Μπορεί ο Trump να γίνει ο 5ος Αμερικανός πρόεδρος που κερδίζει το Νόμπελ
Αν υπάρχει ένα βραβείο που δημιουργεί περισσότερη αμφισβήτηση από τα Όσκαρ, αυτό είναι το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Στην ιστορία του, που διαρκεί πάνω από 100 χρόνια, το πολυπόθητο βραβείο έχει προκαλέσει πολλές αντιφάσεις, τόσο για τους αμφιλεγόμενους νικητές του όσο και για τις σημαντικές παραλείψεις του.
Η υποψηφιότητα του Donald Trump (από το Πακιστάν και το Ισραήλ) για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης της επόμενης χρονιάς έχει προκαλέσει χαμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι χρήστες συζητούν αν ο Trump έχει πραγματικά κάνει κάποια ουσιαστική συνεισφορά στην παγκόσμια ειρήνη.
Ωστόσο, ακόμα και χωρίς την υποψηφιότητα του Trump, το βραβείο έχει προκαλέσει αμφισβητήσεις σχεδόν από την ίδρυσή του.
Η αντιπαράθεση δεν περιορίζεται στο ποιος έχει κερδίσει και ποιος όχι.
Η αδιαφάνεια της διαδικασίας επιλογής, η έλλειψη διαφάνειας, η παντελής απουσία λογοδοσίας, η αποκλειστικότητα της επιτροπής επιλογής και η ιστορική ευρωπαϊκή προοπτική της έχουν βρεθεί υπό αυστηρό έλεγχο.
Η διαδικασία επιλογής, μερικές φορές, έχει στιγματιστεί από κατηγορίες σεξισμού, ρατσισμού και πολιτικών κινήτρων.
Ωστόσο, ίσως η μεγαλύτερη αντιφατικότητα είναι η ίδια η ειρωνεία του βραβείου.
Ο άνθρωπος που ίδρυσε το βραβείο και το έβαλε στο όνομά του, ο Alfred Nobel, υπήρξε ο ίδιος συντελεστής της βίας και των συγκρούσεων.
Alfred Nobel: Ο "Έμπορος του Θανάτου"
Ο Alfred Nobel, ο άνθρωπος πίσω από το βραβείο, έχει μια αμφιλεγόμενη κληρονομιά.
Είναι πασίγνωστο ότι εφηύρε τη δυναμίτιδα και αφιέρωσε τη ζωή του στην ανάπτυξη όπλων για τον πόλεμο, τη δολοφονία και την καταστροφή.
Μπορεί να εφηύρε τη δυναμίτιδα για οικοδομικούς σκοπούς, αλλά δεν κρατήθηκε όταν ήρθε η ώρα να τελειοποιήσει τα όπλα.
Ο Nobel έκανε σημαντικές συνεισφορές στην εξέλιξη της τεχνολογίας όπλων, όπως οι πύραυλοι και τα κανόνια.
Η εφεύρεσή του τελειοποίησε την τέχνη του πολέμου, κερδίζοντας του μια περιουσία.
Η πρόωρη επιλογή του "Εμπόρου του Θανάτου"
Ακόμα και κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Alfred Nobel δεν είχε ιδιαίτερα θετική εικόνα στο κοινό.
Ένα χαρακτηριστικό περιστατικό συνέβη όταν πέθανε ο αδερφός του.
Μια γαλλική εφημερίδα μπέρδεψε τον ίδιο με τον Alfred Nobel και έγραψε πρόωρο επικήδειο με τίτλο
"Ο Έμπορος του Θανάτου είναι νεκρός."
Το άρθρο ανέφερε ότι ο Nobel "έγινε πλούσιος βρίσκοντας τρόπους να σκοτώσει περισσότερους ανθρώπους πιο γρήγορα από ποτέ."
Ο επικήδειος που δεν ήταν και τόσο θετικός, άφησε βαθιά εντύπωση στον Nobel.
Ανήσυχος για την κληρονομιά του, ίδρυσε το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης ώστε να τον θυμούνται όχι για τις στρατιωτικές του εφευρέσεις, αλλά για το ειρηνικό βραβείο.
Επιτροπή Νόμπελ: Η εξαίρεση των "Φανταστικών Πέντε"
Η Επιτροπή Νόμπελ, που αποτελείται από πέντε άτομα που διορίζονται από το νορβηγικό κοινοβούλιο, είναι υπεύθυνη για την απονομή του βραβείου.
Τα μέλη της επιτροπής είναι συχνά συνταξιούχοι πολιτικοί και σχεδόν αποκλειστικά Νορβηγοί.
Αυτή η δημογραφική αποκλειστικότητα έχει προκαλέσει πολλές ερωτήσεις σχετικά με την εκπροσώπηση, την ποικιλομορφία και την ένταξη.
Γιατί οι επιλεγείς για ένα παγκόσμιο βραβείο πρέπει να είναι αποκλειστικά Νορβηγοί;
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, ενώ η διαθήκη του Alfred Nobel διευκρινίζει ότι τα μέλη της επιτροπής πρέπει να επιλέγονται από το νορβηγικό κοινοβούλιο, δεν αναφέρεται πουθενά ότι τα επιλεγμένα μέλη πρέπει να είναι αποκλειστικά Νορβηγοί.
Όπως είπε η Berit Ås του νορβηγικού κοινοβουλίου το 1974: "Το Storting πρέπει να επανεξετάσει τις παραδόσεις του όταν πρόκειται για την επιλογή μελών της Επιτροπής Νόμπελ.
Θα ήταν σημαντικό αν η επιτροπή αποτελούνταν από άτομα που, σε μεγαλύτερο βαθμό, εκπροσωπούσαν την παγκόσμια κοινότητα τόσο ιδεολογικά, πολιτισμικά όσο και γεωγραφικά."
Μπορεί μια επιτροπή επιλογής, που αποτελείται αποκλειστικά από ένα μόνο έθνος, να αναμένεται να υπερβεί πάντα τις εθνικές της προτιμήσεις;
Αν η ιστορία των βραβευμένων του Νόμπελ είναι κάτι να υπολογίζουμε, η απάντηση είναι σαφώς όχι.
Μέχρι το 1960, το βραβείο δίνονταν αποκλειστικά σε άτομα από την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.
Χρειάστηκαν σχεδόν 50 χρόνια στην επιτροπή να βρουν τον πρώτο νικητή από μη λευκό υπόβαθρο.
Gandhi: Ο απουσιάζων βραβευμένος Νόμπελ
Ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στην ιστορία του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης είναι το γεγονός ότι ο άνθρωπος που έκανε τα περισσότερα για την ειρηνική αντίσταση δεν έλαβε ποτέ το βραβείο.
Ο Mahatma Gandhi ήταν υποψήφιος για το βραβείο πέντε φορές: το 1937, το 1938, το 1939, το 1947 και το 1948. Το 1939, ο Gandhi μοιράστηκε την υποψηφιότητα με τον Adolf Hitler, αν και κανένας από τους δύο δεν κατάφερε να φτάσει στην τελική επιλογή.
Η αποτυχία να απονεμηθεί το Βραβείο Ειρήνης στον Gandhi θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες αποτυχίες του Βραβείου Νόμπελ.
Μια πιθανή εξήγηση για αυτό ήταν η ευρωπαϊκή προοπτική της επιτροπής, η οποία την οδήγησε να αγνοήσει όχι μόνο τον Gandhi, αλλά και όλα τα εθνικά κινήματα σε αποικιακές κοινωνίες που αγωνίζονταν για την ανεξαρτησία τους από τις κυρίως ευρωπαϊκές δυνάμεις.
Άλλες αμφιλεγόμενες επιλογές
Υπήρξαν πολλές άλλες αμφιλεγόμενες επιλογές, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση τον Yasser Arafat, ηγέτη του Οργανισμού Απελευθέρωσης της Παλαιστίνης (PLO).
Το 1994, μοιράστηκε το βραβείο με τους Ισραηλινούς Yitzhak Rabin και Shimon Peres για τις προσπάθειές τους στις συμφωνίες του Όσλο.
Ωστόσο, πολλοί κριτικοί σημείωσαν ότι ενώ ο Arafat ηγούνταν της Fatah, η ομάδα του PLO είχε εμπλακεί σε πράξεις τρομοκρατίας.
Η σύνδεση με τους Αμερικανούς προέδρους
Μέχρι σήμερα, τέσσερις Αμερικανοί Πρόεδροι έχουν κερδίσει το Βραβείο Νόμπελ: ο Theodore Roosevelt, ο Woodrow Wilson, ο Jimmy Carter και ο Barack Obama, όλοι για αμφισβητούμενους λόγους.
Αν κανείς από αυτούς δημιούργησε αμφισβητήσεις, αυτή ήταν η περίπτωση του Obama, ο οποίος βραβεύτηκε το 2009, μόλις μήνες μετά την ανάληψη της προεδρίας του.
Αν λάβουμε υπόψη τέτοιες αμφιλεγόμενες επιλογές, δεν θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη αν ο Trump κερδίσει το βραβείο.
Όσο ειρωνικό και αν ακούγεται, ο Trump έχει δίκιο να αναρωτιέται: Αν ο Obama μπορεί να το κερδίσει, γιατί όχι και εκείνος;
www.bankingnews.gr
Στην ιστορία του, που διαρκεί πάνω από 100 χρόνια, το πολυπόθητο βραβείο έχει προκαλέσει πολλές αντιφάσεις, τόσο για τους αμφιλεγόμενους νικητές του όσο και για τις σημαντικές παραλείψεις του.
Η υποψηφιότητα του Donald Trump (από το Πακιστάν και το Ισραήλ) για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης της επόμενης χρονιάς έχει προκαλέσει χαμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι χρήστες συζητούν αν ο Trump έχει πραγματικά κάνει κάποια ουσιαστική συνεισφορά στην παγκόσμια ειρήνη.
Ωστόσο, ακόμα και χωρίς την υποψηφιότητα του Trump, το βραβείο έχει προκαλέσει αμφισβητήσεις σχεδόν από την ίδρυσή του.
Η αντιπαράθεση δεν περιορίζεται στο ποιος έχει κερδίσει και ποιος όχι.
Η αδιαφάνεια της διαδικασίας επιλογής, η έλλειψη διαφάνειας, η παντελής απουσία λογοδοσίας, η αποκλειστικότητα της επιτροπής επιλογής και η ιστορική ευρωπαϊκή προοπτική της έχουν βρεθεί υπό αυστηρό έλεγχο.
Η διαδικασία επιλογής, μερικές φορές, έχει στιγματιστεί από κατηγορίες σεξισμού, ρατσισμού και πολιτικών κινήτρων.
Ωστόσο, ίσως η μεγαλύτερη αντιφατικότητα είναι η ίδια η ειρωνεία του βραβείου.
Ο άνθρωπος που ίδρυσε το βραβείο και το έβαλε στο όνομά του, ο Alfred Nobel, υπήρξε ο ίδιος συντελεστής της βίας και των συγκρούσεων.
Alfred Nobel: Ο "Έμπορος του Θανάτου"
Ο Alfred Nobel, ο άνθρωπος πίσω από το βραβείο, έχει μια αμφιλεγόμενη κληρονομιά.
Είναι πασίγνωστο ότι εφηύρε τη δυναμίτιδα και αφιέρωσε τη ζωή του στην ανάπτυξη όπλων για τον πόλεμο, τη δολοφονία και την καταστροφή.
Μπορεί να εφηύρε τη δυναμίτιδα για οικοδομικούς σκοπούς, αλλά δεν κρατήθηκε όταν ήρθε η ώρα να τελειοποιήσει τα όπλα.
Ο Nobel έκανε σημαντικές συνεισφορές στην εξέλιξη της τεχνολογίας όπλων, όπως οι πύραυλοι και τα κανόνια.
Η εφεύρεσή του τελειοποίησε την τέχνη του πολέμου, κερδίζοντας του μια περιουσία.
Η πρόωρη επιλογή του "Εμπόρου του Θανάτου"
Ακόμα και κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Alfred Nobel δεν είχε ιδιαίτερα θετική εικόνα στο κοινό.
Ένα χαρακτηριστικό περιστατικό συνέβη όταν πέθανε ο αδερφός του.
Μια γαλλική εφημερίδα μπέρδεψε τον ίδιο με τον Alfred Nobel και έγραψε πρόωρο επικήδειο με τίτλο
"Ο Έμπορος του Θανάτου είναι νεκρός."
Το άρθρο ανέφερε ότι ο Nobel "έγινε πλούσιος βρίσκοντας τρόπους να σκοτώσει περισσότερους ανθρώπους πιο γρήγορα από ποτέ."
Ο επικήδειος που δεν ήταν και τόσο θετικός, άφησε βαθιά εντύπωση στον Nobel.
Ανήσυχος για την κληρονομιά του, ίδρυσε το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης ώστε να τον θυμούνται όχι για τις στρατιωτικές του εφευρέσεις, αλλά για το ειρηνικό βραβείο.
Επιτροπή Νόμπελ: Η εξαίρεση των "Φανταστικών Πέντε"
Η Επιτροπή Νόμπελ, που αποτελείται από πέντε άτομα που διορίζονται από το νορβηγικό κοινοβούλιο, είναι υπεύθυνη για την απονομή του βραβείου.
Τα μέλη της επιτροπής είναι συχνά συνταξιούχοι πολιτικοί και σχεδόν αποκλειστικά Νορβηγοί.
Αυτή η δημογραφική αποκλειστικότητα έχει προκαλέσει πολλές ερωτήσεις σχετικά με την εκπροσώπηση, την ποικιλομορφία και την ένταξη.
Γιατί οι επιλεγείς για ένα παγκόσμιο βραβείο πρέπει να είναι αποκλειστικά Νορβηγοί;
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, ενώ η διαθήκη του Alfred Nobel διευκρινίζει ότι τα μέλη της επιτροπής πρέπει να επιλέγονται από το νορβηγικό κοινοβούλιο, δεν αναφέρεται πουθενά ότι τα επιλεγμένα μέλη πρέπει να είναι αποκλειστικά Νορβηγοί.
Όπως είπε η Berit Ås του νορβηγικού κοινοβουλίου το 1974: "Το Storting πρέπει να επανεξετάσει τις παραδόσεις του όταν πρόκειται για την επιλογή μελών της Επιτροπής Νόμπελ.
Θα ήταν σημαντικό αν η επιτροπή αποτελούνταν από άτομα που, σε μεγαλύτερο βαθμό, εκπροσωπούσαν την παγκόσμια κοινότητα τόσο ιδεολογικά, πολιτισμικά όσο και γεωγραφικά."
Μπορεί μια επιτροπή επιλογής, που αποτελείται αποκλειστικά από ένα μόνο έθνος, να αναμένεται να υπερβεί πάντα τις εθνικές της προτιμήσεις;
Αν η ιστορία των βραβευμένων του Νόμπελ είναι κάτι να υπολογίζουμε, η απάντηση είναι σαφώς όχι.
Μέχρι το 1960, το βραβείο δίνονταν αποκλειστικά σε άτομα από την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.
Χρειάστηκαν σχεδόν 50 χρόνια στην επιτροπή να βρουν τον πρώτο νικητή από μη λευκό υπόβαθρο.
Gandhi: Ο απουσιάζων βραβευμένος Νόμπελ
Ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στην ιστορία του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης είναι το γεγονός ότι ο άνθρωπος που έκανε τα περισσότερα για την ειρηνική αντίσταση δεν έλαβε ποτέ το βραβείο.
Ο Mahatma Gandhi ήταν υποψήφιος για το βραβείο πέντε φορές: το 1937, το 1938, το 1939, το 1947 και το 1948. Το 1939, ο Gandhi μοιράστηκε την υποψηφιότητα με τον Adolf Hitler, αν και κανένας από τους δύο δεν κατάφερε να φτάσει στην τελική επιλογή.
Η αποτυχία να απονεμηθεί το Βραβείο Ειρήνης στον Gandhi θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες αποτυχίες του Βραβείου Νόμπελ.
Μια πιθανή εξήγηση για αυτό ήταν η ευρωπαϊκή προοπτική της επιτροπής, η οποία την οδήγησε να αγνοήσει όχι μόνο τον Gandhi, αλλά και όλα τα εθνικά κινήματα σε αποικιακές κοινωνίες που αγωνίζονταν για την ανεξαρτησία τους από τις κυρίως ευρωπαϊκές δυνάμεις.
Άλλες αμφιλεγόμενες επιλογές
Υπήρξαν πολλές άλλες αμφιλεγόμενες επιλογές, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση τον Yasser Arafat, ηγέτη του Οργανισμού Απελευθέρωσης της Παλαιστίνης (PLO).
Το 1994, μοιράστηκε το βραβείο με τους Ισραηλινούς Yitzhak Rabin και Shimon Peres για τις προσπάθειές τους στις συμφωνίες του Όσλο.
Ωστόσο, πολλοί κριτικοί σημείωσαν ότι ενώ ο Arafat ηγούνταν της Fatah, η ομάδα του PLO είχε εμπλακεί σε πράξεις τρομοκρατίας.
Η σύνδεση με τους Αμερικανούς προέδρους
Μέχρι σήμερα, τέσσερις Αμερικανοί Πρόεδροι έχουν κερδίσει το Βραβείο Νόμπελ: ο Theodore Roosevelt, ο Woodrow Wilson, ο Jimmy Carter και ο Barack Obama, όλοι για αμφισβητούμενους λόγους.
Αν κανείς από αυτούς δημιούργησε αμφισβητήσεις, αυτή ήταν η περίπτωση του Obama, ο οποίος βραβεύτηκε το 2009, μόλις μήνες μετά την ανάληψη της προεδρίας του.
Αν λάβουμε υπόψη τέτοιες αμφιλεγόμενες επιλογές, δεν θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη αν ο Trump κερδίσει το βραβείο.
Όσο ειρωνικό και αν ακούγεται, ο Trump έχει δίκιο να αναρωτιέται: Αν ο Obama μπορεί να το κερδίσει, γιατί όχι και εκείνος;
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών