Οι Συγκρίσεις της NSA με την φοβερή STASI
Mε αφετηρία το 2013, οι αποκαλύψεις του πρώην αναλυτή πληροφοριών της CIA και συμβούλου της NSA, Edward Snowden καταρρίπτουν αφενός την συνωμοσιολογία που έντεχνα καλλιεργείται για την παντοδυναμία του ECHELON, αλλά αφετέρου πιστοποιούν με αδιάσειστα στοιχεία το μέγεθος των σκοτεινών επιχειρήσεων των διαδόχων του με στόχο τα επίγεια ασύρματα και ενσύρματα δίκτυα όχι μόνον στις ΗΠΑ, αλλά σε διεθνές επίπεδο.
Όμως παρά την αρχική δυσάρεστη έκπληξη του κοινού, δεν κινητοποιείται καμμία αρχή για να διερευνήσει τον νόμιμο ή μή χαρακτήρα αυτών των ενεργειών, παρά το γεγονός ότι θίγονται άμεσα όλες οι υποτιθέμενες συμμαχικές προς τις ΗΠΑ κυβερνήσεις της Ευρώπης.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, αν και αποτελούν οι ίδιοι στόχους και θύματα του δικτύου, εμφανίζονται τελικά απρόθυμοι να παρέμβουν, παρά τις αρχικές θεατρικές τους αντιδράσεις και διαμαρτυρίες.
Ο αναλυτής πληροφοριών της CIA και σύμβουλος της NSA, Edward Snowden, του οποίου η διαρροή πληροφοριών στα μέσα μαζικής επικοινωνίας για τις αθέατες δραστηριότητες της NSA, αποτελεί μέχρι στιγμής το οδυνηρότερο -αν και μέχρι στιγμής χωρίς αντίρυσμα- πλήγμα για την υπηρεσία (Laura Poitras/Praxis Films)
Το παράδοξο και για τους Αμερικανούς, αλλά κυρίως για τους Ευρωπαίους πηγάζει από το γεγονός ότι οι αποκαλύψεις του Snowden δεν αποτελούν κεραυνό εν αιθρία, καθώς στην δεκαετία που έχει προηγηθεί, συσσωρεύονται πολλές και σοβαρές ενδείξεις για την εμπλοκή των Αμερικανών σε παραακολουθήσεις και υποκλοπές ευρύτατης κλίμακας.
Ένα από τα απλά διαγράμματα της NSA, για την ενημέρωση των νέων της στελεχών στον τομέα ανάλυσης πληροφοριών, όπου στην επάνω πλευρά εμφανίζονται τα λογότυπα των ομίλων-στόχων. Στην δεξιά πλευρά στο έγχρωμο πλαίσιο επισημαίνεται πως ο μεγαλύτερος όγκος ροής ψηφιακών δεδομένων διέρχεται από τις ΗΠΑ, ασχέτως εάν καταλήγει κάπου αλλού και κατά συνέπεια χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, τονίζεται πως οι ροές δεν ακολουθούν τις συντομότερες διαδρομές, αλλά αντίθετα τις ανάλογες χαμηλού κόστους, οπότε αυτές οφείλουν πρωταρχικά να στοχοποιούνται και τέλος προειδοποιείται ο αναλυτής πως οπουδήποτε και εάν κινείται κάποιος στόχος, οι τηλεπικοινωνιακές και ψηφιακές του επαφές ακολουθούν κατά πάσα πιθανότητα διαδρομές μέσω ΗΠΑ.
Πολιτική Κατευνασμού;
Παρά την καταιγίδα των αποκαλύψεων, η Ευρώπη εμφανίζεται να υποφέρει από έλλειμμα αποφασιστικής ηγεσίας στην συγκεκριμμένη υπόθεση, γεγονός που διαβρώνει την εμπιστοσύνη των πολιτών στις κυβερνήσεις τους, από την στιγμή που όλοι πλέον συνειδητοποιούν πως δεν έχουν να αντιμετωπίσουν το υποτιθέμενο πανίσχυρο δορυφορικό και απρόσβλητο δίκτυο ECHELON, αλλά κυριολεκτικά ανθρώπους που δραστηριοποιούνται μυστικά και συνήθως παράνομα στην ίδια τους την χώρα, υπηρετώντας πιστά ένα παρακράτος με προϋπολογισμούς δισεκατομμυρίων που κινείται εκτός των ορίων των δημοκρατικών και νομικών θεσμών.
Η αντίδραση των πολιτικών επαναλαμβάνει κατά κάποιον τρόπο την μάλλον ήπια αντιμετώπιση της εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανίας κατά την διάρκεια του μεσοπολέμου μέσω της πολιτικής του κατευνασμού της Βρεταννίας και της Γαλλίας έναντι των Γερμανών, με αποκορύφωμα την συμφωνία του Μονάχου το 1938, για την οποία ο τότε Βρεταννός πρωθυπουργός Neville Chamberlain ανακηρύσσεται από τον τύπο της εποχής "Σωτήρας της Ευρώπης".
Με ανάλογο, αν και διεστραμμένο τρόπο η ιστορία φαίνεται να επαναλαμβάνεται, αλλά αυτή την φορά αντίστροφα, αφού οι Ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζονται να υιοθετούν μία πολιτική κατευνασμού έναντι του ψηφιακού παρακράτους της NSA. Ειδικά η συμπεριφορά της Γερμανίας επιτρέπει να εννοηθούν πολλά για τον μέγεθος του προβλήματος και την γιγαντιαία πλέον κλίμακα των διαστάσεών του. Στα τέλη Ιουνίου του 2013, ο εκπρόσωπος της Γερμανίδας Καγκελλαρίου Angela Merkel, Steffen Seibert, δηλώνει πως, "...ο κόσμος δεν αναβιώνει τις συνθήκες του Ψυχρού Πολέμου. Εάν επιβεβαιωθεί ότι οι διπλωματικές αντιπροσωπείες της Ε.Ε., αλλά και των χωρών μελών της έχουν υποστεί παράνομες παρακολουθήσεις, καταλήγοντας θύματα επιχειρήσεων κατασκοπείας, θα δηλώσουμε ευθαρσώς πως οι υποκλοπές μεταξύ φίλων και συμμάχων είναι επιεικώς απαράδεκτες".
Η Καγκελλάριος Merkel, ένα από τα θύματα των παρακολουθήσεων και των υποκλοπών της NSA, που παρά τις αρχικές της έντονες αντιδράσεις μετά τις αποκαλύψεις, η μετέπειτα τακτική της προδίδει πως το αρχικό χάσμα μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας, αποτελεί στην πραγματικότητα θεατρικό δρώμενο χωρίς αντίκρυσμα (Der Spiegel)
Σύντομα πάντως η Καγκελλάριος δέχεται ισχυρό πλήγμα όταν το γνωστό περιοδικό Der Spiegel αποκαλύπτει με βάση στοιχεία που παραδίδει ο Snowden πως "… Αμερικανοί και Γερμανοί συνεργάζονται στενά με απόλυτη μυστικότητα, με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Τηλεπικοινωνιών (Bundesnachrichtendienst-BND), να συνδέεται στενά με την Διεύθυνση Εξωτερικών Υποθέσεων (Foreign Affairs Directorate) της NSA, υπεύθυνο για τις κοινές μυστικές επιχειρήσεις με άλλες χώρες".
Η αποκάλυψη προκαλεί όπως είναι ευνόητο αναταραχή και η Καγκελλάριος Merkel εμφανίζεται να προκρίνει αλλαγή πλεύσης στο θέμα της πολιτικής του κατευνασμού, προδίδοντας όμως πως το αρχικό χάσμα μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας, αποτελεί στην πραγματικότητα θεατρικό δρώμενο χωρίς αντίκρυσμα. Σε δηλώσεις της στην έγκυρη εφημερίδα Die Zeit εξηγεί πως "...υπάρχει αδήριτη ανάγκη να οριοθετηθεί η ισορροπία μεταξύ ιδιωτικής ζωής και ασφαλείας, αλλά η προστασία έναντι της ισλαμικής τρομοκρατίας καθίσταται πρακτικά αδύνατη χωρίς την συνδρομή των ηλεκτρονικών μέσων παρακολούθησης. Οι συζητήσεις με τις ΗΠΑ παρά τις πρόσφατες προβληματικές ενέργειες που προκαλούν μεγάλα ρωτήματα, οφείλουν να διεξαχθούν με δεδομένο το γεγονός ότι οι Αμερικανοί αποτελούν επί δεκαετίες τους πλέον πιστούς συμμάχους των Γερμανών, κατάσταση που εξακολουθεί να ισχύει. Δεν υπάρχει καμμία απολύτως σύγκριση με την δράση STASI στην πρώην Ανατολική Γερμανία σε σχέση με τις δραστηριότητες των υπηρεσιών πληροφοριών σε δημοκρατικές χώρες".
Οι Συγκρίσεις με την φοβερή STASI
Αν και αποτελεί μεγάλη απογοήτευση το γεγονός ότι όλες οι μεγάλες δυνάμεις στον δυτικό κόσμο ευθυγραμμίζονται στον τομέα της αναγκαίας παρακολούθησης και της συγκέντρωσης πάσης φύσης πληροφοριών από τους πολίτες τους, εντυπωσιάζει ακόμα χειρότερα η αδιαφορία της κοινής γνώμης στην Ευρώπη. Όσον αφορά πάντως τις εκάστοτε κυβερνήσεις η επιδεικτικά απίστευτη πολιτική τους μυωπία και η παντελής έλλειψη διορατικότητας, επιτρέπει την ανάπτυξη ενός διεθνούς εμβέλειας δικτύου πληροφοριών, το οποίο κανείς δεν είναι σε θέση να προβλέψει πως θα εξελιχθεί στο άμεσο μέλλον και τι είδους ελέγχους ή μέτρα καταστολής θα έχει την δυνατότητα να επιβάλλει.
Χάρτης της υδρογείου σε διαφάνεια της NSA, που απεικονίζει τα ψηφιακά επίγεια δίκτυα ψηφιακών τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής και τις δύο μεθόδους συλλογής δεδομένων και πλροφοριών. Η μία μέθοδος που συνδέεται με το μυστικό πρόγραμμα STORMBREW επιβάλλει την συμμετοχή εξωτερικού συνεργάτη, δηλαδή ομίλου πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, όπως ο όμιλος της VERIZON COMMUNICATIONS (NSA PRISM - FAA 702)
Όμως στο θέμα των συγκρίσεων με την STASI, η Καγκελάριος είναι αναμφίβολα ειλικρινής, αν και με άλλο πρίσμα. Ο απόστρατος αντισυνταγματάρχης πληροφοριών της πάλαι ποτέ πανίσχυρης ανατολικογερμανικής υπηρεσίας Wolfgang Schmidt, σπεύδει να δηλώσει μετά τις αποκαλύψεις του Snowden, πως επί των ημερών του οι τηλεπικοινωνιακοί κόμβοι της υπηρεσίας είχαν δυνατότητα ταυτόχρονης παρακολούθησης 40 τηλεφωνικών γραμμών, με συνέπεια, κάθε εντολή για νέες παρακολουθήσεις να συνεπάγεται πως όφειλαν να αποδεσμευθούν ισάριθμες γραμμές υπό παρακολούθηση.
Με την ροή δεδομένων που υποκλέπτονται να ανέρχεται πλέον σε τρισεκατομμύρια αρχεία πληροφοριών είναι λογικό να υποτεθεί πως είναι πρακτικά αδύνατον για τις ΗΠΑ, την Βρεταννία, την Γερμανία και άλλες χώρες που συμμετέχουν στα προγράμματα να αξιολογούν σε πραγματικό χρόνο τις πληροφορίες που συλλέγονται, αλλά ο στόχος δεν είναι αυτός. Πέραν του γεγονότος ότι οι σύγχρονοι υπολογιστές έχουν την δυνατότητα να επεξεργασθούν αυτόματα και να αρχειοθετήσουν τα στοιχεία που υποκλέπτονται, το δίκτυο λειτουργεί με την μορφή ενός γιγαντιαίου συλλέκτη που αρχειοθετεί και αξιολογεί τις πληροφορίες που δέχεται. Από την στιγμή που κάποιος (είτε φυσικό, είτε νομικό πρόσωπο) μετατρέπεται σε στόχο του, παρεμβαίνουν οι αναλυτές που ανασύρουν σε σύνδεση με το σύστημα σε πραγματικό χρόνο τα σχετικά αρχεία, ώστε με βάση τις κινήσεις, τα ταξείδια, τις σχέσεις, το ιστορικό, τις τηλεφωνικές επικοινωνίες και την κοινωνική δικτύωση μέσω ψηφιακών μέσων, να σκιαγραφήσουν μία εικόνα του στόχου σύμφωνα με τις επιδιώξεις τους.
Διαφάνεια που περιγράφει συνοπτικά τις δυνατότητες της εφαρμογής REPRISMFISA για υποκλοπές στο διαδίκτυο με σκοπό την διενέργεια αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων (NSA PRISM - REPRISMFISA)
Μάλιστα ορισμένα συμπτώματα που εκδηλώνονται στην Ε.Ε. στοιχειοθετούν πως πολλές από τις κατά τα άλλα παράνομες δραστηριότητες έχουν τεθεί εκτός της δικαιοδοσίας των νομικών αρχών. Στα τέλη του 2014, το Αστικό Δικαστήριο του Schleswig στην Γερμανία επικυρώνει δύο αποφάσεις που είχαν ληφθεί στις 14 Φεβρουαρίου του 2013 και οποίες καθόριζαν πως η γερμανική νομοθεσία προστασίας δεδομένων δεν καλύπτει την επεξεργασία δεδομένων από το δίκτυο του Facebook (File numbers 8 B 60/12 & 8 B 61/1). Οι επιεικώς αμφιλεγόμενες νομικές διαδικασίες είχαν ενεργοποιηθεί από τις εταιρείες Facebook Inc. (ΗΠΑ) και Facebook Ltd. (Ιρλανδία, Ε.Ε.), για να ανατρέψουν προγενέστερες αποφάσεις το Ανεξάρτητου Κέντρου Προστασίας Δεδομένων του γερμανικού κρατιδίου του Schleswig-Holstein, οι οποίες επέτρεπαν στους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να χρησιμοποιούν ψευδώνυμα και να αποδεσμεύουν εκείνους τους λογαριασμούς που είχαν δεσμευθεί λόγω του γεγονότος ότι οι χρήστες δεν είχαν εισαγάγει τα πραγματικά προσωπικά τους δεδομένα. Αν και αρχικά οι αποφάσεις αντιμετωπίζονται ως σημαντικές νίκες του ομίλου FACEBOOK, που επιδιώκει να εξοβελίσει την ανωνυμία, ο βασικός νικητής και κινητήριος μοχλός για τις αποφάσεις είναι η NSA που συλλέγει πληροφορίες μέσω Facebook.
Μία Νέα Πραγματικότητα
Οι διαδοχικές αποκαλύψεις (από το 2006 και εφεξής) επιτρέπουν την σκιαγράφηση των δυνατοτήτων των νέων προγραμμάτων παρακολουθήσεων και υποκλοπών, μπροστά στις οποίες ωχριά το υποτιθέμενο παντοδύναμο ECHELON. Μόνον η συνεργασία της NSA με την βρεταννική GCHQ, επιτρέπει την πρόσβαση σε 200 τηλεπικοινωνιακούς αγωγούς οπτικών ινών που καταλήγουν στην Βρεταννία, με δυνατότητα αποθήκευσης όγκων της τάξης των 27 Petabytes (27.000.000 Gigabytes) σε ημερήσια βάση που συγκεντρώνονται στο κέντρο TEMPORA, όπου τις επεξεργάζονται 300 αναλυτές της GCHQ και 250 συνάδελφοί τους της NSA σε βάρδιες κυκλικής ροής.
Διαφάνεια αποκωδικοποίησης του κλειδάριθμου που χρησιμοποιείται για την είσοδο σε βάση δεδομένων συγκεκριμμένης ψηφιακής πηγής. Ο συνδυασμός του πρώτου γράμματος με αριθμό δηλώνει την ταυτότητα της πηγής, που επεξηγείται στο αριστερό εικονίδιο (MICROSOFT, GOOGLE, APPLE, YAHOO, FACEBOOK, SKYPE και άλλες). Το γράμμα που ακολουθεί δηλώνει το είδος των δεδομένων και των πληροφοριών (στοιχεία, εικόνες, αρχεία, μηνύματα, συνομιλίες και άλλα). Το τρίγραμμα που ακολουθεί δηλώνει την πηγή συλλογής για το PRISM. Οι δύο επόμενοι αριθμοί σημειώνουν το έτος έναρξης των καταγραφών και τα τελευταία 7 ψηφία τον σειριακό αριθμό αρχειοθέτησης (Washington Post)
Στις ΗΠΑ οι δυνατότητες είναι φυσικά πολλαπλάσιες, ενώ στην Γερμανία σύμφωνα με τις αποκαλύψεις του Snowden στο έγκυρο περιοδικό Der Spiegel, παρακολουθούνται 20 έως 60 εκατομμύρια ψηφιακές τηλεφωνικές συνδέσεις και 10 εκατομμύρια αντίστοιχες στο διαδίκτυο. Συνολικά η NSA υποκλέπτει σε μηνιαία βάση περίπου 500 εκατομμύρια κλήσεις, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και γραπτά μηνύματα κινητών τηλεφώνων (SMS), μόνον στην Γερμανία.
Σκαρίφημα κάποιου ανώνυμου συνεργάτη της NSA που υποδεικνύει πρόχειρα τον τρόπο παγίδευσης της ροής δεδομένων από το Cloud της GOOGLE (κοινόχρηστη βάση αποθήκευσης δεδομένων για τους χρήστες) προς το διαδίκτυο. Η παρέμβαση πραγματοποιείται στον διακομιστή που επικοινωνεί με το διαδίκτυο (GFE), αλλά όχι σε αυτόν καθαυτό τον υπολογιστή. Αντίθετα προσβάλλει το πρωτόκολλο ασφαλούς μετάδοσης ευαίσθητων δεδομένων της NETSCAPE, SSL (Secure Sockets Layer), μεταφέροντας με παράλληλη γραμμή τα κωδικοποιημένα για λόγους ασφαλείας των χρηστών στοιχεία, με σκοπό την επεξεργασία από συστήματα αποκωδικοποίησης της υπηρεσίας (Washington Post)
Αντιδράσεις και Συναίνεση
Αυστρία. Ο πρώην διευθυντής του Ομοσπονδιακού Γραφείου Προστασίας Συνταγματικών Ελευθεριών και Συντονισμού Αντιτρομοκρατικών Ενεργειών, Gert-René Polli, δηλώνει πως υπάρχει από το 2009 συνεργασία με παράγοντες του προγράμματος PRISM της NSA, που εμφανίζεται πάντως με άλλον κωδικό στην Αυστρία, αλλά σε καμμία περίπτωση δεν έχουν γίνει δεκτές απαιτήσεις των Αμερικανών που παραβιάζουν την αυστριακή νομοθεσία.
Αυστραλία. Ενώ αρχικά ανακοινώνεται η έναρξη ερευνών για την εμπλοκή του προγράμματος PRISM στην ιδιωτική ζωή των πολιτών, ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών Bob Carr ισχυρίζεται πως οι Αυστραλοί δεν έχουν κανένα λόγο να ανησυχούν, ενώ η διάδοχός του στο υπουργείο Julie Bishop προσάπτει το 2015 κατηγορίες για εγκλήματα εσχάτης προδοσίας στον πρώην αναλυτή πληροφοριών της CIA και σύμβουλο της NSA Edward Snowden και υπερασπίζεται πεισματικά την συνεργασία με τις ΗΠΑ, με συνέπεια την διακοπή των ερευνών για τις δραστηριότητες του προγράμματος.
Βραζιλία. Η πρώην πρόεδρος Dilma Rousseff αντιδρά άμεσα στις αποκαλύψεις του Snowden ακυρώνοντας την επίσημη επίσκεψη του Οκτωβρίου του 2013 στις ΗΠΑ και απαιτώντας επίσημη απολογία από την αμερικανική κυβέρνηση, η οποία όμως κωφεύει συστηματικά. Η κατάσταση μεταξύ των δύο πλευρών επιδεινώνεται μετά από επίθεση της προέδρου στην τακτική των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών σε ομιλία της στην έδρα του ΟΗΕ και επιπλέον τα πρώτα αντίμετρα της Βραζιλίας περιλαμβάνουν την ακύρωση συμβολαίου της αμερικανικής BOEING ύψους US$4,5 δισεκατομμυρίων για την προμήθεια νέων μαχητικών αεροσκαφών που καταλήγει στον σουηδικό όμιλο της SAAB.
Η πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας Dilma Rousseff που αντιδρά άμεσα μετά την κατάρρευση του μύθου του ECHELON και τις αποκαλύψεις του Snowden ακυρώνοντας την επίσημη επίσκεψη του Οκτωβρίου του 2013 στις ΗΠΑ και απαιτώντας επίσημη απολογία από την αμερικανική κυβέρνηση, χωρίς αποτέλεσμα (Palácio do Planalto)
Βρεταννία. Το γνωστό Γενικό Κέντρο Τηλεπικοινωνιών (General Communications Headquarters-GCHQ), που ελέγχει το παράλληλο πρόγραμμα παρακολουθήσεων και υποκλοπών TEMPORA, συνεργάζεται από το 2010 με την NSA, παραδίδοντας εκατοντάδες αναφορές στους Αμερικανούς, αν και μετά το 2014 διαρρέεται η πληροφορία πως δεν διαθέτει πλέον πρόσβαση στο πρόγραμμα PRISM. Η έρευνα της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Πληροφοριών και Ασφαλείας, παρότι σύντομη, βεβαιώνει πως όλες οι παρακολουθήσεις και οι υποκλοπές εκτελούνται κατόπιν έκδοσης ενταλμάτων από τις αρμόδιες αρχές, αλλά τον Αύγουστο του 2013, κλιμάκιο του GCHQ εισβάλλει στα γραφεία της γνωστής εφημερίδας The Guardian με εντολή ελέγχου της καταστροφής όλων των σκληρών δίσκων των υπολογιστών που περιέχουν πληροφορίες και δεδομένα για την υπόθεση Snowden.
Γαλλία. Οι αντιδράσεις στην Γαλλία, αφορμώνται από την πρόσκληση του Αμερικανού πρεσβευτή Charles Rivkin στις 21 Οκτωβρίου του 2013 από τον Γάλλο Υπουργό Εξωτερικών Laurent Fabius στο υπουργείο όπου του επιδίδεται έγγραφη διαμαρτυρία για την μαζικής κλίμακας παρακολούθηση των Γάλλων πολιτών από την NSA. Ένα δίμηνο αργότερα η εισαγγελία της γαλλικής πρωτεύουσας εγκαινιάζει συστηματική έρευνα με αντικείμενο δραστηριότητες του προγράμματος PRISM στην γαλλική επικράτεια, οι οποίες δεν έχουν ολοκληρωθεί.
Γερμανία. Σύμφωνα με έρευνα του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters, οι Γερμανοί εμφανίζονται να αγνοούν τα πάντα και η Καγκελλάριος Angela Merkel, επισημαίνει πως το διαδίκτυο αποτελεί μία νέα και άγνωστη για τους περισσότερους πραγματικότητα.
Επίσημα οι Γερμανοί εμφανίζονται να αγνοούν τα πάντα και η Καγκελλάριος Angela Merkel, επισημαίνει πως το διαδίκτυο αποτελεί μία νέα και άγνωστη για τους περισσότερους πραγματικότητα, προτιμώντας να αποφύγει μία μετωπική σύγκρουση με τις ΗΠΑ για το μείζον ζήτημα των υποκλοπών (The Telegraph)
Ο Matthew Schofield πάντως του γραφείου ερευνών McClatchy Washington, θεωρεί πως η Merkel αποτελεί θύμα παραπληροφόρησης, ενώ ο πρώην διευθυντής του Ομοσπονδιακού Γραφείου Προστασίας Συνταγματικών Ελευθεριών και Συντονισμού Αντιτρομοκρατικών Ενεργειών της Αυστρίας, Gert-René Polli, δηλώνει πως πρόκειται για ανόητες δηλώσεις της Καγκελλαρίας, από την στιγμή που ο γερμανικός στρατός υποστηρίζεται στο Αφγανιστάν από το πρόγραμμα PRISM. Πάντως μετά της αποκαλύψεις για τις παρακολουθήσεις των τηλεπικοινωνιών της Καγκελλαρίας από τους Αμερικανούς, η Merkel διαμαρτύρεται προσωπικά στον πρόεδρο Obama, χωρίς όμως αποτέλεσμα.
Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις 20 Οκτωβρίου του 2013 μία επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καταθέτει πρόταση για την ψήφιση μέτρων που απαιτούν από τους αμερικανικούς ομίλους πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών να διαθέτουν πιστοποιητικό της Ε.Ε. για την νομιμοποίηση των δραστηριοτήτων τους σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων, πριν από την έκδοση οποιουδήποτε εντάλματος από τις αμερικανικές αρχές για παρακολούθηση προσωπικών ψηφιακών επικοινωνιών, ώστε να καταστεί υποχρεωτική η ενημέρωση των αρχών στην Ευρώπη για δραστηριότητες αυτής της μορφής. Η προτεινόμενη δέσμη μέτρων διασφαλίζει τους Ευρωπαίους πολίτες από το ενδεχόμενο υποκλοπών της NSA, αλλά διανύει ακόμα το στάδιο της διαβούλευσης. Παράλληλα Γαλλία και Γερμανία συζητούν για την εφαρμογή διαδικασιών θωράκισης των δικτύων του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, από τους κινδύνους διαρροής αρχείων μέσω αμερικανικών διακομιστών.
Ισπανία. Η κυβέρνηση του Mariano Rajoy δηλώνει σε συνάντηση κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. στις 21 Οκτωβρίου του 2013 πως οι δραστηριότητες της NSA είναι απαράδεκτες μεταξύ συμμάχων και στα τέλη του μηνός καλείται ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Μαδρίτη James Costos να δώσει εξηγήσεις για τις υποκλοπές τουλάχιστον 60 εκατομμυρίων κλήσεων στην χώρα, χωρίς όμως να δοθεί συνέχεια στο θέμα.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Mariano Rajoy που δηλώνει σε συνάντηση κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. στις 21 Οκτωβρίου του 2013 πως οι δραστηριότητες της NSA είναι απαράδεκτες μεταξύ συμμάχων, καλώντας μάλιστα στα τέλη του μηνός τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Μαδρίτη James Costos να δώσει εξηγήσεις για τις υποκλοπές τουλάχιστον 60 εκατομμυρίων κλήσεων στην χώρα, χωρίς όμως να δοθεί συνέχεια στο θέμα (Galería fotográfica)
Ισραήλ. Θεωρείται περισσότερο από πιθανή η εμπλοκή των ισραηλινών εταιρειών VERINT SYSTEMS και NARUS, δύο βασικών προμηθευτών των μυστικών υπηρεσιών, στην ανάληψη διαφόρων υποστηρικτικών συμβολαίων για την NSA.
Καναδάς. Το Κέντρο Ασφαλείας Τηλεπικοινωνιών (Communications Security Establishment-CSE) επισημαίνει πως οι ανερμάτιστοι σχολιασμοί εναντίον των δραστηριοτήτων του προγράμματος PRISM υπονομεύουν την αποτελεσματική λειτουργία του για την προστασία της καναδικής επικράτειας. Πάντως η επίτροπος για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων, Jennifer Stoddart, παρατηρεί ο Καναδάς υστερεί δραματικά στο συγκεκριμμένο ζήτημα σε σχέση με άλλες μεγάλες χώρες, αφού δεν υπάρχει δυνατότητα διοικητικής παρέμβασης της Αρχής Προστασίας και δικαίωμα επιβολής εξοντωτικών προστίμων κατά των δραστηριοτήτων αυτής της μορφής, όπως σε άλλες προηγμένες χώρες, αλλά αντίθετα επιχειρείται μία ήπια προσέγγιση, συναινετικές διαδικασίες και σε έσχατη περίπτωση δημοσιοποίηση των στοιχείων των παραβατών για λόγους δημοσίου συμφέροντος.
Μεξικό. Μετά την αποκάλυψη της ύπαρξης και του τρόπου λειτουργίας του προγράμματος PRISM, η κυβέρνηση εγκαινιάζει μία σημαντική συνεργασία με τους ομίλους της IBM και της HEWLETT PACKARD με σκοπό την ανάπτυξη λογισμικού παρακολούθησης και υποκλοπής δεδομένων από το Facebook, to Twitter, τα δίκτυα ηλεκτρονικών ταχυδρομείων (Emails) και άλλων μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Νέα Ζηλανδία. Ο καθηγητής της πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο του Otago δηλώνει πως υπάρχει ανεπίσημη συμμαχία της χώρας με την Αυστραλία, την Βρεταννία, τις ΗΠΑ και τον Καναδά (Five Eyes Alliance) για την διενέργεια εσωτερικής κατασκοπείας, αλλά από την στιγμή που οι πληροφορίες κοινοποιούνται σε όλους τους εταίρους, δεν υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα.
Διάγραμμα που εικονίζει στην αριστερά πλευρά τους ομίλους πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών που συνεργάζονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο πρόγραμμα PRISM και στην δεξιά πλευρά το είδος των πληροφοριών που παρέχουν (NSA-RISMFIAA, Washington Post)
Λειτουργικό διάγραμμα της ροής δεδομένων από εξωτερικές πηγές προς την NSA με παρεμβαλλόμενη την Τεχνολογική Μονάδα Υποκλοπής (Data Intercept Technology Unit DITU) του FBI (Washington Post)
Λειτουργικό διάγραμμα της ροής των εσωτερικών διαδικασιών με αφετηρία έναν αναλυτή που εισάγει μέσω λογισμικού επιλογής, που διακρίνει συγκεκριμμένα στοιχεία στο διαδίκτυο για να τα προωθήσει στο Unified Targeting Tool (UTT), ένα άλλο εξειδικευμένο λογισμικό που επιλέγει πλέον με βάση τα δεδομένα που έχει δεχθεί συγκεκριμμένους στόχους (Washington Post)
NSA και Όμιλοι Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών
Από το 2007 η NSA σχεδιάζει και αναπτύσσει ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα παρακολούθησης και υποκλοπών με τον κωδικό PRISM ή SIGAD US-984XN, με πρωτοβουλία της τότε κυβέρνησης Bush και πρόσχημα τις νέες δικαιοδοσίες που προκύπτουν από τον Νόμο περί Προστασίας των ΗΠΑ (Protect America Act). Αν και οι βασικοί του στόχοι περιλαμβάνουν μεγάλους ομίλους πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, μία εξαετία αργότερα αποκαλύπτεται πως ο όγκος των δεδομένων που υποκλέπτονται είναι πολλαπλάσιος σε σχέση με αυτόν που θεωρούν απαραίτητο για λόγους ασφαλείας οι εξειδικευμένοι εμπειρογνώμονες και η κοινή γνώμη και επιπλέον οι σχετικές δραστηριότητες είναι παράνομες και επικίνδυνες. Ένα δίμηνο αργότερα, διαρρέουν συμβόλαια οικονομικής συνεργασίας της μυστικής υπηρεσίας μέσω του κλάδου Διαχείρισης Ειδικών Πηγών (Special Source Operations Division-SSO) με μεγάλους ομίλους τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής στις ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδες The Guardian και The Washington Post, προκαλώντας αλγεινές εντυπώσεις στην κοινή γνώμη.
Ανώτατα στελέχη αρκετών ομίλων που τα ονόματά τους αναδύονται σε διάφορα σχετικά έγγραφα και διαφάνειες σχηματικών λειτουργικών διαγραμμάτων, δηλώνουν πλήρη άγνοια για τα πεπραγμένα και τους σκοπούς του προγράμματος PRISM. Η MICROSOFT αρνείται κατηγορηματικά κάθε ανάμειξή της εξαιρουμένων των περιπτώσεων που διερευνούνται με δικαστικά εντάλματα, η YAHOO! δηλώνει πως δεν συνεργάζεται σε κανένα επίπεδο με την αμερικανική κυβέρνηση και η οποιαδήποτε διαρροή στοιχείων είναι αμελητέα, η FACEBOOK ισχυρίζεται πως οποιαδήποτε κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση ακολουθεί αυστηρά την ισχύουσα σχετική νομοθεσία, η GOOGLE υποστηρίζει πως η ασφάλεια των ευαίσθητων δεδομένων παραμένει απαραβίαστη, εξαιρουμένων περιπτώσεων που επιβάλλεται από τον νόμο η παραβίασή τους, η APPLE δηλώνει κατηγορηματικά πως αγνοεί το πρόγραμμα PRISM και πως σε καμμία περίπτωση δεν παρέχει σε κυβερνητικές υπηρεσίες πρόσβαση σε πληροφορίες χωρίς δικαστική εντολή, ενώ και η DROPBOX καταφεύγει σε παρόμοιες δηλώσεις αρνούμενη κάθε συνεργασία με το πρόγραμμα PRISM.
Διαδικασία συλλογής δεδομένων του προγράμματος PRISM, με βάση τις διαρροές πληροφοριών της περιόδου 2013-2016. Η ροή των διαδικασιών ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα εφόσον όλες οι μέχρι τούδε γνωστές πληροφορίες είναι ακριβείς (Lorenzo Franceschi-Bicchierai, 2016)
Οι κατηγορηματικές αρνήσεις των ομίλων πληροφορικής, δεν αναιρούν το γεγονός ότι από τα διαρρεύσαντα απόρρητα έγγραφα πιστοποιείται πως το πρόγραμμα αποτελεί πλέον την μοναδική σχεδόν πηγή πρωτογενών πληροφοριών της NSA με το 91% του όγκου να προέρχεται από το διαδίκτυο και τις παρεπόμενες υπηρεσίες του. Μάλιστα σε αντίθεση με τους ομίλους πληροφορικής που δημόσια αρνούνται τα πάντα, ο τεράστιος τηλεπικοινωνιακός οργανισμός VERIZON COMMUNICATIONS μετά από εντολή του Δικαστηρίου Υποθέσεων Πληροφοριών και Παρακολούθησης Εξωτερικού (Foreign Intelligence Surveillance Court-FISA), παραδίδει συστηματικά στην NSA τα αρχεία τηλεφωνικών επικοινωνιών των πελατών του, όπως αποκαλύπτουν σχετικές απόρρητες αναφορές.
Το εξώφυλλο από το εγχειρίδιο του χρήστη του μυστικού λογισμικού MYSTIC, που σχεδιάζεται μετά το 2009, για παρακολούθηση και υποκλοπή τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, με σκοπό να απαγκιστρωθεί ο κλάδος Επιχειρήσεων Ειδικών Πηγών (Special Source Operations-SSO) της NSA, από τον φόρτο της συγκεκριμμένης δραστηριότητας. Το λογισμικό, σύμφωνα με τους σχεδιαστές του, έχει δυνατότητα καταγραφής κατά 100% των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων σε μία χώρα και δυναμικότητα αρχειοθέτησης κλήσεων που καλύπτουν διάστημα ενός μηνός. Ενεργοποιείται το 2010 με την Εντολή (Executive Order) 12333, που αποτελεί την τυπική προεδρική έγκριση για επιχειρήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών στο εξωτερικό (NSA)
Ο ορυμαγδός των αποκαλύψεων, οι αλλεπάλληλες διαψεύσεις, αλλά και η αδυναμία ελέγχου των τερατωδών δραστηριοτήτων, διαμορφώνουν ένα χαοτικό κλίμα, με κύριο χαρακτηριστικό την εναλλαγή των κατάφωρα ψευδών δηλώσεων από τις εμπλεκόμενες πλευρές, που διαφοροποιούνται με κάθε επόμενη διαρροή, ανάλογα με την σημασία και το μέγεθός της. Πάντως υπάρχει η πιθανότητα της εμπλοκής της NSA σε διαφορετικό επίπεδο, ώστε να αποφευχθεί η συσσώρευση ευθυνών στις διοικήσεις των ομίλων πληροφορικής και επικοινωνιών. Πέραν των νομιμοφανών δικαστικών ενταλμάτων, η υπηρεσία πιθανώτατα παρεμβαίνει στα κεντρικά δίκτυα μετά από εσωτερική μυστική πληροφόρηση, υποκλέπτοντας δεδομένα, στοιχεία και ολόκληρα αρχεία. Αυτό συνεπάγεται πως ενώ δεν υπάρχει παρέμβαση σε κομβικούς διακομιστές, υπάρχει διείσδυση σε σημεία μεταγωγής ψηφιακών δεδομένων από τους συλλέκτες πληροφοριών της υπηρεσίας, με αποτέλεσμα οι διακομιστές να εμφανίζονται ανέπαφοι από εξωτερικές παρεμβάσεις, ώστε να επιτρέπουν στους ομίλους να ισχυρίζονται πως αγνοούν τις συγκεκριμμένες δραστηριότητες της NSA. Από την άλλη πλευρά εάν οι όμιλοι έχουν δεχθεί έγγραφες εντολές του Δικαστηρίου Υποθέσεων Πληροφοριών και Παρακολούθησης Εξωτερικού (Foreign Intelligence Surveillance Court-FISA), απαγορεύεται δια νόμου όχι μόνον η κοινοποίησή τους, αλλά ακόμα και η οποιαδήποτε δήλωση σχετικά με την ενδεχόμενη επαφή τους με την συγκεκριμμένη αρχή, όπως επισημαίνει ο Mark Rumold, ανώτατο στέλεχος του μη κερδοσκοπικού νομικού ιδρύματος ELECTRONIC FRONTIER FOUNTATION.
O θάνατος του στελέχους της Vodafone Κώστα Τσαλικίδη τον Μάρτιο του 2005, λίγο πρίν από την δημοσιοποίηση του σκανδάλου των υποκλοπών, που με απόρρητο πόρισμα του εισαγγελέα Ιωάννη Διώτη στις 20 Ιουνίου 2006 (!) αποδίδεται σε "αυτοχειρία", αποτελεί ένδειξη ότι πέραν της χρήσης του λογισμικού νομίμων συνακροάσεων, συνέβαιναν παράλληλα και άλλα παράξενα περιστατικά σε συνάρτηση με τους κεντρικούς διακομιστές, που απαιτούσαν πλήρη συγκάλυψη.
Οι συνθήκες αυτές (ακόμα και ο θάνατος ενός ανθρώπου) διατηρούν την υπηρεσία στο απυρόβλητο, στοιχείο που προδίδεται και από το γεγονός ότι παρά τις προσπάθειες μίας πενταετίας μετά τις αποκαλύψεις Snowden, η Ε.Ε. δεν έχει καταλήξει σε συγκεκριμμένο πρόγραμμα ώστε να διαλύσει το δαιδαλώδες πλέγμα της υπηρεσίας με τις πολυεθνικές του κλάδου της πληροφορικής...
-SNOWDEN: NSA IS IN BED WITH THE GERMANS, Reuters, 8 July, 2013.
-Ian Traynor, NSA SPYING ROW: BUGGING FRIENDS IS UNACCEPTABLE, WARN GERMANS, The Guardian, 1 July 2013.
-STATEMENTS, ANGELA MERKEL, Reuters, 10 July, 2013.
-Matthew Schofield, MEMORIES OF STASI COLOR GERMANS’ VIEW OF U.S. SURVEILLANCE PROGRAMS, McClatchyDC, 26 June, 2013.
-Ewan MacAskill, NSA PAID MILLIONS TO COVER PRISM COMPLIANCE COSTS FOR TECH COMPANIES, International Business Times, August 23, 2013.
-Glenn Greenwald & Ewen MacAskill, NSA TAPS IN TO INTERNET GIANTS’ SYSTEMS TO MINE USER DATA, SECRET FILES REVEALED – TOP SECRET PRISM PROGRAM CLAIMS DIRECT ACCESS TO SERVERS OF FIRMS INCLUDING GOOGLE, APPLE AND FACEBOOK – COMPANIES DENY ANY KNOWLEDGE OF PROGRAM IN OPERATION SINCE 2007 –OBAMA ORDERS US TO DRAW UP OVERSEAS TARGET LIST FOR CYBER-ATTACKS, The Guardian, June 6, 2013.
-Gianluca Mezzofiore, NSA WHISTLEBLOWER EDWARD SNOWDEN: WASHINGTON SNOOPERS ARE CRIMINALS, International Business Times, June 17, 2013.
-Cyrus Farivar, NEW LEAK SHOWS FEDS CAN ACCESS USER ACCOUNTS FOR GOOGLE, FACEBOOK AND MORE – SERET SLIDES REVEAL MASSIVE GOVERNMENT SPYING, TECH COMPANIES DISPUTE REPORTS, Ars Technica. June 6, 2013, Frederic Lardinois, GOOGLE, FACEBOOK, DROPBOX, YAHOO, MICROSOFT AND APPLE DENY PARTICIPATION IN NSA PRISM Surveillance Program", TechCrunch, June 6, 2013.
-Timothy B. Lee, HERE’S EVERYTHING WE KNOW ABOUT PRISM TO DATE, Washington Post, June 12, 2013.
-Scott Bekker, PRISM AND MICROSOFT – WHAT WE KNOW SO FAR, Redmond Channel Partner, 20 June 2013.
-Glenn Greenwald, NSA COLLECTING PHONE RECORDS OF MILLIONS OF VERIZON CUSTOMERS DAILY – TOP SECRETA COURT ORDER REQUIRING VERIZON TO HAND OVER ALL CALL DATA SHOWS SCALE OF DOMESTIC SUVEILLANCE UNDER OBAMA, The Guardian, June 5, 2013.
-Charlie Savage, Edward Wyatt & Peter Baker, U.S. SAYS IT GATHERS ONLINE DATA ABROAD, The New York Times, June 6, 2013.
-Staff, NSA SLIDES EXPLAIN PRISM DATA-COLLECTION PROGRAM, The Washington Post, June 6, 2013.
-Barton Gellman & Laura Poitras, U.S. INTELLIGENCE MINING DATA FROM NINE INTERNET COMPANIES IN BROAD SECRET PROGRAM, The Washington Post, June 6, 2013.
-Liz Gannes, GOOGLE, APPLE AND FACEBOOK DENY THEY’RE HELPING THE NSA MINE DATA, ABC News & All Things Digital, June 6, 2013.
Γ. Ζ. Η.
www.bankingnews.gr
Όμως παρά την αρχική δυσάρεστη έκπληξη του κοινού, δεν κινητοποιείται καμμία αρχή για να διερευνήσει τον νόμιμο ή μή χαρακτήρα αυτών των ενεργειών, παρά το γεγονός ότι θίγονται άμεσα όλες οι υποτιθέμενες συμμαχικές προς τις ΗΠΑ κυβερνήσεις της Ευρώπης.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, αν και αποτελούν οι ίδιοι στόχους και θύματα του δικτύου, εμφανίζονται τελικά απρόθυμοι να παρέμβουν, παρά τις αρχικές θεατρικές τους αντιδράσεις και διαμαρτυρίες.
Ο αναλυτής πληροφοριών της CIA και σύμβουλος της NSA, Edward Snowden, του οποίου η διαρροή πληροφοριών στα μέσα μαζικής επικοινωνίας για τις αθέατες δραστηριότητες της NSA, αποτελεί μέχρι στιγμής το οδυνηρότερο -αν και μέχρι στιγμής χωρίς αντίρυσμα- πλήγμα για την υπηρεσία (Laura Poitras/Praxis Films)
Το παράδοξο και για τους Αμερικανούς, αλλά κυρίως για τους Ευρωπαίους πηγάζει από το γεγονός ότι οι αποκαλύψεις του Snowden δεν αποτελούν κεραυνό εν αιθρία, καθώς στην δεκαετία που έχει προηγηθεί, συσσωρεύονται πολλές και σοβαρές ενδείξεις για την εμπλοκή των Αμερικανών σε παραακολουθήσεις και υποκλοπές ευρύτατης κλίμακας.
Ένα από τα απλά διαγράμματα της NSA, για την ενημέρωση των νέων της στελεχών στον τομέα ανάλυσης πληροφοριών, όπου στην επάνω πλευρά εμφανίζονται τα λογότυπα των ομίλων-στόχων. Στην δεξιά πλευρά στο έγχρωμο πλαίσιο επισημαίνεται πως ο μεγαλύτερος όγκος ροής ψηφιακών δεδομένων διέρχεται από τις ΗΠΑ, ασχέτως εάν καταλήγει κάπου αλλού και κατά συνέπεια χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, τονίζεται πως οι ροές δεν ακολουθούν τις συντομότερες διαδρομές, αλλά αντίθετα τις ανάλογες χαμηλού κόστους, οπότε αυτές οφείλουν πρωταρχικά να στοχοποιούνται και τέλος προειδοποιείται ο αναλυτής πως οπουδήποτε και εάν κινείται κάποιος στόχος, οι τηλεπικοινωνιακές και ψηφιακές του επαφές ακολουθούν κατά πάσα πιθανότητα διαδρομές μέσω ΗΠΑ.
Πολιτική Κατευνασμού;
Παρά την καταιγίδα των αποκαλύψεων, η Ευρώπη εμφανίζεται να υποφέρει από έλλειμμα αποφασιστικής ηγεσίας στην συγκεκριμμένη υπόθεση, γεγονός που διαβρώνει την εμπιστοσύνη των πολιτών στις κυβερνήσεις τους, από την στιγμή που όλοι πλέον συνειδητοποιούν πως δεν έχουν να αντιμετωπίσουν το υποτιθέμενο πανίσχυρο δορυφορικό και απρόσβλητο δίκτυο ECHELON, αλλά κυριολεκτικά ανθρώπους που δραστηριοποιούνται μυστικά και συνήθως παράνομα στην ίδια τους την χώρα, υπηρετώντας πιστά ένα παρακράτος με προϋπολογισμούς δισεκατομμυρίων που κινείται εκτός των ορίων των δημοκρατικών και νομικών θεσμών.
Η αντίδραση των πολιτικών επαναλαμβάνει κατά κάποιον τρόπο την μάλλον ήπια αντιμετώπιση της εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανίας κατά την διάρκεια του μεσοπολέμου μέσω της πολιτικής του κατευνασμού της Βρεταννίας και της Γαλλίας έναντι των Γερμανών, με αποκορύφωμα την συμφωνία του Μονάχου το 1938, για την οποία ο τότε Βρεταννός πρωθυπουργός Neville Chamberlain ανακηρύσσεται από τον τύπο της εποχής "Σωτήρας της Ευρώπης".
Με ανάλογο, αν και διεστραμμένο τρόπο η ιστορία φαίνεται να επαναλαμβάνεται, αλλά αυτή την φορά αντίστροφα, αφού οι Ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζονται να υιοθετούν μία πολιτική κατευνασμού έναντι του ψηφιακού παρακράτους της NSA. Ειδικά η συμπεριφορά της Γερμανίας επιτρέπει να εννοηθούν πολλά για τον μέγεθος του προβλήματος και την γιγαντιαία πλέον κλίμακα των διαστάσεών του. Στα τέλη Ιουνίου του 2013, ο εκπρόσωπος της Γερμανίδας Καγκελλαρίου Angela Merkel, Steffen Seibert, δηλώνει πως, "...ο κόσμος δεν αναβιώνει τις συνθήκες του Ψυχρού Πολέμου. Εάν επιβεβαιωθεί ότι οι διπλωματικές αντιπροσωπείες της Ε.Ε., αλλά και των χωρών μελών της έχουν υποστεί παράνομες παρακολουθήσεις, καταλήγοντας θύματα επιχειρήσεων κατασκοπείας, θα δηλώσουμε ευθαρσώς πως οι υποκλοπές μεταξύ φίλων και συμμάχων είναι επιεικώς απαράδεκτες".
Η Καγκελλάριος Merkel, ένα από τα θύματα των παρακολουθήσεων και των υποκλοπών της NSA, που παρά τις αρχικές της έντονες αντιδράσεις μετά τις αποκαλύψεις, η μετέπειτα τακτική της προδίδει πως το αρχικό χάσμα μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας, αποτελεί στην πραγματικότητα θεατρικό δρώμενο χωρίς αντίκρυσμα (Der Spiegel)
Σύντομα πάντως η Καγκελλάριος δέχεται ισχυρό πλήγμα όταν το γνωστό περιοδικό Der Spiegel αποκαλύπτει με βάση στοιχεία που παραδίδει ο Snowden πως "… Αμερικανοί και Γερμανοί συνεργάζονται στενά με απόλυτη μυστικότητα, με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Τηλεπικοινωνιών (Bundesnachrichtendienst-BND), να συνδέεται στενά με την Διεύθυνση Εξωτερικών Υποθέσεων (Foreign Affairs Directorate) της NSA, υπεύθυνο για τις κοινές μυστικές επιχειρήσεις με άλλες χώρες".
Η αποκάλυψη προκαλεί όπως είναι ευνόητο αναταραχή και η Καγκελλάριος Merkel εμφανίζεται να προκρίνει αλλαγή πλεύσης στο θέμα της πολιτικής του κατευνασμού, προδίδοντας όμως πως το αρχικό χάσμα μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας, αποτελεί στην πραγματικότητα θεατρικό δρώμενο χωρίς αντίκρυσμα. Σε δηλώσεις της στην έγκυρη εφημερίδα Die Zeit εξηγεί πως "...υπάρχει αδήριτη ανάγκη να οριοθετηθεί η ισορροπία μεταξύ ιδιωτικής ζωής και ασφαλείας, αλλά η προστασία έναντι της ισλαμικής τρομοκρατίας καθίσταται πρακτικά αδύνατη χωρίς την συνδρομή των ηλεκτρονικών μέσων παρακολούθησης. Οι συζητήσεις με τις ΗΠΑ παρά τις πρόσφατες προβληματικές ενέργειες που προκαλούν μεγάλα ρωτήματα, οφείλουν να διεξαχθούν με δεδομένο το γεγονός ότι οι Αμερικανοί αποτελούν επί δεκαετίες τους πλέον πιστούς συμμάχους των Γερμανών, κατάσταση που εξακολουθεί να ισχύει. Δεν υπάρχει καμμία απολύτως σύγκριση με την δράση STASI στην πρώην Ανατολική Γερμανία σε σχέση με τις δραστηριότητες των υπηρεσιών πληροφοριών σε δημοκρατικές χώρες".
Οι Συγκρίσεις με την φοβερή STASI
Αν και αποτελεί μεγάλη απογοήτευση το γεγονός ότι όλες οι μεγάλες δυνάμεις στον δυτικό κόσμο ευθυγραμμίζονται στον τομέα της αναγκαίας παρακολούθησης και της συγκέντρωσης πάσης φύσης πληροφοριών από τους πολίτες τους, εντυπωσιάζει ακόμα χειρότερα η αδιαφορία της κοινής γνώμης στην Ευρώπη. Όσον αφορά πάντως τις εκάστοτε κυβερνήσεις η επιδεικτικά απίστευτη πολιτική τους μυωπία και η παντελής έλλειψη διορατικότητας, επιτρέπει την ανάπτυξη ενός διεθνούς εμβέλειας δικτύου πληροφοριών, το οποίο κανείς δεν είναι σε θέση να προβλέψει πως θα εξελιχθεί στο άμεσο μέλλον και τι είδους ελέγχους ή μέτρα καταστολής θα έχει την δυνατότητα να επιβάλλει.
Χάρτης της υδρογείου σε διαφάνεια της NSA, που απεικονίζει τα ψηφιακά επίγεια δίκτυα ψηφιακών τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής και τις δύο μεθόδους συλλογής δεδομένων και πλροφοριών. Η μία μέθοδος που συνδέεται με το μυστικό πρόγραμμα STORMBREW επιβάλλει την συμμετοχή εξωτερικού συνεργάτη, δηλαδή ομίλου πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, όπως ο όμιλος της VERIZON COMMUNICATIONS (NSA PRISM - FAA 702)
Όμως στο θέμα των συγκρίσεων με την STASI, η Καγκελάριος είναι αναμφίβολα ειλικρινής, αν και με άλλο πρίσμα. Ο απόστρατος αντισυνταγματάρχης πληροφοριών της πάλαι ποτέ πανίσχυρης ανατολικογερμανικής υπηρεσίας Wolfgang Schmidt, σπεύδει να δηλώσει μετά τις αποκαλύψεις του Snowden, πως επί των ημερών του οι τηλεπικοινωνιακοί κόμβοι της υπηρεσίας είχαν δυνατότητα ταυτόχρονης παρακολούθησης 40 τηλεφωνικών γραμμών, με συνέπεια, κάθε εντολή για νέες παρακολουθήσεις να συνεπάγεται πως όφειλαν να αποδεσμευθούν ισάριθμες γραμμές υπό παρακολούθηση.
Με την ροή δεδομένων που υποκλέπτονται να ανέρχεται πλέον σε τρισεκατομμύρια αρχεία πληροφοριών είναι λογικό να υποτεθεί πως είναι πρακτικά αδύνατον για τις ΗΠΑ, την Βρεταννία, την Γερμανία και άλλες χώρες που συμμετέχουν στα προγράμματα να αξιολογούν σε πραγματικό χρόνο τις πληροφορίες που συλλέγονται, αλλά ο στόχος δεν είναι αυτός. Πέραν του γεγονότος ότι οι σύγχρονοι υπολογιστές έχουν την δυνατότητα να επεξεργασθούν αυτόματα και να αρχειοθετήσουν τα στοιχεία που υποκλέπτονται, το δίκτυο λειτουργεί με την μορφή ενός γιγαντιαίου συλλέκτη που αρχειοθετεί και αξιολογεί τις πληροφορίες που δέχεται. Από την στιγμή που κάποιος (είτε φυσικό, είτε νομικό πρόσωπο) μετατρέπεται σε στόχο του, παρεμβαίνουν οι αναλυτές που ανασύρουν σε σύνδεση με το σύστημα σε πραγματικό χρόνο τα σχετικά αρχεία, ώστε με βάση τις κινήσεις, τα ταξείδια, τις σχέσεις, το ιστορικό, τις τηλεφωνικές επικοινωνίες και την κοινωνική δικτύωση μέσω ψηφιακών μέσων, να σκιαγραφήσουν μία εικόνα του στόχου σύμφωνα με τις επιδιώξεις τους.
Διαφάνεια που περιγράφει συνοπτικά τις δυνατότητες της εφαρμογής REPRISMFISA για υποκλοπές στο διαδίκτυο με σκοπό την διενέργεια αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων (NSA PRISM - REPRISMFISA)
Μάλιστα ορισμένα συμπτώματα που εκδηλώνονται στην Ε.Ε. στοιχειοθετούν πως πολλές από τις κατά τα άλλα παράνομες δραστηριότητες έχουν τεθεί εκτός της δικαιοδοσίας των νομικών αρχών. Στα τέλη του 2014, το Αστικό Δικαστήριο του Schleswig στην Γερμανία επικυρώνει δύο αποφάσεις που είχαν ληφθεί στις 14 Φεβρουαρίου του 2013 και οποίες καθόριζαν πως η γερμανική νομοθεσία προστασίας δεδομένων δεν καλύπτει την επεξεργασία δεδομένων από το δίκτυο του Facebook (File numbers 8 B 60/12 & 8 B 61/1). Οι επιεικώς αμφιλεγόμενες νομικές διαδικασίες είχαν ενεργοποιηθεί από τις εταιρείες Facebook Inc. (ΗΠΑ) και Facebook Ltd. (Ιρλανδία, Ε.Ε.), για να ανατρέψουν προγενέστερες αποφάσεις το Ανεξάρτητου Κέντρου Προστασίας Δεδομένων του γερμανικού κρατιδίου του Schleswig-Holstein, οι οποίες επέτρεπαν στους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να χρησιμοποιούν ψευδώνυμα και να αποδεσμεύουν εκείνους τους λογαριασμούς που είχαν δεσμευθεί λόγω του γεγονότος ότι οι χρήστες δεν είχαν εισαγάγει τα πραγματικά προσωπικά τους δεδομένα. Αν και αρχικά οι αποφάσεις αντιμετωπίζονται ως σημαντικές νίκες του ομίλου FACEBOOK, που επιδιώκει να εξοβελίσει την ανωνυμία, ο βασικός νικητής και κινητήριος μοχλός για τις αποφάσεις είναι η NSA που συλλέγει πληροφορίες μέσω Facebook.
Μία Νέα Πραγματικότητα
Οι διαδοχικές αποκαλύψεις (από το 2006 και εφεξής) επιτρέπουν την σκιαγράφηση των δυνατοτήτων των νέων προγραμμάτων παρακολουθήσεων και υποκλοπών, μπροστά στις οποίες ωχριά το υποτιθέμενο παντοδύναμο ECHELON. Μόνον η συνεργασία της NSA με την βρεταννική GCHQ, επιτρέπει την πρόσβαση σε 200 τηλεπικοινωνιακούς αγωγούς οπτικών ινών που καταλήγουν στην Βρεταννία, με δυνατότητα αποθήκευσης όγκων της τάξης των 27 Petabytes (27.000.000 Gigabytes) σε ημερήσια βάση που συγκεντρώνονται στο κέντρο TEMPORA, όπου τις επεξεργάζονται 300 αναλυτές της GCHQ και 250 συνάδελφοί τους της NSA σε βάρδιες κυκλικής ροής.
Διαφάνεια αποκωδικοποίησης του κλειδάριθμου που χρησιμοποιείται για την είσοδο σε βάση δεδομένων συγκεκριμμένης ψηφιακής πηγής. Ο συνδυασμός του πρώτου γράμματος με αριθμό δηλώνει την ταυτότητα της πηγής, που επεξηγείται στο αριστερό εικονίδιο (MICROSOFT, GOOGLE, APPLE, YAHOO, FACEBOOK, SKYPE και άλλες). Το γράμμα που ακολουθεί δηλώνει το είδος των δεδομένων και των πληροφοριών (στοιχεία, εικόνες, αρχεία, μηνύματα, συνομιλίες και άλλα). Το τρίγραμμα που ακολουθεί δηλώνει την πηγή συλλογής για το PRISM. Οι δύο επόμενοι αριθμοί σημειώνουν το έτος έναρξης των καταγραφών και τα τελευταία 7 ψηφία τον σειριακό αριθμό αρχειοθέτησης (Washington Post)
Στις ΗΠΑ οι δυνατότητες είναι φυσικά πολλαπλάσιες, ενώ στην Γερμανία σύμφωνα με τις αποκαλύψεις του Snowden στο έγκυρο περιοδικό Der Spiegel, παρακολουθούνται 20 έως 60 εκατομμύρια ψηφιακές τηλεφωνικές συνδέσεις και 10 εκατομμύρια αντίστοιχες στο διαδίκτυο. Συνολικά η NSA υποκλέπτει σε μηνιαία βάση περίπου 500 εκατομμύρια κλήσεις, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και γραπτά μηνύματα κινητών τηλεφώνων (SMS), μόνον στην Γερμανία.
Σκαρίφημα κάποιου ανώνυμου συνεργάτη της NSA που υποδεικνύει πρόχειρα τον τρόπο παγίδευσης της ροής δεδομένων από το Cloud της GOOGLE (κοινόχρηστη βάση αποθήκευσης δεδομένων για τους χρήστες) προς το διαδίκτυο. Η παρέμβαση πραγματοποιείται στον διακομιστή που επικοινωνεί με το διαδίκτυο (GFE), αλλά όχι σε αυτόν καθαυτό τον υπολογιστή. Αντίθετα προσβάλλει το πρωτόκολλο ασφαλούς μετάδοσης ευαίσθητων δεδομένων της NETSCAPE, SSL (Secure Sockets Layer), μεταφέροντας με παράλληλη γραμμή τα κωδικοποιημένα για λόγους ασφαλείας των χρηστών στοιχεία, με σκοπό την επεξεργασία από συστήματα αποκωδικοποίησης της υπηρεσίας (Washington Post)
Αντιδράσεις και Συναίνεση
Αυστρία. Ο πρώην διευθυντής του Ομοσπονδιακού Γραφείου Προστασίας Συνταγματικών Ελευθεριών και Συντονισμού Αντιτρομοκρατικών Ενεργειών, Gert-René Polli, δηλώνει πως υπάρχει από το 2009 συνεργασία με παράγοντες του προγράμματος PRISM της NSA, που εμφανίζεται πάντως με άλλον κωδικό στην Αυστρία, αλλά σε καμμία περίπτωση δεν έχουν γίνει δεκτές απαιτήσεις των Αμερικανών που παραβιάζουν την αυστριακή νομοθεσία.
Αυστραλία. Ενώ αρχικά ανακοινώνεται η έναρξη ερευνών για την εμπλοκή του προγράμματος PRISM στην ιδιωτική ζωή των πολιτών, ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών Bob Carr ισχυρίζεται πως οι Αυστραλοί δεν έχουν κανένα λόγο να ανησυχούν, ενώ η διάδοχός του στο υπουργείο Julie Bishop προσάπτει το 2015 κατηγορίες για εγκλήματα εσχάτης προδοσίας στον πρώην αναλυτή πληροφοριών της CIA και σύμβουλο της NSA Edward Snowden και υπερασπίζεται πεισματικά την συνεργασία με τις ΗΠΑ, με συνέπεια την διακοπή των ερευνών για τις δραστηριότητες του προγράμματος.
Βραζιλία. Η πρώην πρόεδρος Dilma Rousseff αντιδρά άμεσα στις αποκαλύψεις του Snowden ακυρώνοντας την επίσημη επίσκεψη του Οκτωβρίου του 2013 στις ΗΠΑ και απαιτώντας επίσημη απολογία από την αμερικανική κυβέρνηση, η οποία όμως κωφεύει συστηματικά. Η κατάσταση μεταξύ των δύο πλευρών επιδεινώνεται μετά από επίθεση της προέδρου στην τακτική των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών σε ομιλία της στην έδρα του ΟΗΕ και επιπλέον τα πρώτα αντίμετρα της Βραζιλίας περιλαμβάνουν την ακύρωση συμβολαίου της αμερικανικής BOEING ύψους US$4,5 δισεκατομμυρίων για την προμήθεια νέων μαχητικών αεροσκαφών που καταλήγει στον σουηδικό όμιλο της SAAB.
Η πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας Dilma Rousseff που αντιδρά άμεσα μετά την κατάρρευση του μύθου του ECHELON και τις αποκαλύψεις του Snowden ακυρώνοντας την επίσημη επίσκεψη του Οκτωβρίου του 2013 στις ΗΠΑ και απαιτώντας επίσημη απολογία από την αμερικανική κυβέρνηση, χωρίς αποτέλεσμα (Palácio do Planalto)
Βρεταννία. Το γνωστό Γενικό Κέντρο Τηλεπικοινωνιών (General Communications Headquarters-GCHQ), που ελέγχει το παράλληλο πρόγραμμα παρακολουθήσεων και υποκλοπών TEMPORA, συνεργάζεται από το 2010 με την NSA, παραδίδοντας εκατοντάδες αναφορές στους Αμερικανούς, αν και μετά το 2014 διαρρέεται η πληροφορία πως δεν διαθέτει πλέον πρόσβαση στο πρόγραμμα PRISM. Η έρευνα της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Πληροφοριών και Ασφαλείας, παρότι σύντομη, βεβαιώνει πως όλες οι παρακολουθήσεις και οι υποκλοπές εκτελούνται κατόπιν έκδοσης ενταλμάτων από τις αρμόδιες αρχές, αλλά τον Αύγουστο του 2013, κλιμάκιο του GCHQ εισβάλλει στα γραφεία της γνωστής εφημερίδας The Guardian με εντολή ελέγχου της καταστροφής όλων των σκληρών δίσκων των υπολογιστών που περιέχουν πληροφορίες και δεδομένα για την υπόθεση Snowden.
Γαλλία. Οι αντιδράσεις στην Γαλλία, αφορμώνται από την πρόσκληση του Αμερικανού πρεσβευτή Charles Rivkin στις 21 Οκτωβρίου του 2013 από τον Γάλλο Υπουργό Εξωτερικών Laurent Fabius στο υπουργείο όπου του επιδίδεται έγγραφη διαμαρτυρία για την μαζικής κλίμακας παρακολούθηση των Γάλλων πολιτών από την NSA. Ένα δίμηνο αργότερα η εισαγγελία της γαλλικής πρωτεύουσας εγκαινιάζει συστηματική έρευνα με αντικείμενο δραστηριότητες του προγράμματος PRISM στην γαλλική επικράτεια, οι οποίες δεν έχουν ολοκληρωθεί.
Γερμανία. Σύμφωνα με έρευνα του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters, οι Γερμανοί εμφανίζονται να αγνοούν τα πάντα και η Καγκελλάριος Angela Merkel, επισημαίνει πως το διαδίκτυο αποτελεί μία νέα και άγνωστη για τους περισσότερους πραγματικότητα.
Επίσημα οι Γερμανοί εμφανίζονται να αγνοούν τα πάντα και η Καγκελλάριος Angela Merkel, επισημαίνει πως το διαδίκτυο αποτελεί μία νέα και άγνωστη για τους περισσότερους πραγματικότητα, προτιμώντας να αποφύγει μία μετωπική σύγκρουση με τις ΗΠΑ για το μείζον ζήτημα των υποκλοπών (The Telegraph)
Ο Matthew Schofield πάντως του γραφείου ερευνών McClatchy Washington, θεωρεί πως η Merkel αποτελεί θύμα παραπληροφόρησης, ενώ ο πρώην διευθυντής του Ομοσπονδιακού Γραφείου Προστασίας Συνταγματικών Ελευθεριών και Συντονισμού Αντιτρομοκρατικών Ενεργειών της Αυστρίας, Gert-René Polli, δηλώνει πως πρόκειται για ανόητες δηλώσεις της Καγκελλαρίας, από την στιγμή που ο γερμανικός στρατός υποστηρίζεται στο Αφγανιστάν από το πρόγραμμα PRISM. Πάντως μετά της αποκαλύψεις για τις παρακολουθήσεις των τηλεπικοινωνιών της Καγκελλαρίας από τους Αμερικανούς, η Merkel διαμαρτύρεται προσωπικά στον πρόεδρο Obama, χωρίς όμως αποτέλεσμα.
Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις 20 Οκτωβρίου του 2013 μία επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καταθέτει πρόταση για την ψήφιση μέτρων που απαιτούν από τους αμερικανικούς ομίλους πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών να διαθέτουν πιστοποιητικό της Ε.Ε. για την νομιμοποίηση των δραστηριοτήτων τους σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων, πριν από την έκδοση οποιουδήποτε εντάλματος από τις αμερικανικές αρχές για παρακολούθηση προσωπικών ψηφιακών επικοινωνιών, ώστε να καταστεί υποχρεωτική η ενημέρωση των αρχών στην Ευρώπη για δραστηριότητες αυτής της μορφής. Η προτεινόμενη δέσμη μέτρων διασφαλίζει τους Ευρωπαίους πολίτες από το ενδεχόμενο υποκλοπών της NSA, αλλά διανύει ακόμα το στάδιο της διαβούλευσης. Παράλληλα Γαλλία και Γερμανία συζητούν για την εφαρμογή διαδικασιών θωράκισης των δικτύων του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, από τους κινδύνους διαρροής αρχείων μέσω αμερικανικών διακομιστών.
Ισπανία. Η κυβέρνηση του Mariano Rajoy δηλώνει σε συνάντηση κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. στις 21 Οκτωβρίου του 2013 πως οι δραστηριότητες της NSA είναι απαράδεκτες μεταξύ συμμάχων και στα τέλη του μηνός καλείται ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Μαδρίτη James Costos να δώσει εξηγήσεις για τις υποκλοπές τουλάχιστον 60 εκατομμυρίων κλήσεων στην χώρα, χωρίς όμως να δοθεί συνέχεια στο θέμα.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Mariano Rajoy που δηλώνει σε συνάντηση κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. στις 21 Οκτωβρίου του 2013 πως οι δραστηριότητες της NSA είναι απαράδεκτες μεταξύ συμμάχων, καλώντας μάλιστα στα τέλη του μηνός τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Μαδρίτη James Costos να δώσει εξηγήσεις για τις υποκλοπές τουλάχιστον 60 εκατομμυρίων κλήσεων στην χώρα, χωρίς όμως να δοθεί συνέχεια στο θέμα (Galería fotográfica)
Ισραήλ. Θεωρείται περισσότερο από πιθανή η εμπλοκή των ισραηλινών εταιρειών VERINT SYSTEMS και NARUS, δύο βασικών προμηθευτών των μυστικών υπηρεσιών, στην ανάληψη διαφόρων υποστηρικτικών συμβολαίων για την NSA.
Καναδάς. Το Κέντρο Ασφαλείας Τηλεπικοινωνιών (Communications Security Establishment-CSE) επισημαίνει πως οι ανερμάτιστοι σχολιασμοί εναντίον των δραστηριοτήτων του προγράμματος PRISM υπονομεύουν την αποτελεσματική λειτουργία του για την προστασία της καναδικής επικράτειας. Πάντως η επίτροπος για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων, Jennifer Stoddart, παρατηρεί ο Καναδάς υστερεί δραματικά στο συγκεκριμμένο ζήτημα σε σχέση με άλλες μεγάλες χώρες, αφού δεν υπάρχει δυνατότητα διοικητικής παρέμβασης της Αρχής Προστασίας και δικαίωμα επιβολής εξοντωτικών προστίμων κατά των δραστηριοτήτων αυτής της μορφής, όπως σε άλλες προηγμένες χώρες, αλλά αντίθετα επιχειρείται μία ήπια προσέγγιση, συναινετικές διαδικασίες και σε έσχατη περίπτωση δημοσιοποίηση των στοιχείων των παραβατών για λόγους δημοσίου συμφέροντος.
Μεξικό. Μετά την αποκάλυψη της ύπαρξης και του τρόπου λειτουργίας του προγράμματος PRISM, η κυβέρνηση εγκαινιάζει μία σημαντική συνεργασία με τους ομίλους της IBM και της HEWLETT PACKARD με σκοπό την ανάπτυξη λογισμικού παρακολούθησης και υποκλοπής δεδομένων από το Facebook, to Twitter, τα δίκτυα ηλεκτρονικών ταχυδρομείων (Emails) και άλλων μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Νέα Ζηλανδία. Ο καθηγητής της πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο του Otago δηλώνει πως υπάρχει ανεπίσημη συμμαχία της χώρας με την Αυστραλία, την Βρεταννία, τις ΗΠΑ και τον Καναδά (Five Eyes Alliance) για την διενέργεια εσωτερικής κατασκοπείας, αλλά από την στιγμή που οι πληροφορίες κοινοποιούνται σε όλους τους εταίρους, δεν υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα.
Διάγραμμα που εικονίζει στην αριστερά πλευρά τους ομίλους πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών που συνεργάζονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο πρόγραμμα PRISM και στην δεξιά πλευρά το είδος των πληροφοριών που παρέχουν (NSA-RISMFIAA, Washington Post)
Λειτουργικό διάγραμμα της ροής δεδομένων από εξωτερικές πηγές προς την NSA με παρεμβαλλόμενη την Τεχνολογική Μονάδα Υποκλοπής (Data Intercept Technology Unit DITU) του FBI (Washington Post)
Λειτουργικό διάγραμμα της ροής των εσωτερικών διαδικασιών με αφετηρία έναν αναλυτή που εισάγει μέσω λογισμικού επιλογής, που διακρίνει συγκεκριμμένα στοιχεία στο διαδίκτυο για να τα προωθήσει στο Unified Targeting Tool (UTT), ένα άλλο εξειδικευμένο λογισμικό που επιλέγει πλέον με βάση τα δεδομένα που έχει δεχθεί συγκεκριμμένους στόχους (Washington Post)
NSA και Όμιλοι Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών
Από το 2007 η NSA σχεδιάζει και αναπτύσσει ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα παρακολούθησης και υποκλοπών με τον κωδικό PRISM ή SIGAD US-984XN, με πρωτοβουλία της τότε κυβέρνησης Bush και πρόσχημα τις νέες δικαιοδοσίες που προκύπτουν από τον Νόμο περί Προστασίας των ΗΠΑ (Protect America Act). Αν και οι βασικοί του στόχοι περιλαμβάνουν μεγάλους ομίλους πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, μία εξαετία αργότερα αποκαλύπτεται πως ο όγκος των δεδομένων που υποκλέπτονται είναι πολλαπλάσιος σε σχέση με αυτόν που θεωρούν απαραίτητο για λόγους ασφαλείας οι εξειδικευμένοι εμπειρογνώμονες και η κοινή γνώμη και επιπλέον οι σχετικές δραστηριότητες είναι παράνομες και επικίνδυνες. Ένα δίμηνο αργότερα, διαρρέουν συμβόλαια οικονομικής συνεργασίας της μυστικής υπηρεσίας μέσω του κλάδου Διαχείρισης Ειδικών Πηγών (Special Source Operations Division-SSO) με μεγάλους ομίλους τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής στις ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδες The Guardian και The Washington Post, προκαλώντας αλγεινές εντυπώσεις στην κοινή γνώμη.
Ανώτατα στελέχη αρκετών ομίλων που τα ονόματά τους αναδύονται σε διάφορα σχετικά έγγραφα και διαφάνειες σχηματικών λειτουργικών διαγραμμάτων, δηλώνουν πλήρη άγνοια για τα πεπραγμένα και τους σκοπούς του προγράμματος PRISM. Η MICROSOFT αρνείται κατηγορηματικά κάθε ανάμειξή της εξαιρουμένων των περιπτώσεων που διερευνούνται με δικαστικά εντάλματα, η YAHOO! δηλώνει πως δεν συνεργάζεται σε κανένα επίπεδο με την αμερικανική κυβέρνηση και η οποιαδήποτε διαρροή στοιχείων είναι αμελητέα, η FACEBOOK ισχυρίζεται πως οποιαδήποτε κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση ακολουθεί αυστηρά την ισχύουσα σχετική νομοθεσία, η GOOGLE υποστηρίζει πως η ασφάλεια των ευαίσθητων δεδομένων παραμένει απαραβίαστη, εξαιρουμένων περιπτώσεων που επιβάλλεται από τον νόμο η παραβίασή τους, η APPLE δηλώνει κατηγορηματικά πως αγνοεί το πρόγραμμα PRISM και πως σε καμμία περίπτωση δεν παρέχει σε κυβερνητικές υπηρεσίες πρόσβαση σε πληροφορίες χωρίς δικαστική εντολή, ενώ και η DROPBOX καταφεύγει σε παρόμοιες δηλώσεις αρνούμενη κάθε συνεργασία με το πρόγραμμα PRISM.
Διαδικασία συλλογής δεδομένων του προγράμματος PRISM, με βάση τις διαρροές πληροφοριών της περιόδου 2013-2016. Η ροή των διαδικασιών ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα εφόσον όλες οι μέχρι τούδε γνωστές πληροφορίες είναι ακριβείς (Lorenzo Franceschi-Bicchierai, 2016)
Οι κατηγορηματικές αρνήσεις των ομίλων πληροφορικής, δεν αναιρούν το γεγονός ότι από τα διαρρεύσαντα απόρρητα έγγραφα πιστοποιείται πως το πρόγραμμα αποτελεί πλέον την μοναδική σχεδόν πηγή πρωτογενών πληροφοριών της NSA με το 91% του όγκου να προέρχεται από το διαδίκτυο και τις παρεπόμενες υπηρεσίες του. Μάλιστα σε αντίθεση με τους ομίλους πληροφορικής που δημόσια αρνούνται τα πάντα, ο τεράστιος τηλεπικοινωνιακός οργανισμός VERIZON COMMUNICATIONS μετά από εντολή του Δικαστηρίου Υποθέσεων Πληροφοριών και Παρακολούθησης Εξωτερικού (Foreign Intelligence Surveillance Court-FISA), παραδίδει συστηματικά στην NSA τα αρχεία τηλεφωνικών επικοινωνιών των πελατών του, όπως αποκαλύπτουν σχετικές απόρρητες αναφορές.
Το εξώφυλλο από το εγχειρίδιο του χρήστη του μυστικού λογισμικού MYSTIC, που σχεδιάζεται μετά το 2009, για παρακολούθηση και υποκλοπή τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, με σκοπό να απαγκιστρωθεί ο κλάδος Επιχειρήσεων Ειδικών Πηγών (Special Source Operations-SSO) της NSA, από τον φόρτο της συγκεκριμμένης δραστηριότητας. Το λογισμικό, σύμφωνα με τους σχεδιαστές του, έχει δυνατότητα καταγραφής κατά 100% των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων σε μία χώρα και δυναμικότητα αρχειοθέτησης κλήσεων που καλύπτουν διάστημα ενός μηνός. Ενεργοποιείται το 2010 με την Εντολή (Executive Order) 12333, που αποτελεί την τυπική προεδρική έγκριση για επιχειρήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών στο εξωτερικό (NSA)
Ο ορυμαγδός των αποκαλύψεων, οι αλλεπάλληλες διαψεύσεις, αλλά και η αδυναμία ελέγχου των τερατωδών δραστηριοτήτων, διαμορφώνουν ένα χαοτικό κλίμα, με κύριο χαρακτηριστικό την εναλλαγή των κατάφωρα ψευδών δηλώσεων από τις εμπλεκόμενες πλευρές, που διαφοροποιούνται με κάθε επόμενη διαρροή, ανάλογα με την σημασία και το μέγεθός της. Πάντως υπάρχει η πιθανότητα της εμπλοκής της NSA σε διαφορετικό επίπεδο, ώστε να αποφευχθεί η συσσώρευση ευθυνών στις διοικήσεις των ομίλων πληροφορικής και επικοινωνιών. Πέραν των νομιμοφανών δικαστικών ενταλμάτων, η υπηρεσία πιθανώτατα παρεμβαίνει στα κεντρικά δίκτυα μετά από εσωτερική μυστική πληροφόρηση, υποκλέπτοντας δεδομένα, στοιχεία και ολόκληρα αρχεία. Αυτό συνεπάγεται πως ενώ δεν υπάρχει παρέμβαση σε κομβικούς διακομιστές, υπάρχει διείσδυση σε σημεία μεταγωγής ψηφιακών δεδομένων από τους συλλέκτες πληροφοριών της υπηρεσίας, με αποτέλεσμα οι διακομιστές να εμφανίζονται ανέπαφοι από εξωτερικές παρεμβάσεις, ώστε να επιτρέπουν στους ομίλους να ισχυρίζονται πως αγνοούν τις συγκεκριμμένες δραστηριότητες της NSA. Από την άλλη πλευρά εάν οι όμιλοι έχουν δεχθεί έγγραφες εντολές του Δικαστηρίου Υποθέσεων Πληροφοριών και Παρακολούθησης Εξωτερικού (Foreign Intelligence Surveillance Court-FISA), απαγορεύεται δια νόμου όχι μόνον η κοινοποίησή τους, αλλά ακόμα και η οποιαδήποτε δήλωση σχετικά με την ενδεχόμενη επαφή τους με την συγκεκριμμένη αρχή, όπως επισημαίνει ο Mark Rumold, ανώτατο στέλεχος του μη κερδοσκοπικού νομικού ιδρύματος ELECTRONIC FRONTIER FOUNTATION.
O θάνατος του στελέχους της Vodafone Κώστα Τσαλικίδη τον Μάρτιο του 2005, λίγο πρίν από την δημοσιοποίηση του σκανδάλου των υποκλοπών, που με απόρρητο πόρισμα του εισαγγελέα Ιωάννη Διώτη στις 20 Ιουνίου 2006 (!) αποδίδεται σε "αυτοχειρία", αποτελεί ένδειξη ότι πέραν της χρήσης του λογισμικού νομίμων συνακροάσεων, συνέβαιναν παράλληλα και άλλα παράξενα περιστατικά σε συνάρτηση με τους κεντρικούς διακομιστές, που απαιτούσαν πλήρη συγκάλυψη.
Οι συνθήκες αυτές (ακόμα και ο θάνατος ενός ανθρώπου) διατηρούν την υπηρεσία στο απυρόβλητο, στοιχείο που προδίδεται και από το γεγονός ότι παρά τις προσπάθειες μίας πενταετίας μετά τις αποκαλύψεις Snowden, η Ε.Ε. δεν έχει καταλήξει σε συγκεκριμμένο πρόγραμμα ώστε να διαλύσει το δαιδαλώδες πλέγμα της υπηρεσίας με τις πολυεθνικές του κλάδου της πληροφορικής...
-SNOWDEN: NSA IS IN BED WITH THE GERMANS, Reuters, 8 July, 2013.
-Ian Traynor, NSA SPYING ROW: BUGGING FRIENDS IS UNACCEPTABLE, WARN GERMANS, The Guardian, 1 July 2013.
-STATEMENTS, ANGELA MERKEL, Reuters, 10 July, 2013.
-Matthew Schofield, MEMORIES OF STASI COLOR GERMANS’ VIEW OF U.S. SURVEILLANCE PROGRAMS, McClatchyDC, 26 June, 2013.
-Ewan MacAskill, NSA PAID MILLIONS TO COVER PRISM COMPLIANCE COSTS FOR TECH COMPANIES, International Business Times, August 23, 2013.
-Glenn Greenwald & Ewen MacAskill, NSA TAPS IN TO INTERNET GIANTS’ SYSTEMS TO MINE USER DATA, SECRET FILES REVEALED – TOP SECRET PRISM PROGRAM CLAIMS DIRECT ACCESS TO SERVERS OF FIRMS INCLUDING GOOGLE, APPLE AND FACEBOOK – COMPANIES DENY ANY KNOWLEDGE OF PROGRAM IN OPERATION SINCE 2007 –OBAMA ORDERS US TO DRAW UP OVERSEAS TARGET LIST FOR CYBER-ATTACKS, The Guardian, June 6, 2013.
-Gianluca Mezzofiore, NSA WHISTLEBLOWER EDWARD SNOWDEN: WASHINGTON SNOOPERS ARE CRIMINALS, International Business Times, June 17, 2013.
-Cyrus Farivar, NEW LEAK SHOWS FEDS CAN ACCESS USER ACCOUNTS FOR GOOGLE, FACEBOOK AND MORE – SERET SLIDES REVEAL MASSIVE GOVERNMENT SPYING, TECH COMPANIES DISPUTE REPORTS, Ars Technica. June 6, 2013, Frederic Lardinois, GOOGLE, FACEBOOK, DROPBOX, YAHOO, MICROSOFT AND APPLE DENY PARTICIPATION IN NSA PRISM Surveillance Program", TechCrunch, June 6, 2013.
-Timothy B. Lee, HERE’S EVERYTHING WE KNOW ABOUT PRISM TO DATE, Washington Post, June 12, 2013.
-Scott Bekker, PRISM AND MICROSOFT – WHAT WE KNOW SO FAR, Redmond Channel Partner, 20 June 2013.
-Glenn Greenwald, NSA COLLECTING PHONE RECORDS OF MILLIONS OF VERIZON CUSTOMERS DAILY – TOP SECRETA COURT ORDER REQUIRING VERIZON TO HAND OVER ALL CALL DATA SHOWS SCALE OF DOMESTIC SUVEILLANCE UNDER OBAMA, The Guardian, June 5, 2013.
-Charlie Savage, Edward Wyatt & Peter Baker, U.S. SAYS IT GATHERS ONLINE DATA ABROAD, The New York Times, June 6, 2013.
-Staff, NSA SLIDES EXPLAIN PRISM DATA-COLLECTION PROGRAM, The Washington Post, June 6, 2013.
-Barton Gellman & Laura Poitras, U.S. INTELLIGENCE MINING DATA FROM NINE INTERNET COMPANIES IN BROAD SECRET PROGRAM, The Washington Post, June 6, 2013.
-Liz Gannes, GOOGLE, APPLE AND FACEBOOK DENY THEY’RE HELPING THE NSA MINE DATA, ABC News & All Things Digital, June 6, 2013.
Γ. Ζ. Η.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών