλειστικά” που περιέχονται στο άρθρο 16 του Συντάγματος, δεν είναι επιδεκτικά ερμηνείας», είπε ο κ. Νατσιός και πρόσθεσε:
«Η μοναδική οδός για να αλλάξουν όλα αυτά είναι η διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης, στο πλαίσιο της οποίας μπορούμε να αντιπαραβάλουμε τα εκατέρωθεν επιχειρήματα και να δοκιμασθεί η αντοχή τους. Ο νόμος για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια έχει ως έρεισμα μια πρωτοφανή στα νομικά χρονικά ερμηνευτική προσέγγιση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Σύνταγμα είναι το ευαγγέλιο του κράτους και κάθε φορά που το αποδομούμε, ολισθαίνουμε σε επικίνδυνες ατραπούς».
Συνεχίζοντας, ο πρόεδρος της Νίκης ανέφερε πως η χρηματοδότηση των περισσοτέρων πανεπιστημίων των ΗΠΑ και της Ευρώπης, γίνεται κατά το μεγαλύτερο μέρος από κρατικές ενισχύσεις.
«Κανένα από τα κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Ευρώπης δεν θα έρθει στην Ελλάδα, παρά τα όσα προπαγανδίζονται. Τα χαμηλής βαθμολόγησης που θα έρθουν, δεν θα δημιουργήσουν δικά τους ιδρύματα αλλά θα συνεργασθούν με τα ήδη υπάρχοντα κολέγια», είπε και πρόσθεσε:
«Η αναβάθμιση των κολεγίων σε δήθεν πανεπιστήμια από την κυβέρνηση, εντάσσεται στην απορρύθμιση της ελληνικής οικονομίας. Μιας οικονομίας που δημιουργεί ευκαιρίες σε πολυεθνικές και funds “κοράκια”, τα οποία τις εκμεταλλεύονται, υπαγορεύουν στις κυβερνήσεις ευνοϊκό νομοθετικό πλαίσιο και φεύγοντας αφήνουν στάχτη και συντρίμμια. Το επόμενο βήμα της κυβέρνησης είναι να επιχορηγεί με εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ αυτά τα κολέγια, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ή του ΕΣΠΑ, οπότε οι ιδιοκτήτες τους θα τρίβουν τα χέρια τους και τα δημόσια πανεπιστήμια θα μαραζώνουν λόγω έλλειψης πόρων».
Συνεχίζοντας ο κ. Νατσιός έκανε λόγο για απαξίωση των πανεπιστημίων της περιφέρειας με ευθύνη της κυβέρνησης, «ιδιαίτερα στις νησιωτικές περιοχές, με την μη προκήρυξη μελών ΔΕΠ, με την συρρίκνωση του προϋπολογισμού του και τη μη χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων».
«Μεθοδεύεται εδώ και χρόνια η δημιουργία πελατολογίου για τους κολεγιάρχες, ώστε να καταστεί μονόδρομος για τον μέσο Έλληνα η επιλογή του ιδιωτικού κολεγίου αντί του απαξιωμένου αλλά υψηλού επιπέδου κρατικού πανεπιστημίου. Η ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων μόνο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη θα δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερο χάσμα ανάμεσα στους φοιτητές της Αθήνας και της επαρχίας» είπε.
Αναφερόμενος στη δυνατότητα που παρέχει το νομοσχέδιο για εξ αποστάσεως εκπαίδευση, υποστήριξε πως η επιλογή αυτή θα οδηγήσει «σε πλήρη απαξίωση της ποιότητας σπουδών των παραρτημάτων. Το πανεπιστήμιο δεν είναι μια οθόνη υπολογιστή, ούτε μόνο κτίρια. Είναι η ακαδημαϊκή κοινότητα, η παρουσία καθηγητών και φοιτητών, η σχέση με την κοινωνία. Δεν μπορεί ένα εικονικό παράρτημα να είναι πανεπιστήμιο».
Ο κ. Νατσιός ζήτησε να καταστεί υποχρεωτική η φυσική παρουσία στην εκπαίδευση καθηγητών και φοιτητών και η εξ αποστάσεως εκπαίδευση να παρέχεται «όταν υπάρχουν ανυπέρβλητα προβλήματα».
«Η σημαντικότερη αποστολή της παιδείας, είναι η ένταξη των νέων στο παρελθόν. Ξεκινήστε από τα μικρά στην παιδεία για να πετύχετε τα μεγάλα. Ξεκινήστε από το νηπιαγωγείο και το δημοτικό. Στήστε τα ορθά θεμέλια, αλλιώς ματαιοπονείτε», κατέληξε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης.
Σφοδρές αντιδράσεις από τον νομικό κόσμο και τους Συνταγματολόγους
Ηχηρή παρέμβαση 8 καθηγητών Συνταγματικού Δικαίου για τα Ιδιωτικά πανεπιστήμια
Για την λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, κερδοσκοπικών ή μη, απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση ξεκαθαρίζουν οκτώ καθηγητές συνταγματικού Δικαίου με κοινή τους δήλωση, τονίζοντας ότι οι διατάξεις του σχετικού νομοσχεδίου είναι αντισυνταγματικές.
Όπως αναφέρουν, «στο άρθρο 16 του Συντάγματος προβλέπεται ρητά ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση, ότι οι καθηγητές τους είναι δημόσιοι λειτουργοί και ότι η σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται. Κατά τη γνώμη μας η ρητή αυτή απαγόρευση δεν μπορεί να παρακαμφθεί με βάση μία σύμφωνη με το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του Συντάγματος».
Άλλωστε, συνεχίζουν, «η Ελλάδα ούτε έχει καταδικασθεί ποτέ από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παραβίαση του ενωσιακού δικαίου εξαιτίας της απαγόρευσης λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων, ούτε καν έχει παραπεμφθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Δικαστήριο. Συνεπώς για την λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, κερδοσκοπικών ή μη, απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση».
Αναλυτικά η δήλωσή τους:
«Με αφορμή ορισμένες γνωμοδοτήσεις και τοποθετήσεις συναδέλφων, που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας, έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η πλειονότητα των καθηγητών συνταγματικού Δικαίου τάσσεται αναφανδόν υπέρ της συνταγματικότητας των κυβερνητικών σχεδίων για την λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα μας. Αισθανόμαστε λοιπόν την ανάγκη να δηλώσουμε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
Στο άρθρο 16 του Συντάγματος προβλέπεται ρητά ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση, ότι οι καθηγητές τους είναι δημόσιοι λειτουργοί και ότι η σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται. Κατά τη γνώμη μας η ρητή αυτή απαγόρευση δεν μπορεί να παρακαμφθεί με βάση μία σύμφωνη με το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του Συντάγματος. Άλλωστε η Ελλάδα ούτε έχει καταδικασθεί ποτέ από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παραβίαση του ενωσιακού δικαίου εξαιτίας της απαγόρευσης λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων, ούτε καν έχει παραπεμφθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Δικαστήριο. Συνεπώς για την λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, κερδοσκοπικών ή μη, απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση.
Διευκρινίζουμε ότι η τοποθέτησή μας απέναντι στην ως άνω αντίθετη προς το Σύνταγμα ερμηνεία δεν οφείλεται σε πολιτική αντίθεσή μας ως προς τη λειτουργία ιδιωτικών Πανεπιστημίων, επί της οποίας καθένας από εμάς διατηρεί τη προσωπική του άποψη υπέρ ή κατά, αλλά στην υποχρέωσή μας να προασπίσουμε την τήρηση του Συντάγματος. Άλλωστε, σε τριάμισι χρόνια από τώρα είναι δυνατόν να έχει ολοκληρωθεί η συνταγματική αναθεώρηση, οπότε το ζήτημα της λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων θα μπορούσε να τεθεί ευχερώς στην ορθή συνταγματική του βάση».
Οι καθηγητές που υπέγραψαν το κείμενο είναι οι:
Αλκιβιάδης Δερβιτσιώτης, Καθηγητής ΔΠΘ
Γιάννης Δρόσος, Ομ. Καθηγητής ΕΚΠΑ
Ακρίτας Καϊδατζής, Αναπλ. Καθηγητής ΑΠΘ
Ιφιγένεια Καμτσίδου, Αναπλ. Καθηγήτρια ΑΠΘ
Ξενοφών Κοντιάδης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου
Παναγιώτης Μαντζούφας, Καθηγητής ΑΠΘ
Γιώργος Σωτηρέλης, Καθηγητής ΕΚΠΑ
Κώστας Χρυσόγονος, Καθηγητής ΑΠΘ
«Βόμβα» από την πρώην αντιπρόεδρο του ΣτΕ για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια – Το Σύνταγμα είναι ξεκάθαρο όταν λέει «απαγορεύω»
Επί της θέσης των οκτώ επιφανών καθηγητών Συνταγματικού Δικαίου, που χαρακτηρίζουν το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αντισυνταγματικό, υπερθεματίζει η πρώην αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Μαρία Καραμανώφ.
Η πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος και αντιπρόεδρος του ΣτΕ επί τιμή υπογραμμίζει ότι το Σύνταγμα καθίσταται σαφές και ξεκάθαρο με το ρήμα «απαγορεύω» το οποίο δεν επιδέχεται επ' ουδενί άλλης ερμηνείας.
Σε σχόλιό της, στη δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου, σημειώνει πως για να ιδρυθούν ιδιωτικά πανεπιστήμια απαιτείται συνταγματική αναθεώρηση.
Οι οκτώ επιφανείς ακαδημαϊκοί, σε κοινή επιστολή τους, υπογραμμίζουν πως δεν μπορεί να παρακαμφθεί η ρητή απαγόρευση των ιδιωτικών πανεπιστημίων από το άρθρο 16, με βάση μία σύμφωνη με το ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο ερμηνεία του Συντάγματος.
«Στο άρθρο 16 του Συντάγματος προβλέπεται ρητά ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση, ότι οι καθηγητές τους είναι δημόσιοι λειτουργοί και ότι η σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται», αναφέρουν.
«Διακυβεύει το μέλλον και η έννοια του Δικαίου καθεαυτή»
Η Μαρία Καραμανώφ επισημαίνει ότι «το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια γεννά ένα ζήτημα πολύ σοβαρότερο και από το ίδιο το μέλλον της Ανώτατης Παιδείας στην Ελλάδα. Διακυβεύει το μέλλον όχι απλώς του Κράτους Δικαίου αλλά της έννοιας του Δικαίου αυτής καθ’ εαυτήν».
Υποστηρίζει, επίσης, ότι η συζήτηση για τα ιδιωτικά ΑΕΙ που έχει ανοίξει «από τον κοινό και όχι τον αναθεωρητικό νομοθέτη έχει ως έρεισμα μια πρωτοφανή στα νομικά χρονικά ερμηνευτική προσέγγιση» και σημειώνει ότι η αναθεώρηση «ενέχει εξ ορισμού πολιτικό ρίσκο και αβεβαιότητα ως προς το αποτέλεσμα γιατί αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός της».
Καταλήγοντας ξεκαθαρίζει ότι ο ρόλος της αναθεώρησης «είναι να προηγείται και να υπαγορεύει τις ρυθμίσεις του κοινού νομοθέτη και όχι να έπεται και να υπαγορεύεται από τα τετελεσμένα γεγονότα που δημιουργούνται από συνειδητά αντισυνταγματικές νομοθετικές επιλογές».
Αναλυτικά, το κείμενο που κατατέθηκε στη διαβούλευση του νομοσχεδίου για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια
«Το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια γεννά ένα ζήτημα πολύ σοβαρότερο και από το ίδιο το μέλλον της Ανώτατης Παιδείας στην Ελλάδα. Διακυβεύει το μέλλον όχι απλώς του Κράτους Δικαίου αλλά της έννοιας του Δικαίου αυτής καθ’ εαυτήν. Γιατί η στοιχειώδης ανθρώπινη επικοινωνία, πολλώ δε μάλλον οι κανόνες Δικαίου, προϋποθέτουν μια ελάχιστη αντίληψη για το τι σημαίνουν οι λέξεις, είτε πρόκειται για απλές καθημερινές λέξεις είτε για έννοιες νομικές. Ναι, τα πάντα ρει και το νερό στο ποτάμι δεν είναι ποτέ το ίδιο, μας λέει ο Ηράκλειτος. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η λέξη “ποτάμι” μπορεί για κάποιον να υποδηλώνει και το βουνό και για κάποιον άλλο και τη θάλασσα. Έτσι και το Δίκαιο, για να διασφαλίσει την εξέλιξη και προσαρμογή του στις μεταβαλλόμενες κοινωνικές συνθήκες διαθέτει μεθόδους ερμηνείας: συσταλτική, διασταλτική, συνδυαστική, τελεολογική. Όλες όμως έχουν ως όριο τη σημειολογία.
Οι λέξεις και η έννοιά τους έχουν μεγάλη σημασία για το Δίκαιο, γιατί αλλιώς δεν θα μιλούσαμε για υποχρεωτικούς κανόνες ρύθμισης της συμπεριφοράς αλλά για ενδεικτικές συμβουλές και ευγενικές υποδείξεις. Ακόμα μεγαλύτερη όμως σημασία έχουν οι λέξεις στο επίπεδο του Συντάγματος, γιατί αυτό καθορίζει με ποια διαδικασία παράγεται και τι όρια έχει το κοινό δίκαιο. Τρεις είναι οι ασφαλιστικές δικλείδες που προβλέπει το Σύνταγμα για να πετύχει τη χρυσή τομή ανάμεσα στο απαραβίαστο του Δημοκρατικού πολιτεύματος και των θεμελιωδών δικαιωμάτων που κατοχυρώνει, τη σταθερότητα και ασφάλεια της έννομης τάξης και την ευέλικτη προσαρμογή του σε διαρκώς μεταβαλλόμενα δεδομένα. Η πρώτη είναι οι λεγόμενες αόριστες νομικές έννοιες (ισότητα, κοινωνική αλληλεγγύη, χρηστά ήθη, κατάχρηση δικαιώματος κ.λπ.) που επιτρέπουν στο νομοθέτη, υπό τον έλεγχο πάντοτε των δικαστηρίων, να προσαρμόζει το περιεχόμενό τους στις σύγχρονες ανάγκες και αντιλήψεις.
Οι αόριστες νομικές έννοιες έχουν και αυτές τα ερμηνευτικά τους όρια. Από κει πέρα, αν μια συνταγματική διάταξη αποδειχθεί στην πορεία ξεπερασμένη και απρόσφορη, προβλέπεται η δεύτερη ασφαλιστική δικλείδα της συνταγματικής αναθεώρησης, με συγκεκριμένες τυπικές διαδικασίες και αυξημένες κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες που αντικατοπτρίζουν μια ευρύτερη πολιτική και κοινωνική συναίνεση. Η τρίτη και σπουδαιότερη δικλείδα είναι οι διατάξεις που το ίδιο το Σύνταγμα ορίζει ως ανεπίδεκτες αναθεώρησης. Είναι αυτές που καθορίζουν το πολίτευμα και τις θεμελιώδεις αξίες που αποτελούν τον πυρήνα του (μορφή του πολιτεύματος και άρθ. 2 παρ. 1, άρθ. 4 παρ. 1, 4 και 7, άρθ. 5 παρ. 1 και 3, άρθ. 13 παρ. 1 και άρθρο 26). Χάρη σε αυτές μπορούμε να είμαστε ήσυχοι ότι δεν θα μας ανακοινωθεί ένα πρωί ότι για κάποιους λόγους, σοβαρούς έστω, το πολίτευμα έχει μεταβληθεί από προεδρευόμενη σε προεδρική ή βασιλευόμενη Δημοκρατία, οι λειτουργίες του κράτους δεν είναι τρεις αλλά πέντε ή δύο, η απόλαυση των πολιτικών και ατομικών δικαιωμάτων εξαρτάται από τις θρησκευτικές μας πεποιθήσεις και οι Έλληνες δεν είναι απολύτως ίσοι απέναντι του νόμου. Πώς εφαρμόζονται όλα αυτά στην περίπτωση του άρθρου 16 του Συντάγματος; Από το 1975 μέχρι σήμερα η παροχή της ανώτατης εκπαίδευσης αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση (άρθ. 16 παρ. 5), η απαγόρευση της ίδρυσης ανωτάτων σχολών από ιδιώτες (άρθ. 16 παρ. 8) και η ιδιότητα του δημοσίου λειτουργού για τους Καθηγητές ΑΕΙ (άρθ. 16 παρ. 6) είχε για όλους, δικαστές, νομικούς, καθηγητές, πολιτικούς και απλούς πολίτες την ίδια ακριβώς έννοια.
Μπορεί κάποιοι να διαφωνούν με τη σκοπιμότητα της ρύθμισης, όλοι όμως γνώριζαν και εξακολουθούν να γνωρίζουν ότι το ρήμα «απαγορεύω» και το επίρρημα «αποκλειστικά» δεν είναι δεκτικά ερμηνείας. Η συγκεκριμένη μορφή κρατικής οργάνωσης που χαρακτηρίζεται «νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου» δεν μπορεί να υποδηλώνει ούτε κρατικά ιδρύματα ούτε κρατικές επιχειρήσεις ούτε κρατικά μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα, πολλώ δε μάλλον τα αντίστοιχα ιδιωτικά. Ο όρος δημόσιος λειτουργός δεν μπορεί να ερμηνευθεί ότι αναφέρεται και σε δημόσιους ή ιδιωτικούς υπαλλήλους, συμβασιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες ή επιχειρηματίες. Μοναδική συνταγματική οδός για να αλλάξουν όλα αυτά είναι η διαδικασία της αναθεώρησης. Στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής και μόνο είναι δυνατόν να ανοίξει η συζήτηση, να αντιπαρατεθούν τα εκατέρωθεν επιχειρήματα και να δοκιμαστεί η αντοχή τους.
Η συζήτηση για τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια που έχει ανοίξει από τον κοινό και όχι τον αναθεωρητικό νομοθέτη έχει ως έρεισμα μια πρωτοφανή στα νομικά χρονικά ερμηνευτική προσέγγιση. Υπολαμβάνει ότι το νόημα τόσο των απλών λέξεων όσο και των νομικών εννοιών είναι απολύτως σχετικό και δεν έχει αντικειμενικά όρια, ότι η σημασία και ερμηνεία τους είναι θέμα υποκειμενικής πεποίθησης και βουλητικής επιλογής. Άποψη ενδιαφέρουσα ίσως στον τομέα της ψυχολογίας ή της μεταφυσικής, εξαιρετικά επικίνδυνη όμως για το Δίκαιο και τη νομική επιστήμη. Αν γίνει δεκτή η άποψη αυτή, η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης ουσιαστικά καταργείται ως περιττή, αφού οι συνταγματικές διατάξεις θα προσλαμβάνουν το επιθυμητό κατά περίπτωση περιεχόμενο με τη μέθοδο της διασκευής τους διά της ερμηνείας. Και το χειρότερο, δεν θα υπάρχει κανένα εμπόδιο να επεκταθεί η τακτική αυτή και στις ανεπίδεκτες αναθεώρησης διατάξεις του Συντάγματος, αρκεί να θεωρηθεί ότι το απαιτεί το δημόσιο συμφέρον και οι έκτακτες περιστάσεις.
Με πολύ απλά λόγια, γιατί περαιτέρω νομική επιχειρηματολογία δεν αξίζει τον κόπο. Η αναθεώρηση ενέχει εξ ορισμού πολιτικό ρίσκο και αβεβαιότητα ως προς το αποτέλεσμα γιατί αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός της. Πρόκειται για την κρισιμότερη θεσμική διαδικασία στο πλαίσιο του Κράτους Δικαίου και δεν μπορεί να επιχειρείται ελαφρά τη καρδία ούτε βέβαια να παρακάμπτεται με απλό νόμο. Και εννοείται ότι ο ρόλος της είναι να προηγείται και να υπαγορεύει τις ρυθμίσεις του κοινού νομοθέτη και όχι να έπεται και να υπαγορεύεται από τα τετελεσμένα γεγονότα που δημιουργούνται από συνειδητά αντισυνταγματικές νομοθετικές επιλογές».
Αθήνα, 12/2/2024 Μαρία Καραμανώφ
Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ.
Το άρθρο 16 του Συντάγματος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών