Το 2009, ενώ ο κόσμος έβγαινε από την μεγαλύτερη χρηματοοικονομική κρίση από το 1929, η Γερμανία, υπό την καγκελαρία Merkel, επέβαλε το λεγόμενο "φρένο χρέους"
Ένα από τα πιο επιτυχημένα διαφημιστικά σλόγκαν της δεκαετίας του '80 ήταν αυτό του αποσμητικού Rexona, με το μήνυμα "Κάποιος πρέπει να τους μιλήσεις για το Rexona", που απευθυνόταν σε εκείνους με έντονη δυσοσμία σώματος.
Σήμερα, με την ίδια λογική, κάποιος πρέπει να μιλήσει στους Γερμανούς για την αντικυκλικότητα.
Με απλά λόγια, για την ανάγκη να υπάρχει δημοσιονομική δράση όταν οι συγκυρίες είναι αρνητικές, προκειμένου να στηριχθούν η ανάπτυξη, η απασχόληση, οι επενδύσεις, και αντίστοιχα δημοσιονομική συστολή όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές.
Ουσιαστικά, όταν η ανάγκη στήριξης του βιοτικού επιπέδου των πολιτών μας απαιτεί αυξήσεις δαπανών και ταυτόχρονα χρειάζεται να δημιουργηθεί το κατάλληλο περιβάλλον για τις επιχειρήσεις, πρέπει να δαπανούμε πάνω από την ισορροπία του προϋπολογισμού, αυξάνοντας το χρέος.
Αντίθετα, όταν η οικονομία αναπτύσσεται πέρα από τα φυσικά όρια, εξοικονομούμε πόρους και κεφάλαια για να καλύψουμε ελλείμματα και χρέη του παρελθόντος ή για να δημιουργήσουμε αποθέματα κάλυψης για μελλοντικές αυξήσεις δαπανών.
Η Γερμανία, επί σειρά δεκαετιών, ακολούθησε την πρακτική του να ρίχνει το βάρος της ανάπτυξής της στους εμπορικούς της εταίρους.
Το 2009, ενώ ο κόσμος έβγαινε από την μεγαλύτερη χρηματοοικονομική κρίση από το 1929, η Γερμανία, υπό την καγκελαρία Μέρκελ, επέβαλε το λεγόμενο "φρένο χρέους" μέσω συνταγματικής διάταξης, καθορίζοντας το ανώτατο όριο του ετήσιου ελλείμματος στο 0,35% του ΑΕΠ της, και κατά συνέπεια τη μέγιστη ετήσια αύξηση του δημοσίου χρέους.
Η προτεσταντική αντίληψη της ιδεατής οικονομικής ηθικής αδιαφορούσε για τις συνέπειες αυτής της πολιτικής στους εμπορικούς της εταίρους και στην ΕΕ.
Οι μηχανές ανάπτυξης μιας οικονομίας είναι συγκεκριμένες: νοικοκυριά, επιχειρήσεις, το δημόσιο και το εξωτερικό εμπόριο.
Όταν οι εσωτερικές μηχανές (κατανάλωση και επενδύσεις) δεν ενεργοποιούνται, το εξωτερικό εμπόριο μπορεί να προσφέρει ώθηση στην οικονομία.
Η Γερμανία, όμως, για δεκαετίες εφήρμοζε πρακτικές όπως το πάγωμα μισθών, το dumping και συμφωνίες για τη μεγιστοποίηση των οικονομιών κλίμακας, γεγονός που ήταν αποτελεσματικό όσο το παραγωγικό υπόβαθρο ήταν ισχυρό.
Ωστόσο, όταν αυτό το υπόβαθρο εξασθενεί, η ύφεση είναι αναπόφευκτη.
Η ατμομηχανή της γερμανικής βιομηχανίας κλονίστηκε
Όταν, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και του υψηλού ανταγωνισμού από τρίτες χώρες όπως η Κίνα, το συγκριτικό πλεονέκτημα της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας υποχώρησε, η Γερμανία αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα.
Η αυτοκινητοβιομηχανία, η ατμομηχανή της γερμανικής βιομηχανίας, κλονίστηκε και υπήρξε κλείσιμο εργοστασίων και περικοπές θέσεων εργασίας.
Το "γερμανικό θαύμα" άρχισε να καταρρέει, με το οικονομικό μοντέλο της χώρας να βασίζεται στην ανάπτυξη μέσω των εμπορικών της εταίρων.
Στη Γερμανία, το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών φθάνει το 6% του ΑΕΠ, γεγονός που επιβαρύνει τις επιχειρήσεις με την ευθύνη της ανάπτυξης.
Αλλά ούτε οι επιχειρήσεις κάλυπταν το έλλειμμα των επενδύσεων που δημιούργησαν τα νοικοκυριά και το δημόσιο, με αποτέλεσμα η γερμανική οικονομία να εξαρτάται από τις εξωτερικές συναλλαγές.
Με τις αλλαγές στον τομέα της ενέργειας, τον ανταγωνισμό και τις νέες τεχνολογίες, η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία κλονίστηκε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να κλείνουν εργοστάσια και να περικόπτονται θέσεις εργασίας.
Η Γερμανία καλείται πλέον να αναλάβει τον δικό της λογαριασμό αν θέλει να δημιουργήσει υπόβαθρο ανάπτυξης.
Το "φρένο χρέους" που πρόσφατα συμφωνήθηκε να μην περιλαμβάνει τις αμυντικές δαπάνες, ενθουσιάζει τις αμυντικές βιομηχανίες, αλλά δεν προσφέρει ευημερία στους πολίτες.
Αυτή η αδιέξοδη πρακτική δείχνει ότι η Γερμανία χρειάζεται να καταργήσει το φρένο χρέους και να εφαρμόσει πραγματική αντικυκλικότητα για να αποκαταστήσει τη διατηρήσιμη ανάπτυξη και ευημερία.
Εάν δεν το κάνει, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η φιλελεύθερη δημοκρατία θα αντιμετωπίσουν σοβαρές συνέπειες, όπως δραματική ύφεση, κοινωνικές εκρήξεις και διάλυση της ενότητας.
Λέκκας Σαράντος
Οικονομολόγος
www.bankingnews.gr
Σήμερα, με την ίδια λογική, κάποιος πρέπει να μιλήσει στους Γερμανούς για την αντικυκλικότητα.
Με απλά λόγια, για την ανάγκη να υπάρχει δημοσιονομική δράση όταν οι συγκυρίες είναι αρνητικές, προκειμένου να στηριχθούν η ανάπτυξη, η απασχόληση, οι επενδύσεις, και αντίστοιχα δημοσιονομική συστολή όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές.
Ουσιαστικά, όταν η ανάγκη στήριξης του βιοτικού επιπέδου των πολιτών μας απαιτεί αυξήσεις δαπανών και ταυτόχρονα χρειάζεται να δημιουργηθεί το κατάλληλο περιβάλλον για τις επιχειρήσεις, πρέπει να δαπανούμε πάνω από την ισορροπία του προϋπολογισμού, αυξάνοντας το χρέος.
Αντίθετα, όταν η οικονομία αναπτύσσεται πέρα από τα φυσικά όρια, εξοικονομούμε πόρους και κεφάλαια για να καλύψουμε ελλείμματα και χρέη του παρελθόντος ή για να δημιουργήσουμε αποθέματα κάλυψης για μελλοντικές αυξήσεις δαπανών.
Η Γερμανία, επί σειρά δεκαετιών, ακολούθησε την πρακτική του να ρίχνει το βάρος της ανάπτυξής της στους εμπορικούς της εταίρους.
Το 2009, ενώ ο κόσμος έβγαινε από την μεγαλύτερη χρηματοοικονομική κρίση από το 1929, η Γερμανία, υπό την καγκελαρία Μέρκελ, επέβαλε το λεγόμενο "φρένο χρέους" μέσω συνταγματικής διάταξης, καθορίζοντας το ανώτατο όριο του ετήσιου ελλείμματος στο 0,35% του ΑΕΠ της, και κατά συνέπεια τη μέγιστη ετήσια αύξηση του δημοσίου χρέους.
Η προτεσταντική αντίληψη της ιδεατής οικονομικής ηθικής αδιαφορούσε για τις συνέπειες αυτής της πολιτικής στους εμπορικούς της εταίρους και στην ΕΕ.
Οι μηχανές ανάπτυξης μιας οικονομίας είναι συγκεκριμένες: νοικοκυριά, επιχειρήσεις, το δημόσιο και το εξωτερικό εμπόριο.
Όταν οι εσωτερικές μηχανές (κατανάλωση και επενδύσεις) δεν ενεργοποιούνται, το εξωτερικό εμπόριο μπορεί να προσφέρει ώθηση στην οικονομία.
Η Γερμανία, όμως, για δεκαετίες εφήρμοζε πρακτικές όπως το πάγωμα μισθών, το dumping και συμφωνίες για τη μεγιστοποίηση των οικονομιών κλίμακας, γεγονός που ήταν αποτελεσματικό όσο το παραγωγικό υπόβαθρο ήταν ισχυρό.
Ωστόσο, όταν αυτό το υπόβαθρο εξασθενεί, η ύφεση είναι αναπόφευκτη.
Η ατμομηχανή της γερμανικής βιομηχανίας κλονίστηκε
Όταν, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και του υψηλού ανταγωνισμού από τρίτες χώρες όπως η Κίνα, το συγκριτικό πλεονέκτημα της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας υποχώρησε, η Γερμανία αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα.
Η αυτοκινητοβιομηχανία, η ατμομηχανή της γερμανικής βιομηχανίας, κλονίστηκε και υπήρξε κλείσιμο εργοστασίων και περικοπές θέσεων εργασίας.
Το "γερμανικό θαύμα" άρχισε να καταρρέει, με το οικονομικό μοντέλο της χώρας να βασίζεται στην ανάπτυξη μέσω των εμπορικών της εταίρων.
Στη Γερμανία, το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών φθάνει το 6% του ΑΕΠ, γεγονός που επιβαρύνει τις επιχειρήσεις με την ευθύνη της ανάπτυξης.
Αλλά ούτε οι επιχειρήσεις κάλυπταν το έλλειμμα των επενδύσεων που δημιούργησαν τα νοικοκυριά και το δημόσιο, με αποτέλεσμα η γερμανική οικονομία να εξαρτάται από τις εξωτερικές συναλλαγές.
Με τις αλλαγές στον τομέα της ενέργειας, τον ανταγωνισμό και τις νέες τεχνολογίες, η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία κλονίστηκε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να κλείνουν εργοστάσια και να περικόπτονται θέσεις εργασίας.
Η Γερμανία καλείται πλέον να αναλάβει τον δικό της λογαριασμό αν θέλει να δημιουργήσει υπόβαθρο ανάπτυξης.
Το "φρένο χρέους" που πρόσφατα συμφωνήθηκε να μην περιλαμβάνει τις αμυντικές δαπάνες, ενθουσιάζει τις αμυντικές βιομηχανίες, αλλά δεν προσφέρει ευημερία στους πολίτες.
Αυτή η αδιέξοδη πρακτική δείχνει ότι η Γερμανία χρειάζεται να καταργήσει το φρένο χρέους και να εφαρμόσει πραγματική αντικυκλικότητα για να αποκαταστήσει τη διατηρήσιμη ανάπτυξη και ευημερία.
Εάν δεν το κάνει, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η φιλελεύθερη δημοκρατία θα αντιμετωπίσουν σοβαρές συνέπειες, όπως δραματική ύφεση, κοινωνικές εκρήξεις και διάλυση της ενότητας.
Λέκκας Σαράντος
Οικονομολόγος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών