Ο Ούγγρος συγγραφέας Laszlo Krasznahorkai κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2025, όπως ανακοίνωσε την Πέμπτη η Σουηδική Ακαδημία, «για το επιβλητικό και οραματικό του έργο, το οποίο, εν μέσω αποκαλυπτικής φρίκης, επαναβεβαιώνει τη δύναμη της τέχνης».
Ο Krasznahorkai, τον οποίο η κριτικός Susan Sontag είχε χαρακτηρίσει «τον δάσκαλο της αποκάλυψης» της σύγχρονης λογοτεχνίας, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της κεντροευρωπαϊκής παράδοσης που εκτείνεται από τον Kafka έως τον Thomas Bernhard, συνδυάζοντας τον παραλογισμό με το γκροτέσκο και την υπαρξιακή ειρωνεία.
Από τα ουγγρικά χωριά ως την Άπω Ανατολή
Ο συγγραφέας, γεννημένος στην πόλη Gyula της νοτιοανατολικής Ουγγαρίας, είναι ο δεύτερος Ούγγρος που λαμβάνει το Νόμπελ Λογοτεχνίας μετά τον Imre Kertesz το 2002. Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 11 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (περίπου 1,2 εκατ. δολάρια).
Το πρώτο του μεγάλο έργο, “Satantango” (1985), αποτέλεσε λογοτεχνικό φαινόμενο στην Ουγγαρία, περιγράφοντας τη μίζερη ζωή μιας ομάδας κατοίκων σε ένα εγκαταλειμμένο αγροτικό κολεκτίβο, λίγο πριν από την πτώση του κομμουνισμού.
Η Ακαδημία σχολίασε ότι το βιβλίο απεικονίζει «με δυναμικά υπαινικτικούς όρους μια κοινότητα παγιδευμένη στην απραξία και την προσδοκία ενός θαύματος που δεν έρχεται ποτέ».
Το έργο του Krasznahorkai κινείται συχνά ανάμεσα στη Δύση και την Ανατολή — από τα μελαγχολικά χωριά της Κεντρικής Ευρώπης έως την Κίνα και την Ιαπωνία, χώρες που επηρέασαν βαθιά τη θεματολογία και τη φιλοσοφία του.
Ο διάλογος με τον Kafka και οι κινηματογραφικές συνεργασίες
Ο Krasznahorkai έχει δηλώσει επανειλημμένα τη βαθιά του σχέση με τον Franz Kafka, λέγοντας: «Όταν δεν διαβάζω Kafka, σκέφτομαι τον Kafka. Όταν δεν τον σκέφτομαι, μου λείπει να τον σκέφτομαι».
Στον κινηματογράφο, συνδέθηκε στενά με τον σκηνοθέτη Bela Tarr, με τον οποίο συνεργάστηκε σε αρκετές ταινίες, όπως το επικό “Satantango” (διάρκειας άνω των επτά ωρών) και το “The Werckmeister Harmonies”. Οι συνεργασίες τους θεωρούνται από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα του ευρωπαϊκού κινηματογράφου.
Επίκαιρος σε έναν ταραγμένο κόσμο
Η γραφή του, που ισορροπεί ανάμεσα στον μυστικισμό και την παρακμή, αποκτά νέα επικαιρότητα σε μια εποχή γεμάτη παγκόσμιες εντάσεις.
Όπως σημειώνουν οι κριτικοί, το έργο του Krasznahorkai «μιλά» στους αναγνώστες μιας εποχής που βιώνει πολέμους, αβεβαιότητα και υπαρξιακό φόβο — από την Ουκρανία μέχρι τη Μέση Ανατολή.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών