Θα συμμετάσχει η ΕΕ στον οικονομικό πόλεμο κατά της Κίνας;
Καθώς οι ΗΠΑ κατευθύνονται σε πορεία εμπορικού πολέμου με την Κίνα, αναζητούν συμμάχους…
(Βέβαια, συντρέχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους αυτή η απόπειρα θα καταρρεύσει, όπως και η προσπάθεια απομόνωσης της Ρωσίας.)
Αλλά τι γίνεται με την ΕΕ, το «συνεργό» των ΗΠΑ στο σχέδιο Ουκρανία; Είναι έτοιμη για έναν ακόμα γύρο στην αρένα;
Στις 16 Απριλίου, η Wall Street Journal ανέφερε ότι οι ΗΠΑ σκοπεύουν να απομονώσουν την Κίνα.
Την ίδια ημέρα, οι Irish Times αποκάλυψαν πως κάθε συμφωνία Ουάσιγκτον-Βρυξελλών σχετικά με δασμούς πιθανότατα θα περιλαμβάνει τη συμμετοχή της ΕΕ στον οικονομικό πόλεμο κατά της Κίνας – κάτι που η ΕΕ δείχνει πρόθυμη να συζητήσει, παρόλο που διατηρεί ενδοιασμούς για άλλα σημεία των όρων που προτείνει η ομάδα Trump...
Οι προτάσεις δείχνουν πως η συνολική στρατηγική των ΗΠΑ είναι η αποσύνδεση από την Κίνα και ότι κάθε χώρα που επιθυμεί εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ θα πρέπει επίσης να απομακρυνθεί από το Πεκίνο…
Αυτήν τη στιγμή, ούτε το αμερικανικό βοδινό κρέας ούτε το κοτόπουλο έχουν πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ, λόγω αυστηρών κανονιστικών ρυθμίσεων — κάτι που έχει προκαλέσει επανειλημμένα την οργή της διοίκησης Trump.
Όμως ανώτερες πηγές από την Ιρλανδία και την ΕΕ απορρίπτουν κάθε πιθανότητα χαλάρωσης των προτύπων, όπως το βοδινό με ορμόνες ή το κοτόπουλο με χλώριο.
Η ΕΕ επίσης αντιστέκεται —προς το παρόν— στις απαιτήσεις των ΗΠΑ να εγκαταλείψει τις προσπάθειες ρύθμισης των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη.
Δεν υπάρχουν, όμως, έντονες αντιδράσεις στις απαιτήσεις για την Κίνα.
Η ΕΕ είχε ήδη αρχίσει να βαδίζει προς αυτή την κατεύθυνση με την πρόσφατη καμπάνια «απο-επένδυσης» (de-risking).
Το 2023, η Ιταλία αποσύρθηκε από την Πρωτοβουλία του Δρόμου του Μεταξιού.
Η Γερμανία αντιμετωπίζει εσωτερικές τριβές για την πολιτική της έναντι της Κίνας, αλλά ο νέος καγκελάριος Friedrich Merz τηρεί πιο σκληρή στάση.
Είναι λοιπόν πιθανότερο ότι εκείνος και ο συνασπισμός του θα συνεχίσουν να ακροβατούν ανάμεσα στην πολιτική εχθρότητα προς το Πεκίνο και τη διατήρηση των οικονομικών σχέσεων — κάτι που ευνοεί τις μεγάλες γερμανικές επιχειρήσεις, οι οποίες εξακολουθούν να αποκομίζουν σημαντικά έσοδα από τη Χώρα του Δράκου.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ, οι ευρω-ατλαντιστές και οι εργαζόμενοι ζητούν πιο σκληρή πολιτική.
Τελικά, το πού θα καταλήξει η στάση της ΕΕ ενδέχεται να εξαρτηθεί από τις εξελίξεις στην κινεζική αγορά: αν οι τρεις μεγάλες γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες συνεχίσουν να χάνουν έδαφος έναντι των Κινέζων ανταγωνιστών, ενδέχεται το Βερολίνο να στραφεί σε πιο συγκρουσιακή στρατηγική.
Σε επίπεδο ΕΕ, η Ursula von der Leyen και πολλοί άλλοι στηρίζουν ένθερμα τη στρατηγική «απο-επένδυσης ρίσκου».
Κατά την πρώτη της πενταετία, τα κράτη-μέλη της πρόσθεσαν νέα εργαλεία, όπως ο Κανονισμός για τις Ξένες Επιδοτήσεις, το Διεθνές Μέσο Προμηθειών, το Μέσο Κατά του Εξαναγκασμού, η Οδηγία για την Εταιρική Βιωσιμότητα, ο Νόμος για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες και ο NZIA (Νόμος για τη Βιομηχανία Μηδενικών Ρύπων), που θέτει στόχο η ΕΕ να επεξεργάζεται το 40% των στρατηγικών πρώτων υλών της ως το 2030.
Όλα αυτά δίνουν στην πρόεδρος της ΕΕ τη δυνατότητα να πλήξει σοβαρά το εμπόριο με την Κίνα, αν πειστεί —ή αν την πείσει η Ουάσιγκτον— ότι είναι η σωστή επιλογή.
Μηνύματα «προσέγγισης
Η ΕΕ στέλνει μηνύματα «προσέγγισης» προς την Κίνα ως αντίβαρο στις σκληρές τακτικές διαπραγμάτευσης των ΗΠΑ, αλλά αυτό το έχουμε ξαναδεί.
Οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της ΕΕ δεν σκοπεύουν να επισκεφθούν το Πεκίνο πριν τα τέλη Ιουλίου, ενώ Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες επιδιώκουν να καταλήξουν σε συμφωνία πριν την εκπνοή της 90ήμερης παύσης δασμών από τον Trump.
Η παράταση αυτή ανακοινώθηκε στις 9 Απριλίου, με καταληκτική ημερομηνία την 8η Ιουλίου.
Αν η ΕΕ επιλέξει πιο έντονα την «απο-επένδυση ρίσκου» από την Κίνα, τι σημαίνει αυτό για την Ένωση; Και ποιο θα είναι το ντόμινο για τις ΗΠΑ, οι οποίες πλέον εισάγουν πολλά κινεζικά προϊόντα διαμέσου της ΕΕ;
Σε μελέτη του Peterson Institute τον Αύγουστο του 2023, οι Mary E. Lovely και Jing Yan ανέλυσαν το φαινόμενο υπό τον εξής τίτλο: «Καθώς οι ΗΠΑ και η Κίνα αποσυνδέονται, η ΕΕ και η Κίνα ενισχύουν τις εμπορικές εξαρτήσεις τους».
Ένα γράφημα δείχνει ξεκάθαρα το εξής:
Οι εισαγωγές που δεν φτάνουν πλέον στις ΗΠΑ από την Κίνα καταλήγουν σε μεγάλο βαθμό στην ΕΕ.
Αν ο στόχος της εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ είναι η μείωση της κινεζικής επιρροής στην παγκόσμια οικονομία, μάλλον δεν θα τα καταφέρει — εκτός αν καταφέρει να πείσει την ΕΕ να αυτοπυροβοληθεί για ακόμη μια φορά.
Τι εισάγει η ΕΕ από την Κίνα πλέον; Όχι πια κυρίως υφάσματα, παπούτσια και έπιπλα.
Τώρα είναι φαρμακευτικά συστατικά, χημικά, κρίσιμες πρώτες ύλες και μηχανήματα.
Η διακοπή αυτών των εισαγωγών θα ήταν ένα ακόμη θανάσιμο πλήγμα για την ευρωπαϊκή βιομηχανία.
Όπως αναφέρει έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
Τα κράτη-μέλη με βιομηχανικά προσανατολισμένες οικονομίες εμφανίζουν υψηλότερη έκθεση στις κινεζικές εισαγωγές — όπως η Τσεχία (33% των εξωκοινοτικών εισαγωγών της προέρχονται από την Κίνα), η Ρουμανία, η Πολωνία, η Σλοβενία, η Σλοβακία και η Γερμανία — τονίζοντας τον σημαντικό ρόλο της Κίνας ως προμηθευτή για τη βιομηχανία της ΕΕ.
Η έκθεση προσθέτει: Για συγκεκριμένα προϊόντα, η εξάρτηση της ΕΕ από την Κίνα φτάνει ή ξεπερνά το 90% (π.χ. σε ορισμένα φάρμακα, χημικά και πρώτες ύλες).
Ο ευρύς χαρακτήρας και η φύση των εξαρτήσεων, καθώς και τα υψηλά επίπεδα εξάρτησης, καθιστούν εξαιρετικά σύνθετο το έργο της «απο-επένδυσης ρίσκου» από την Κίνα.
Η ΕΕ εξαρτάται πλήρως από την Κίνα για το μαγνήσιο, απαραίτητο για την αεροναυπηγική, την αυτοκινητοβιομηχανία και τα ηλεκτρονικά.
Το 94% της παγκόσμιας εξαγωγής μαγνησίου προέρχεται από την Κίνα.
Η Ρωσία καλύπτει μεγάλο μέρος του υπολοίπου. Άβολο…
Κινεζική κυριαρχία
Πριν η Κίνα εγκαταλείψει την πολιτική «μηδενικής Covid», η ΕΕ αντιμετώπιζε ελλείψεις σε φάρμακα — από αντιπυρετικά παιδιών μέχρι κολλύρια και αντιβιοτικά. Το 80% των ενεργών φαρμακευτικών συστατικών και το 40% των τελικών φαρμάκων στην Ευρώπη προέρχεται από την Κίνα ή την Ινδία.
Η Κίνα είναι ο κυρίαρχος παραγωγός παλαιότερων, μη κατοχυρωμένων φαρμάκων που χρησιμοποιούνται ευρέως στα νοσοκομεία. Έχει το μονοπώλιο στα συστατικά για την παραγωγή πενικιλίνης. Είναι επίσης βασικός εξαγωγέας φαρμάκων για πίεση και παυσίπονα.
Η πρόεδρος της Olon, Roberta Pizzocaro, λέει: Πολλά φαρμακευτικά συστατικά παράγονται αποκλειστικά στην Ασία, και μερικά μόνο στην Κίνα.
Μπορούμε να αντέξουμε για λίγο με τα αποθέματα, αλλά δεν θα αργήσουν να εμφανιστούν ελλείψεις.
Ίσως τελικά δεν είναι σοφό για ένα μπλοκ να εξαρτάται τόσο πολύ από μία χώρα για τόσο μεγάλο μέρος της φαρμακευτικής του αλυσίδας;
Αλλά αν η κοινή λογική υπερίσχυε, δεν θα ήμασταν εδώ.
Όπως έδειξε και η στρατηγική Ουκρανίας, η ευρωπαϊκή ηγεσία δεν διστάζει να βλάψει τους ίδιους της τους πολίτες.
Δεν είναι σοφό…
Ίσως δεν είναι σοφό για έθνη να εξαρτώνται τόσο από μία μόνο χώρα για τόσο μεγάλο μέρος της φαρμακευτικής εφοδιαστικής αλυσίδας.
Το γεγονός ότι η ΕΕ δεν διαθέτει εναλλακτικές λύσεις φαίνεται να αποκλείει την έναρξη ενός εμπορικού πολέμου — αλλά για να πιστέψουμε ότι η κοινή λογική θα επικρατήσει, θα έπρεπε να αγνοήσουμε όλη την αυτοκαταστροφή τάση που η ηγετική τάξη επανειλημμένως επιβάλλει στους ίδιους της τους πολίτες.
Η εξάρτηση της ΕΕ από την Κίνα για στρατηγικά προϊόντα είναι τόσο βαθιά, που ακόμα κι αν ήθελε να “απο-εξαρτηθεί”, δεν είναι καθόλου σαφές πώς και πότε θα μπορούσε να το επιτύχει αυτό.
Ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη —ιδιαίτερα η Γερμανία— αντιμετωπίζουν σοβαρό πολιτικό δίλημμα: συνεχίζουν να υποστηρίζουν ρητορικά τον απογαλακτισμό από την Κίνα, την ίδια στιγμή που βασικά κομμάτια της βιομηχανικής τους ισχύος εξαρτώνται από εκείνη.
Ακόμα και η υποτιθέμενη διαφοροποίηση της εξάρτησης από την Κίνα μέσω προμηθευτών όπως το Βιετνάμ ή το Μεξικό δεν είναι αυτό που φαίνεται.
Όπως δείχνουν τα στοιχεία, οι εξαγωγές αυτών των χωρών βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε κινεζικά εξαρτήματα και πρώτες ύλες.
Η “έμμεση” εξάρτηση ενδέχεται να αυξάνεται ακόμη κι αν η “άμεση” εξάρτηση υποχωρεί.
Αυτό σημαίνει ότι ο στόχος των ΗΠΑ να μειώσουν το παγκόσμιο αποτύπωμα της Κίνας μέσω ενός εμπορικού πολέμου, είναι δύσκολο να επιτευχθεί — εκτός αν καταφέρουν να πείσουν άλλους να αυτοτραυματιστούν οικονομικά για να την απομονώσουν.
Σε αυτό το πλαίσιο, η απειλή του Trump να επιβάλει δασμούς στην ΕΕ —συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων— για να την αναγκάσει να συνταχθεί μαζί του ενάντια στο Πεκίνο, φαντάζει ως επικίνδυνος εκβιασμός.
Εάν η ΕΕ ενδώσει —ή αν δεν ενδώσει και ο Trump υλοποιήσει την απειλή— οι Αμερικανοί πολίτες ενδέχεται να δουν τις τιμές των φαρμάκων να εκτοξεύονται.
Γιατί; Δεδομένα από το 2021 δείχνουν ότι περίπου το 95% της βιταμίνης B1 και των παραγώγων της που εισάγει η ΕΕ προέρχονται από την Κίνα.
Πάνω από το 96% των ετεροκυκλικών ενώσεων με μη συγχωνευμένο πυραζολικό δακτύλιο —ενεργές φαρμακευτικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε πολλά αντιβιοτικά— επίσης εισάγονται από την Κίνα.
Η εξάρτηση είναι ακόμη μεγαλύτερη για την χλωραμφενικόλη και τα παράγωγά της, αγγίζοντας ποσοστά άνω του 98%.
Η χλωραμφενικόλη είναι βασικό συστατικό ενός ευρέος φάσματος αντιβιοτικού που χρησιμοποιείται για σοβαρές λοιμώξεις που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες θεραπείες.
Επιπλέον, ακόμη και όταν οι δραστικές ουσίες ή τα τελικά φάρμακα παράγονται σε δυτικές χώρες ή στην Ινδία, η παραγωγή τους συχνά εξαρτάται από εισαγωγές πρώτων υλών από την Κίνα.
Η Ινδία, για παράδειγμα, εισάγει περίπου το 70% των ενεργών φαρμακευτικών ουσιών από την Κίνα, περιλαμβανομένων αυτών που είναι απαραίτητες για την παραγωγή αντιβιοτικών, παρακεταμόλης και φαρμάκων για το διαβήτη και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Μάλιστα, η Κίνα είναι σε θέση να παράγει τέτοιες ουσίες 20-30% φθηνότερα από την Ινδία, ανάλογα με το προϊόν, χάρη στην αφθονία φθηνών πρώτων υλών.
Εκτός από τα API, η Κίνα είναι επίσης βασικός προμηθευτής εκδόχων — ουσιών που βελτιώνουν, για παράδειγμα, την απορρόφηση, τη γεύση ή τις φυσικές ιδιότητες του φαρμάκου.
Η Roberta Pizzocaro, πρόεδρος της Olon, μιας εταιρείας με έδρα το Μιλάνο που παράγει περίπου 300 διαφορετικές φαρμακευτικές ουσίες για τελικά φάρμακα, δήλωσε στο Politico:
«Πολλές φαρμακευτικές ουσίες παράγονται πλέον μόνο στην Ασία και κάποιες αποκλειστικά στην Κίνα.
Η εταιρεία μας μπορεί να αντέξει ‘για κάποιο διάστημα’ με τα υπάρχοντα αποθέματα, αλλά δεν θα περάσει πολύς καιρός μέχρι να αρχίσουν οι ελλείψεις».
Ίσως δεν είναι σοφό για τα έθνη να εξαρτώνται τόσο πολύ από μία μόνο χώρα για τόσο μεγάλο μέρος της φαρμακευτικής εφοδιαστικής αλυσίδας.
Το γεγονός ότι η ΕΕ δεν διαθέτει εναλλακτικές λύσεις φαίνεται να αποκλείει το ενδεχόμενο έναρξης ενός εμπορικού πολέμου — όμως, για να πιστέψουμε ότι θα επικρατήσει η κοινή λογική, θα έπρεπε να αγνοήσουμε όλη την αυτοκαταστροφή που η ηγετική τάξη επανειλημμένως επιβάλλει στους ίδιους της τους πολίτες.
www.bankingnews.gr
(Βέβαια, συντρέχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους αυτή η απόπειρα θα καταρρεύσει, όπως και η προσπάθεια απομόνωσης της Ρωσίας.)
Αλλά τι γίνεται με την ΕΕ, το «συνεργό» των ΗΠΑ στο σχέδιο Ουκρανία; Είναι έτοιμη για έναν ακόμα γύρο στην αρένα;
Στις 16 Απριλίου, η Wall Street Journal ανέφερε ότι οι ΗΠΑ σκοπεύουν να απομονώσουν την Κίνα.
Την ίδια ημέρα, οι Irish Times αποκάλυψαν πως κάθε συμφωνία Ουάσιγκτον-Βρυξελλών σχετικά με δασμούς πιθανότατα θα περιλαμβάνει τη συμμετοχή της ΕΕ στον οικονομικό πόλεμο κατά της Κίνας – κάτι που η ΕΕ δείχνει πρόθυμη να συζητήσει, παρόλο που διατηρεί ενδοιασμούς για άλλα σημεία των όρων που προτείνει η ομάδα Trump...
Οι προτάσεις δείχνουν πως η συνολική στρατηγική των ΗΠΑ είναι η αποσύνδεση από την Κίνα και ότι κάθε χώρα που επιθυμεί εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ θα πρέπει επίσης να απομακρυνθεί από το Πεκίνο…
Αυτήν τη στιγμή, ούτε το αμερικανικό βοδινό κρέας ούτε το κοτόπουλο έχουν πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ, λόγω αυστηρών κανονιστικών ρυθμίσεων — κάτι που έχει προκαλέσει επανειλημμένα την οργή της διοίκησης Trump.
Όμως ανώτερες πηγές από την Ιρλανδία και την ΕΕ απορρίπτουν κάθε πιθανότητα χαλάρωσης των προτύπων, όπως το βοδινό με ορμόνες ή το κοτόπουλο με χλώριο.
Η ΕΕ επίσης αντιστέκεται —προς το παρόν— στις απαιτήσεις των ΗΠΑ να εγκαταλείψει τις προσπάθειες ρύθμισης των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη.
Δεν υπάρχουν, όμως, έντονες αντιδράσεις στις απαιτήσεις για την Κίνα.
Η ΕΕ είχε ήδη αρχίσει να βαδίζει προς αυτή την κατεύθυνση με την πρόσφατη καμπάνια «απο-επένδυσης» (de-risking).
Το 2023, η Ιταλία αποσύρθηκε από την Πρωτοβουλία του Δρόμου του Μεταξιού.
Η Γερμανία αντιμετωπίζει εσωτερικές τριβές για την πολιτική της έναντι της Κίνας, αλλά ο νέος καγκελάριος Friedrich Merz τηρεί πιο σκληρή στάση.
Είναι λοιπόν πιθανότερο ότι εκείνος και ο συνασπισμός του θα συνεχίσουν να ακροβατούν ανάμεσα στην πολιτική εχθρότητα προς το Πεκίνο και τη διατήρηση των οικονομικών σχέσεων — κάτι που ευνοεί τις μεγάλες γερμανικές επιχειρήσεις, οι οποίες εξακολουθούν να αποκομίζουν σημαντικά έσοδα από τη Χώρα του Δράκου.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ, οι ευρω-ατλαντιστές και οι εργαζόμενοι ζητούν πιο σκληρή πολιτική.
Τελικά, το πού θα καταλήξει η στάση της ΕΕ ενδέχεται να εξαρτηθεί από τις εξελίξεις στην κινεζική αγορά: αν οι τρεις μεγάλες γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες συνεχίσουν να χάνουν έδαφος έναντι των Κινέζων ανταγωνιστών, ενδέχεται το Βερολίνο να στραφεί σε πιο συγκρουσιακή στρατηγική.
Σε επίπεδο ΕΕ, η Ursula von der Leyen και πολλοί άλλοι στηρίζουν ένθερμα τη στρατηγική «απο-επένδυσης ρίσκου».
Κατά την πρώτη της πενταετία, τα κράτη-μέλη της πρόσθεσαν νέα εργαλεία, όπως ο Κανονισμός για τις Ξένες Επιδοτήσεις, το Διεθνές Μέσο Προμηθειών, το Μέσο Κατά του Εξαναγκασμού, η Οδηγία για την Εταιρική Βιωσιμότητα, ο Νόμος για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες και ο NZIA (Νόμος για τη Βιομηχανία Μηδενικών Ρύπων), που θέτει στόχο η ΕΕ να επεξεργάζεται το 40% των στρατηγικών πρώτων υλών της ως το 2030.
Όλα αυτά δίνουν στην πρόεδρος της ΕΕ τη δυνατότητα να πλήξει σοβαρά το εμπόριο με την Κίνα, αν πειστεί —ή αν την πείσει η Ουάσιγκτον— ότι είναι η σωστή επιλογή.
Μηνύματα «προσέγγισης
Η ΕΕ στέλνει μηνύματα «προσέγγισης» προς την Κίνα ως αντίβαρο στις σκληρές τακτικές διαπραγμάτευσης των ΗΠΑ, αλλά αυτό το έχουμε ξαναδεί.
Οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της ΕΕ δεν σκοπεύουν να επισκεφθούν το Πεκίνο πριν τα τέλη Ιουλίου, ενώ Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες επιδιώκουν να καταλήξουν σε συμφωνία πριν την εκπνοή της 90ήμερης παύσης δασμών από τον Trump.
Η παράταση αυτή ανακοινώθηκε στις 9 Απριλίου, με καταληκτική ημερομηνία την 8η Ιουλίου.
Αν η ΕΕ επιλέξει πιο έντονα την «απο-επένδυση ρίσκου» από την Κίνα, τι σημαίνει αυτό για την Ένωση; Και ποιο θα είναι το ντόμινο για τις ΗΠΑ, οι οποίες πλέον εισάγουν πολλά κινεζικά προϊόντα διαμέσου της ΕΕ;
Σε μελέτη του Peterson Institute τον Αύγουστο του 2023, οι Mary E. Lovely και Jing Yan ανέλυσαν το φαινόμενο υπό τον εξής τίτλο: «Καθώς οι ΗΠΑ και η Κίνα αποσυνδέονται, η ΕΕ και η Κίνα ενισχύουν τις εμπορικές εξαρτήσεις τους».
Ένα γράφημα δείχνει ξεκάθαρα το εξής:
Οι εισαγωγές που δεν φτάνουν πλέον στις ΗΠΑ από την Κίνα καταλήγουν σε μεγάλο βαθμό στην ΕΕ.
Αν ο στόχος της εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ είναι η μείωση της κινεζικής επιρροής στην παγκόσμια οικονομία, μάλλον δεν θα τα καταφέρει — εκτός αν καταφέρει να πείσει την ΕΕ να αυτοπυροβοληθεί για ακόμη μια φορά.
Τι εισάγει η ΕΕ από την Κίνα πλέον; Όχι πια κυρίως υφάσματα, παπούτσια και έπιπλα.
Τώρα είναι φαρμακευτικά συστατικά, χημικά, κρίσιμες πρώτες ύλες και μηχανήματα.
Η διακοπή αυτών των εισαγωγών θα ήταν ένα ακόμη θανάσιμο πλήγμα για την ευρωπαϊκή βιομηχανία.
Όπως αναφέρει έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
Τα κράτη-μέλη με βιομηχανικά προσανατολισμένες οικονομίες εμφανίζουν υψηλότερη έκθεση στις κινεζικές εισαγωγές — όπως η Τσεχία (33% των εξωκοινοτικών εισαγωγών της προέρχονται από την Κίνα), η Ρουμανία, η Πολωνία, η Σλοβενία, η Σλοβακία και η Γερμανία — τονίζοντας τον σημαντικό ρόλο της Κίνας ως προμηθευτή για τη βιομηχανία της ΕΕ.
Η έκθεση προσθέτει: Για συγκεκριμένα προϊόντα, η εξάρτηση της ΕΕ από την Κίνα φτάνει ή ξεπερνά το 90% (π.χ. σε ορισμένα φάρμακα, χημικά και πρώτες ύλες).
Ο ευρύς χαρακτήρας και η φύση των εξαρτήσεων, καθώς και τα υψηλά επίπεδα εξάρτησης, καθιστούν εξαιρετικά σύνθετο το έργο της «απο-επένδυσης ρίσκου» από την Κίνα.
Η ΕΕ εξαρτάται πλήρως από την Κίνα για το μαγνήσιο, απαραίτητο για την αεροναυπηγική, την αυτοκινητοβιομηχανία και τα ηλεκτρονικά.
Το 94% της παγκόσμιας εξαγωγής μαγνησίου προέρχεται από την Κίνα.
Η Ρωσία καλύπτει μεγάλο μέρος του υπολοίπου. Άβολο…
Κινεζική κυριαρχία
Πριν η Κίνα εγκαταλείψει την πολιτική «μηδενικής Covid», η ΕΕ αντιμετώπιζε ελλείψεις σε φάρμακα — από αντιπυρετικά παιδιών μέχρι κολλύρια και αντιβιοτικά. Το 80% των ενεργών φαρμακευτικών συστατικών και το 40% των τελικών φαρμάκων στην Ευρώπη προέρχεται από την Κίνα ή την Ινδία.
Η Κίνα είναι ο κυρίαρχος παραγωγός παλαιότερων, μη κατοχυρωμένων φαρμάκων που χρησιμοποιούνται ευρέως στα νοσοκομεία. Έχει το μονοπώλιο στα συστατικά για την παραγωγή πενικιλίνης. Είναι επίσης βασικός εξαγωγέας φαρμάκων για πίεση και παυσίπονα.
Η πρόεδρος της Olon, Roberta Pizzocaro, λέει: Πολλά φαρμακευτικά συστατικά παράγονται αποκλειστικά στην Ασία, και μερικά μόνο στην Κίνα.
Μπορούμε να αντέξουμε για λίγο με τα αποθέματα, αλλά δεν θα αργήσουν να εμφανιστούν ελλείψεις.
Ίσως τελικά δεν είναι σοφό για ένα μπλοκ να εξαρτάται τόσο πολύ από μία χώρα για τόσο μεγάλο μέρος της φαρμακευτικής του αλυσίδας;
Αλλά αν η κοινή λογική υπερίσχυε, δεν θα ήμασταν εδώ.
Όπως έδειξε και η στρατηγική Ουκρανίας, η ευρωπαϊκή ηγεσία δεν διστάζει να βλάψει τους ίδιους της τους πολίτες.
Δεν είναι σοφό…
Ίσως δεν είναι σοφό για έθνη να εξαρτώνται τόσο από μία μόνο χώρα για τόσο μεγάλο μέρος της φαρμακευτικής εφοδιαστικής αλυσίδας.
Το γεγονός ότι η ΕΕ δεν διαθέτει εναλλακτικές λύσεις φαίνεται να αποκλείει την έναρξη ενός εμπορικού πολέμου — αλλά για να πιστέψουμε ότι η κοινή λογική θα επικρατήσει, θα έπρεπε να αγνοήσουμε όλη την αυτοκαταστροφή τάση που η ηγετική τάξη επανειλημμένως επιβάλλει στους ίδιους της τους πολίτες.
Η εξάρτηση της ΕΕ από την Κίνα για στρατηγικά προϊόντα είναι τόσο βαθιά, που ακόμα κι αν ήθελε να “απο-εξαρτηθεί”, δεν είναι καθόλου σαφές πώς και πότε θα μπορούσε να το επιτύχει αυτό.
Ορισμένα ευρωπαϊκά κράτη —ιδιαίτερα η Γερμανία— αντιμετωπίζουν σοβαρό πολιτικό δίλημμα: συνεχίζουν να υποστηρίζουν ρητορικά τον απογαλακτισμό από την Κίνα, την ίδια στιγμή που βασικά κομμάτια της βιομηχανικής τους ισχύος εξαρτώνται από εκείνη.
Ακόμα και η υποτιθέμενη διαφοροποίηση της εξάρτησης από την Κίνα μέσω προμηθευτών όπως το Βιετνάμ ή το Μεξικό δεν είναι αυτό που φαίνεται.
Όπως δείχνουν τα στοιχεία, οι εξαγωγές αυτών των χωρών βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε κινεζικά εξαρτήματα και πρώτες ύλες.
Η “έμμεση” εξάρτηση ενδέχεται να αυξάνεται ακόμη κι αν η “άμεση” εξάρτηση υποχωρεί.
Αυτό σημαίνει ότι ο στόχος των ΗΠΑ να μειώσουν το παγκόσμιο αποτύπωμα της Κίνας μέσω ενός εμπορικού πολέμου, είναι δύσκολο να επιτευχθεί — εκτός αν καταφέρουν να πείσουν άλλους να αυτοτραυματιστούν οικονομικά για να την απομονώσουν.
Σε αυτό το πλαίσιο, η απειλή του Trump να επιβάλει δασμούς στην ΕΕ —συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων— για να την αναγκάσει να συνταχθεί μαζί του ενάντια στο Πεκίνο, φαντάζει ως επικίνδυνος εκβιασμός.
Εάν η ΕΕ ενδώσει —ή αν δεν ενδώσει και ο Trump υλοποιήσει την απειλή— οι Αμερικανοί πολίτες ενδέχεται να δουν τις τιμές των φαρμάκων να εκτοξεύονται.
Γιατί; Δεδομένα από το 2021 δείχνουν ότι περίπου το 95% της βιταμίνης B1 και των παραγώγων της που εισάγει η ΕΕ προέρχονται από την Κίνα.
Πάνω από το 96% των ετεροκυκλικών ενώσεων με μη συγχωνευμένο πυραζολικό δακτύλιο —ενεργές φαρμακευτικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε πολλά αντιβιοτικά— επίσης εισάγονται από την Κίνα.
Η εξάρτηση είναι ακόμη μεγαλύτερη για την χλωραμφενικόλη και τα παράγωγά της, αγγίζοντας ποσοστά άνω του 98%.
Η χλωραμφενικόλη είναι βασικό συστατικό ενός ευρέος φάσματος αντιβιοτικού που χρησιμοποιείται για σοβαρές λοιμώξεις που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες θεραπείες.
Επιπλέον, ακόμη και όταν οι δραστικές ουσίες ή τα τελικά φάρμακα παράγονται σε δυτικές χώρες ή στην Ινδία, η παραγωγή τους συχνά εξαρτάται από εισαγωγές πρώτων υλών από την Κίνα.
Η Ινδία, για παράδειγμα, εισάγει περίπου το 70% των ενεργών φαρμακευτικών ουσιών από την Κίνα, περιλαμβανομένων αυτών που είναι απαραίτητες για την παραγωγή αντιβιοτικών, παρακεταμόλης και φαρμάκων για το διαβήτη και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Μάλιστα, η Κίνα είναι σε θέση να παράγει τέτοιες ουσίες 20-30% φθηνότερα από την Ινδία, ανάλογα με το προϊόν, χάρη στην αφθονία φθηνών πρώτων υλών.
Εκτός από τα API, η Κίνα είναι επίσης βασικός προμηθευτής εκδόχων — ουσιών που βελτιώνουν, για παράδειγμα, την απορρόφηση, τη γεύση ή τις φυσικές ιδιότητες του φαρμάκου.
Η Roberta Pizzocaro, πρόεδρος της Olon, μιας εταιρείας με έδρα το Μιλάνο που παράγει περίπου 300 διαφορετικές φαρμακευτικές ουσίες για τελικά φάρμακα, δήλωσε στο Politico:
«Πολλές φαρμακευτικές ουσίες παράγονται πλέον μόνο στην Ασία και κάποιες αποκλειστικά στην Κίνα.
Η εταιρεία μας μπορεί να αντέξει ‘για κάποιο διάστημα’ με τα υπάρχοντα αποθέματα, αλλά δεν θα περάσει πολύς καιρός μέχρι να αρχίσουν οι ελλείψεις».
Ίσως δεν είναι σοφό για τα έθνη να εξαρτώνται τόσο πολύ από μία μόνο χώρα για τόσο μεγάλο μέρος της φαρμακευτικής εφοδιαστικής αλυσίδας.
Το γεγονός ότι η ΕΕ δεν διαθέτει εναλλακτικές λύσεις φαίνεται να αποκλείει το ενδεχόμενο έναρξης ενός εμπορικού πολέμου — όμως, για να πιστέψουμε ότι θα επικρατήσει η κοινή λογική, θα έπρεπε να αγνοήσουμε όλη την αυτοκαταστροφή που η ηγετική τάξη επανειλημμένως επιβάλλει στους ίδιους της τους πολίτες.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών