Οι Κεντρικές Τράπεζες ασκούν παράτολμη και καταστροφική οικονομικά νομισματική πολιτική, υποστηρίζει ο οικονομολόγος David Lacalle
Απόλυτα βέβαιος ότι θα υπάρξει νέα κρίση στις αγορές, πιθανώς της ίδιας έντασης με αυτήν που προκάλεσε η κατάρρευση της Lehman Brothers, είναι ο οικονομολόγος David Lacalle.
Σε ανάλυσή του υποστηρίζει ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων 50 ετών έχουν καταγραφεί περισσότερες από οκτώ παγκόσμιες κρίσεις και ως εκ τούτου η πιθανότητα μίας ακόμη είναι εξαιρετικά υψηλή.
Όχι μόνο γιατί έχουν περάσει αρκετά χρόνια από την τελευταία, που ξεκίνησε το 2007, αλλά και γιατί αρκετοί παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν μία νέα κρίση είναι παρόντες στις αγορές.
Ο οικονομολόγος εκτιμά ότι υπάρχουν τρεις παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε μία χρηματοπιστωτική κρίση.
Πρώτον η εφαρμογή πολιτικών που «πείθουν» τους επενδυτές και τους πολίτες ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος.
Ο εφησυχασμός και η ανάληψη υπερβολικού ρίσκου, καθώς αρκετοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι εξακολουθεί να υπάρχει ένα δίχτυ ασφαλείας στις αγορές και τις οικονομίες (μία κυβέρνηση ή μία κεντρική τράπεζας) και ως εκ τούτου δεν διστάζουν να τοποθετηθούν σε επικίνδυνες επενδύσεις.
Πληθώρα επενδυτών βρίσκεται σε διαδικασία «αναζήτησης όλο και υψηλότερων αποδόσεων», χωρίς να εξετάζει τον κίνδυνο των τοποθετήσεών τους.
Δεύτερος λόγος είναι η ανάληψη υπερβολικού ρίσκου σε τοποθετήσεις που θεωρούνται ακίνδυνες.
Όμως είθισται αυτές οι μορφές επενδύσεων να έχουν την τάση να δημιουργούν φούσκες.
Ο τρίτος παράγοντας έγκειται στο γεγονός ότι η τρέχουσα περίοδος είναι διαφορετική από τις προηγούμενες.
Η κρίση του 2007-2008 δεν ξεκίνησε εξαιτίας της Lehman Brothers.
Η κατάρρευση της συγκεκριμένης τράπεζας ήταν το σύμπτωμα της κρίσης και όχι η αιτία της.
Υπήρξε ένα ευρύτερο πρόβλημα το οποίο είχε αρχίσει να ξεσπά αρκετούς μήνες πριν την κατάρρευση της τράπεζας και είχε τις ρίζες του στην εκτεταμένη μόχλευση και στο γεγονός ότι ο οικονομικός κύκλος τελικά δεν ακολούθησε την πορεία που περίμενε ο μέσος όρος των αναλυτών.
Οι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν μία νέα κρίση
Κρατικό χρέος.
Το πιο επικίνδυνο περιουσιακό στοιχείο σήμερα είναι τα κρατικά ομόλογα με ασυνήθιστα χαμηλές αποδόσεις, συμπιεσμένα από τις πολιτικές των κεντρικών τραπεζών.
Με 6,5 τρισεκατομμύρια δολάρια ομολόγων με αρνητικές αποδόσεις, οι ονομαστικές και οι πραγματικές ζημίες στα συνταξιοδοτικά ταμεία πιθανόν να προστεθούν στις ζημιές σε άλλες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων.
Η εσφαλμένη αντίληψη της ρευστότητας και της αξίας σε κίνδυνο.
Τα χρόνια υψηλής συσχέτισης των στοιχείων του ενεργητικού και της συγχρονισμένης φούσκας με το δημόσιο χρέος οδήγησαν τους επενδυτές να πιστεύουν ότι υπάρχει πάντα μια τεράστια ποσότητα ρευστότητας που περιμένει να αγοράσει όταν οι αποτιμήσεις υποχωρούν.
Πρόκειται για έναν μύθο.
Αυτή η "μαζική ρευστότητα" είναι απλώς μόχλευση και όταν αρχίζουν να εμφανίζονται περιθώρια ζημιών σε διάφορες περιοχές- αναδυόμενες αγορές, ευρωπαϊκές μετοχές, μετοχές τεχνολογίας των ΗΠΑ - η ρευστότητα που συνεχίζει να τροφοδοτεί το ράλι απλώς εξαφανίζεται. Γιατί;
Επειδή η το επίπεδο κινδύνου είναι επίσης εσφαλμένα υπολογισμένο.
Όταν τα περιουσιακά στοιχεία φθάνουν σε ένα ανώμαλο επίπεδο συσχέτισης και η αστάθεια εξασθενεί λόγω των μαζικών αγορών περιουσιακών στοιχείων από τις κεντρικές τράπεζες, η ανάλυση των κινδύνων και των πιθανών ζημιών είναι απλώς αναποτελεσματική.
Όταν οι αγορές πέφτουν, πέφτουν συγχρονισμένα, όπως βλέπουμε τελευταία.
Η παραπλανητική εικόνα της συγχρονισμένης ανάπτυξης δημιουργεί την αρχή αυτού που μπορεί να οδηγήσει στην επόμενη ύφεση.
Πρόκειται για τη λανθασμένη εκτίμηση ότι η νομισματική πολιτική ήταν αποτελεσματική, η ανάπτυξη ήταν ισχυρή και γενικευμένη και το χρέος μπορεί να αυξήθηκε αλλά δεν αποτελεί παράγοντα ανησυχίας.
Πώς θα μοιάζει η επόμενη κρίση;
Ο Lacalle υποστηρίζει ότι θα είναι χειρότερη από τις προηγούμενες.
Η μετάδοση της βέβαια θα είναι πιο δύσκολη, καθώς η υφήλιος πήρε κάποια μαθήματα από τη Lehman Brothes.
Υπάρχουν, πλέον, ισχυρότεροι μηχανισμοί που μπορούν να μπλοκάρουν ένα διευρυμένο ντόμινο που θα πλήξει το τραπεζικό σύστημα.
Όταν η μεγαλύτερη φούσκα είναι το δημόσιο χρέος, η κρίση που αντιμετωπίζουμε δεν είναι από αυτές που προκαλούν τεράστιες απώλειες στις αγορές.
Ξεκινά με μία σταδιακή πτώση των περιουσιακών στοιχείων και με μία στασιμότητα στην παγκόσμια ανάπτυξη.
Η επόμενη κρίση δεν θα είναι όπως αυτή της Lehman ή όπως αυτή που συνέβη πριν από αρκετά χρόνια στην Ιαπωνία.
Οι κίνδυνοι είναι προφανώς δύσκολο να αναλυθούν επειδή ο κόσμος εισήλθε στο μεγαλύτερο νομισματικό πείραμα στην ιστορία χωρίς να κατανοήσει τις παρενέργειες και τους πραγματικούς κινδύνους που συνδέονται με αυτό.
Όπως συνέβη και στην περίπτωση της Lehman, θα κατηγορήσουμε για υπαίτιο της κρίσης το σύμπτωμα και όχι την πραγματική της αιτία, που δεν είναι άλλη από μία παγκόσμια νομισματική πολιτική που ενθαρρύνει την ανάληψη υπερβολικού κινδύνου από τους επενδυτές.
Η επόμενη κρίση όμως θα βρει τις κεντρικές τράπεζες χωρίς σχεδόν κανένα πραγματικό εργαλείο για να συγκαλύψουν διαρθρωτικά προβλήματα με ρευστότητα και χωρίς δημοσιονομικό χώρο σε έναν κόσμο όπου οι περισσότερες οικονομίες τρέχουν δημοσιονομικά ελλείμματα για δέκατη συνεχή χρονιά και το παγκόσμιο χρέος είναι πάντα ψηλά .
Πότε θα συμβεί; Δεν γνωρίζουμε, αλλά εάν τα προειδοποιητικά σημάδια του 2018 δεν ληφθούν σοβαρά υπόψη, πιθανότατα θα συμβεί νωρίτερα από το αναμενόμενο.
Ωστόσο, οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες δεν θα κατηγορούν τον εαυτό τους. θα παρουσιαστούν - και πάλι - ως λύση..
www.bankingnews.gr
Σε ανάλυσή του υποστηρίζει ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων 50 ετών έχουν καταγραφεί περισσότερες από οκτώ παγκόσμιες κρίσεις και ως εκ τούτου η πιθανότητα μίας ακόμη είναι εξαιρετικά υψηλή.
Όχι μόνο γιατί έχουν περάσει αρκετά χρόνια από την τελευταία, που ξεκίνησε το 2007, αλλά και γιατί αρκετοί παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν μία νέα κρίση είναι παρόντες στις αγορές.
Ο οικονομολόγος εκτιμά ότι υπάρχουν τρεις παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε μία χρηματοπιστωτική κρίση.
Πρώτον η εφαρμογή πολιτικών που «πείθουν» τους επενδυτές και τους πολίτες ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος.
Ο εφησυχασμός και η ανάληψη υπερβολικού ρίσκου, καθώς αρκετοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι εξακολουθεί να υπάρχει ένα δίχτυ ασφαλείας στις αγορές και τις οικονομίες (μία κυβέρνηση ή μία κεντρική τράπεζας) και ως εκ τούτου δεν διστάζουν να τοποθετηθούν σε επικίνδυνες επενδύσεις.
Πληθώρα επενδυτών βρίσκεται σε διαδικασία «αναζήτησης όλο και υψηλότερων αποδόσεων», χωρίς να εξετάζει τον κίνδυνο των τοποθετήσεών τους.
Δεύτερος λόγος είναι η ανάληψη υπερβολικού ρίσκου σε τοποθετήσεις που θεωρούνται ακίνδυνες.
Όμως είθισται αυτές οι μορφές επενδύσεων να έχουν την τάση να δημιουργούν φούσκες.
Ο τρίτος παράγοντας έγκειται στο γεγονός ότι η τρέχουσα περίοδος είναι διαφορετική από τις προηγούμενες.
Η κρίση του 2007-2008 δεν ξεκίνησε εξαιτίας της Lehman Brothers.
Η κατάρρευση της συγκεκριμένης τράπεζας ήταν το σύμπτωμα της κρίσης και όχι η αιτία της.
Υπήρξε ένα ευρύτερο πρόβλημα το οποίο είχε αρχίσει να ξεσπά αρκετούς μήνες πριν την κατάρρευση της τράπεζας και είχε τις ρίζες του στην εκτεταμένη μόχλευση και στο γεγονός ότι ο οικονομικός κύκλος τελικά δεν ακολούθησε την πορεία που περίμενε ο μέσος όρος των αναλυτών.
Οι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν μία νέα κρίση
Κρατικό χρέος.
Το πιο επικίνδυνο περιουσιακό στοιχείο σήμερα είναι τα κρατικά ομόλογα με ασυνήθιστα χαμηλές αποδόσεις, συμπιεσμένα από τις πολιτικές των κεντρικών τραπεζών.
Με 6,5 τρισεκατομμύρια δολάρια ομολόγων με αρνητικές αποδόσεις, οι ονομαστικές και οι πραγματικές ζημίες στα συνταξιοδοτικά ταμεία πιθανόν να προστεθούν στις ζημιές σε άλλες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων.
Η εσφαλμένη αντίληψη της ρευστότητας και της αξίας σε κίνδυνο.
Τα χρόνια υψηλής συσχέτισης των στοιχείων του ενεργητικού και της συγχρονισμένης φούσκας με το δημόσιο χρέος οδήγησαν τους επενδυτές να πιστεύουν ότι υπάρχει πάντα μια τεράστια ποσότητα ρευστότητας που περιμένει να αγοράσει όταν οι αποτιμήσεις υποχωρούν.
Πρόκειται για έναν μύθο.
Αυτή η "μαζική ρευστότητα" είναι απλώς μόχλευση και όταν αρχίζουν να εμφανίζονται περιθώρια ζημιών σε διάφορες περιοχές- αναδυόμενες αγορές, ευρωπαϊκές μετοχές, μετοχές τεχνολογίας των ΗΠΑ - η ρευστότητα που συνεχίζει να τροφοδοτεί το ράλι απλώς εξαφανίζεται. Γιατί;
Επειδή η το επίπεδο κινδύνου είναι επίσης εσφαλμένα υπολογισμένο.
Όταν τα περιουσιακά στοιχεία φθάνουν σε ένα ανώμαλο επίπεδο συσχέτισης και η αστάθεια εξασθενεί λόγω των μαζικών αγορών περιουσιακών στοιχείων από τις κεντρικές τράπεζες, η ανάλυση των κινδύνων και των πιθανών ζημιών είναι απλώς αναποτελεσματική.
Όταν οι αγορές πέφτουν, πέφτουν συγχρονισμένα, όπως βλέπουμε τελευταία.
Η παραπλανητική εικόνα της συγχρονισμένης ανάπτυξης δημιουργεί την αρχή αυτού που μπορεί να οδηγήσει στην επόμενη ύφεση.
Πρόκειται για τη λανθασμένη εκτίμηση ότι η νομισματική πολιτική ήταν αποτελεσματική, η ανάπτυξη ήταν ισχυρή και γενικευμένη και το χρέος μπορεί να αυξήθηκε αλλά δεν αποτελεί παράγοντα ανησυχίας.
Πώς θα μοιάζει η επόμενη κρίση;
Ο Lacalle υποστηρίζει ότι θα είναι χειρότερη από τις προηγούμενες.
Η μετάδοση της βέβαια θα είναι πιο δύσκολη, καθώς η υφήλιος πήρε κάποια μαθήματα από τη Lehman Brothes.
Υπάρχουν, πλέον, ισχυρότεροι μηχανισμοί που μπορούν να μπλοκάρουν ένα διευρυμένο ντόμινο που θα πλήξει το τραπεζικό σύστημα.
Όταν η μεγαλύτερη φούσκα είναι το δημόσιο χρέος, η κρίση που αντιμετωπίζουμε δεν είναι από αυτές που προκαλούν τεράστιες απώλειες στις αγορές.
Ξεκινά με μία σταδιακή πτώση των περιουσιακών στοιχείων και με μία στασιμότητα στην παγκόσμια ανάπτυξη.
Η επόμενη κρίση δεν θα είναι όπως αυτή της Lehman ή όπως αυτή που συνέβη πριν από αρκετά χρόνια στην Ιαπωνία.
Οι κίνδυνοι είναι προφανώς δύσκολο να αναλυθούν επειδή ο κόσμος εισήλθε στο μεγαλύτερο νομισματικό πείραμα στην ιστορία χωρίς να κατανοήσει τις παρενέργειες και τους πραγματικούς κινδύνους που συνδέονται με αυτό.
Όπως συνέβη και στην περίπτωση της Lehman, θα κατηγορήσουμε για υπαίτιο της κρίσης το σύμπτωμα και όχι την πραγματική της αιτία, που δεν είναι άλλη από μία παγκόσμια νομισματική πολιτική που ενθαρρύνει την ανάληψη υπερβολικού κινδύνου από τους επενδυτές.
Η επόμενη κρίση όμως θα βρει τις κεντρικές τράπεζες χωρίς σχεδόν κανένα πραγματικό εργαλείο για να συγκαλύψουν διαρθρωτικά προβλήματα με ρευστότητα και χωρίς δημοσιονομικό χώρο σε έναν κόσμο όπου οι περισσότερες οικονομίες τρέχουν δημοσιονομικά ελλείμματα για δέκατη συνεχή χρονιά και το παγκόσμιο χρέος είναι πάντα ψηλά .
Πότε θα συμβεί; Δεν γνωρίζουμε, αλλά εάν τα προειδοποιητικά σημάδια του 2018 δεν ληφθούν σοβαρά υπόψη, πιθανότατα θα συμβεί νωρίτερα από το αναμενόμενο.
Ωστόσο, οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες δεν θα κατηγορούν τον εαυτό τους. θα παρουσιαστούν - και πάλι - ως λύση..
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών