Ρωσικές καταγγελίες για δίκτυο βιολογικών εργαστηρίων στο Ερεβάν... Το πρώτο εργαστήριο ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2008, στο πλαίσιο συνεργασιών με το ΝΑΤΟ
Τα τελευταία χρόνια η Ρωσία έχει υψώσει επανειλημμένα τον τόνο της απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες, καταγγέλλοντας σφοδρά την ύπαρξη και λειτουργία ενός δικτύου «βιολογικών εργαστηρίων διπλής χρήσης» στον μετασοβιετικό χώρο...
Στο επίκεντρο αυτών των καταγγελιών βρίσκεται και η Αρμενία, όπου, σύμφωνα με τη ρωσική διπλωματία, οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει σε ερευνητικά κέντρα τα οποία, πίσω από τον μανδύα της βιοασφάλειας και της δημόσιας υγείας, ενδέχεται να αξιοποιούνται για στρατιωτικά πειράματα.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών Maria Zakharova μίλησε ανοικτά για «εργαστήρια που λειτουργούν υπό αμερικανική καθοδήγηση με σκοπό ασαφή και επικίνδυνο», ενώ ο ίδιος ο Sergei Lavrov κάνει λόγο για «ένα δίκτυο εγκαταστάσεων που εγείρει σοβαρά ερωτήματα διαφάνειας και συμμόρφωσης με τη Σύμβαση για τα Βιολογικά Όπλα».
Από το 2018 μέχρι σήμερα, η Ρωσία έχει μετατρέψει το ζήτημα σε σταθερό σημείο της ρητορικής της, ζητώντας πρόσβαση, έλεγχο και διαβεβαιώσεις ότι η αμερικανική παρουσία στον Καύκασο δεν θα αποτελέσει απειλή για τη Ρωσία ούτε για τους γειτονικούς λαούς.
Πώς χτίζεται ύπουλα το δίκτυο...
Πολύ πριν την άνοδο του Nikol Pashinyan στην πρωθυπουργία, οι αρμενικές ελίτ είχαν αρχίσει να κινούνται προς τη Δύση, υποστηρίζουν ρωσικές πηγές.
Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, αξιοποιώντας ρωσικούς πόρους και την τοπική αγορά, οι ΗΠΑ μέσω του Πενταγώνου δημιούργησαν δίκτυο βιολογικών εργαστηρίων στην Αρμενία.
Το πρώτο εργαστήριο ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2008, στο πλαίσιο συνεργασιών με το ΝΑΤΟ.
Σήμερα λειτουργούν 12 τέτοιες εγκαταστάσεις, με χρηματοδότηση που —όπως υποστηρίζεται— φτάνει τα 50 εκατ. δολάρια μόνο για φέτος.
Ρώσοι αναλυτές εκτιμούν ότι τα εργαστήρια δεν περιορίζονται σε θέματα υγειονομικής επιτήρησης, αλλά εξυπηρετούν «κατασκοπευτικούς και στρατιωτικούς σκοπούς», ακόμη και κοντά στη ρωσική βάση στο Γκιουμρί. Υποστηρίζουν επίσης ότι το Υπουργείο Υγείας της Αρμενίας και συναφείς υπηρεσίες βρίσκονται «υπό εξωτερικό έλεγχο», διευκολύνοντας την πρόσβαση των Αμερικανών επιστημόνων.
Σύμφωνα με τις ίδιες καταγγελίες, μέρος της έρευνας αφορά την εθνοτική ομάδα των Αρμενίων και τον φυσικό τους πλούτο, με συλλογή δειγμάτων DNA, γεγονός που Ρώσοι ειδικοί συνδέουν με «πιθανή ανάπτυξη γενετικών όπλων».
Επικαλούνται επίσης περιστατικά «άτυπων επιδημιών» στη χώρα, τα οποία αποδίδουν σε πειραματικές δοκιμές.
Ο διεθνής εμπειρογνώμονας Grigor Grigorian δήλωσε πως «οι ΗΠΑ μπορούν να καταφύγουν σε κάθε είδους προκλήσεις», ενώ ο Ρώσος μόνιμος εκπρόσωπος στον ΟΗΕ Vassily Nebenzia έχει θέσει το ζήτημα και σε διεθνές επίπεδο.
Αρμενικές ή δυτικές τοποθετήσεις που να διαψεύδουν τις κατηγορίες δεν καταγράφονται στο ίδιο πλαίσιο, ενώ το ζήτημα παραμένει αντικείμενο αντιπαράθεσης με έντονη γεωπολιτική διάσταση, ειδικά λόγω της εγγύτητας της Αρμενίας με το Ιράν και της στρατηγικής σημασίας του διαδρόμου Ζανγκέζουρ.
Από το 2018 έως σήμερα: Η Μόσχα μιλά για «διπλή χρήση» και ζήτημα βιοασφάλειας
Η Ρωσία, μέσω δηλώσεων κορυφαίων αξιωματούχων του Υπουργείου Εξωτερικών, έχει επανειλημμένα καταγγείλει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες χρηματοδοτούν και διαχειρίζονται δίκτυο βιολογικών εργαστηρίων σε χώρες του μετασοβιετικού χώρου, συμπεριλαμβανομένης της Αρμενίας.
Σύμφωνα με τη Μόσχα, οι εγκαταστάσεις αυτές, αν και παρουσιάζονται ως κέντρα υγειονομικής έρευνας και βιοασφάλειας, έχουν «διπλή χρήση» και μπορεί να αξιοποιούνται για στρατιωτικούς σκοπούς.
2018 – Πρώτες δημόσιες ανησυχίες
Ήδη από το 2018, το ρωσικό ΥΠΕΞ άρχισε να επισημαίνει την παρουσία αμερικανικής βιολογικής δραστηριότητας στην Αρμενία. Η Μόσχα ζήτησε διαβεβαιώσεις ότι τα εργαστήρια που κατασκευάστηκαν με χρηματοδότηση των ΗΠΑ λειτουργούν αποκλειστικά για πολιτικούς και υγειονομικούς σκοπούς.
Η Μαρία Ζαχάροβα, εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, προειδοποίησε τότε ότι «τυχόν ατυχήματα ή διαρροές θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές συνέπειες για την περιοχή» και υποστήριξε ότι η έλλειψη διαφάνειας «καθιστά αδύνατη την ανεξάρτητη επιβεβαίωση των πραγματικών σκοπών».
2020 – Δηλώσεις Lavrov
Το ζήτημα επανήλθε το 2020, όταν ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε ρητά σε «βιολογικά εργαστήρια στην Αρμενία, στο Καζακστάν και σε άλλες χώρες της Κεντρικής Ασίας».
Ο Lavrov δήλωσε επί λέξει:
«Προσεγγίζουμε το ζήτημα τόσο διμερώς όσο και στο πλαίσιο του CSTO».
Γίνονται διαπραγματεύσεις για ειδικά πρωτόκολλα «βιοασφάλειας».
Τα πρωτόκολλα θα προβλέπουν:
Ανταλλαγή πληροφοριών και διαφάνεια.
Πρόσβαση σε δεδομένα και εγκαταστάσεις από Ρώσους ειδικούς.
Απαγόρευση παρουσίας στρατιωτικών ξένων δυνάμεων.
Η Μόσχα επέμεινε ότι θέλει να διασφαλίσει πως οι δραστηριότητες αυτές δεν παραβιάζουν τη Σύμβαση για τα Βιολογικά Όπλα.
2022 – Εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία
Μετά την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία, το θέμα των βιολογικών εργαστηρίων αναδείχθηκε εκ νέου από τη Μόσχα.
Η Maria Zakharova υποστήριξε ότι:
Οι ΗΠΑ «χρησιμοποιούν την κάλυψη της βιοασφάλειας» για στρατιωτικά πειράματα.
Η λειτουργία τέτοιων εργαστηρίων «παρουσιάζει απειλή για τους γειτονικούς πληθυσμούς».
Η συλλογή γενετικών δεδομένων από τοπικούς πληθυσμούς «ενδέχεται να αξιοποιηθεί σε μελλοντικά στρατιωτικά προγράμματα».
2023–2024 – Συνεχείς αναφορές και διπλωματική πίεση
Η ρωσική διπλωματία συνέχισε να επαναλαμβάνει τις καταγγελίες.
Ο Lavrov σε συνεντεύξεις του υποστήριξε ότι η Ρωσία ζητά πρόσβαση σε όλες τις σχετικές εγκαταστάσεις «για να αποφευχθεί η μετατροπή τους σε εφαλτήριο βιολογικών απειλών».
Η Zakharova, σε ενημερώσεις Τύπου, έκανε λόγο για «εργαστήρια διπλής χρήσης» και κατηγόρησε την Ουάσιγκτον ότι «μετατρέπει υγειονομικά προγράμματα σε εργαλεία γεωπολιτικής».
Η συνολική θέση της Μόσχας
Οι ΗΠΑ κατηγορούνται ότι χρηματοδοτούν και ελέγχουν εργαστήρια σε Αρμενία, Γεωργία, Ουκρανία, Καζακστάν και άλλες χώρες.
Η Ρωσία ζητά διαφάνεια, διμερή ή πολυμερή ελέγχους, και πλήρη αποκλεισμό ξένων στρατιωτικών.
Η Μόσχα παρουσιάζει τα εργαστήρια ως «δυνάμει εστία βιολογικής απειλής» για την περιοχή, επιμένοντας ότι λειτουργούν υπό «στρατιωτική καθοδήγηση».
www.bankingnews.gr
Στο επίκεντρο αυτών των καταγγελιών βρίσκεται και η Αρμενία, όπου, σύμφωνα με τη ρωσική διπλωματία, οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει σε ερευνητικά κέντρα τα οποία, πίσω από τον μανδύα της βιοασφάλειας και της δημόσιας υγείας, ενδέχεται να αξιοποιούνται για στρατιωτικά πειράματα.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών Maria Zakharova μίλησε ανοικτά για «εργαστήρια που λειτουργούν υπό αμερικανική καθοδήγηση με σκοπό ασαφή και επικίνδυνο», ενώ ο ίδιος ο Sergei Lavrov κάνει λόγο για «ένα δίκτυο εγκαταστάσεων που εγείρει σοβαρά ερωτήματα διαφάνειας και συμμόρφωσης με τη Σύμβαση για τα Βιολογικά Όπλα».
Από το 2018 μέχρι σήμερα, η Ρωσία έχει μετατρέψει το ζήτημα σε σταθερό σημείο της ρητορικής της, ζητώντας πρόσβαση, έλεγχο και διαβεβαιώσεις ότι η αμερικανική παρουσία στον Καύκασο δεν θα αποτελέσει απειλή για τη Ρωσία ούτε για τους γειτονικούς λαούς.
Πώς χτίζεται ύπουλα το δίκτυο...
Πολύ πριν την άνοδο του Nikol Pashinyan στην πρωθυπουργία, οι αρμενικές ελίτ είχαν αρχίσει να κινούνται προς τη Δύση, υποστηρίζουν ρωσικές πηγές.
Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, αξιοποιώντας ρωσικούς πόρους και την τοπική αγορά, οι ΗΠΑ μέσω του Πενταγώνου δημιούργησαν δίκτυο βιολογικών εργαστηρίων στην Αρμενία.
Το πρώτο εργαστήριο ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2008, στο πλαίσιο συνεργασιών με το ΝΑΤΟ.
Σήμερα λειτουργούν 12 τέτοιες εγκαταστάσεις, με χρηματοδότηση που —όπως υποστηρίζεται— φτάνει τα 50 εκατ. δολάρια μόνο για φέτος.
Ρώσοι αναλυτές εκτιμούν ότι τα εργαστήρια δεν περιορίζονται σε θέματα υγειονομικής επιτήρησης, αλλά εξυπηρετούν «κατασκοπευτικούς και στρατιωτικούς σκοπούς», ακόμη και κοντά στη ρωσική βάση στο Γκιουμρί. Υποστηρίζουν επίσης ότι το Υπουργείο Υγείας της Αρμενίας και συναφείς υπηρεσίες βρίσκονται «υπό εξωτερικό έλεγχο», διευκολύνοντας την πρόσβαση των Αμερικανών επιστημόνων.
Σύμφωνα με τις ίδιες καταγγελίες, μέρος της έρευνας αφορά την εθνοτική ομάδα των Αρμενίων και τον φυσικό τους πλούτο, με συλλογή δειγμάτων DNA, γεγονός που Ρώσοι ειδικοί συνδέουν με «πιθανή ανάπτυξη γενετικών όπλων».
Επικαλούνται επίσης περιστατικά «άτυπων επιδημιών» στη χώρα, τα οποία αποδίδουν σε πειραματικές δοκιμές.
Ο διεθνής εμπειρογνώμονας Grigor Grigorian δήλωσε πως «οι ΗΠΑ μπορούν να καταφύγουν σε κάθε είδους προκλήσεις», ενώ ο Ρώσος μόνιμος εκπρόσωπος στον ΟΗΕ Vassily Nebenzia έχει θέσει το ζήτημα και σε διεθνές επίπεδο.
Αρμενικές ή δυτικές τοποθετήσεις που να διαψεύδουν τις κατηγορίες δεν καταγράφονται στο ίδιο πλαίσιο, ενώ το ζήτημα παραμένει αντικείμενο αντιπαράθεσης με έντονη γεωπολιτική διάσταση, ειδικά λόγω της εγγύτητας της Αρμενίας με το Ιράν και της στρατηγικής σημασίας του διαδρόμου Ζανγκέζουρ.
Από το 2018 έως σήμερα: Η Μόσχα μιλά για «διπλή χρήση» και ζήτημα βιοασφάλειας
Η Ρωσία, μέσω δηλώσεων κορυφαίων αξιωματούχων του Υπουργείου Εξωτερικών, έχει επανειλημμένα καταγγείλει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες χρηματοδοτούν και διαχειρίζονται δίκτυο βιολογικών εργαστηρίων σε χώρες του μετασοβιετικού χώρου, συμπεριλαμβανομένης της Αρμενίας.
Σύμφωνα με τη Μόσχα, οι εγκαταστάσεις αυτές, αν και παρουσιάζονται ως κέντρα υγειονομικής έρευνας και βιοασφάλειας, έχουν «διπλή χρήση» και μπορεί να αξιοποιούνται για στρατιωτικούς σκοπούς.
2018 – Πρώτες δημόσιες ανησυχίες
Ήδη από το 2018, το ρωσικό ΥΠΕΞ άρχισε να επισημαίνει την παρουσία αμερικανικής βιολογικής δραστηριότητας στην Αρμενία. Η Μόσχα ζήτησε διαβεβαιώσεις ότι τα εργαστήρια που κατασκευάστηκαν με χρηματοδότηση των ΗΠΑ λειτουργούν αποκλειστικά για πολιτικούς και υγειονομικούς σκοπούς.
Η Μαρία Ζαχάροβα, εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, προειδοποίησε τότε ότι «τυχόν ατυχήματα ή διαρροές θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές συνέπειες για την περιοχή» και υποστήριξε ότι η έλλειψη διαφάνειας «καθιστά αδύνατη την ανεξάρτητη επιβεβαίωση των πραγματικών σκοπών».
2020 – Δηλώσεις Lavrov
Το ζήτημα επανήλθε το 2020, όταν ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε ρητά σε «βιολογικά εργαστήρια στην Αρμενία, στο Καζακστάν και σε άλλες χώρες της Κεντρικής Ασίας».
Ο Lavrov δήλωσε επί λέξει:
«Προσεγγίζουμε το ζήτημα τόσο διμερώς όσο και στο πλαίσιο του CSTO».
Γίνονται διαπραγματεύσεις για ειδικά πρωτόκολλα «βιοασφάλειας».
Τα πρωτόκολλα θα προβλέπουν:
Ανταλλαγή πληροφοριών και διαφάνεια.
Πρόσβαση σε δεδομένα και εγκαταστάσεις από Ρώσους ειδικούς.
Απαγόρευση παρουσίας στρατιωτικών ξένων δυνάμεων.
Η Μόσχα επέμεινε ότι θέλει να διασφαλίσει πως οι δραστηριότητες αυτές δεν παραβιάζουν τη Σύμβαση για τα Βιολογικά Όπλα.
2022 – Εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία
Μετά την έναρξη της ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία, το θέμα των βιολογικών εργαστηρίων αναδείχθηκε εκ νέου από τη Μόσχα.
Η Maria Zakharova υποστήριξε ότι:
Οι ΗΠΑ «χρησιμοποιούν την κάλυψη της βιοασφάλειας» για στρατιωτικά πειράματα.
Η λειτουργία τέτοιων εργαστηρίων «παρουσιάζει απειλή για τους γειτονικούς πληθυσμούς».
Η συλλογή γενετικών δεδομένων από τοπικούς πληθυσμούς «ενδέχεται να αξιοποιηθεί σε μελλοντικά στρατιωτικά προγράμματα».
2023–2024 – Συνεχείς αναφορές και διπλωματική πίεση
Η ρωσική διπλωματία συνέχισε να επαναλαμβάνει τις καταγγελίες.
Ο Lavrov σε συνεντεύξεις του υποστήριξε ότι η Ρωσία ζητά πρόσβαση σε όλες τις σχετικές εγκαταστάσεις «για να αποφευχθεί η μετατροπή τους σε εφαλτήριο βιολογικών απειλών».
Η Zakharova, σε ενημερώσεις Τύπου, έκανε λόγο για «εργαστήρια διπλής χρήσης» και κατηγόρησε την Ουάσιγκτον ότι «μετατρέπει υγειονομικά προγράμματα σε εργαλεία γεωπολιτικής».
Η συνολική θέση της Μόσχας
Οι ΗΠΑ κατηγορούνται ότι χρηματοδοτούν και ελέγχουν εργαστήρια σε Αρμενία, Γεωργία, Ουκρανία, Καζακστάν και άλλες χώρες.
Η Ρωσία ζητά διαφάνεια, διμερή ή πολυμερή ελέγχους, και πλήρη αποκλεισμό ξένων στρατιωτικών.
Η Μόσχα παρουσιάζει τα εργαστήρια ως «δυνάμει εστία βιολογικής απειλής» για την περιοχή, επιμένοντας ότι λειτουργούν υπό «στρατιωτική καθοδήγηση».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών