γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
To ELA δεν είναι λοιπόν ένας μηχανισμός που τυπώνεται χρήμα για ειδικό σκοπό, ώστε οι τράπεζες να διαθέτουν πλεονάζουσα ρευστότητα.
Το έσχατο χρονικό διάστημα λέγονται και γράφονται απίστευτα πράγματα όσον αφορά τον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας ELA που θα χορηγήσει η ΤτΕ άρα η ΤτΕ επωμίζεται το ρίσκο των εγγυήσεων.
Ωστόσο η ρευστότητα που θα χορηγηθεί μέσω της ΤτΕ δεν είναι της Τράπεζας της Ελλάδος αλλά του ευρωσυστήματος δηλαδή της ΕΚΤ.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να αναλύσουμε είναι γιατί οι ελληνικές τράπεζες δανείζονται από την ΕΚΤ;
Τα παλαιότερα χρόνια η έκθεση των τραπεζών στην ΕΚΤ ήταν 5 με 8 δισεκ. τυπική η συμμετοχή.
Οι ελληνικές τράπεζες δεν είχαν την ανάγκη της ρευστότητας της ΕΚΤ γιατί είχαν καταθέσεις που αυξάνονταν συνεχώς.
Π.χ. τον Ιανουάριο του 2010 οι καταθέσεις ήταν 237,8 δισεκ. και τα δάνεια στην κορύφωση τους είχαν φθάσει τα 258 με 260 δισεκ. ευρώ.
Οι ελληνικές τράπεζες χρηματοδοτούσαν την ανάπτυξη τους (δηλαδή τα δάνεια) μέσω καταθέσεων και η διαφορά μεταξύ δανείων 260 δισεκ και καταθέσεων 237,8 δισεκ. δηλαδή περίπου 22-23 δισεκ. ευρώ καλυπτόταν με τιτλοποιήσεις δανείων και κοινά ομολογιακά δάνεια.
Οι τιτλοποιήσεις ήταν ο εύκολος τρόπος, τα κοινά ομολογιακά δάνεια επίσης ήταν λύση λόγω χαμηλού κόστους.
Οι ελληνικές τράπεζες το 2007 ή 2008 δεν είχαν ανάγκη την ΕΚΤ.
Τα πράγματα άλλαξαν.
Η Ελλάδα εκτροχιάστηκε, οι ξένοι επενδυτές άρχισαν να μην δανείζουν τις τράπεζες και όσο βάθαινε η κρίση οι καταθέτες αποχωρούσαν από την Ελλάδα ή γενικώς μειώνονταν οι καταθέσεις λόγω της βαθειάς οικονομικής κρίσης.
Συνέβησαν λοιπόν τα εξής ενδιαφέροντα.
Οι καταθέσεις άρχισαν να μειώνονται επιθετικά και από τα 237,8 δισεκ. του Ιανουαρίου του 2010, υποχώρησαν στα 150,5 δισεκ. τον Ιούνιο του 2012 πρόκειται για μια σωρευτική μείωση 87 δισεκ. ευρώ.
Δηλαδή μειώθηκε η ρευστότητα των τραπεζών κατά 87 δισεκ.
Η μείωση όμως των καταθέσεων ήταν πολύ γρηγορότερη από την μείωση των δανείων τα οποία υποχώρησαν από τα 260 δισεκ. στα 213 δισεκ. ευρώ.
Οι ελληνικές τράπεζες λόγω χρεοκοπίας της Ελλάδος και των τραπεζών κατέληξαν στο ELA τον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας της ΤτΕ και κάποια στιγμή έφθασαν να έχουν δανειστεί 135 δισεκ. ευρώ από το ευρωσύστημα εκ των οποίων 125-128 δισεκ. από το ELA.
Φθάνοντας στο σήμερα.
Οι καταθέσεις ανέρχονται στα 153 με 152 δισεκ ευρώ και τα δάνεια 213 δισεκ. ευρώ.
Το χάσμα ρευστότητας είναι 60 δισεκ. ευρώ για τις ελληνικές τράπεζες.
Επειδή όμως η Ελλάδα βρίσκεται πάλι σε αδιέξοδο κανείς ξένος δεν δανείζει τις ελληνικές τράπεζες.
Οι ξένοι δεν αγοράζουν τιτλοποιημένα δάνεια, δεν αγοράζουν ομολογιακά και στην διατραπεζική δεν χορηγούν repos στις ελληνικές τράπεζες.
Ταυτόχρονα οι τράπεζες χρηματοδοτούν με 9-10 δισεκ. το ελληνικό κράτος μέσω εντόκων.
Άρα οι τράπεζες έχουν χάσμα ρευστότητας από την σχέση δανείων προς καταθέσεις 60 δισεκ. και χορηγούν και 9-10 δισεκ. στο ελληνικό κράτος μέσω εντόκων.
Οι ελληνικές τράπεζες λοιπόν έχουν δανειστεί 62 δισεκ. από την ΕΚΤ και αυτά τα 62 δισεκ. είναι απολύτως απαραίτητα για να χρηματοδοτηθούν δάνεια και έντοκα.
Όταν χορηγεί μια τράπεζα 1 ευρώ δάνειο πρέπει να διαθέτει 1 ευρώ ρευστότητα.
Αυτός είναι ο μηχανισμός ρευστότητας.
Πως δουλεύει όμως το ELA;
Το ELA είναι ένας σχετικά παλαιός μηχανισμός παροχής ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες.
Η διαφορά μεταξύ του κλασσικού δανεισμού και του ELA είναι το ποιος αναλαμβάνει το ρίσκο των collaterals και το κόστος δανεισμού.
Σήμερα οι ελληνικές τράπεζες που δεν έχουν ELA και δανείζονται μόνο από την ΕΚΤ καταθέτουν εγγυήσεις στην ΕΚΤ (κατά βάση ομολογιακά που εγγυάται το ελληνικό κράτος) και λαμβάνουν ρευστότητα.
Τα ομολογιακά των τραπεζών που εγγυάται το ελληνικό κράτος είναι 50 δισεκ. και λήγουν από Φεβρουάριο έως Μάρτιο και ορισμένα λίγους μήνες αργότερα.
Αν αύριο οι ελληνικές τράπεζες καταλήξουν στο ELA (εκτιμούμε ότι δεν θα καταλήξουν συνολικά αλλά μερικώς) θα μεταφέρουν τα collaterals στην ΤτΕ που θα αναλάβει και το ρίσκο.
Το ELA επειδή έχει ένα ρίσκο έχει και υψηλότερο επιτόκιο που σήμερα είναι 1,55% εκ των οποίων περίπου το 0,7% από το 1,55% καταλήγει ως προμήθεια στο ελληνικό κράτος.
Όμως την ρευστότητα που θα χορηγεί η ΤτΕ στις ελληνικές τράπεζες θα την αντλεί από την ΕΚΤ.
Μάλιστα το ELA με βάση νέους όρους της ΕΚΤ έχει εξάμηνη χρονική διάρκεια.
Η έννοια τυπώνω χρήμα με το ELA είναι πολιτική ανοησία.
Δεν τυπώνεται χρήμα από την ΤτΕ αλλά από την ΕΚΤ είναι ένας μηχανισμός ρευστότητας φθηνός σε σχέση με τα δεδομένα της αγοράς αλλά δεν είναι τύπωμα χρήματος για να ρέει η ρευστότητα στην οικονομία.
Η ρευστότητα του ELA δεν μπορεί να καταλήξει σε νέες χορηγήσεις αλλά λειτουργεί ως μηχανισμός επαρκούς ρευστότητας για την ομαλή λειτουργία των τραπεζών.
Οι τράπεζες διαθέτουν παγκοσμίως ένα δείκτη ρευστότητας τουλάχιστον 20%.
Τι σημαίνει 20%;
Ότι μια τράπεζα σε διάστημα 1 μήνα πρέπει να διαθέτει τόση ρευστότητα ώστε να μπορεί να καλύψει το 20% των καταθέσεων άμεσα.
Καμία τράπεζα στον κόσμο αν όλοι οι καταθέτες ζητήσουν την ίδια στιγμή τις καταθέσεις τους δεν μπορεί να τους καλύψει.
Καμία τράπεζα στον πλανήτη.
Πολλοί πιστεύουν ότι μια τράπεζα χρεοκοπεί ελλείψει κεφαλαίων.
Στρατηγικά όμως μια τράπεζα χρεοκοπεί ελλείψει ρευστότητας.
Επανερχόμαστε στο ELA.
To ELA δεν είναι λοιπόν ένας μηχανισμός που τυπώνεται χρήμα για ειδικό σκοπό, ώστε οι τράπεζες να διαθέτουν πλεονάζουσα ρευστότητα.
Το ELA είναι ένας μηχανισμός έκτακτης ανάγκης που πρέπει σύντομα να αντικατασταθεί, λειτουργεί ως έκτακτη ανάγκη και όχι στο διηνεκές.
Η έννοια τυπώνω χρήμα και διαθέτω πλεονάζουσα ρευστότητα δεν υπάρχει και μάλιστα η ΕΚΤ εκ του καταστατικού της έχει πολύ αυστηρούς όρους για το ELA.
Το ELA είναι σαν την φιάλη αίμα ο ασθενής ζει αλλά δεν μπορεί να είναι μονίμως με μια φιάλη αίμα πρέπει να στηριχθεί στην δική του παραγωγή πλάσματος και αίματος.
Ένας ασθενής που μεταγγίζεται αίμα μετά δεν είναι ένας υπερκινητικός άνθρωπος, δεν πάει να παίξει μπάλα ούτε να τρέξει.
Χρειάζεται χρόνο ανάρρωσης.
Έτσι απλά δουλεύει και το ELA δίνει ζωή ρευστότητας στην τράπεζα αλλά είναι μηχανισμός έκτακτης ανάγκης, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ρευστότητα για δάνεια ή άλλες τραπεζικές δραστηριότητες αλλά μόνο για να διασφαλίζεται η χρηματοδότηση των assets μιας τράπεζας με ρευστό.
www.bankingnews.gr
Ωστόσο η ρευστότητα που θα χορηγηθεί μέσω της ΤτΕ δεν είναι της Τράπεζας της Ελλάδος αλλά του ευρωσυστήματος δηλαδή της ΕΚΤ.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να αναλύσουμε είναι γιατί οι ελληνικές τράπεζες δανείζονται από την ΕΚΤ;
Τα παλαιότερα χρόνια η έκθεση των τραπεζών στην ΕΚΤ ήταν 5 με 8 δισεκ. τυπική η συμμετοχή.
Οι ελληνικές τράπεζες δεν είχαν την ανάγκη της ρευστότητας της ΕΚΤ γιατί είχαν καταθέσεις που αυξάνονταν συνεχώς.
Π.χ. τον Ιανουάριο του 2010 οι καταθέσεις ήταν 237,8 δισεκ. και τα δάνεια στην κορύφωση τους είχαν φθάσει τα 258 με 260 δισεκ. ευρώ.
Οι ελληνικές τράπεζες χρηματοδοτούσαν την ανάπτυξη τους (δηλαδή τα δάνεια) μέσω καταθέσεων και η διαφορά μεταξύ δανείων 260 δισεκ και καταθέσεων 237,8 δισεκ. δηλαδή περίπου 22-23 δισεκ. ευρώ καλυπτόταν με τιτλοποιήσεις δανείων και κοινά ομολογιακά δάνεια.
Οι τιτλοποιήσεις ήταν ο εύκολος τρόπος, τα κοινά ομολογιακά δάνεια επίσης ήταν λύση λόγω χαμηλού κόστους.
Οι ελληνικές τράπεζες το 2007 ή 2008 δεν είχαν ανάγκη την ΕΚΤ.
Τα πράγματα άλλαξαν.
Η Ελλάδα εκτροχιάστηκε, οι ξένοι επενδυτές άρχισαν να μην δανείζουν τις τράπεζες και όσο βάθαινε η κρίση οι καταθέτες αποχωρούσαν από την Ελλάδα ή γενικώς μειώνονταν οι καταθέσεις λόγω της βαθειάς οικονομικής κρίσης.
Συνέβησαν λοιπόν τα εξής ενδιαφέροντα.
Οι καταθέσεις άρχισαν να μειώνονται επιθετικά και από τα 237,8 δισεκ. του Ιανουαρίου του 2010, υποχώρησαν στα 150,5 δισεκ. τον Ιούνιο του 2012 πρόκειται για μια σωρευτική μείωση 87 δισεκ. ευρώ.
Δηλαδή μειώθηκε η ρευστότητα των τραπεζών κατά 87 δισεκ.
Η μείωση όμως των καταθέσεων ήταν πολύ γρηγορότερη από την μείωση των δανείων τα οποία υποχώρησαν από τα 260 δισεκ. στα 213 δισεκ. ευρώ.
Οι ελληνικές τράπεζες λόγω χρεοκοπίας της Ελλάδος και των τραπεζών κατέληξαν στο ELA τον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας της ΤτΕ και κάποια στιγμή έφθασαν να έχουν δανειστεί 135 δισεκ. ευρώ από το ευρωσύστημα εκ των οποίων 125-128 δισεκ. από το ELA.
Φθάνοντας στο σήμερα.
Οι καταθέσεις ανέρχονται στα 153 με 152 δισεκ ευρώ και τα δάνεια 213 δισεκ. ευρώ.
Το χάσμα ρευστότητας είναι 60 δισεκ. ευρώ για τις ελληνικές τράπεζες.
Επειδή όμως η Ελλάδα βρίσκεται πάλι σε αδιέξοδο κανείς ξένος δεν δανείζει τις ελληνικές τράπεζες.
Οι ξένοι δεν αγοράζουν τιτλοποιημένα δάνεια, δεν αγοράζουν ομολογιακά και στην διατραπεζική δεν χορηγούν repos στις ελληνικές τράπεζες.
Ταυτόχρονα οι τράπεζες χρηματοδοτούν με 9-10 δισεκ. το ελληνικό κράτος μέσω εντόκων.
Άρα οι τράπεζες έχουν χάσμα ρευστότητας από την σχέση δανείων προς καταθέσεις 60 δισεκ. και χορηγούν και 9-10 δισεκ. στο ελληνικό κράτος μέσω εντόκων.
Οι ελληνικές τράπεζες λοιπόν έχουν δανειστεί 62 δισεκ. από την ΕΚΤ και αυτά τα 62 δισεκ. είναι απολύτως απαραίτητα για να χρηματοδοτηθούν δάνεια και έντοκα.
Όταν χορηγεί μια τράπεζα 1 ευρώ δάνειο πρέπει να διαθέτει 1 ευρώ ρευστότητα.
Αυτός είναι ο μηχανισμός ρευστότητας.
Πως δουλεύει όμως το ELA;
Το ELA είναι ένας σχετικά παλαιός μηχανισμός παροχής ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες.
Η διαφορά μεταξύ του κλασσικού δανεισμού και του ELA είναι το ποιος αναλαμβάνει το ρίσκο των collaterals και το κόστος δανεισμού.
Σήμερα οι ελληνικές τράπεζες που δεν έχουν ELA και δανείζονται μόνο από την ΕΚΤ καταθέτουν εγγυήσεις στην ΕΚΤ (κατά βάση ομολογιακά που εγγυάται το ελληνικό κράτος) και λαμβάνουν ρευστότητα.
Τα ομολογιακά των τραπεζών που εγγυάται το ελληνικό κράτος είναι 50 δισεκ. και λήγουν από Φεβρουάριο έως Μάρτιο και ορισμένα λίγους μήνες αργότερα.
Αν αύριο οι ελληνικές τράπεζες καταλήξουν στο ELA (εκτιμούμε ότι δεν θα καταλήξουν συνολικά αλλά μερικώς) θα μεταφέρουν τα collaterals στην ΤτΕ που θα αναλάβει και το ρίσκο.
Το ELA επειδή έχει ένα ρίσκο έχει και υψηλότερο επιτόκιο που σήμερα είναι 1,55% εκ των οποίων περίπου το 0,7% από το 1,55% καταλήγει ως προμήθεια στο ελληνικό κράτος.
Όμως την ρευστότητα που θα χορηγεί η ΤτΕ στις ελληνικές τράπεζες θα την αντλεί από την ΕΚΤ.
Μάλιστα το ELA με βάση νέους όρους της ΕΚΤ έχει εξάμηνη χρονική διάρκεια.
Η έννοια τυπώνω χρήμα με το ELA είναι πολιτική ανοησία.
Δεν τυπώνεται χρήμα από την ΤτΕ αλλά από την ΕΚΤ είναι ένας μηχανισμός ρευστότητας φθηνός σε σχέση με τα δεδομένα της αγοράς αλλά δεν είναι τύπωμα χρήματος για να ρέει η ρευστότητα στην οικονομία.
Η ρευστότητα του ELA δεν μπορεί να καταλήξει σε νέες χορηγήσεις αλλά λειτουργεί ως μηχανισμός επαρκούς ρευστότητας για την ομαλή λειτουργία των τραπεζών.
Οι τράπεζες διαθέτουν παγκοσμίως ένα δείκτη ρευστότητας τουλάχιστον 20%.
Τι σημαίνει 20%;
Ότι μια τράπεζα σε διάστημα 1 μήνα πρέπει να διαθέτει τόση ρευστότητα ώστε να μπορεί να καλύψει το 20% των καταθέσεων άμεσα.
Καμία τράπεζα στον κόσμο αν όλοι οι καταθέτες ζητήσουν την ίδια στιγμή τις καταθέσεις τους δεν μπορεί να τους καλύψει.
Καμία τράπεζα στον πλανήτη.
Πολλοί πιστεύουν ότι μια τράπεζα χρεοκοπεί ελλείψει κεφαλαίων.
Στρατηγικά όμως μια τράπεζα χρεοκοπεί ελλείψει ρευστότητας.
Επανερχόμαστε στο ELA.
To ELA δεν είναι λοιπόν ένας μηχανισμός που τυπώνεται χρήμα για ειδικό σκοπό, ώστε οι τράπεζες να διαθέτουν πλεονάζουσα ρευστότητα.
Το ELA είναι ένας μηχανισμός έκτακτης ανάγκης που πρέπει σύντομα να αντικατασταθεί, λειτουργεί ως έκτακτη ανάγκη και όχι στο διηνεκές.
Η έννοια τυπώνω χρήμα και διαθέτω πλεονάζουσα ρευστότητα δεν υπάρχει και μάλιστα η ΕΚΤ εκ του καταστατικού της έχει πολύ αυστηρούς όρους για το ELA.
Το ELA είναι σαν την φιάλη αίμα ο ασθενής ζει αλλά δεν μπορεί να είναι μονίμως με μια φιάλη αίμα πρέπει να στηριχθεί στην δική του παραγωγή πλάσματος και αίματος.
Ένας ασθενής που μεταγγίζεται αίμα μετά δεν είναι ένας υπερκινητικός άνθρωπος, δεν πάει να παίξει μπάλα ούτε να τρέξει.
Χρειάζεται χρόνο ανάρρωσης.
Έτσι απλά δουλεύει και το ELA δίνει ζωή ρευστότητας στην τράπεζα αλλά είναι μηχανισμός έκτακτης ανάγκης, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ρευστότητα για δάνεια ή άλλες τραπεζικές δραστηριότητες αλλά μόνο για να διασφαλίζεται η χρηματοδότηση των assets μιας τράπεζας με ρευστό.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών