Η εκλογή του Πάπα Φραγκίσκου το 2013 σηματοδότησε μια νέα εποχή για την Καθολική Εκκλησία, με ηγεσία που ξεχώρισε για την ταπεινότητα, το χιούμορ, αλλά και την επιμονή του σε δύσκολες μεταρρυθμίσεις που δίχασαν.
Ο πρώτος Λατινοαμερικανός Ποντίφικας, ο πρώτος Ιησουίτης Πάπας και ο πρώτος που επέλεξε το όνομα "Φραγκίσκος", ο Jorge Mario Bergoglio, πρώην αρχιεπίσκοπος του Μπουένος Άιρες, ήταν μια έκπληξη για πολλούς όταν εξελέγη από το κονκλάβιο μέσα σε λιγότερο από δύο ημέρες.
Με καυστικό χιούμορ και εμφανή απλότητα, αρνήθηκε την πολυτέλεια των παπικών διαμερισμάτων και των επίσημων ενδυμάτων, επιλέγοντας έναν πιο λιτό τρόπο ζωής. Όπως θυμάται ο Καρδινάλιος Ντόλαν, «όταν του έκαναν πρόποση, απάντησε: “Ελπίζω ο Θεός να σας συγχωρέσει”».
Ο Πάπας Φραγκίσκος υπήρξε μια παγκόσμια ηγετική μορφή, συναντώντας βασιλείς και αρχηγούς κρατών, αλλά παρέμενε πάντα πιο άνετος δίπλα στους φτωχούς και αποκλεισμένους. Επέλεξε το όνομά του προς τιμήν του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, σε ένδειξη δέσμευσης υπέρ των περιθωριοποιημένων.
Σε δηλώσεις του ενώπιον του Κογκρέσου των ΗΠΑ το 2015 προέτρεψε σε αλληλεγγύη: «Ας αντιμετωπίζουμε τους άλλους με το ίδιο πάθος και τη συμπόνια με την οποία θέλουμε να μας αντιμετωπίζουν».
Η δράση του επεκτάθηκε σε δύσκολες αποστολές, όπως το συμβολικό του ταξίδι στο Ιράκ το 2021 ή το πλύσιμο των ποδιών προσφύγων διαφορετικών θρησκειών το 2016.
Ο Πάπας Φραγκίσκος δεν δίστασε να πάρει θέση σε κρίσιμα ζητήματα, όπως η κλιματική κρίση, την οποία χαρακτήρισε ηθικό ζήτημα στην εγκύκλιο Laudato Si. Στάθηκε υπέρ του διαθρησκειακού διαλόγου, υπογράφοντας το 2019 το "Έγγραφο για την Ανθρώπινη Αδελφοσύνη" με τον Μεγάλο Ιμάμη του Αλ-Αζχάρ.
Αποδοχή και αντιδράσεις
Η προσέγγισή του προς την LGBTQ+ κοινότητα ήταν χωρίς προηγούμενο.
«Αν κάποιος είναι ομοφυλόφιλος, αναζητά τον Θεό και έχει καλή θέληση, ποιος είμαι εγώ να τον κρίνω;» είχε δηλώσει. Η θέση του αυτή δημιούργησε προσδοκίες, που όμως δεν ικανοποιήθηκαν πλήρως, όπως φάνηκε από τη μεταγενέστερη στάση του σε ζητήματα όπως οι ευλογίες σε ομόφυλα ζευγάρια και η ταυτότητα φύλου.
Η υπογραφή του κειμένου Dignitas Infinita το 2024, με σκληρή γραμμή κατά της αλλαγής φύλου, της παρένθετης μητρότητας, της άμβλωσης και της ευθανασίας, προκάλεσε έντονη κριτική ακόμη και από προοδευτικούς κύκλους.
Η μάχη με το συντηρητικό κατεστημένο
Κατηγορήθηκε ότι δεν προχώρησε αρκετά τις μεταρρυθμίσεις για τον ρόλο των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στην Εκκλησία, λόγω της ισχυρής συντηρητικής αντίδρασης.
Η Ρουθ Γκλέντιλ της The Tablet σχολίασε: «Πήγε σε πόλεμο με τη συντηρητική πτέρυγα, αλλά ίσως δεν ήταν πάντα σοφή ή αποτελεσματική αυτή η σύγκρουση».
Παράλληλα, προσπάθησε να αντιμετωπίσει τα σκάνδαλα κακοποίησης. Ταξίδεψε στην Ιρλανδία το 2018, ζήτησε δημόσια συγγνώμη για τα εγκλήματα και εξέδωσε κανονισμούς για υποχρεωτική αναφορά ύποπτων περιστατικών. Παρ' όλα αυτά, δέχθηκε επικρίσεις ότι δεν έκανε αρκετά για να ξεριζώσει την κουλτούρα συγκάλυψης.
Ταπεινός μέχρι τέλους
Η προχωρημένη ηλικία και τα προβλήματα υγείας τον ανάγκασαν σε περιορισμούς τα τελευταία χρόνια. Παρόλα αυτά, μέχρι και το 2023, μέσα από το νοσοκομείο επισκεπτόταν παιδιά, τελούσε βαπτίσεις και στήριζε γονείς που είχαν χάσει τα παιδιά τους.
Το 2024 προσκάλεσε 200 κωμικούς στο Βατικανό και το 2025 διόρισε για πρώτη φορά γυναίκα, την αδελφή Σιμόνα Μπραμπίλα, επικεφαλής σημαντικού τμήματος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Το τέλος μιας εποχής
Ο Πάπας Φραγκίσκος πέθανε σε ηλικία 88 ετών, ανήμερα της Δευτέρας του Πάσχα 2025, μία ημέρα μετά τη δημόσια εμφάνισή του στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου.
«Ολόκληρη η ζωή του αφιερώθηκε στην υπηρεσία του Κυρίου και της Εκκλησίας Του. Δίδαξε να ζούμε με πίστη, θάρρος και καθολική αγάπη, κυρίως για τους φτωχότερους και τους πιο περιθωριοποιημένους», δήλωσε ο Καρδινάλιος Φάρελ.
Καθώς οι καθολικοί σε όλο τον κόσμο θρηνούν, ο Πάπας Φραγκίσκος μένει στη μνήμη ως ο Πάπας των ανθρώπων – πάντα πιο ευτυχισμένος όταν βρισκόταν ανάμεσά τους.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών