Σε μεγάλο στοίχημα για τη νέα κυβέρνηση θα είναι η συνέπεια για τη συνέχιση κομβικών μεταρρυθμίσεων
Δύσκολο έργο περιμένει την κυβέρνηση που θα αναδεχθεί από τις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου, η οποία από την επόμενη μέρα κόλας θα πρέπει να ριχθεί κατευθείαν στα βαθιά.
Οι «κάβοι» που έχει να περάσει είναι εξαιρετικά δύσκολοι. Δεν είναι ένας, ούτε δύο αλλά πολλοί περισσότεροι.
Μόνο οι διαπραγματεύσεις για το αφορολόγητο (οι θεσμοί προσανατολίζονται να βάλουν την μείωση ξανά στο τραπέζι της συζήτησης) και για το «κενό» από τις παροχές και τις ρυθμίσεις χρεών του Αλέξη Τσίπρα, προοιωνίζουν ένα «καυτό» φθινόπωρο συζητήσεων με το κουαρτέτο των δανειστών.
Σε μεγάλο στοίχημα για τη νέα κυβέρνηση θα είναι η συνέπεια για τη συνέχιση κομβικών μεταρρυθμίσεων (ιδιωτικοποιήσεις, ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες, κόκκινα δάνεια και άνοιγμα της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για το νέο πλαίσιο προστασίας της ά κατοικίας), η αναχρηματοδότηση από τις διεθνείς αγορές, η πρόωρη εξόφληση των ακριβών δανείων του ΔΝΤ και φυσικά ο στόχος για ανάπτυξη 2,3% το 2019.
Αναλυτικότερα οι 6 μεγάλοι «σκόπελοι» της νέας κυβέρνησης είναι:
1.Αφορολόγητο: Μπορεί η διάταξη για το μειωμένο αφορολόγητο να μην υπάρχει πια στον ορίζοντα, πλην όμως οι εταίροι, σφόδρα ενοχλημένοι, θεωρούν ότι πρόκειται για παραβίαση της συμφωνίας η κίνηση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει στην ακύρωση του μέτρου χωρίς προηγουμένως να έχει συνεννοηθεί μαζί τους.
Έτσι το μήνυμα που στέλνουν είναι ότι το θέμα με το αφορολόγητο όριο θα επανέλθει στο τραπέζι μαζί με την φθινοπωρινή αξιολόγηση.
Να σημειωθεί ότι πριν από τον ΣΥΡΙΖΑ η ΝΔ ήταν αυτή που είχε καταθέσει διάταξη στην βουλή για την διατήρηση του σημερινού ορίου στο αφορολόγητο.
2.Πλεονάσματα: Επισφαλής είναι για τους ευρωπαίους εταίρους μετά τις παροχές και τις ευνοϊκές ρυθμίσεις χρεών του Αλέξη Τσίπρα η πρόβλεψη για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2019 αλλά και το 2020.
Η 3η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας της Ελλάδας αποτιμά σε 4,4-5,5 δισ. ευρώ στη διετία 2019-2020 την δημοσιονομική «τρύπα» ενώ το υπουργείο Οικονομικών εμμένει στην πρόβλεψή του ότι το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης για το 2019 θα διαμορφωθεί στο 4,1% του ΑΕΠ, υπερβαίνοντας έτσι τον στόχο του 3,5% ΑΕΠ κατά 0,6 μονάδες δημιουργώντας αντίστοιχο δημοσιονομικό χώρο.
Επίσης, η ελληνική πρόταση για τα πλεονάσματα που προβλέπει μείωση του στόχου από το 3,5% του ΑΕΠ στο 2,5% του ΑΕΠ για την τριετία 2020-2022 και δέσμευση 5,5 δισ. ευρώ από το «μαξιλάρι» διαθεσίμων σε ειδικό λογαριασμό ως εγγύηση για την κάλυψη της διαφοράς, θα πρέπει να περάσει από Eurogroup.
3.Ανάπτυξη: Αύξηση μόλις 1,3% σημείωσε η ελληνική οικονομία το πρώτο τρίμηνο του 2019, που θα πρέπει να κάνει άλματα το επόμενο διάστημα για να πιάσει τις προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας για ανάπτυξη 2,3% το 2019. Είχε προηγηθεί επιβράδυνση της ανόδου στο 1,5% το τέταρτο τρίμηνο του 2018 από 2,1% το τρίτο τρίμηνο, ενώ το πρώτο τρίμηνο της περσινής χρονιάς είχε επιτευχθεί ανάπτυξη 2,6%, δηλαδή διπλάσια από αυτή που ανακοινώθηκε.
Όμως στο σύνολο του 2018 το ΑΕΠ συγκρατήθηκε στο 1,9%.
Επομένως, διαφαίνεται πλέον μεγάλος κίνδυνος η ανάπτυξη να κινηθεί φέτος σε ρηχά νερά εκτός εάν επιτευχθεί αναπτυξιακό άλμα τα επόμενα τρίμηνα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η Ελλάδα θα αναπτυχθεί με ρυθμό κοντά στο 2,3%, ενώ ΟΟΣΑ και ΔΝΤ προβλέπουν ανάκαμψη 2,2% και 2,4% αντίστοιχα για το 2019.
Το αρνητικό βέβαια για την ελληνική οικονομία είναι ότι καλείται να κάνει την υπέρβαση σε ένα ρευστό διεθνές περιβάλλον, οπότε σε αυτή την περίπτωση έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην εγχώρια ζήτηση (επενδύσεις και κατανάλωση).
4.Δημόσιο Χρέος: Η εξόφληση των ακριβών δανείων που έχει η χώρα απέναντι στο ΔΝΤ, ήτοι 3,7 δισ., είναι σημαντική πρόκληση για την επόμενη κυβέρνηση ώστε να μειωθεί το κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους.
Το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα κατέλθει στα 323,5 δισ. ευρώ ή 167,8% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 12,6 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2018.
Το ελληνικό χρέος θα παραμείνει άνω από το 100% του ΑΕΠ έως το 2048, ενώ οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας θα κινούνται στην περιοχή του 10% του ΑΕΠ έως το 2032.
5.Μεταρρυθμίσεις: Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έχουν αρχίσει ήδη να ενοχλούνται από τη απραξία της ελληνικής πλευράς σε κομβικές μεταρρυθμίσεις (ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες, ιδιωτικοποιήσεις, η ενεργοποίηση της πλατφόρμας για το νέο πλαίσιο προστασίας της ά κατοικίας κ.λπ.) και αυτό το νόημα είχαν οι νέες κίτρινες κάρτες που δόθηκαν μαζί με την 3η έκθεση μεταμνημονιακής αξιολόγησης.
Ουδείς στο κτίριο της Κομισιόν αποκλείει το ενδεχόμενο να υπάρξουν συστάσεις προς την ελληνική πλευρά στο άτυπο Eurogroup του Σεπτεμβρίου που θα πραγματοποιηθεί στις 13 του μήνα στο Ελσίνκι της Φιλανδίας. Υπενθυμίζεται ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι συνδεδεμένες με την επιστροφή των κερδών από τα ANFA’s αλλά και με την ακύρωση του επιτοκιακού πέναλτι σε μέρος των δανείων που έλαβε η χώρα με το 2ο Μνημόνιο.
6.Δικαστικές Αποφάσεις: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί την κυβέρνηση να βρίσκεται σε επαγρύπνηση καθώς ο κίνδυνος ανατροπής από τα ανώτατα δικαστήρια μνημονιακών μεταρρυθμίσεων που εφαρμόστηκαν στα έτη 2012, 2015 και 2016 δεν έχει ακόμη εξαλειφθεί.
Μάριος Χριστοδούλου
Οι «κάβοι» που έχει να περάσει είναι εξαιρετικά δύσκολοι. Δεν είναι ένας, ούτε δύο αλλά πολλοί περισσότεροι.
Μόνο οι διαπραγματεύσεις για το αφορολόγητο (οι θεσμοί προσανατολίζονται να βάλουν την μείωση ξανά στο τραπέζι της συζήτησης) και για το «κενό» από τις παροχές και τις ρυθμίσεις χρεών του Αλέξη Τσίπρα, προοιωνίζουν ένα «καυτό» φθινόπωρο συζητήσεων με το κουαρτέτο των δανειστών.
Σε μεγάλο στοίχημα για τη νέα κυβέρνηση θα είναι η συνέπεια για τη συνέχιση κομβικών μεταρρυθμίσεων (ιδιωτικοποιήσεις, ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες, κόκκινα δάνεια και άνοιγμα της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για το νέο πλαίσιο προστασίας της ά κατοικίας), η αναχρηματοδότηση από τις διεθνείς αγορές, η πρόωρη εξόφληση των ακριβών δανείων του ΔΝΤ και φυσικά ο στόχος για ανάπτυξη 2,3% το 2019.
Αναλυτικότερα οι 6 μεγάλοι «σκόπελοι» της νέας κυβέρνησης είναι:
1.Αφορολόγητο: Μπορεί η διάταξη για το μειωμένο αφορολόγητο να μην υπάρχει πια στον ορίζοντα, πλην όμως οι εταίροι, σφόδρα ενοχλημένοι, θεωρούν ότι πρόκειται για παραβίαση της συμφωνίας η κίνηση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει στην ακύρωση του μέτρου χωρίς προηγουμένως να έχει συνεννοηθεί μαζί τους.
Έτσι το μήνυμα που στέλνουν είναι ότι το θέμα με το αφορολόγητο όριο θα επανέλθει στο τραπέζι μαζί με την φθινοπωρινή αξιολόγηση.
Να σημειωθεί ότι πριν από τον ΣΥΡΙΖΑ η ΝΔ ήταν αυτή που είχε καταθέσει διάταξη στην βουλή για την διατήρηση του σημερινού ορίου στο αφορολόγητο.
2.Πλεονάσματα: Επισφαλής είναι για τους ευρωπαίους εταίρους μετά τις παροχές και τις ευνοϊκές ρυθμίσεις χρεών του Αλέξη Τσίπρα η πρόβλεψη για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2019 αλλά και το 2020.
Η 3η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας της Ελλάδας αποτιμά σε 4,4-5,5 δισ. ευρώ στη διετία 2019-2020 την δημοσιονομική «τρύπα» ενώ το υπουργείο Οικονομικών εμμένει στην πρόβλεψή του ότι το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης για το 2019 θα διαμορφωθεί στο 4,1% του ΑΕΠ, υπερβαίνοντας έτσι τον στόχο του 3,5% ΑΕΠ κατά 0,6 μονάδες δημιουργώντας αντίστοιχο δημοσιονομικό χώρο.
Επίσης, η ελληνική πρόταση για τα πλεονάσματα που προβλέπει μείωση του στόχου από το 3,5% του ΑΕΠ στο 2,5% του ΑΕΠ για την τριετία 2020-2022 και δέσμευση 5,5 δισ. ευρώ από το «μαξιλάρι» διαθεσίμων σε ειδικό λογαριασμό ως εγγύηση για την κάλυψη της διαφοράς, θα πρέπει να περάσει από Eurogroup.
3.Ανάπτυξη: Αύξηση μόλις 1,3% σημείωσε η ελληνική οικονομία το πρώτο τρίμηνο του 2019, που θα πρέπει να κάνει άλματα το επόμενο διάστημα για να πιάσει τις προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας για ανάπτυξη 2,3% το 2019. Είχε προηγηθεί επιβράδυνση της ανόδου στο 1,5% το τέταρτο τρίμηνο του 2018 από 2,1% το τρίτο τρίμηνο, ενώ το πρώτο τρίμηνο της περσινής χρονιάς είχε επιτευχθεί ανάπτυξη 2,6%, δηλαδή διπλάσια από αυτή που ανακοινώθηκε.
Όμως στο σύνολο του 2018 το ΑΕΠ συγκρατήθηκε στο 1,9%.
Επομένως, διαφαίνεται πλέον μεγάλος κίνδυνος η ανάπτυξη να κινηθεί φέτος σε ρηχά νερά εκτός εάν επιτευχθεί αναπτυξιακό άλμα τα επόμενα τρίμηνα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η Ελλάδα θα αναπτυχθεί με ρυθμό κοντά στο 2,3%, ενώ ΟΟΣΑ και ΔΝΤ προβλέπουν ανάκαμψη 2,2% και 2,4% αντίστοιχα για το 2019.
Το αρνητικό βέβαια για την ελληνική οικονομία είναι ότι καλείται να κάνει την υπέρβαση σε ένα ρευστό διεθνές περιβάλλον, οπότε σε αυτή την περίπτωση έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην εγχώρια ζήτηση (επενδύσεις και κατανάλωση).
4.Δημόσιο Χρέος: Η εξόφληση των ακριβών δανείων που έχει η χώρα απέναντι στο ΔΝΤ, ήτοι 3,7 δισ., είναι σημαντική πρόκληση για την επόμενη κυβέρνηση ώστε να μειωθεί το κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους.
Το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα κατέλθει στα 323,5 δισ. ευρώ ή 167,8% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 12,6 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2018.
Το ελληνικό χρέος θα παραμείνει άνω από το 100% του ΑΕΠ έως το 2048, ενώ οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας θα κινούνται στην περιοχή του 10% του ΑΕΠ έως το 2032.
5.Μεταρρυθμίσεις: Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έχουν αρχίσει ήδη να ενοχλούνται από τη απραξία της ελληνικής πλευράς σε κομβικές μεταρρυθμίσεις (ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες, ιδιωτικοποιήσεις, η ενεργοποίηση της πλατφόρμας για το νέο πλαίσιο προστασίας της ά κατοικίας κ.λπ.) και αυτό το νόημα είχαν οι νέες κίτρινες κάρτες που δόθηκαν μαζί με την 3η έκθεση μεταμνημονιακής αξιολόγησης.
Ουδείς στο κτίριο της Κομισιόν αποκλείει το ενδεχόμενο να υπάρξουν συστάσεις προς την ελληνική πλευρά στο άτυπο Eurogroup του Σεπτεμβρίου που θα πραγματοποιηθεί στις 13 του μήνα στο Ελσίνκι της Φιλανδίας. Υπενθυμίζεται ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι συνδεδεμένες με την επιστροφή των κερδών από τα ANFA’s αλλά και με την ακύρωση του επιτοκιακού πέναλτι σε μέρος των δανείων που έλαβε η χώρα με το 2ο Μνημόνιο.
6.Δικαστικές Αποφάσεις: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί την κυβέρνηση να βρίσκεται σε επαγρύπνηση καθώς ο κίνδυνος ανατροπής από τα ανώτατα δικαστήρια μνημονιακών μεταρρυθμίσεων που εφαρμόστηκαν στα έτη 2012, 2015 και 2016 δεν έχει ακόμη εξαλειφθεί.
Μάριος Χριστοδούλου
Σχόλια αναγνωστών