Άγνωστες ακόμη οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους στο τοπικό κλίμα και την θαλάσσια πανίδα - Οι επιστήμονες καλούν σε εγρήγορση
H κυβέρνηση Biden το 2022 ανακοίνωσε έναν φιλόδοξο στόχο: ενέργεια από θαλάσσια πάρκα ανεμογεννητριών ικανή να τροφοδοτήσει 10 εκατομμύρια σπίτια μέχρι το 2030.
Στα χαρτιά υποτίθεται ότι τις εκπομπές άνθρακα, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια.
Θα βοηθούσε επίσης τις Ηνωμένες Πολιτείες - οι οποίες ήταν υπεύθυνες για μόλις το 0,1% της υπεράκτιας αιολικής δυναμικότητας του κόσμου πέρυσι - να φτάσουν τους ηγέτες των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως η Κίνα και η Ευρώπη.
Αυτός όμως ο «πράσινος παράδεισος» μετατρέπεται σε κόλαση όσον αφορά τις συνέπειες στο ευρύτερο οικοσύστημα των περιοχών στις οποίες εγκαθίστανται τα πάρκα των ανεμογεννητριών.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν ήδη μερικές από τις βλαπτικές τοπικές επιπτώσεις των αιολικών πάρκων.
Για παράδειγμα, μπορούν να μειώσουν την ταχύτητα του τοπικού ανέμου.
Δημιουργούν επίσης τα δικά τους τοπικά κλίματα και προκαλούν διαταραχές στο νερό με τη μορφή αλλαγής της ροής των υδάτων στην κατεύθυνση του ανέμου.
Αλλά το τι μπορεί να σημαίνουν αυτές οι αλλαγές για τη θαλάσσια ζωή ή για τις βιομηχανίες που εξαρτώνται από τους ωκεάνιους πόρους είναι κάτι που οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμη να καταλάβουν.
Εν τω μεταξύ, στις ΗΠΑ, η υπεράκτια αιολική ενέργεια έχει γίνει αντικείμενο έντονων διαφωνιών, τροφοδοτώντας τη δημιουργία ομάδων κατοίκων που αντιδρούν στην εγκατάστασή τους ασκούν πιέσεις για να μην υλοποιηθούν και κάνουν αγωγές με στόχο τη διακοπή των έργων πριν καν ξεκινήσουν.
Καθώς οι ερευνητές εργάζονται για να μοντελοποιήσουν πιθανά αποτελέσματα, τονίζουν ότι δεν είναι επιθυμητή η αλλαγή της δυναμικής του υπεράκτιου ανέμου, αλλά επιδιώκουν να τον κατανοήσουν καλύτερα πώς λειτουργεί το μικροκλίμα, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι αρνητικές επιπτώσεις.
Οι επιστήμονες έχουν πολύ περισσότερη δουλειά να κάνουν πριν μπορέσουν να μάθουν την πραγματική επίδραση χιλιάδων υπεράκτιων ανεμογεννητριών, καθώς και πώς και πού πρέπει να κατασκευαστούν.
Μπορεί ακόμη και να υπάρχουν ερωτήσεις που δεν έχουν σκεφτεί να κάνουν ακόμα, δήλωσεη Ute Daewel, μια επιστήμονας που μελετά τα θαλάσσια οικοσυστήματα στο The Helmholtz-Zentrum Hereon στη Γερμανία.
«Είναι τόσο περίπλοκο», είπε, «που μερικές φορές σκέφτομαι ότι πιθανότατα χάνουμε επίσης πολλά πράγματα που μπορεί να συμβούν».
Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα έχουν δεχθεί επίσης έντονη κριτική από διάφορους συνασπισμούς ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένων μη κερδοσκοπικών οργανώσεων που ανησυχούν για τον αντίκτυπο στα θαλάσσια οικοσυστήματα, ομάδες αλιευτικής βιομηχανίας που ανησυχούν για την πρόσβαση σε παραδοσιακούς ψαρότοπους, ιδιοκτήτες παράκτιων κατοικιών που θα βιώσουν μια βίαιη παρέμβαση στο τοπίο κ.ο.κ.
Σκοτώνουν τα πτηνά και τις φάλαινες
Ορισμένες από αυτές τις επικρίσεις επικεντρώνονται στον αντίκτυπο στα ζώα.
Όπως ο χερσαίος άνεμος, οι ανεμογεννήτριες μπορούν να σκοτώσουν πουλιά, αν και ορισμένοι ερευνητές που μελετούν μεγάλα υδρόβια πτηνά, όπως οι θαλάσσιες πάπιες και οι χήνες, έχουν διαπιστώσει ότι εν γένει αποφεύγουν τις τουρμπίνες, κάτι που μπορεί να σημαίνει λιγότερη θνησιμότητα πτηνών στα ανοικτά - αλλά πάντως τόση ώστε να θέτει σε κίνδυνο την αναπαραγωγή τους.
Η πρόσφατη κριτική από Ρεπουμπλικανούς γερουσιαστές υποδηλώνει επίσης ότι ο θόρυβος από τις υπεράκτιες ανεμογεννήτριες μπορεί να σκοτώσει φάλαινες – μια βασική παρατήρηση την οποία έχει αποδεχθεί ο πρόεδρος Donald Trump - αν και η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας λέει ότι δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία που να υποστηρίζουν πλήρως αυτήν την ανησυχία.
«Πολλοί άνθρωποι λένε, ρε, αυτό θα είναι μια βελτίωση του βιότοπου, επειδή θα υπάρχουν βράχοι στον πυθμένα, που δημιουργούν τεχνητούς υφάλους», δήλωσε η Daphne Munroe, που μελετά τα οικοσυστήματα των οστρακοειδών στο Πανεπιστήμιο Rutgers.
«Και αυτό είναι απολύτως αλήθεια. Αλλά είναι μια μετατόπιση από αυτό που υπήρχε».
Ο Munroe μελετά τις πιέσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων του κλίματος, της ρύπανσης και της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων.
Είναι επίσης η κύρια συγγραφέας μιας μελέτης του 2022 του Bureau of Ocean Energy Management για το επιπτώσεις του υπεράκτιου ανέμου σε ένα είδος αχιβάδας που χρησιμοποιείται συνήθως για την παρασκευή σουπας και μαγειρευτών φαγητών. (Η μελέτη BOEM χρηματοδοτήθηκε από την ομοσπονδιακή υπηρεσία - σημειωτέρον η Munroe έχει λάβει χρηματοδότηση από κατασκευαστές αιολικών πάρκων για τη διεξαγωγή άλλων έργων.)
Η αλιευτική βιομηχανία φοβάται ότι τα αιολικά πάρκα θα επηρεάσουν την ικανότητά τους να παράγουν κερδοφόρα αλιεύματα - ειδικά επειδή τα θυελλώδη, ρηχά νερά που υποστηρίζουν μια πλούσια ποικιλία θαλάσσιας ζωής τείνουν επίσης να είναι ιδανικές τοποθεσίες για τις ανεμογεννήτριες.
Το ψάρεμα του είδους αχιβάδας Surfclam σε περιοχές αιολικών πάρκων, είπε ο Munroe, είναι υλικοτεχνικά δύσκολο, αν όχι αδύνατο, καθώς τα σκάφη χρησιμοποιούν δράγες που σέρνονται στην άμμο για να συλλέξουν τις αχιβάδες.
Η παρουσία καλωδίων τροφοδοσίας στον πυθμένα του ωκεανού, είπε, θα καθιστούσε πολύ επικίνδυνη τη χρήση αυτού του είδους του εξοπλισμού γύρω από τα αιολικά πάρκα.
Οι εγκατεστημένες βάσεις που περιβάλλουν τα θεμέλια των στροβίλων θα δημιουργήσουν επίσης εμπόδια, σύμφωνα με την Munroe.
«Κάθε ένα από τα θεμέλια θα έχει αυτό που ονομάζεται προστασία από καθαρισμό», είπε.
«Οπότε, βασικά, μεγάλα πεδία με ογκόλιθους που πρόκειται να τοποθετηθούν γύρω από τη βάση του στροβίλου για να αποτρέψουν την απομάκρυνση της άμμου».
Οι κίνδυνοι από τα πάρκα ανεμογεννητριών για την πανίδα και τη αλιεία
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν νομικοί περιορισμοί στην αλιεία σε περιοχές αιολικών πάρκων, είπε η Munroe, μόνο φυσικοί.
«Μπορούσαν ακόμα να βγουν εκεί έξω, αλλά για να ψαρέψουν αποτελεσματικά και να μπορέσουν να πάρουν τα αλιεύματα που χρειάζονται και να επιστρέψουν στην αποβάθρα σε εύλογο χρονικό διάστημα, απλά δεν θα ήταν εφικτό», είπε.
Στη μελέτη της το 2022, η Munroe και οι συνεργάτες της κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η παρουσία μεγάλων υπεράκτιων αιολικών πάρκων θα μπορούσε να προκαλέσει μείωση των εσόδων του αλιευτικού στόλου έως και 14 % σε ορισμένες περιοχές.
Ο κλάδος έχει επίσης εκφράσει τη φωνή του για άλλες συνέπειες, όπως η καταστροφή των οικοτόπων και η πιθανότητα ο ήχος των στροβίλων να επηρεάσει τους πληθυσμούς των ψαριών.
Στο Μέιν, οι αλιείς αστακών ανησυχούν ότι οι ογκώδεις γραμμές μεταφοράς του ρεύματος θα απομακρύνουν τα αλιεύματά τους.
Στη Μασαχουσέτη, ομάδες που εκπροσωπούν αλιευτικά συμφέροντα έχουν καταθέσει αγωγές κατά του Bureau of Ocean Energy Management με το σκεπτικό ότι η υπηρεσία δεν έλαβε υπόψη την αλιευτική βιομηχανία όταν ενέκρινε το έργο Vineyard Wind που περιλαμβάνει 62 τουρμπίνες.
«Το Γραφείο κατέβαλε περιορισμένες προσπάθειες για την επανεξέταση των επιπτώσεων της εμπορικής αλιείας», έγραψαν οι ενάγοντες σε μια από τις αγωγές της Vineyard Wind.
«Η περιορισμένη προσπάθεια που καταβλήθηκε επικεντρώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στις επιπτώσεις στην Πολιτεία της Μασαχουσέτης και στην αλιεία του χτενιού, παρά το γεγονός ότι άλλα είδη αλιείας είναι πιο ενεργά στις περιοχές μίσθωσης».
Αλλαγή του τοπικού καιρού και της τροφικής αλυσίδας
Οι φυσικές αλλαγές στο οικοσύστημα, όπως η τοποθέτηση θεμελίων των στροβίλων και η προστασία από καθαρισμό, είναι μερικές από τις πιο προφανείς επιπτώσεις των υπεράκτιων ανεμογεννητριών.
Ωστόσο, τα αιολικά πάρκα ενδέχεται να προκαλέσουν πιο ανεπαίσθητες αλλαγές στον τοπικό καιρό, επηρεάζοντας τα μοτίβα της ροής του και των ρευμάτων του νερού, τα οποία τα μοντέλα προβλέπουν ότι θα μπορούσαν να απιρεάσουν την πανίδα μέσω της τροφικής αλυσίδας.
Μια μελέτη του 2023 υπό την ηγεσία του ωκεανογράφου Kaustubha Raghukumar, για παράδειγμα, διαπίστωσε ότι οι αλλαγές στην ταχύτητα του ανέμου που προκαλούνται από τους στρόβιλους θα μπορούσαν να προκαλέσουν αλλαγές στην ανανέωση των ωκεάνιων υδάτων- μια φυσική διαδικασία όπου το κρύο νερό από τα βαθύτερα μέρη του ωκεανού ανεβαίνει στην επιφάνεια - «εκτός ορίων φυσικής μεταβλητότητας».
Αυτά τα κρύα νερά περιέχουν θρεπτικά συστατικά που υποστηρίζουν το φυτοπλαγκτόν, τα μονοκύτταρα φυτά και άλλους μικροσκοπικούς οργανισμούς που αποτελούν τη βάση της τροφικής αλυσίδας της θαλάσσιας πανίδας.
Οι αλλαγές στη διαδικασία των ρευμάτων του νερού θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στο φυτοπλαγκτόν — αν και αυτές οι επιπτώσεις εξακολουθούν να αμφισβητούνται, ιδιαίτερα καθώς η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει την εξίσωση.
«Δεν μπορούμε να πούμε αν αυτό είναι πραγματικά κακό ή καλό, επειδή το οικοσύστημα είναι πολύ δυναμικό, ειδικά στη Βόρεια Θάλασσα», είπε ο Daewel.
Ο ήχος από τη λειτουργία των τουρπινών αλλοιώνει το μικροκλίμα
Τι δείχνουν τα ιστορικά δεδομένα
Ο Raghukumar και οι συνάδελφοί του στην Integral, μια περιβαλλοντική εταιρεία συμβούλων, στήριξαν τις προβλέψεις τους σε ιστορικά δεδομένα. Αλλά μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να μην δημιουργήσει μια ακριβή εικόνα για το τι θα συμβεί στο μέλλον, καθώς ορισμένοι επιστήμονες προβλέπουν ότι οι θερμότερες παγκόσμιες θερμοκρασίες θα προκαλέσουν ισχυρότερους ανέμους και αυξημένη αλλαγή της ροής των νερών, ενώ άλλοι προβλέπουν τοπικές μειώσεις στην ανοδική τάση.
Στην μελέτη τους του 2023, η οποία χρηματοδοτήθηκε από την Επιτροπή Ενέργειας της Καλιφόρνια και το Συμβούλιο Προστασίας των Ωκεανών, οι συγγραφείς σημείωσαν ότι τα αιολικά πάρκα μπορεί να ενισχύσουν - ή ακόμα και να εξουδετερώσουν - ορισμένες από αυτές τις αλλαγές που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή στην ανάκαμψη, αλλά όλα παραμένουν αβέβαια.
Ενώ η μελέτη του Raghukumar δεν προσδιόρισε πώς οι αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν τη θαλάσσια ζωή, άλλες επιστήμονες
Ένα έγγραφο του 2022 μοντελοποίησε την επίδραση που θα μπορούσαν να έχουν τα προγραμματισμένα αιολικά πάρκα στη Βόρεια Θάλασσα, στα ανοιχτά των ακτών του Ηνωμένου Βασιλείου και της Νορβηγίας, και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσαν να επηρεάσουν το φυτοπλαγκτόν, το οποίο θα μπορούσε να αλλάξει την ωκεάνια τροφική αλυσίδα.
Ο Daewel, ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, σταμάτησε να βγάλει συμπεράσματα σχετικά με το τι μπορεί να σημαίνουν αυτές οι αλλαγές για το οικοσύστημα ως σύνολο. «Δεν μπορούμε να πούμε αν αυτό είναι πράγματι κακό ή καλό γιατί το οικοσύστημα είναι πολύ δυναμικό, ειδικά στη Βόρεια Θάλασσα», είπε.
Οι αλλαγές στις διαδικασίες αναπαραγωγής των οικοσυστημάτων των ωκεανών θα μπορούσαν να επηρεάσουν την επιβίωση των ψαριών, αλλά, και πάλι, κανείς δεν είναι πραγματικά σίγουρος με ποιον τρόπο θα συμβεί αυτό.
«Τα νεαρά ψάρια πρέπει να βρίσκονται σε μια συγκεκριμένη περιοχή σε μια συγκεκριμένη στιγμή για να βρουν τα σωστά είδη θηραμάτων», είπε ο Daewel.
«Επομένως, αυτή η ανακατανομή των παραμέτρων του οικοσυστήματος, θα μπορούσε να σημαίνει ότι μπορεί να υπάρχει αναντιστοιχία, ή καλύτερη αντιστοίχιση επίσης, για τα στάδια της αλιευτικής ζωής».
Με ή χωρίς αιολικά πάρκα, η κλιματική αλλαγή ήδη αλλάζει τον χρόνο των κρίσιμων διεργασιών του οικοσυστήματος, είπε ο Robert Dorrell, επικεφαλής συγγραφέας μιας εργασίας του 2022 που διερεύνησε τις επιπτώσεις του υπεράκτιου ανέμου σε εποχικά στρωματοποιημένες θάλασσες - παράκτιες περιοχές όπου το νερό διαχωρίζεται κατά τη διάρκεια της άνοιξης σε διαφορετικά στρώματα, με ζεστό νερό στην κορυφή και πιο κρύο νερό στο κάτω μέρος.
Οι θάλασσες των ραφιών αντιπροσωπεύουν μόνο περίπου το 8% του ωκεανού, αλλά το φυτοπλαγκτόν που ανθίζει εκεί υπολογίζεται ότι παράγει περίπου το 15% έως 30% της οργανικής ύλης που αποτελεί τη βάση της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας.
Το φυτοπλαγκτόν — τα μονοκύτταρα φυτά και άλλοι μικροσκοπικοί οργανισμοί που αποτελούν τη βάση της ωκεάνιας τροφικής αλυσίδας — ανθίζουν στην ανατολική ακτή της Νέας Ζηλανδίας τον Οκτώβριο του 2009.
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι τα υπεράκτια αιολικά πάρκα μπορούν να επηρεάσουν το η οποία θα μπορούσε με τη σειρά της να αλλάξει τροφική αλυσίδα για την θαλάσσια πανίδα.
Σε εποχικά στρωματοποιημένες θάλασσες, το φυτοπλαγκτόν αναπτύσσεται στα ανώτερα στρώματα, καταναλώνοντας θρεπτικά συστατικά αλλά και δημιουργώντας μια πηγή τροφής για μια μυριάδα θαλάσσιων ζώων.
Όταν τελειώσει η άνθιση, η ανάμειξη των ωκεανών, μια φυσική διαδικασία που καθοδηγείται από τον άνεμο και τα κύματα, βοηθά να φέρει οξυγόνο στα κάτω στρώματα και θρεπτικά συστατικά στην κορυφή, διασφαλίζοντας ότι η πανίδα σε κάθε επίπεδο μπορούν να ευδοκιμήσει.
Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή αναμένεται να αυξήσει τη στρωματοποίηση των ωκεανών, η οποία παρεμβαίνει στη φυσική ανάμειξη των ωκεανών.
«Όταν έχετε κρύο νερό από κάτω, το οποίο είναι μεγαλύτερης πυκνότητας, αυτή η διαφορά πυκνότητας καθιστά γενικά πιο δύσκολο να αναμίξετε το νερό κάθετα, προς τα πάνω ή προς τα κάτω», είπε ο Dorrell.
Αυτή η διαδικασία, είπε ο Dorrell, μοιάζει λίγο με το ανακάτεμα ενός φλιτζανιού γαλλικού καφέ.
«Έχουμε έναν ωραίο καφέ στο κάτω μέρος και μετά έχετε αφρώδες γάλα στην κορυφή.
Και αν έπαιρνες ένα κουτάλι και ανακάτευες τον γαλλικό καφέ σου, θα ανακάτευε το ελαφρύ γάλα με τον πιο βαρύ καφέ από κάτω».
Με τον ίδιο περίπου τρόπο, η ροπή που δημιουργείται από μια υπεράκτια τουρμπίνα θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάμειξη των θερμών και κρύων στρωμάτων του νερού, κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιστάθμιση ορισμένων από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αλλά και να δημιούργήσει σημαντικούς κινδύνους για τη διατροφική αλυσίδα.
Ευτυχώς, λένε επιστήμονες όπως ο Dorrell, υπάρχει χρόνος να καταλάβουμε τις πιο λεπτές αποχρώσεις του υπεράκτιου ανέμου και τις μεγαλύτερες επιπτώσεις του στο θαλάσσιο οικοσύστημα.
«Νομίζω ότι αυτό που πρέπει να θυμόμαστε με την υπεράκτια αιολική ενέργεια είναι ότι αν και υπάρχουν σχέδια σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή, είναι μακροπρόθεσμα σχέδια», είπε.
«Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, υπάρχουν στόχοι για το 2030 σίγουρα, αλλά υπάρχουν στόχοι μέχρι το 2050 και μετά.
Και σίγουρα υπάρχει χρόνος για την έρευνα για ενημέρωση και υποστήριξη και μεγιστοποίηση της καλύτερης παροχής υπεράκτιων αιολικών πόρων προς όφελος όλων».
Η επιρροή των πάρκων στη ροή του ανέμου - Πώς αλλάζει η κατεύθυνση των ρευμάτων
Η Daewel έκανε έκκληση για στενή παρακολούθηση των υφιστάμενων αιολικών πάρκων και εκείνων που θα κατασκευαστούν στο μέλλον.
«Νομίζω ότι αυτός είναι ο κανόνας εδώ, να είστε προσεκτικοί και να βεβαιωθείτε ότι καταλαβαίνετε τι συμβαίνει στο σύστημά σας ενώ κατασκευάζετε», είπε.
«Θέλω απλώς να τονίσω ότι η έρευνα δείχνει ότι πρέπει να περιμένουμε αλλαγές και είναι καλύτερα να το μάθουμε το συντομότερο δυνατό».
Είναι πιθανό ο τρόπος με τον οποίο κατασκευάζονται τα αιολικά πάρκα και το πού τοποθετούνται να συμβάλει στη μείωση των πιθανών αρνητικών επιπτώσεων στο οικοσύστημα των ωκεανών, αν και αυτή η έρευνα δεν έχει ακόμη γίνει.
«Πιστεύω ότι θα είναι μια πραγματικά ενδιαφέρουσα μελέτη βελτιστοποίησης, η τοποθέτηση των στροβίλων σε διαφορετικές τοποθεσίες και διαφορετικές πυκνότητες», δήλωσε ο Raghukumar.
Οι πληροφορίες που προέκυψαν από μια τέτοια μελέτη, είπε, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να εξισορροπηθούν τα οφέλη της αιολικής ενέργειας έναντι τυχόν δυσμενών συνεπειών.
Καθώς η έρευνα για τις επιπτώσεις της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας συνεχίζεται, οι επιστήμονες λένε ότι είναι σημαντικό να διατηρηθεί μια αίσθηση προοπτικής, καθώς τα ορυκτά καύσιμα επηρεάζουν επίσης τον ωκεανό προκαλώντας αλλαγές στο ίζημα
«Δεν είναι πρόθεσή μας να πούμε ότι αυτή είναι μια αρνητική εξέλιξη είπε ο Daewel. «Θέλω απλώς να τονίσω ότι η έρευνα δείχνει ότι πρέπει να περιμένουμε αλλαγές και είναι καλύτερα να το μάθουμε το συντομότερο δυνατό».
www.bankingnews.gr
Στα χαρτιά υποτίθεται ότι τις εκπομπές άνθρακα, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια.
Θα βοηθούσε επίσης τις Ηνωμένες Πολιτείες - οι οποίες ήταν υπεύθυνες για μόλις το 0,1% της υπεράκτιας αιολικής δυναμικότητας του κόσμου πέρυσι - να φτάσουν τους ηγέτες των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως η Κίνα και η Ευρώπη.
Αυτός όμως ο «πράσινος παράδεισος» μετατρέπεται σε κόλαση όσον αφορά τις συνέπειες στο ευρύτερο οικοσύστημα των περιοχών στις οποίες εγκαθίστανται τα πάρκα των ανεμογεννητριών.
Οι επιστήμονες γνωρίζουν ήδη μερικές από τις βλαπτικές τοπικές επιπτώσεις των αιολικών πάρκων.
Για παράδειγμα, μπορούν να μειώσουν την ταχύτητα του τοπικού ανέμου.
Δημιουργούν επίσης τα δικά τους τοπικά κλίματα και προκαλούν διαταραχές στο νερό με τη μορφή αλλαγής της ροής των υδάτων στην κατεύθυνση του ανέμου.
Αλλά το τι μπορεί να σημαίνουν αυτές οι αλλαγές για τη θαλάσσια ζωή ή για τις βιομηχανίες που εξαρτώνται από τους ωκεάνιους πόρους είναι κάτι που οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμη να καταλάβουν.
Εν τω μεταξύ, στις ΗΠΑ, η υπεράκτια αιολική ενέργεια έχει γίνει αντικείμενο έντονων διαφωνιών, τροφοδοτώντας τη δημιουργία ομάδων κατοίκων που αντιδρούν στην εγκατάστασή τους ασκούν πιέσεις για να μην υλοποιηθούν και κάνουν αγωγές με στόχο τη διακοπή των έργων πριν καν ξεκινήσουν.
Καθώς οι ερευνητές εργάζονται για να μοντελοποιήσουν πιθανά αποτελέσματα, τονίζουν ότι δεν είναι επιθυμητή η αλλαγή της δυναμικής του υπεράκτιου ανέμου, αλλά επιδιώκουν να τον κατανοήσουν καλύτερα πώς λειτουργεί το μικροκλίμα, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι αρνητικές επιπτώσεις.
Οι επιστήμονες έχουν πολύ περισσότερη δουλειά να κάνουν πριν μπορέσουν να μάθουν την πραγματική επίδραση χιλιάδων υπεράκτιων ανεμογεννητριών, καθώς και πώς και πού πρέπει να κατασκευαστούν.
Μπορεί ακόμη και να υπάρχουν ερωτήσεις που δεν έχουν σκεφτεί να κάνουν ακόμα, δήλωσεη Ute Daewel, μια επιστήμονας που μελετά τα θαλάσσια οικοσυστήματα στο The Helmholtz-Zentrum Hereon στη Γερμανία.
«Είναι τόσο περίπλοκο», είπε, «που μερικές φορές σκέφτομαι ότι πιθανότατα χάνουμε επίσης πολλά πράγματα που μπορεί να συμβούν».
Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα έχουν δεχθεί επίσης έντονη κριτική από διάφορους συνασπισμούς ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένων μη κερδοσκοπικών οργανώσεων που ανησυχούν για τον αντίκτυπο στα θαλάσσια οικοσυστήματα, ομάδες αλιευτικής βιομηχανίας που ανησυχούν για την πρόσβαση σε παραδοσιακούς ψαρότοπους, ιδιοκτήτες παράκτιων κατοικιών που θα βιώσουν μια βίαιη παρέμβαση στο τοπίο κ.ο.κ.
Σκοτώνουν τα πτηνά και τις φάλαινες
Ορισμένες από αυτές τις επικρίσεις επικεντρώνονται στον αντίκτυπο στα ζώα.
Όπως ο χερσαίος άνεμος, οι ανεμογεννήτριες μπορούν να σκοτώσουν πουλιά, αν και ορισμένοι ερευνητές που μελετούν μεγάλα υδρόβια πτηνά, όπως οι θαλάσσιες πάπιες και οι χήνες, έχουν διαπιστώσει ότι εν γένει αποφεύγουν τις τουρμπίνες, κάτι που μπορεί να σημαίνει λιγότερη θνησιμότητα πτηνών στα ανοικτά - αλλά πάντως τόση ώστε να θέτει σε κίνδυνο την αναπαραγωγή τους.
Η πρόσφατη κριτική από Ρεπουμπλικανούς γερουσιαστές υποδηλώνει επίσης ότι ο θόρυβος από τις υπεράκτιες ανεμογεννήτριες μπορεί να σκοτώσει φάλαινες – μια βασική παρατήρηση την οποία έχει αποδεχθεί ο πρόεδρος Donald Trump - αν και η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας λέει ότι δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία που να υποστηρίζουν πλήρως αυτήν την ανησυχία.
«Πολλοί άνθρωποι λένε, ρε, αυτό θα είναι μια βελτίωση του βιότοπου, επειδή θα υπάρχουν βράχοι στον πυθμένα, που δημιουργούν τεχνητούς υφάλους», δήλωσε η Daphne Munroe, που μελετά τα οικοσυστήματα των οστρακοειδών στο Πανεπιστήμιο Rutgers.
«Και αυτό είναι απολύτως αλήθεια. Αλλά είναι μια μετατόπιση από αυτό που υπήρχε».
Ο Munroe μελετά τις πιέσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων του κλίματος, της ρύπανσης και της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων.
Είναι επίσης η κύρια συγγραφέας μιας μελέτης του 2022 του Bureau of Ocean Energy Management για το επιπτώσεις του υπεράκτιου ανέμου σε ένα είδος αχιβάδας που χρησιμοποιείται συνήθως για την παρασκευή σουπας και μαγειρευτών φαγητών. (Η μελέτη BOEM χρηματοδοτήθηκε από την ομοσπονδιακή υπηρεσία - σημειωτέρον η Munroe έχει λάβει χρηματοδότηση από κατασκευαστές αιολικών πάρκων για τη διεξαγωγή άλλων έργων.)
Η αλιευτική βιομηχανία φοβάται ότι τα αιολικά πάρκα θα επηρεάσουν την ικανότητά τους να παράγουν κερδοφόρα αλιεύματα - ειδικά επειδή τα θυελλώδη, ρηχά νερά που υποστηρίζουν μια πλούσια ποικιλία θαλάσσιας ζωής τείνουν επίσης να είναι ιδανικές τοποθεσίες για τις ανεμογεννήτριες.
Το ψάρεμα του είδους αχιβάδας Surfclam σε περιοχές αιολικών πάρκων, είπε ο Munroe, είναι υλικοτεχνικά δύσκολο, αν όχι αδύνατο, καθώς τα σκάφη χρησιμοποιούν δράγες που σέρνονται στην άμμο για να συλλέξουν τις αχιβάδες.
Η παρουσία καλωδίων τροφοδοσίας στον πυθμένα του ωκεανού, είπε, θα καθιστούσε πολύ επικίνδυνη τη χρήση αυτού του είδους του εξοπλισμού γύρω από τα αιολικά πάρκα.
Οι εγκατεστημένες βάσεις που περιβάλλουν τα θεμέλια των στροβίλων θα δημιουργήσουν επίσης εμπόδια, σύμφωνα με την Munroe.
«Κάθε ένα από τα θεμέλια θα έχει αυτό που ονομάζεται προστασία από καθαρισμό», είπε.
«Οπότε, βασικά, μεγάλα πεδία με ογκόλιθους που πρόκειται να τοποθετηθούν γύρω από τη βάση του στροβίλου για να αποτρέψουν την απομάκρυνση της άμμου».
Οι κίνδυνοι από τα πάρκα ανεμογεννητριών για την πανίδα και τη αλιεία
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν νομικοί περιορισμοί στην αλιεία σε περιοχές αιολικών πάρκων, είπε η Munroe, μόνο φυσικοί.
«Μπορούσαν ακόμα να βγουν εκεί έξω, αλλά για να ψαρέψουν αποτελεσματικά και να μπορέσουν να πάρουν τα αλιεύματα που χρειάζονται και να επιστρέψουν στην αποβάθρα σε εύλογο χρονικό διάστημα, απλά δεν θα ήταν εφικτό», είπε.
Στη μελέτη της το 2022, η Munroe και οι συνεργάτες της κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η παρουσία μεγάλων υπεράκτιων αιολικών πάρκων θα μπορούσε να προκαλέσει μείωση των εσόδων του αλιευτικού στόλου έως και 14 % σε ορισμένες περιοχές.
Ο κλάδος έχει επίσης εκφράσει τη φωνή του για άλλες συνέπειες, όπως η καταστροφή των οικοτόπων και η πιθανότητα ο ήχος των στροβίλων να επηρεάσει τους πληθυσμούς των ψαριών.
Στο Μέιν, οι αλιείς αστακών ανησυχούν ότι οι ογκώδεις γραμμές μεταφοράς του ρεύματος θα απομακρύνουν τα αλιεύματά τους.
Στη Μασαχουσέτη, ομάδες που εκπροσωπούν αλιευτικά συμφέροντα έχουν καταθέσει αγωγές κατά του Bureau of Ocean Energy Management με το σκεπτικό ότι η υπηρεσία δεν έλαβε υπόψη την αλιευτική βιομηχανία όταν ενέκρινε το έργο Vineyard Wind που περιλαμβάνει 62 τουρμπίνες.
«Το Γραφείο κατέβαλε περιορισμένες προσπάθειες για την επανεξέταση των επιπτώσεων της εμπορικής αλιείας», έγραψαν οι ενάγοντες σε μια από τις αγωγές της Vineyard Wind.
«Η περιορισμένη προσπάθεια που καταβλήθηκε επικεντρώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στις επιπτώσεις στην Πολιτεία της Μασαχουσέτης και στην αλιεία του χτενιού, παρά το γεγονός ότι άλλα είδη αλιείας είναι πιο ενεργά στις περιοχές μίσθωσης».
Αλλαγή του τοπικού καιρού και της τροφικής αλυσίδας
Οι φυσικές αλλαγές στο οικοσύστημα, όπως η τοποθέτηση θεμελίων των στροβίλων και η προστασία από καθαρισμό, είναι μερικές από τις πιο προφανείς επιπτώσεις των υπεράκτιων ανεμογεννητριών.
Ωστόσο, τα αιολικά πάρκα ενδέχεται να προκαλέσουν πιο ανεπαίσθητες αλλαγές στον τοπικό καιρό, επηρεάζοντας τα μοτίβα της ροής του και των ρευμάτων του νερού, τα οποία τα μοντέλα προβλέπουν ότι θα μπορούσαν να απιρεάσουν την πανίδα μέσω της τροφικής αλυσίδας.
Μια μελέτη του 2023 υπό την ηγεσία του ωκεανογράφου Kaustubha Raghukumar, για παράδειγμα, διαπίστωσε ότι οι αλλαγές στην ταχύτητα του ανέμου που προκαλούνται από τους στρόβιλους θα μπορούσαν να προκαλέσουν αλλαγές στην ανανέωση των ωκεάνιων υδάτων- μια φυσική διαδικασία όπου το κρύο νερό από τα βαθύτερα μέρη του ωκεανού ανεβαίνει στην επιφάνεια - «εκτός ορίων φυσικής μεταβλητότητας».
Αυτά τα κρύα νερά περιέχουν θρεπτικά συστατικά που υποστηρίζουν το φυτοπλαγκτόν, τα μονοκύτταρα φυτά και άλλους μικροσκοπικούς οργανισμούς που αποτελούν τη βάση της τροφικής αλυσίδας της θαλάσσιας πανίδας.
Οι αλλαγές στη διαδικασία των ρευμάτων του νερού θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στο φυτοπλαγκτόν — αν και αυτές οι επιπτώσεις εξακολουθούν να αμφισβητούνται, ιδιαίτερα καθώς η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει την εξίσωση.
«Δεν μπορούμε να πούμε αν αυτό είναι πραγματικά κακό ή καλό, επειδή το οικοσύστημα είναι πολύ δυναμικό, ειδικά στη Βόρεια Θάλασσα», είπε ο Daewel.
Ο ήχος από τη λειτουργία των τουρπινών αλλοιώνει το μικροκλίμα
Τι δείχνουν τα ιστορικά δεδομένα
Ο Raghukumar και οι συνάδελφοί του στην Integral, μια περιβαλλοντική εταιρεία συμβούλων, στήριξαν τις προβλέψεις τους σε ιστορικά δεδομένα. Αλλά μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να μην δημιουργήσει μια ακριβή εικόνα για το τι θα συμβεί στο μέλλον, καθώς ορισμένοι επιστήμονες προβλέπουν ότι οι θερμότερες παγκόσμιες θερμοκρασίες θα προκαλέσουν ισχυρότερους ανέμους και αυξημένη αλλαγή της ροής των νερών, ενώ άλλοι προβλέπουν τοπικές μειώσεις στην ανοδική τάση.
Στην μελέτη τους του 2023, η οποία χρηματοδοτήθηκε από την Επιτροπή Ενέργειας της Καλιφόρνια και το Συμβούλιο Προστασίας των Ωκεανών, οι συγγραφείς σημείωσαν ότι τα αιολικά πάρκα μπορεί να ενισχύσουν - ή ακόμα και να εξουδετερώσουν - ορισμένες από αυτές τις αλλαγές που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή στην ανάκαμψη, αλλά όλα παραμένουν αβέβαια.
Ενώ η μελέτη του Raghukumar δεν προσδιόρισε πώς οι αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν τη θαλάσσια ζωή, άλλες επιστήμονες
Ένα έγγραφο του 2022 μοντελοποίησε την επίδραση που θα μπορούσαν να έχουν τα προγραμματισμένα αιολικά πάρκα στη Βόρεια Θάλασσα, στα ανοιχτά των ακτών του Ηνωμένου Βασιλείου και της Νορβηγίας, και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσαν να επηρεάσουν το φυτοπλαγκτόν, το οποίο θα μπορούσε να αλλάξει την ωκεάνια τροφική αλυσίδα.
Ο Daewel, ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, σταμάτησε να βγάλει συμπεράσματα σχετικά με το τι μπορεί να σημαίνουν αυτές οι αλλαγές για το οικοσύστημα ως σύνολο. «Δεν μπορούμε να πούμε αν αυτό είναι πράγματι κακό ή καλό γιατί το οικοσύστημα είναι πολύ δυναμικό, ειδικά στη Βόρεια Θάλασσα», είπε.
Οι αλλαγές στις διαδικασίες αναπαραγωγής των οικοσυστημάτων των ωκεανών θα μπορούσαν να επηρεάσουν την επιβίωση των ψαριών, αλλά, και πάλι, κανείς δεν είναι πραγματικά σίγουρος με ποιον τρόπο θα συμβεί αυτό.
«Τα νεαρά ψάρια πρέπει να βρίσκονται σε μια συγκεκριμένη περιοχή σε μια συγκεκριμένη στιγμή για να βρουν τα σωστά είδη θηραμάτων», είπε ο Daewel.
«Επομένως, αυτή η ανακατανομή των παραμέτρων του οικοσυστήματος, θα μπορούσε να σημαίνει ότι μπορεί να υπάρχει αναντιστοιχία, ή καλύτερη αντιστοίχιση επίσης, για τα στάδια της αλιευτικής ζωής».
Με ή χωρίς αιολικά πάρκα, η κλιματική αλλαγή ήδη αλλάζει τον χρόνο των κρίσιμων διεργασιών του οικοσυστήματος, είπε ο Robert Dorrell, επικεφαλής συγγραφέας μιας εργασίας του 2022 που διερεύνησε τις επιπτώσεις του υπεράκτιου ανέμου σε εποχικά στρωματοποιημένες θάλασσες - παράκτιες περιοχές όπου το νερό διαχωρίζεται κατά τη διάρκεια της άνοιξης σε διαφορετικά στρώματα, με ζεστό νερό στην κορυφή και πιο κρύο νερό στο κάτω μέρος.
Οι θάλασσες των ραφιών αντιπροσωπεύουν μόνο περίπου το 8% του ωκεανού, αλλά το φυτοπλαγκτόν που ανθίζει εκεί υπολογίζεται ότι παράγει περίπου το 15% έως 30% της οργανικής ύλης που αποτελεί τη βάση της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας.
Το φυτοπλαγκτόν — τα μονοκύτταρα φυτά και άλλοι μικροσκοπικοί οργανισμοί που αποτελούν τη βάση της ωκεάνιας τροφικής αλυσίδας — ανθίζουν στην ανατολική ακτή της Νέας Ζηλανδίας τον Οκτώβριο του 2009.
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι τα υπεράκτια αιολικά πάρκα μπορούν να επηρεάσουν το η οποία θα μπορούσε με τη σειρά της να αλλάξει τροφική αλυσίδα για την θαλάσσια πανίδα.
Σε εποχικά στρωματοποιημένες θάλασσες, το φυτοπλαγκτόν αναπτύσσεται στα ανώτερα στρώματα, καταναλώνοντας θρεπτικά συστατικά αλλά και δημιουργώντας μια πηγή τροφής για μια μυριάδα θαλάσσιων ζώων.
Όταν τελειώσει η άνθιση, η ανάμειξη των ωκεανών, μια φυσική διαδικασία που καθοδηγείται από τον άνεμο και τα κύματα, βοηθά να φέρει οξυγόνο στα κάτω στρώματα και θρεπτικά συστατικά στην κορυφή, διασφαλίζοντας ότι η πανίδα σε κάθε επίπεδο μπορούν να ευδοκιμήσει.
Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή αναμένεται να αυξήσει τη στρωματοποίηση των ωκεανών, η οποία παρεμβαίνει στη φυσική ανάμειξη των ωκεανών.
«Όταν έχετε κρύο νερό από κάτω, το οποίο είναι μεγαλύτερης πυκνότητας, αυτή η διαφορά πυκνότητας καθιστά γενικά πιο δύσκολο να αναμίξετε το νερό κάθετα, προς τα πάνω ή προς τα κάτω», είπε ο Dorrell.
Αυτή η διαδικασία, είπε ο Dorrell, μοιάζει λίγο με το ανακάτεμα ενός φλιτζανιού γαλλικού καφέ.
«Έχουμε έναν ωραίο καφέ στο κάτω μέρος και μετά έχετε αφρώδες γάλα στην κορυφή.
Και αν έπαιρνες ένα κουτάλι και ανακάτευες τον γαλλικό καφέ σου, θα ανακάτευε το ελαφρύ γάλα με τον πιο βαρύ καφέ από κάτω».
Με τον ίδιο περίπου τρόπο, η ροπή που δημιουργείται από μια υπεράκτια τουρμπίνα θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάμειξη των θερμών και κρύων στρωμάτων του νερού, κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιστάθμιση ορισμένων από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αλλά και να δημιούργήσει σημαντικούς κινδύνους για τη διατροφική αλυσίδα.
Ευτυχώς, λένε επιστήμονες όπως ο Dorrell, υπάρχει χρόνος να καταλάβουμε τις πιο λεπτές αποχρώσεις του υπεράκτιου ανέμου και τις μεγαλύτερες επιπτώσεις του στο θαλάσσιο οικοσύστημα.
«Νομίζω ότι αυτό που πρέπει να θυμόμαστε με την υπεράκτια αιολική ενέργεια είναι ότι αν και υπάρχουν σχέδια σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή, είναι μακροπρόθεσμα σχέδια», είπε.
«Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, υπάρχουν στόχοι για το 2030 σίγουρα, αλλά υπάρχουν στόχοι μέχρι το 2050 και μετά.
Και σίγουρα υπάρχει χρόνος για την έρευνα για ενημέρωση και υποστήριξη και μεγιστοποίηση της καλύτερης παροχής υπεράκτιων αιολικών πόρων προς όφελος όλων».
Η επιρροή των πάρκων στη ροή του ανέμου - Πώς αλλάζει η κατεύθυνση των ρευμάτων
Η Daewel έκανε έκκληση για στενή παρακολούθηση των υφιστάμενων αιολικών πάρκων και εκείνων που θα κατασκευαστούν στο μέλλον.
«Νομίζω ότι αυτός είναι ο κανόνας εδώ, να είστε προσεκτικοί και να βεβαιωθείτε ότι καταλαβαίνετε τι συμβαίνει στο σύστημά σας ενώ κατασκευάζετε», είπε.
«Θέλω απλώς να τονίσω ότι η έρευνα δείχνει ότι πρέπει να περιμένουμε αλλαγές και είναι καλύτερα να το μάθουμε το συντομότερο δυνατό».
Είναι πιθανό ο τρόπος με τον οποίο κατασκευάζονται τα αιολικά πάρκα και το πού τοποθετούνται να συμβάλει στη μείωση των πιθανών αρνητικών επιπτώσεων στο οικοσύστημα των ωκεανών, αν και αυτή η έρευνα δεν έχει ακόμη γίνει.
«Πιστεύω ότι θα είναι μια πραγματικά ενδιαφέρουσα μελέτη βελτιστοποίησης, η τοποθέτηση των στροβίλων σε διαφορετικές τοποθεσίες και διαφορετικές πυκνότητες», δήλωσε ο Raghukumar.
Οι πληροφορίες που προέκυψαν από μια τέτοια μελέτη, είπε, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να εξισορροπηθούν τα οφέλη της αιολικής ενέργειας έναντι τυχόν δυσμενών συνεπειών.
Καθώς η έρευνα για τις επιπτώσεις της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας συνεχίζεται, οι επιστήμονες λένε ότι είναι σημαντικό να διατηρηθεί μια αίσθηση προοπτικής, καθώς τα ορυκτά καύσιμα επηρεάζουν επίσης τον ωκεανό προκαλώντας αλλαγές στο ίζημα
«Δεν είναι πρόθεσή μας να πούμε ότι αυτή είναι μια αρνητική εξέλιξη είπε ο Daewel. «Θέλω απλώς να τονίσω ότι η έρευνα δείχνει ότι πρέπει να περιμένουμε αλλαγές και είναι καλύτερα να το μάθουμε το συντομότερο δυνατό».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών