Η Κίνα δεν χρειάστηκε να ρίξει ούτε μια σφαίρα για να επεκτείνει την επιρροή της σε κάθε ωκεανό του πλανήτη.
Μέσα από μια αθόρυβη αλλά στρατηγικά μεθοδευμένη επέλαση, το Πεκίνο έχει υφάνει ένα παγκόσμιο δίκτυο λιμένων που ξεπερνά τα 120 έργα σε κάθε γωνιά του χάρτη — από τη Διώρυγα του Παναμά μέχρι τη Μεσόγειο και τον Ινδικό Ωκεανό.
Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία δεν είναι απλώς εμπορικοί κόμβοι.
Είναι μοχλοί οικονομικής και γεωπολιτικής ισχύος, ικανοί να διαμορφώσουν τις παγκόσμιες ροές εμπορίου, την ασφάλεια και τη στρατηγική ισορροπία δυνάμεων.
Σύμφωνα με ανάλυση του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (CFR), κινεζικές εταιρείες έχουν αποκτήσει ή διαχειρίζονται πάνω από 120 λιμενικά έργα παγκοσμίως, εκ των οποίων περισσότερα από 100 βρίσκονται σε πλήρη λειτουργία.
Από την Αφρική και τη Νότια Αμερική, μέχρι τη Νοτιοανατολική Ασία, το μερίδιο της Κίνας στις λιμενικές υποδομές ξεπερνά ήδη το ένα τρίτο των εμπορικών μεταφορτώσεων σε πολλές χώρες.
Πίσω από το οικονομικό αποτύπωμα, όμως, διαμορφώνεται κάτι πολύ βαθύτερο: ένα σύστημα παγκόσμιας εφοδιαστικής εξάρτησης, στο οποίο το Πεκίνο κατέχει πλέον τον έλεγχο κρίσιμων σημείων του διεθνούς εμπορίου.
Η περίπτωση της Διώρυγας του Παναμά είναι ενδεικτική.
Οι δύο είσοδοι του καναλιού ελέγχονται από την εταιρεία CK Hutchison Holdings του Χονγκ Κονγκ, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στην Ουάσινγκτον.
Οι ΗΠΑ ζητούν αναθεώρηση των συμβάσεων επικαλούμενες λόγους εθνικής ασφάλειας, ενώ η κινεζική κρατική εταιρεία COSCO Shipping Ports επιχειρεί να διατηρήσει το βέτο της στις μελλοντικές πωλήσεις υποδομών.
Στην Αφρική, η Κίνα κατασκευάζει ή χρηματοδοτεί δεκάδες έργα — από το λιμάνι Λέκι στη Νιγηρία μέχρι το Τζιμπουτί, όπου πλέον βρίσκεται και η πρώτη υπερπόντια στρατιωτική βάση της.
Στη Λατινική Αμερική, το λιμάνι Chancay στο Περού, επίσης έργο της COSCO, λειτουργεί ως στρατηγικός εμπορικός κόμβος που μειώνει την εξάρτηση του Πεκίνου από τις ΗΠΑ.
Οι δυτικές χώρες δείχνουν να αντιδρούν καθυστερημένα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχειρεί να ενισχύσει τον έλεγχο ξένων επενδύσεων σε κρίσιμες υποδομές, ενώ η Αυστραλία και η Ινδία προσπαθούν να ανακόψουν κινεζικά έργα στην περιφέρειά τους.
Ωστόσο, το Πεκίνο έχει ήδη προχωρήσει σε μια δεκαετία στρατηγικού σχεδιασμού, εδραιώνοντας θέσεις-κλειδιά πριν η Δύση συνειδητοποιήσει την κλίμακα του φαινομένου.
Η Κίνα παίζει το «μακρύ παιχνίδι»
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και την ΕΕ, που δρουν αντιδραστικά και ρυθμιστικά, η Κίνα έχει υιοθετήσει μια υποδομιακή διπλωματία:
αντί να πιέζει πολιτικά, προσφέρει επενδύσεις, δάνεια και έργα.
Τα λιμάνια της λειτουργούν ως εργαλεία επιρροής χωρίς επιθετικότητα — ένα ήπιο αλλά εξαιρετικά αποτελεσματικό είδος ισχύος.
Η Δύση, κολλημένη σε όρους κυρώσεων και στρατιωτικών ισορροπιών, κινδυνεύει να χάσει οριστικά τον έλεγχο των αρτηριών του παγκόσμιου εμπορίου.
Αν η τάση συνεχιστεί, το Πεκίνο δεν θα είναι απλώς «ο εργοστάσιο του κόσμου» — θα είναι ο διαχειριστής των θαλασσίων δρόμων του.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών