Έναν και πλέον χρόνο μετά το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης, η Ελλάδα – όπως και όλος ο κόσμος – εξακολουθεί να δίνει σκληρή και επίπονη μάχη με τον κορονοϊό και τις επιπτώσεις του στην κοινωνία και την οικονομία.
Η χώρα μας εισήλθε σε αυτή την πρωτοφανή, εξωγενή, παγκόσμια κρίση σε μια περίοδο που έκανε τα πρώτα βήματα σταθεροποίησης και ανάπτυξης, ύστερα από μια πολυετή, εξαιρετικά δύσκολη και επίπονη περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής.
Μέσα στη δίνη της πανδημίας και του σοβαρού – διεθνώς – κοινωνικού και οικονομικού αντικτύπου της, θα ήταν επόμενο οι βασικοί οικονομικοί δείκτες να επιδεινωθούν, και η δυναμική που είχε αρχίσει να αναπτύσσεται από την αρχή της θητείας της σημερινής Κυβέρνησης, τον Ιούλιο του 2019, στα πεδία των μεταρρυθμίσεων, των διαρθρωτικών αλλαγών και των επενδύσεων να χαθεί.
Και όμως, όχι μόνο αυτό δεν συνέβη, αλλά έγιναν σημαντικά βήματα προόδου!
Παρά τις ισχυρές αναταράξεις που προκάλεσε, και εξακολουθεί να προκαλεί, ο Covid-19, ως Κυβέρνηση καταφέραμε, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας τις κατάλληλες πολιτικές, να περιορίσουμε όσο γίνεται περισσότερο τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης, να προωθήσουμε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, με το βλέμμα και στη μετά-κορονοϊό εποχή, και να ενισχύσουμε περαιτέρω την αξιοπιστία της χώρας.
Η ορθότητα και η αποτελεσματικότητα της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής καταδεικνύεται και πιστοποιείται όχι μόνο από την ψήφο εμπιστοσύνης της κοινωνίας, εταίρων, θεσμών, αγορών και επενδυτών στους κυβερνητικούς χειρισμούς, αλλά και από μια σειρά θετικών οικονομικών εξελίξεων.
Εξελίξεις που εμπνέουν ρεαλιστική αισιοδοξία για την επίτευξη ισχυρής ανάκαμψης και βιώσιμης ανάπτυξης μετά το τέλος της παρούσας δοκιμασίας και συνίστανται στα εξής:
1ον. Χαμηλότερη ύφεση το 2020, σε σύγκριση με τις εκτιμήσεις.
Η ελληνική οικονομία, μολονότι εμφανίζει ιδιαιτέρως υψηλό βαθμό εξάρτησης από τον τομέα των υπηρεσιών, ο οποίος δέχθηκε καίριο πλήγμα από την πανδημία, άντεξε.
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η ύφεση το 2020 ήταν βαθιά, φθάνοντας το 8,2%, αλλά ήταν χαμηλότερη απ’ όλες τις εκτιμήσεις και κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Ενώ, σε τριμηνιαία βάση το ΑΕΠ μας αυξήθηκε κατά 2,7% το περυσινό 4ο τρίμηνο, με θετική επίδραση (carry-over effect) στο δύσκολο, εξαιτίας των παρατεταμένων μεγάλων περιορισμών στη λειτουργία της οικονομίας, 1ο τρίμηνο του 2021.
2ον. Εύσημα από το Eurogroup – Σήμα συνέχισης της δημοσιονομικής ευελιξίας.
Από τις πλέον ενθαρρυντικές εξελίξεις της τελευταίας περιόδου, είναι η εισήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – που ευθυγραμμίζεται με την ελληνική θέση – για συνέχιση της δημοσιονομικής ευελιξίας στην Ε.Ε., ωσότου εδραιωθεί πλήρως η ανάκαμψη, κάτι που δεν αναμένεται πριν το τέλος του 2022.
Αυτό προσφέρει πολύτιμο δημοσιονομικό χώρο στην Ελλάδα, για να συνεχίσει να στηρίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα διασφαλίζει ότι αυτή τη φορά η δημοσιονομική ισορροπία θα επιτευχθεί μέσω της ανάπτυξης και όχι με μέτρα λιτότητας.
Προηγουμένως, η χώρα μας είχε ολοκληρώσει επιτυχώς και την 9η αξιολόγηση από τους Θεσμούς, με το Eurogroup να χαιρετίζει – για ακόμη μια φορά – την ταχεία και αποτελεσματική αντίδραση της Κυβέρνησης ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας και των οικονομικών επιπτώσεών της, καθώς και ως προς την υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών, παρά τις αντίξοες συνθήκες.
3ον. Πλήρης επιστροφή της χώρας στις διεθνείς αγορές.
Μέσα στις συνθήκες υψηλής αβεβαιότητας που επικρατούν – διεθνώς – εξαιτίας της πανδημίας, η χώρα μας κατάφερε κάτι πανθομολογούμενα σπουδαίο: την πλήρη επιστροφή της στις διεθνείς αγορές.
Το Υπουργείο Οικονομικών και ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους εργάστηκαν σκληρά και μεθοδικά, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας, με απόλυτη επιτυχία, μια εμβληματική ομολογιακή έκδοση. Το Ελληνικό Δημόσιο άντλησε 2,5 δισ. ευρώ από την πρώτη έκδοση 30ετούς ομολόγου από το 2008, με χαμηλό κόστος δανεισμού και υπερκάλυψη του ζητούμενου ποσού κατά περισσότερες από 10 φορές.
Έκδοση-ορόσημο, που βελτιώνει τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους και αντανακλά την εμπιστοσύνη της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας στη διαχείριση, τις δυνατότητες και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
4ον. Ιστορικά χαμηλό κόστος δανεισμού.
Η αξιοποίηση της δημοσιονομικής ευελιξίας χωρίς κίνδυνο να εκτραπεί σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό, η συνετή διαχείριση των ταμειακών διαθεσίμων και η επικρότηση της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής διεθνώς, έχουν διευκολύνει σημαντικά την απρόσκοπτη πρόσβαση του Ελληνικού Δημοσίου στις διεθνείς αγορές, με παράλληλη μείωση του κόστους χρηματοδότησης σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Ταυτόχρονα, η συμμετοχή μας σε όλα τα νομισματικά εργαλεία της ΕΚΤ συμβάλλει στη διατήρηση αυτού του ευνοϊκού επιτοκιακού περιβάλλοντος.
5ον. Πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ.
Η πρόσφατη ολοκλήρωση της – δεύτερης κατά σειρά – πρόωρης αποπληρωμής μέρους των υφιστάμενων δανείων της χώρας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ενίσχυσε περαιτέρω την αξιοπιστία της χώρας έναντι εταίρων, θεσμών, αγορών και επενδυτών, μείωσε τον επιτοκιακό και συναλλαγματικό κίνδυνο, περιόρισε τον κίνδυνο αναχρηματοδότησης για τα επόμενα δύο έτη, ενώ βελτίωσε τους βασικούς δείκτες βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους, όπως ο δείκτης ετήσιων μεικτών χρηματοδοτικών αναγκών ως ποσοστό του ΑΕΠ, καθώς και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ.
Λόγω των παραπάνω παραγόντων, η νέα αυτή πρόωρη αποπληρωμή έχει ήδη εκληφθεί ως ένα πολύ θετικό γεγονός αναφορικά με το αξιόχρεο του Ελληνικού Δημοσίου, τόσο από τους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, όσο και από τη διεθνή επενδυτική κοινότητα, επιτρέποντας στο Ελληνικό Δημόσιο να συνεχίσει να αντλεί πόρους από τις αγορές με ιδιαιτέρως ευνοϊκούς όρους.
6ον. Συγκράτηση της ανεργίας και των «λουκέτων».
Μέσα από το πλέγμα έγκαιρων, συνεκτικών και αποτελεσματικών μέτρων που έλαβε η Κυβέρνηση, καταφέραμε να συγκρατήσουμε, στον μέγιστο δυνατό βαθμό, το αποτύπωμα της πανδημίας στην οικονομία, καταγράφοντας τη δεύτερη καλύτερη επίδοση στην Ε.Ε. στη συγκράτηση των θέσεων εργασίας και ανακόπτοντας, σύμφωνα με έρευνες των ΕΣΕΕ και ΓΣΕΕ, τα μαζικά «λουκέτα» που προκαλούνται κατά τη διάρκεια έντονων οικονομικών κρίσεων.
7ον. Αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής.
Ακόμα και υπό την ακραία συνθήκη αβεβαιότητας της πανδημίας, η βιομηχανία της χώρας μας στέλνει ενθαρρυντικά σημάδια μεγέθυνσης: η βιομηχανική παραγωγή κατέγραψε αύξηση 3,4% τον Ιανουάριο του 2021 έναντι της αντίστοιχης περυσινής – προ κορονοϊού – περιόδου.
8ον. Προώθηση της επένδυσης στο Ελληνικό.
Συνεχίζοντας αταλάντευτα στον δρόμο των αναπτυξιακών μεταρρυθμίσεων προς όφελος της χώρας, της οικονομίας και της κοινωνίας, ανοίξαμε τον δρόμο – με την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου για την κύρωση σύμβασης διανομής του ακινήτου του Ελληνικού – για την εκκίνηση μιας κολοσσιαίας επένδυσης.
Επένδυση που θα δημιουργήσει 75.000 νέες θέσεις εργασίας και θα συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση του ΑΕΠ της χώρας μας κατά τα επόμενα έτη.
9ον. Σημαντική πρόοδος στη μείωση των «κόκκινων» δανείων.
Εφαρμόζοντας μια ολοκληρωμένη και συνεκτική στρατηγική – που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τα προγράμματα «Ηρακλής» και «Γέφυρα» – αντιμετωπίζουμε δυναμικά και αποτελεσματικά το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων.
Πριν από 2 εβδομάδες, κατατέθηκε επισήμως το αίτημα της Κυβέρνησης προς τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για την παράταση του «Ηρακλή».
Αυτό είναι γεγονός ιδιαίτερης σημασίας, γιατί, όπως φαίνεται από τον προγραμματισμό, χωρίς όμως να λαμβάνονται υπόψη οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας, όλες οι συστημικές τράπεζες – μέχρι το τέλος του 2022 – μπορούν να έχουν επιτύχει ένα μονοψήφιο ποσοστό «κόκκινων» δανείων. Κάποιες, πιθανότατα, και μέσα στο 2021.
Επί της ουσίας, σε 2,5 έτη διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, θα έχει επιτευχθεί μία από τις μεγαλύτερες μειώσεις του δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων που υπάρχει στη διεθνή βιβλιογραφία.
Μείωση που ήδη ξεπερνά το 35%, καθώς τα κόκκινα δάνεια περιορίστηκαν στα 47,5 δισ. ευρώ στο τέλος του 2020, από 75,3 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2019.
10ον. Ολοκλήρωση του εθνικού σχεδίου χρηματοδότησης της οικονομίας από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η χώρα μας θα λάβει συνολικά περίπου 32 δισ. ευρώ, μέσω επιχορηγήσεων και δανείων, από το Ταμείο Ανάκαμψης. Από αυτά, τα 5,5 δισ. ευρώ αναμένεται να εισρεύσουν φέτος.
Η ταχεία εκταμίευση και η αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης αποτελεί βασική προτεραιότητα της Κυβέρνησης.
Γι’ αυτό, η Ελλάδα ήταν μία από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που υπέβαλαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα αναλυτικό και ώριμο, πρώτο, Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σχέδιο που παρουσιάστηκε στην τελευταία σύνοδο των Υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ecofin), έχει λάβει, πλέον, την τελική του μορφή και θα αποτελέσει οδηγό για τον επαναπροσανατολισμό της οικονομίας μας προς ένα νέο, καινοτόμο, ανταγωνιστικό και κοινωνικά δίκαιο αναπτυξιακό πρότυπο.
Βασικοί άξονες του Σχεδίου, πάνω στους οποίους θα οικοδομηθεί και το νέο αυτό πρότυπο, είναι η πράσινη μετάβαση, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, το τρίπτυχο απασχόληση-δεξιότητες-κοινωνική συνοχή και οι ιδιωτικές επενδύσεις.
Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι η Κυβέρνηση λειτουργεί μεθοδικά και αποτελεσματικά για το σήμερα – περιορίζοντας, στο μέτρο του εφικτού, τις επιπτώσεις της πανδημίας – και, ταυτόχρονα, με όραμα για το αύριο.
Ένα αύριο που ασφαλώς δεν θα είναι ανέφελο, καθώς η αποκατάσταση της κανονικότητας θα απαιτήσει χρόνο και αντοχές.
Ωστόσο, είναι στο χέρι όλων μας – Κράτους, πολιτών και επιχειρήσεων – να κεφαλαιοποιήσουμε τις παραπάνω, πρόσφατες θετικές εξελίξεις, να εργαστούμε με σχέδιο, ενότητα, σύνεση και υπευθυνότητα, προκειμένου να υπερνικήσουμε τις δυσκολίες, και να συνδιαμορφώσουμε ένα μέλλον ευημερίας και υψηλής, διατηρήσιμης, κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης.
Το οφείλουμε στους εαυτούς μας και στις επόμενες γενιές και μπορούμε να το πετύχουμε
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών