Βαριά επιβάρυνση για τους Έλληνες έως το 2029 - Στα 10,7 δισ. ευρώ οι επιπλέον φόροι παρά τα μέτρα ελάφρυνσης

Βαθιά το χέρι στην τσέπη θα πρέπει να βάλουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις την επόμενη τετραετία, πληρώνοντας επιπλέον φόρους κατά 10,7 δισ. ευρώ παρά το «πακέτο» με τα μέτρα ελάφρυνσης για τη μεσαία τάξη, τις οικογένειες με παιδιά και τους νέους.
Με βάση το πολυετές δημοσιονομικό σχέδιο που παρουσιάσθηκε χθες 27/11 στο Υπουργικό Συμβούλιο, οι εισπράξεις από τους φόρους εισοδήματος, ΦΠΑ και ακινήτων προβλέπεται να εκτιναχθούν στα 81,8 δισ. ευρώ το 2029 από 71,1 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα εισρεύσουν φέτος.
Μόνο από τον ΦΠΑ τα έσοδα που θα αντληθούν διάστημα των τεσσάρων ετών θα ανέλθουν στα 31,4 δισ. ευρώ από 25,6 δισ. ευρώ το 2025, αυξημένα κατά 5,7 δισ. ευρώ. Παράλληλα, κατακόρυφη άνοδο αναμένεται και στους φόρους εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, που θα φτάσουν στα 33,029 δισ. ευρώ το 2029, από 26,8 δισ. ευρώ φέτος, σημειώνοντας αύξηση 6,2 δισ. ευρώ.

Αν και η επιβάρυνση αυτή έρχεται ως αποτέλεσμα της φυσιολογικής ωρίμανσης των εισοδημάτων, ακολουθώντας τις αυξήσεις στους μισθούς και στις συντάξεις, οι παροχές προς τους εργαζόμενους δεν αυξάνονται αντίστοιχα. Σύμφωνα με τον πολυετή προγραμματισμό αυτές θα σημειώσουν αύξηση μόλις κατά 2,1 δισ. ευρώ στα 27,5 δισ. ευρώ το 2029, από 25,4 δισ. ευρώ το 2025.

Και αυτό παρά τις νέες παρεμβάσεις με τις μειώσεις συντελεστών στην φορολογική κλίμακα, όπου για τους μισθωτούς οι «ανάσες» θα γίνουν ορατές στο πορτοφόλι από τον Ιανουάριο του 2026 με την μειωμένη παρακράτηση φόρου από την Εφορία ενώ στους ελεύθερους επαγγελματίες θα φανούν από την άνοιξη του 2027, με την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης.

Ειδικότερα, η νέα φορολογική κλίμακα που θα ισχύσει από το 2026 προβλέπει:

1.Μείωση των φορολογικών συντελεστών κατά 2% για εισοδήματα από 10.000 έως 40.000 ευρώ.

Συγκεκριμένα, οι φορολογικοί συντελεστές μειώνονται:

- από 22% σε 20% για εισόδημα μεταξύ 10.000 - 20.000 ευρώ,

- από 28% σε 26% για εισόδημα μεταξύ 20.000 - 30.000 ευρώ και

- από 36% σε 34% για εισόδημα μεταξύ 30.000 - 40.000 ευρώ,

2. Εισαγωγή νέου συντελεστή 39% για εισοδήματα μεταξύ 40.000 και 60.000 ευρώ

Ο συντελεστής για εισόδημα από 10.000 έως 20.000 ευρώ, ο οποίος πλέον θα ανέρχεται σε 20% για φορολογούμενους χωρίς τέκνα, μειώνεται περαιτέρω αναλόγως του αριθμού των τέκνων και ακόμη περισσότερο για τους τρίτεκνους σε:

- 18% για φορολογούμενους με 1 εξαρτώμενο τέκνο,

- 16% για φορολογούμενους με 2 εξαρτώμενα τέκνα και

- 9% για φορολογούμενους με 3 εξαρτώμενα τέκνα,

Όσον αφορά στους πολύτεκνους, προβλέπεται μεγαλύτερη μείωση των συντελεστών και ειδικότερα, για οικογένειες με τέσσερα ή περισσότερα παιδιά ο φόρος για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ μηδενίζεται,

3. Ο συντελεστής για εισόδημα από 20.000 έως 30.000 ευρώ, ο οποίος πλέον θα ανέρχεται σε 26% για φορολογούμενους χωρίς τέκνα, μειώνεται επίσης κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες για κάθε τέκνο, ανεξαρτήτως αριθμού τέκνων:

- 24% για φορολογούμενους με 1 εξαρτώμενο τέκνο,

- 22% για φορολογούμενους με 2 εξαρτώμενα τέκνα,

- 20% για φορολογούμενους με 3 εξαρτώμενα τέκνα,

- 18% για φορολογούμενους με 4 εξαρτώμενα τέκνα και

- 16% για φορολογούμενους με 5 εξαρτώμενα τέκνα κ.λπ.,

- Μηδενισμός του φόρου για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ των νέων ηλικίας έως 25 ετών και διαμόρφωση σε 9% του συντελεστή για εισόδημα από 10.000 έως 20.000 ευρώ των νέων ηλικίας από 26 έως 30 ετών.

Ασθενική ανάπτυξη με βουτιά των επενδύσεων

Στο μέτωπο της οικονομίας ο πολυετής προϋπολογισμός προβλέπει χαμηλότερη ανάπτυξη με καθίζηση των επενδύσεων, πτώση της ανεργίας και του δημοσίου χρέους αλλά επιμονή της ακρίβειας.
Πιο συγκεκριμένα, η επενδυτική δραστηριότητα μετά την εκρηκτική αύξηση του 2026, που εκτιμάται ότι θα φτάσει το 10,2%, προβλέπεται να υποχωρήσει στο 4,1% το 2027 και στη συνέχει να πέσει δραματικά σε επίπεδα κοντά στο 1% το 2028 και το 2029 σηματοδοτώντας το τέλος της εποχής των ευρωπαϊκών ενισχύσεων.

Η «βουτιά» των επενδύσεων θα επιβραδύνει την ανάπτυξη και από 2,2% φέτος και 2,4% το 2026, το ΑΕΠ θα κατεβάσει σταδιακά ταχύτητα στο 1,7% το 2027, στο 1,6% το 2028 και στο 1,3% το 2029.
Κάμψη θα σημειώσει και η ιδιωτική κατανάλωση από 1,9% το 2025, σε 1,7% το 2026, 1,6% το 2027, 1,4% το 2028 και 1,2% το 2029. Ωστόσο ακόμη πιο ανησυχητική είναι η εικόνα της δημόσιας κατανάλωσης καθώς από 1,4% φέτος, βυθίζεται στο 0,7% το 2026, -1,1% το 2027 και μηδενίζεται το 2028 και το 2029.

Σε αυτό το σκηνικό ο πληθωρισμός θα συνεχίζει να αποτελεί μόνιμη απειλή για την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, με ρυθμούς γύρω στο 2,2%-2,6% καθ’ όλη την περίοδο, ενώ η ανεργία θα παρουσιάσει αργή μείωση, από 9,1% φέτος στο 7,9% το 2029.

Ταυτόχρονα, η αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους από 145,9% του ΑΕΠ το 2025 στο 119% το 2029 και η σταδιακή μείωση των δαπανών για τόκους από 3,1% σε 2,6% του ΑΕΠ αναμένεται να απελευθερώσουν δημοσιονομικό χώρο, αλλά χωρίς να αντιμετωπίσουν πλήρως τις προκλήσεις της αδύναμης ανάπτυξης και της περιορισμένης ρευστότητας για επενδύσεις και κατανάλωση.
Η αποκλιμάκωση του χρέους οφείλεται στις πρόωρες αποπληρωμές των δανείων από το πρώτο μνημόνιο, μια διαδικασία που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2031, δέκα χρόνια νωρίτερα από την συμβατική τους λήξη.
Οι ανάγκες για νέο δανεισμό θα κυμανθούν στα 8-10 δισ. ευρώ ετησίως την περίοδο 2026-2029, καλυπτόμενες κυρίως μέσα από νέες ομολογιακές εκδόσεις ενώ το «μαξιλάρι» των διαθεσίμων θα αρχίσει να εξαντλείται από το 2026 λόγω των πρόωρων αποπληρωμών χρέους και εκτιμάται ότι θα σταθεροποιηθεί γύρω στα 30 δισ. ευρώ ως το 2029.

Τα έτη 2026 - 2029 το δημοσιονομικό αποτέλεσμα εκτιμάται ότι θα είναι σχεδόν ισοσκελισμένο, σημαντικά υψηλότερο από την τιμή αναφοράς -3% του ΑΕΠ του Συμφώνου Σταθερότητας. Το πρωτογενές αποτέλεσμα εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο +2,8% του ΑΕΠ για το 2026 και διατηρείται σταθερό στο +2,7% του ΑΕΠ για τα επόμενα έτη 2027-2029 τηρώντας πλήρως τις δεσμεύσεις του Συμφώνου Σταθερότητας.

Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr