Τα ρωσικά δεξαμενόπλοια μεταφέρουν εξοπλισμό επικοινωνιών που δεν απαιτείται σε κανένα εμπορικό πλοίο
Ένας μεγάλος πονοκέφαλος, ο σκιώδης στόλος της Ρωσίας, ο οποίος λειτουργεί εκτός του επίσημου ναυτιλιακού τομέα και διαθέτει ασαφή ιδιοκτησία καθώς και σχεδόν ανύπαρκτη ασφάλιση, απειλεί τώρα το Gotland - και συνεπώς τη Σουηδία.
Σύμφωνα με το Politico, επειδή τα σκάφη αυτά δεν ανήκουν σε καμία ένοπλη δύναμη, το ΝΑΤΟ μπορεί να κάνει ελάχιστα γι' αυτό.
Και ενώ η Σουηδία ελπίζει τώρα ότι οι κυρώσεις της ΕΕ θα μπορούσαν να βοηθήσουν, η λύση αυτή θα καθυστερήσει.
Προκειμένου να φτάσουν στους προορισμούς τους, που συχνά είναι ινδικά και κινεζικά λιμάνια, τα ρωσικά σκιώδη πλοία πρέπει να ταξιδέψουν μέσω των υδάτων ορισμένων χωρών του ΝΑΤΟ, καθώς ένα μεγάλο μέρος του ρωσικού πετρελαίου εξέρχεται μέσω των λιμένων της Βαλτικής Θάλασσας.
Όμως το ταξίδι αυτών των ετοιμόρροπων, εκ των πραγμάτων ανασφάλιστων δεξαμενόπλοιων μέσω της Βαλτικής Θάλασσας αποτελεί περιβαλλοντικό κίνδυνο για τα εκεί μέλη του ΝΑΤΟ - και αυτό επιδεινώνεται από το γεγονός ότι τα σκιώδη πλοία είναι σε κακή κατάσταση.
Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα, πολλά από αυτά αρνούνται την πλοήγηση κατά την πλεύση τους στη δύσκολη και στενή Μεγάλη Ζώνη της Δανίας.
Η περιβαλλοντική απειλή - Ανήμπορη να αντιδράσει η Σουηδία
Ενισχύοντας την περιβαλλοντική απειλή, τα σκιώδη δεξαμενόπλοια έχουν επίσης πρόσφατα αρχίσει να περιφέρονται έξω από την ανατολική ακτή του Gotland, όπου συμμετέχουν σε επικίνδυνες μεταφορές πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο.
Το κάνουν αυτό ακριβώς έξω από το όριο των 12 ναυτικών μιλίων που υποδηλώνει τα χωρικά ύδατα μιας χώρας - που σημαίνει ότι παρόλο που τα σκιώδη πλοία βρίσκονται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Σουηδίας, η χώρα δεν μπορεί να κάνει σχεδόν τίποτα για να τα εμποδίσει.
Αυτό έχει σημασία όχι μόνο επειδή η παρουσία τους είναι προκλητική και θα μπορούσε να προκαλέσει τεράστια περιβαλλοντική ζημία, αλλά - όπως ανέφερε το σουηδικό ναυτικό στα τέλη Απριλίου - τα δεξαμενόπλοια αυτά μεταφέρουν επίσης εξοπλισμό επικοινωνιών που δεν απαιτείται σε κανένα εμπορικό πλοίο.
Φαίνεται ότι λειτουργούν και ως σταθμοί ακρόασης.
Τίποτα από όλα αυτά δεν εκπλήσσει τη Solveig Artsman, κάτοικο του Gotland.
Στην πραγματικότητα, το αντίθετο.
Η Artsman θυμάται ότι το 2016, ένα πλοίο μεταφοράς αυτοκινήτων που ταξίδευε από την Αγία Πετρούπολη άρχισε να εμφανίζεται τακτικά έξω από το λιμάνι του Βίσμπι και απλώς να περιφέρεται εκεί - παρόλο που τα αυτοκίνητά του δεν είχαν προορισμό το Βίσμπι.
«Ερχόταν εξαιρετικά τακτικά και έμενε πάντα για μεγάλο χρονικό διάστημα», δήλωσε στο Politico.
«Και πάντα πηγαινοερχόταν στην Αγία Πετρούπολη.
Μου θύμισε αυτό το πλοίο μεταφοράς αυτοκινήτων όταν άρχισαν να εμφανίζονται εδώ τα σκιώδη σκάφη.
Αν ζεις στο Gotland, συνηθίζεις σε παράξενα πράγματα».
Μια μέρα τον Απρίλιο του 1961, ο φαροφύλακας στο När, στη νοτιοανατολική ακτή του νησιού, αντιλήφθηκε ένα SOS έκτακτης ανάγκης από ένα κοντινό σκάφος.
Κάλεσε αμέσως την ακτοφυλακή, ενώ ένας επισκέπτης φαροφύλακας απάντησε στο σήμα SOS.
Οι δύο άνδρες παρατήρησαν, ωστόσο, ότι το σκάφος φαινόταν να έχει αγκυροβολήσει και να μην κινδυνεύει.
Περίπου 30 λεπτά αργότερα, δύο αξιωματικοί του σοβιετικού ναυτικού - ο καπετάνιος του σκάφους και ένας υφιστάμενος του - έφτασαν στον φάρο, έχοντας φτάσει στην ακτή με σωσίβια λέμβο.
Ο κατώτερος ναύτης άλλαξε γρήγορα γνώμη και επέστρεψε στο σκάφος, αλλά ο καπετάνιος έμεινε και φαίνεται ότι είχε κάτι να ανακοινώσει.
Αργότερα, καθώς έφτασε η ακτοφυλακή και κάλεσε την αστυνομία, ο μυστηριώδης καπετάνιος αποδείχθηκε ότι ήταν ένας Λιθουανο-Σοβιετικός πολίτης ονόματι Jonas Pleskys, ο οποίος ήθελε να αυτομολήσει στη Δύση.
Ναι, είναι ο ίδιος ο Jonas Pleskys που στη συνέχεια απαθανατίστηκε στην ταινία «Το κυνήγι του Κόκκινου Οκτώβρη».
Το 2007, μια εταιρεία που ανήκει κατά πλειοψηφία στη Ρωσία εμφανίστηκε στο Gotland, ζητώντας άδεια να νοικιάσει αποκλειστικά το ανατολικό λιμάνι του Σλίτε για αρκετούς μήνες.
Η Artsman, τότε μέλος του συμβουλίου του νησιού, αντιτάχθηκε στο να το παραχωρήσει στην εταιρεία, αλλά έχασε και καταγγέλθηκε ως ρωσόφοβη.
Σήμερα, ωστόσο, είναι σαφές ότι η φιλοξενία αυτής της επιχείρησης μπορεί να μην ήταν η καλύτερη ιδέα: Η εταιρεία ήταν η Nord Stream.
Τι μπορεί να κάνει λοιπόν η Σουηδία με τον σημερινό σκιώδη στόλο και τις δύο απειλές του, την περιβαλλοντική καταστροφή και τη συνεχή κατασκοπεία;
Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών της Σουηδίας Tobias Billström, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφώνησε να αντιμετωπίσει τον σκιώδη στόλο στον επόμενο γύρο κυρώσεων της ΕΕ. Αλλά ενώ οι κυρώσεις κατά αυτού του επικίνδυνου στόλου είναι αναμφισβήτητα καλύτερες από τη μη επιβολή κυρώσεων, η διαδικασία αυτή θα διαρκέσει πολύ: Ο στόλος πιστεύεται ότι αποτελείται από περισσότερα από 1.400 σκάφη, τα οποία πρέπει να εντοπιστούν και να διερευνηθούν, ενώ θα πρέπει να βρεθούν και οι ιδιοκτήτες τους.
Επιπλέον, για κάθε πλοίο στο οποίο επιβάλλονται κυρώσεις, είναι πιθανό να ενταχθεί στον στόλο τουλάχιστον άλλο ένα.
Το Γραφείο Ελέγχου Εξωτερικών Περιουσιακών Στοιχείων των Ηνωμένων Πολιτειών επιβάλλει ήδη τέτοιες κυρώσεις, και πρόκειται για επίπονη, δυσκίνητη δουλειά.
Δύο μέτρα από την ΕΕ
Εν τω μεταξύ, ωστόσο, υπάρχουν δύο μέτρα που θα μπορούσαν να λάβουν οι χώρες της ΕΕ και τα οποία θα είχαν ταχεία επίδραση στον σκιώδη στόλο: Πρώτον, μέσω του προγράμματος θαλάσσιας επιτήρησης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας (MARSUR), η ΕΕ θα μπορούσε να εντοπίσει και να διερευνήσει όλα τα ύποπτα σκιώδη σκάφη που πλέουν στα ύδατα των χωρών μελών της.
Στη συνέχεια, η ΕΕ θα μπορούσε επίσης να αξιοποιήσει το σχέδιο δράσης για τη Βαλτική Θάλασσα.
Αυτή η διακυβερνητική συμφωνία, την οποία έχει υπογράψει και η Ρωσία (όπως και η ΕΕ), είναι ένα «στρατηγικό πρόγραμμα μέτρων και δράσεων για την επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης της θάλασσας, που θα οδηγήσει τελικά σε μια Βαλτική Θάλασσα σε υγιή κατάσταση».
Δεδομένου ότι οι μεταφορές πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο σίγουρα δεν συμμορφώνονται με τη συμφωνία, τα άλλα υπογράφοντα μέρη της θα είχαν το δικαίωμα να προσπαθήσουν να παρέμβουν όταν συμβαίνουν τέτοιες μεταφορές.
Αυτά τα δύο μέτρα δεν θα μπλοκάρουν τον σκιώδη στόλο - πράγματι, δεν είναι δυνατόν να μπλοκαριστεί αυτή η ανατρεπτική αρμάδα.
Θα έκαναν, ωστόσο, τον στόλο λίγο λιγότερο επικίνδυνο για το Gotland, ακόμη και όταν μυστηριώδη γεγονότα συνεχίζουν να συμβαίνουν στο νησί και γύρω από αυτό.
Αυτή είναι η φύση του να βρίσκεται ακριβώς ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία.
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με το Politico, επειδή τα σκάφη αυτά δεν ανήκουν σε καμία ένοπλη δύναμη, το ΝΑΤΟ μπορεί να κάνει ελάχιστα γι' αυτό.
Και ενώ η Σουηδία ελπίζει τώρα ότι οι κυρώσεις της ΕΕ θα μπορούσαν να βοηθήσουν, η λύση αυτή θα καθυστερήσει.
Προκειμένου να φτάσουν στους προορισμούς τους, που συχνά είναι ινδικά και κινεζικά λιμάνια, τα ρωσικά σκιώδη πλοία πρέπει να ταξιδέψουν μέσω των υδάτων ορισμένων χωρών του ΝΑΤΟ, καθώς ένα μεγάλο μέρος του ρωσικού πετρελαίου εξέρχεται μέσω των λιμένων της Βαλτικής Θάλασσας.
Όμως το ταξίδι αυτών των ετοιμόρροπων, εκ των πραγμάτων ανασφάλιστων δεξαμενόπλοιων μέσω της Βαλτικής Θάλασσας αποτελεί περιβαλλοντικό κίνδυνο για τα εκεί μέλη του ΝΑΤΟ - και αυτό επιδεινώνεται από το γεγονός ότι τα σκιώδη πλοία είναι σε κακή κατάσταση.
Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα, πολλά από αυτά αρνούνται την πλοήγηση κατά την πλεύση τους στη δύσκολη και στενή Μεγάλη Ζώνη της Δανίας.
Η περιβαλλοντική απειλή - Ανήμπορη να αντιδράσει η Σουηδία
Ενισχύοντας την περιβαλλοντική απειλή, τα σκιώδη δεξαμενόπλοια έχουν επίσης πρόσφατα αρχίσει να περιφέρονται έξω από την ανατολική ακτή του Gotland, όπου συμμετέχουν σε επικίνδυνες μεταφορές πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο.
Το κάνουν αυτό ακριβώς έξω από το όριο των 12 ναυτικών μιλίων που υποδηλώνει τα χωρικά ύδατα μιας χώρας - που σημαίνει ότι παρόλο που τα σκιώδη πλοία βρίσκονται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Σουηδίας, η χώρα δεν μπορεί να κάνει σχεδόν τίποτα για να τα εμποδίσει.
Αυτό έχει σημασία όχι μόνο επειδή η παρουσία τους είναι προκλητική και θα μπορούσε να προκαλέσει τεράστια περιβαλλοντική ζημία, αλλά - όπως ανέφερε το σουηδικό ναυτικό στα τέλη Απριλίου - τα δεξαμενόπλοια αυτά μεταφέρουν επίσης εξοπλισμό επικοινωνιών που δεν απαιτείται σε κανένα εμπορικό πλοίο.
Φαίνεται ότι λειτουργούν και ως σταθμοί ακρόασης.
Τίποτα από όλα αυτά δεν εκπλήσσει τη Solveig Artsman, κάτοικο του Gotland.
Στην πραγματικότητα, το αντίθετο.
Η Artsman θυμάται ότι το 2016, ένα πλοίο μεταφοράς αυτοκινήτων που ταξίδευε από την Αγία Πετρούπολη άρχισε να εμφανίζεται τακτικά έξω από το λιμάνι του Βίσμπι και απλώς να περιφέρεται εκεί - παρόλο που τα αυτοκίνητά του δεν είχαν προορισμό το Βίσμπι.
«Ερχόταν εξαιρετικά τακτικά και έμενε πάντα για μεγάλο χρονικό διάστημα», δήλωσε στο Politico.
«Και πάντα πηγαινοερχόταν στην Αγία Πετρούπολη.
Μου θύμισε αυτό το πλοίο μεταφοράς αυτοκινήτων όταν άρχισαν να εμφανίζονται εδώ τα σκιώδη σκάφη.
Αν ζεις στο Gotland, συνηθίζεις σε παράξενα πράγματα».
Μια μέρα τον Απρίλιο του 1961, ο φαροφύλακας στο När, στη νοτιοανατολική ακτή του νησιού, αντιλήφθηκε ένα SOS έκτακτης ανάγκης από ένα κοντινό σκάφος.
Κάλεσε αμέσως την ακτοφυλακή, ενώ ένας επισκέπτης φαροφύλακας απάντησε στο σήμα SOS.
Οι δύο άνδρες παρατήρησαν, ωστόσο, ότι το σκάφος φαινόταν να έχει αγκυροβολήσει και να μην κινδυνεύει.
Περίπου 30 λεπτά αργότερα, δύο αξιωματικοί του σοβιετικού ναυτικού - ο καπετάνιος του σκάφους και ένας υφιστάμενος του - έφτασαν στον φάρο, έχοντας φτάσει στην ακτή με σωσίβια λέμβο.
Ο κατώτερος ναύτης άλλαξε γρήγορα γνώμη και επέστρεψε στο σκάφος, αλλά ο καπετάνιος έμεινε και φαίνεται ότι είχε κάτι να ανακοινώσει.
Αργότερα, καθώς έφτασε η ακτοφυλακή και κάλεσε την αστυνομία, ο μυστηριώδης καπετάνιος αποδείχθηκε ότι ήταν ένας Λιθουανο-Σοβιετικός πολίτης ονόματι Jonas Pleskys, ο οποίος ήθελε να αυτομολήσει στη Δύση.
Ναι, είναι ο ίδιος ο Jonas Pleskys που στη συνέχεια απαθανατίστηκε στην ταινία «Το κυνήγι του Κόκκινου Οκτώβρη».
Το 2007, μια εταιρεία που ανήκει κατά πλειοψηφία στη Ρωσία εμφανίστηκε στο Gotland, ζητώντας άδεια να νοικιάσει αποκλειστικά το ανατολικό λιμάνι του Σλίτε για αρκετούς μήνες.
Η Artsman, τότε μέλος του συμβουλίου του νησιού, αντιτάχθηκε στο να το παραχωρήσει στην εταιρεία, αλλά έχασε και καταγγέλθηκε ως ρωσόφοβη.
Σήμερα, ωστόσο, είναι σαφές ότι η φιλοξενία αυτής της επιχείρησης μπορεί να μην ήταν η καλύτερη ιδέα: Η εταιρεία ήταν η Nord Stream.
Τι μπορεί να κάνει λοιπόν η Σουηδία με τον σημερινό σκιώδη στόλο και τις δύο απειλές του, την περιβαλλοντική καταστροφή και τη συνεχή κατασκοπεία;
Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών της Σουηδίας Tobias Billström, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφώνησε να αντιμετωπίσει τον σκιώδη στόλο στον επόμενο γύρο κυρώσεων της ΕΕ. Αλλά ενώ οι κυρώσεις κατά αυτού του επικίνδυνου στόλου είναι αναμφισβήτητα καλύτερες από τη μη επιβολή κυρώσεων, η διαδικασία αυτή θα διαρκέσει πολύ: Ο στόλος πιστεύεται ότι αποτελείται από περισσότερα από 1.400 σκάφη, τα οποία πρέπει να εντοπιστούν και να διερευνηθούν, ενώ θα πρέπει να βρεθούν και οι ιδιοκτήτες τους.
Επιπλέον, για κάθε πλοίο στο οποίο επιβάλλονται κυρώσεις, είναι πιθανό να ενταχθεί στον στόλο τουλάχιστον άλλο ένα.
Το Γραφείο Ελέγχου Εξωτερικών Περιουσιακών Στοιχείων των Ηνωμένων Πολιτειών επιβάλλει ήδη τέτοιες κυρώσεις, και πρόκειται για επίπονη, δυσκίνητη δουλειά.
Δύο μέτρα από την ΕΕ
Εν τω μεταξύ, ωστόσο, υπάρχουν δύο μέτρα που θα μπορούσαν να λάβουν οι χώρες της ΕΕ και τα οποία θα είχαν ταχεία επίδραση στον σκιώδη στόλο: Πρώτον, μέσω του προγράμματος θαλάσσιας επιτήρησης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας (MARSUR), η ΕΕ θα μπορούσε να εντοπίσει και να διερευνήσει όλα τα ύποπτα σκιώδη σκάφη που πλέουν στα ύδατα των χωρών μελών της.
Στη συνέχεια, η ΕΕ θα μπορούσε επίσης να αξιοποιήσει το σχέδιο δράσης για τη Βαλτική Θάλασσα.
Αυτή η διακυβερνητική συμφωνία, την οποία έχει υπογράψει και η Ρωσία (όπως και η ΕΕ), είναι ένα «στρατηγικό πρόγραμμα μέτρων και δράσεων για την επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης της θάλασσας, που θα οδηγήσει τελικά σε μια Βαλτική Θάλασσα σε υγιή κατάσταση».
Δεδομένου ότι οι μεταφορές πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο σίγουρα δεν συμμορφώνονται με τη συμφωνία, τα άλλα υπογράφοντα μέρη της θα είχαν το δικαίωμα να προσπαθήσουν να παρέμβουν όταν συμβαίνουν τέτοιες μεταφορές.
Αυτά τα δύο μέτρα δεν θα μπλοκάρουν τον σκιώδη στόλο - πράγματι, δεν είναι δυνατόν να μπλοκαριστεί αυτή η ανατρεπτική αρμάδα.
Θα έκαναν, ωστόσο, τον στόλο λίγο λιγότερο επικίνδυνο για το Gotland, ακόμη και όταν μυστηριώδη γεγονότα συνεχίζουν να συμβαίνουν στο νησί και γύρω από αυτό.
Αυτή είναι η φύση του να βρίσκεται ακριβώς ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών