Η Ευρώπη παύει να είναι παράγοντας εξισορρόπηση δυνάμεων - Αυξημένος πιστωτικός κίνδυνος για τους προμηθευτές
Βεβιασμένα και χωρίς ενδοιασμούς για το μέλλον της Ευρωπαϊκής βιομηχανίας, έσπευσε η ΕΕ να μειώσει την εξάρτηση της από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας, προφασιζόμενη ότι θα φρέναρε την στρατηγική πολέμου της Ρωσίας.
Παρακάμπτοντας, τις γραφειοκρατικές διαδικασίες, εξέδωσε κανονισμούς και κυρώσεις και νέους στόχους για την χωρητικότητα αποθήκευσης ενέργειας, ενώ εισήγαγε όρια κατανάλωσης φυσικού αερίου με στόχο, όπως ισχυρίζονταν να πέσουν οι τιμές στην ενέργεια.
Αυτομάτως, καθώς δεν υπήρξε επιλογή, οι χώρες της ΕΕ αντικατέστησαν το ρωσικό αέριο με εισαγωγές υγρού φυσικού αερίου (LNG), ευνοώντας και ανάβοντας το πράσινο φως για τεράστιες ποσότητες εισαγωγής από τις ΗΠΑ που είναι πολύ ακριβότερο.
Αποτέλεσμα των αποφάσεων αυτών, οι πτωχεύσεις βιομηχανιών, ο κίνδυνος αποβιομηχανοποίησης της Ευρώπης.
Το 2021, η Ρωσία αντιπροσώπευε σχεδόν το 40% της αξίας των εισαγωγών φυσικού αερίου στην ΕΕ από χώρες εκτός ΕΕ.
Μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2022, αυτό είχε μειωθεί σε λιγότερο από το 23%.
Νομοτελειακά το τίμημα για την Ευρώπη και τις βιομηχανίες θα ήταν μεγάλο.
Οι βιομηχανίες, που άμεσα εξαρτώνται από την ενέργεια, εξακολουθούν, σύμφωνα με την Atradius να πληρώνουν το τίμημα.
Ενώ, οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μειώθηκαν, οι τιμές του φυσικού αερίου εκτινάχθηκαν στα ύψη, θέτοντας τομείς όπως είναι τα χημικά, τα μέταλλα και ο χάλυβας και το χαρτί σε μειονεκτική θέση σε σύγκριση με τους παγκόσμιους ανταγωνιστές.
Οι τιμές σήμερα έχουν υποχωρήσει από την κορύφωσή τους το 2022, αλλά είναι απίθανο να επιστρέψουν σύντομα στα προπολεμικά επίπεδα, παρατηρεί η Atradius.
- Τι επιφυλάσσει το μέλλον για την προμήθεια φυσικού αερίου στην ευρωζώνη;
- Έχει λήξει η κρίση για την αγορά ενέργειας και για τις άμεσα εξαρτώμενες βιομηχανίες;
Βιομηχανία Χημικών και Μετάλλων
Η Ευρώπη σήμερα είναι λιγότερο εξαρτημένη από το ρωσικό αέριο από ό,τι πριν από μόλις δύο χρόνια, με τον εφοδιασμό να ενισχύεται από τις εισαγωγές LNG από όλο τον κόσμο.
Οι ΗΠΑ καταγράφεται ως ο μεγαλύτερος προμηθευτής της Ευρώπης το 2023, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 40% των συνολικών εισαγωγών της ΕΕ.
Ταυτόχρονα, η ζήτηση έχει μειωθεί σημαντικά.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA), η χρήση φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή βιομηχανία μειώθηκε σχεδόν κατά 25% το 2022, με τη μειωμένη ζήτηση από βιομηχανίες έντασης ενέργειας να αντιπροσωπεύει πάνω από το μισό αυτού του ποσοστού αυτού.
Πανάκριβη η εισαγωγή LNG
Η εισαγωγή LNG είναι πιο ακριβή συγκριτικά με τις εισαγωγές των αγωγών αερίου από τη Ρωσία και απαιτεί τη δική της υποδομή μεταφοράς και αποθήκευσης.
Τον Αύγουστο του 2022, η τιμή του φυσικού αερίου της Διευκόλυνσης Μεταφοράς Τίτλων (TTF) εκτινάχθηκε στα 70 δολάρια ΗΠΑ ανά εκατομμύριο βρετανικές θερμικές μονάδες (Btu), σημειώνοντας αύξηση άνω του 350% από έτος σε έτος.
Καθώς το κόστος αυξήθηκε, οι βιομηχανίες άμεσης εξάρτησης από την ενέργεια στην ευρωζώνη υπέστησαν απώλειες παραγωγής άνω του 10%.
Ωστόσο, η κατάσταση βελτιώθηκε.
Καθώς δημιουργήθηκαν πιο αποτελεσματικές και οικονομικά αποδοτικές αλυσίδες εφοδιασμού LNG, οι τιμές άρχισαν να πέφτουν.
Μια πτώση 68% το 2023 ακολουθήθηκε από μείωση 22% μέχρι στιγμής το 2024.
Ετσι, οι βιομηχανίες που εξαρτώνται από την ενέργεια αρχίζουν να ξεφεύγουν από το τέλμα και να βελτιώνουν τα επίπεδα παραγωγής τους.
Μέταλλα και χάλυβας στο ναδίρ, καλύτερα τα επίπεδα των χημικών
Για την ακρίβεια, η παραγωγή στα χημικά στην ευρωζώνη προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,9% το 2024 και 2,2% το 2025, σύμφωνα με την Oxford Economics.
Τα μέταλλα και ο χάλυβας θα βρεθούν σε πολύ χαμηλά σημεία το 2024 πριν αυξηθούν κατά 3,4% το 2025.
Η ανάκαμψη δεν οφείλεται μόνο στην πτώση των τιμών του φυσικού αερίου.
Παίζει, επίσης σημαντικό ρόλο η αύξηση της ζήτησης βασικών αγοραστών.
Υπάρχουν δε, σαφείς ενδείξεις ότι οι πιέσεις για την αποθήκευση αποθεμάτων μειώνονται.
Επιπλέον, η πτώση των τιμών του φυσικού αερίου βοήθησε να κλείσει το χάσμα κόστους με τους ανταγωνιστές των ΗΠΑ.
Σε αυτό, οι ευρωπαίοι παραγωγοί έχουν βοηθηθεί από το υψηλότερο κόστος εργασίας στις ΗΠΑ και το ισχυρό δολάριο ΗΠΑ.
Βιομηχανία χάρτου
Η βιομηχανία χαρτοπολτού και χαρτιού προβλέπεται να αναπτυχθεί μόλις κατά 0,3% το 2024 μετά από συρρίκνωση 8,4% το 2023.
Ο πληθωρισμός και τα υψηλότερα επιτόκια παραμένουν σοβαρότατα εμπόδια για τον κλάδο, παράλληλα με τις μακροπρόθεσμες τάσεις όπως η ψηφιοποίηση και οι στόχοι περιορισμού των συσκευασιών.
Ο κίνδυνος της αποβιομηχάνισης στην Ευρώπη, ευάλωτη στις αλλαγές των τιμών η Ευρώπη
Το μέλλον της βιομηχανίας στην Ευρώπη παραμένει ακόμα αβέβαιο, μετά από τις κυρώσεις που επέβαλλε η Ευρώπη στην Ρωσία.
Με τη ζήτηση στην ΕΕ να εκτινάσσεται στα ύψη, η αγορά LNG πλέον λειτουργεί, ωστόσο οι τιμές του φυσικού αερίου θα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στις αλλαγές της παγκόσμιας ζήτησης.
Η Ευρώπη έχει μετατραπεί σε βασικό φορτίο μεταφοράς, αντί για εξισορροπητική αγορά για το LNG, καθιστώντας την πιο ευάλωτη στις διακυμάνσεις των τιμών.
Για τις βιομηχανίες ενέργειας, οι υψηλότερες τιμές αυξάνουν κόστος παραγωγής, ασκώντας πιέσεις στην κερδοφορία και την ικανότητα πολλών επιχειρήσεων να επενδύσουν για το μέλλον.
Αυτός είναι ένας σημαντικός κίνδυνος για την Ευρώπη.
Μεταξύ άλλων, διότι η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια θα απαιτήσει σημαντικές δαπάνες, ακόμη και αν μειώσει την εξάρτηση της από το φυσικό αέριο μακροπρόθεσμα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, το αυξημένο κόστος μπορεί να μετακυλίεται στους πελάτες, αλλά οι επιχειρήσεις που δεν είναι σε θέση να κατανείμουν το βάρος των υψηλότερων τιμών του φυσικού αερίου θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν προβλήματα με τις ταμειακές ροές.
Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να παρουσιάσει πιστωτικό κίνδυνο για τους προμηθευτές.
Συνεπώς, και μακροπρόθεσμα, ορισμένες επιχειρήσεις ενδέχεται να επιλέξουν να εγκαταλείψουν την Ευρώπη εντελώς.
Έλενα Ερμείδου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών