Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν για υπερπληθωρισμό, ο οποίος θα μπορούσε να προκαλέσει όλεθρο στην οικονομία των ΗΠΑ και παρατεταμένες σεισμικές δονήσεις στις παγκόσμιες αγορές
Το δολάριο χάνει το 97% της αγοραστικής δύναμης το 2024 ενώ οι φόβοι για υπερπληθωρισμό αυξάνονται, καθώς η ομάδα των BRICS, με το σχέδιο της αποδολαριοποίησης- και τα ψηφιακά νομίσματα απειλούν την κυριαρχία του στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Η αξία του δολαρίου ΗΠΑ διαβρώνεται γρήγορα, με την αγοραστική του δύναμη να δέχεται σημαντικό πλήγμα το 2024 - μια πορεία βέβαια που διαρκεί πάνω από έναν αιώνα.
Kαθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να έχει ανοδική πορεία, πλήθος οικονομολόγοι προειδοποιούν για υπερπληθωρισμό, ο οποίος θα μπορούσε να προκαλέσει όλεθρο στην οικονομία των ΗΠΑ και σεισμό στις παγκόσμιες αγορές.
Ταυτόχρονα, η ομάδα των BRICS - Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική - εντείνει τις προσπάθειες να αμφισβητήσει την κυριαρχία του δολαρίου ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, τροφοδοτώντας ανησυχίες για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του.
Η Lynette Zang, διευθύνουσα σύμβουλος της Zang Enterprises, τόνισε την ανησυχητική μείωση της αγοραστικής δύναμης του δολαρίου.
«Η Federal Reserve έχει τεκμηριώσει ότι μόνο το 3% της αρχικής αγοραστικής δύναμης του δολαρίου παραμένει το 2024», δήλωσε η Zang.
«Αυτό δίνει στους BRICS μεγαλύτερη μόχλευση για να πολεμήσουν το δολάριο».
Η απειλή υπερπληθωρισμού είναι μεγάλη
Η Zang προειδοποιεί ότι ο υπερπληθωρισμός θα μπορούσε να είναι στον ορίζοντα καθώς οι ΗΠΑ συνεχίζουν την πρακτική του υπερβολικού δανεισμού και του τυπώματος χρήματος προκειμένου να αποδυθούν σε ένα ράλι δημοσιονομικών δαπανών.
«Θα δούμε περισσότερο δανεισμό, περισσότερο τύπωμα χρημάτων, περισσότερο πληθωρισμό γιατί δεν σκότωσαν αυτό το θηρίο που δημιούργησαν και συνεχίζουν να ταϊζουν», ανέφερε στο Bloomberg σε συνέντευξή της στις 23 Σεπτεμβρίου.
Καθώς ο πληθωρισμός αυξάνεται, η αγοραστική δύναμη του δολαρίου μειώνεται, επηρεάζοντας άμεσα την ικανότητα των καταναλωτών να αγοράζουν αγαθά και υπηρεσίες.
Αυτό το φαινόμενο, εάν δεν ελεγχθεί, θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερπληθωρισμό - μια περίοδο ραγδαίων και υπερβολικών αυξήσεων των τιμών που αποσταθεροποιούν την οικονομία.
Η αποδυνάμωση της θέσης του δολαρίου ΗΠΑ δεν επηρεάζει μόνο τους Αμερικανούς πολίτες αλλά κλονίζει ταυτόχρονα τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές.
Καθώς η αξία του δολαρίου πέφτει κατακόρυφα, εγείρει ανησυχίες για τη σταθερότητα των αμερικανικών μετοχών και εμπορευμάτων, τα οποία σε μεγάλο βαθμό τιμολογούνται σε δολάρια.
Εάν εκδηλωθεί υπερπληθωρισμός, η ευρύτερη αγορά θα μπορούσε να δει σημαντικές αναταράξεις, με τους επενδυτές να προσπαθούν να προστατεύσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Πώς υπολογίστηκε η μείωση της αγοραστικής αξίας
Ο υπολογισμός της μείωσης της αξίας του δολαρίου έγινε με βάση τα δεδομένα από τον Υπολογιστή πληθωρισμού ΔΤΚ του Γραφείου Στατιστικών Εργασίας Federal Reserve για τον Δείκτη Τιμών ο οποίος καταγράφει τις αλλαγές στις τιμές για καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες που αγοράζουν τα νοικοκυριά.
Εξετάζοντας αυτά τα δεδομένα μπορούμε να δούμε πώς έχει αλλάξει η αγοραστική δύναμη ή το συνολικό ποσό αγαθών και υπηρεσιών που μπορούν να αγοραστούν με ένα δολάριο, από το 1913.
Επιπλέον, μπορούμε να δούμε πώς οι υφέσεις και τα μεγάλα οικονομικά γεγονότα επηρεάζουν την αγοραστική δύναμη.
Η αγοραστική δύναμη του δολαρίου -Τι αξίζουν τα 100 δολ. του 1913 με την πάροδο του χρόνου;
1913: 100 δολ.
1923: 57,89
1933: 76,15
1943: 57,23
1953: 37,08
1963: 32,35
1973: 22,30
1983: 9,94
1993: 6,85
2003: 5,38
2013: 4,25
2019: 3,87
2024: 2,98*
*με βάση τους τρέχοντες υπολογισμούς
Αν και υπάρχουν ακραίες τιμές, η αγοραστική δύναμη του δολαρίου μειώνεται διαρκώς από το 1913.
Αυτό οφείλεται στον πληθωρισμό και στη συνεχιζόμενη αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή με την πάροδο των ετών.
Όπως καταδεικνύεται από τα στοιχεία, η αγοραστική δύναμη του δολαρίου έχει αρνητική συσχέτιση με τον ΔΤΚ.
Καθώς ο ΔΤΚ αυξάνεται, η αγοραστική δύναμη του δολαρίου μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Ο πληθωρισμός είναι η συνεχής αύξηση των τιμών των καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών κατά τη διάρκεια των ετών.
Καθώς αυτές οι τιμές συνεχίζουν να αυξάνονται, η συνολική ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών που μπορούν να αγοραστούν με ένα μόνον δολάριο μειώνεται.
Συνήθως, ο παρατεταμένος πληθωρισμός εμφανίζεται όταν η παγκόσμια προσφορά χρήματος ξεπερνά την οικονομική ανάπτυξη, γι' αυτό οι κεντρικές τράπεζες έχουν εντολή να διατηρούν την σταθερότητα των συνθηκών πίστωσης και των τιμών μέσα απο τη νομισματική πολιτική.
Ο ελεγχόμενος πληθωρισμός παρέχει σταθερό περιβάλλον ανάπτυξης στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων.
Αυτό αυξάνει την αξία των κατοικιών και άλλων εμπράγματων περιουσιακών στοιχείων.
Θέση του ως αποθεματικού νομίσματος
Το δολάριο, κορυφαίο αποθεματικό νόμισμα που διατηρούν οι κεντρικές τράπεζες, συνεχίζει να χάνει μερίδιο με αργό ρυθμό έναντι ενός μείγματος άλλων αποθεματικών νομισμάτων, καθώς οι κεντρικές τράπεζες διαφοροποιούν τα στοιχεία ενεργητικού τους σε δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία που εκφράζονται σε άλλα νομίσματα.
Και προσθέτουν επίσης χρυσό στα αποθέματά τους.
Το μερίδιο των συναλλαγματικών συναλλαγματικών αποθεμάτων σε δολάρια – περιουσιακά στοιχεία που κατέχουν κεντρικές τράπεζες εκτός της Fed και είναι εκφρασμένα σε δολάρια– υποχώρησε στο 58,2% των συνολικών συναλλαγματικών αποθεμάτων το δεύτερο τρίμηνο, το χαμηλότερο μερίδιο από το 1995, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία της έρευνας COFER του ΔΝΤ .
Τα τελευταία 10 χρόνια, η συμμετοχή του δολαρίου έχει μειωθεί κατά περίπου 8%, από 66% το 2015 σε 58,2% το 2024 μέχρι στιγμής.
Εάν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός, η μετοχή του δολαρίου θα φτάσει το 50% σε 10 χρόνια.
Η επισκόπηση των στοιχείων από τη δεκαετία του 1960 δείχνει ότι το μερίδιο του αμερικανικού νομίσματος στα παγκόσμια αποθεματικά νομίσματα ήταν πολύ χαμηλότερο τις δεκαετίες του 1970 και του 1980.
Το μερίδιο κατέρρευσε από 85% το 1977 σε 46% το 1991, καθώς ο πληθωρισμός είχε εκτιναχθεί στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1970 και στη δεκαετία του 1980 και ο κόσμος έχασε την εμπιστοσύνη του στην προθυμία της Fed να θέσει υπό έλεγχο τις αυξήσεις των τιμών.
Μέχρι τη δεκαετία του 1990, με τον πληθωρισμό να μειώνεται για μια δεκαετία, η εμπιστοσύνη επέστρεψε και οι κεντρικές τράπεζες φόρτωσαν ξανά περιουσιακά στοιχεία σε δολάρια, έως ότου εμφανίστηκε το ευρώ, το οποίο συνδύασε τα κύρια ευρωπαϊκά αποθεματικά νομίσματα σε ένα, καθιστώντας το μια σταθερή εναλλακτική λύση στο δολάριο.
Το διάγραμμα δείχνει το μερίδιο του δολαρίου στο τέλος του έτους εκτός από το 2024, για το οποίο χρησιμοποιούμε το σχήμα του 2ου τριμήνου.
Ψηφιακά νομίσματα: Μια νέα πρόκληση
Εκτός από τα BRICS, η άνοδος των ψηφιακών νομισμάτων της κεντρικής τράπεζας (CBDC) αποτελεί ένα άλλο εμπόδιο για το δολάριο ΗΠΑ.
Σύμφωνα με έρευνα του Atlantic Council, 134 χώρες εργάζονται για την ανάπτυξη CBDC, με 66 από αυτές σε προχωρημένες φάσεις δοκιμών.
Αυτά τα ψηφιακά νομίσματα, που υποστηρίζονται από κεντρικές τράπεζες, θα μπορούσαν τελικά να αποτελέσουν μια εναλλακτική λύση στο δολάριο στο διεθνές εμπόριο, αποδυναμώνοντας περαιτέρω την παγκόσμια θέση του.
Εάν τα CBDC υιοθετηθούν ευρέως, θα μπορούσαν να διαταράξουν τον παραδοσιακό ρόλο του δολαρίου ΗΠΑ στα παγκόσμια χρηματοοικονομικά δεδομένα.
Οι χώρες που χρησιμοποιούν CBDC δεν θα χρειάζεται πλέον να βασίζονται στο δολάριο για διασυνοριακές συναλλαγές, μειώνοντας ενδεχομένως τη ζήτηση για το νόμισμα των ΗΠΑ.
Η διάβρωση της αγοραστικής δύναμης του δολαρίου ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την πρόκληση των BRICS και την άνοδο των ψηφιακών νομισμάτων, σχηματίζει μια ανησυχητική εικόνα για το μέλλον του δολαρίου.
Αν και ο υπερπληθωρισμός δεν είναι ακόμη βέβαιο, οι συνθήκες για ένα τέτοιο αποτέλεσμα έχουν διαμορφωθεί και ειδικοί όπως η Lynette Zang προτρέπουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αναλάβουν δράση πριν να είναι πολύ αργά.
Οι ΗΠΑ πρέπει να αντιμετωπίσουν προσεκτικά αυτές τις περίπλοκες προκλήσεις για να αποφύγουν περαιτέρω υποτίμηση του νομίσματός τους και να διατηρήσουν τη θέση τους στην παγκόσμια οικονομία.
Αλλά με την πρόκληση των BRICS για αποδολαριοποίηση και τα ψηφιακά νομίσματα να περιμένουν στη γωνία, το μέλλον του δολαρίου ΗΠΑ παραμένει αβέβαιο.
www.bankingnews.gr
Η αξία του δολαρίου ΗΠΑ διαβρώνεται γρήγορα, με την αγοραστική του δύναμη να δέχεται σημαντικό πλήγμα το 2024 - μια πορεία βέβαια που διαρκεί πάνω από έναν αιώνα.
Kαθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να έχει ανοδική πορεία, πλήθος οικονομολόγοι προειδοποιούν για υπερπληθωρισμό, ο οποίος θα μπορούσε να προκαλέσει όλεθρο στην οικονομία των ΗΠΑ και σεισμό στις παγκόσμιες αγορές.
Ταυτόχρονα, η ομάδα των BRICS - Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική - εντείνει τις προσπάθειες να αμφισβητήσει την κυριαρχία του δολαρίου ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, τροφοδοτώντας ανησυχίες για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του.
Η Lynette Zang, διευθύνουσα σύμβουλος της Zang Enterprises, τόνισε την ανησυχητική μείωση της αγοραστικής δύναμης του δολαρίου.
«Η Federal Reserve έχει τεκμηριώσει ότι μόνο το 3% της αρχικής αγοραστικής δύναμης του δολαρίου παραμένει το 2024», δήλωσε η Zang.
«Αυτό δίνει στους BRICS μεγαλύτερη μόχλευση για να πολεμήσουν το δολάριο».
Η απειλή υπερπληθωρισμού είναι μεγάλη
Η Zang προειδοποιεί ότι ο υπερπληθωρισμός θα μπορούσε να είναι στον ορίζοντα καθώς οι ΗΠΑ συνεχίζουν την πρακτική του υπερβολικού δανεισμού και του τυπώματος χρήματος προκειμένου να αποδυθούν σε ένα ράλι δημοσιονομικών δαπανών.
«Θα δούμε περισσότερο δανεισμό, περισσότερο τύπωμα χρημάτων, περισσότερο πληθωρισμό γιατί δεν σκότωσαν αυτό το θηρίο που δημιούργησαν και συνεχίζουν να ταϊζουν», ανέφερε στο Bloomberg σε συνέντευξή της στις 23 Σεπτεμβρίου.
Καθώς ο πληθωρισμός αυξάνεται, η αγοραστική δύναμη του δολαρίου μειώνεται, επηρεάζοντας άμεσα την ικανότητα των καταναλωτών να αγοράζουν αγαθά και υπηρεσίες.
Αυτό το φαινόμενο, εάν δεν ελεγχθεί, θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερπληθωρισμό - μια περίοδο ραγδαίων και υπερβολικών αυξήσεων των τιμών που αποσταθεροποιούν την οικονομία.
Η αποδυνάμωση της θέσης του δολαρίου ΗΠΑ δεν επηρεάζει μόνο τους Αμερικανούς πολίτες αλλά κλονίζει ταυτόχρονα τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές.
Καθώς η αξία του δολαρίου πέφτει κατακόρυφα, εγείρει ανησυχίες για τη σταθερότητα των αμερικανικών μετοχών και εμπορευμάτων, τα οποία σε μεγάλο βαθμό τιμολογούνται σε δολάρια.
Εάν εκδηλωθεί υπερπληθωρισμός, η ευρύτερη αγορά θα μπορούσε να δει σημαντικές αναταράξεις, με τους επενδυτές να προσπαθούν να προστατεύσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Πώς υπολογίστηκε η μείωση της αγοραστικής αξίας
Ο υπολογισμός της μείωσης της αξίας του δολαρίου έγινε με βάση τα δεδομένα από τον Υπολογιστή πληθωρισμού ΔΤΚ του Γραφείου Στατιστικών Εργασίας Federal Reserve για τον Δείκτη Τιμών ο οποίος καταγράφει τις αλλαγές στις τιμές για καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες που αγοράζουν τα νοικοκυριά.
Εξετάζοντας αυτά τα δεδομένα μπορούμε να δούμε πώς έχει αλλάξει η αγοραστική δύναμη ή το συνολικό ποσό αγαθών και υπηρεσιών που μπορούν να αγοραστούν με ένα δολάριο, από το 1913.
Επιπλέον, μπορούμε να δούμε πώς οι υφέσεις και τα μεγάλα οικονομικά γεγονότα επηρεάζουν την αγοραστική δύναμη.
Η αγοραστική δύναμη του δολαρίου -Τι αξίζουν τα 100 δολ. του 1913 με την πάροδο του χρόνου;
1913: 100 δολ.
1923: 57,89
1933: 76,15
1943: 57,23
1953: 37,08
1963: 32,35
1973: 22,30
1983: 9,94
1993: 6,85
2003: 5,38
2013: 4,25
2019: 3,87
2024: 2,98*
*με βάση τους τρέχοντες υπολογισμούς
Αν και υπάρχουν ακραίες τιμές, η αγοραστική δύναμη του δολαρίου μειώνεται διαρκώς από το 1913.
Αυτό οφείλεται στον πληθωρισμό και στη συνεχιζόμενη αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή με την πάροδο των ετών.
Όπως καταδεικνύεται από τα στοιχεία, η αγοραστική δύναμη του δολαρίου έχει αρνητική συσχέτιση με τον ΔΤΚ.
Καθώς ο ΔΤΚ αυξάνεται, η αγοραστική δύναμη του δολαρίου μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Ο πληθωρισμός είναι η συνεχής αύξηση των τιμών των καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών κατά τη διάρκεια των ετών.
Καθώς αυτές οι τιμές συνεχίζουν να αυξάνονται, η συνολική ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών που μπορούν να αγοραστούν με ένα μόνον δολάριο μειώνεται.
Συνήθως, ο παρατεταμένος πληθωρισμός εμφανίζεται όταν η παγκόσμια προσφορά χρήματος ξεπερνά την οικονομική ανάπτυξη, γι' αυτό οι κεντρικές τράπεζες έχουν εντολή να διατηρούν την σταθερότητα των συνθηκών πίστωσης και των τιμών μέσα απο τη νομισματική πολιτική.
Ο ελεγχόμενος πληθωρισμός παρέχει σταθερό περιβάλλον ανάπτυξης στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων.
Αυτό αυξάνει την αξία των κατοικιών και άλλων εμπράγματων περιουσιακών στοιχείων.
Θέση του ως αποθεματικού νομίσματος
Το δολάριο, κορυφαίο αποθεματικό νόμισμα που διατηρούν οι κεντρικές τράπεζες, συνεχίζει να χάνει μερίδιο με αργό ρυθμό έναντι ενός μείγματος άλλων αποθεματικών νομισμάτων, καθώς οι κεντρικές τράπεζες διαφοροποιούν τα στοιχεία ενεργητικού τους σε δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία που εκφράζονται σε άλλα νομίσματα.
Και προσθέτουν επίσης χρυσό στα αποθέματά τους.
Το μερίδιο των συναλλαγματικών συναλλαγματικών αποθεμάτων σε δολάρια – περιουσιακά στοιχεία που κατέχουν κεντρικές τράπεζες εκτός της Fed και είναι εκφρασμένα σε δολάρια– υποχώρησε στο 58,2% των συνολικών συναλλαγματικών αποθεμάτων το δεύτερο τρίμηνο, το χαμηλότερο μερίδιο από το 1995, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία της έρευνας COFER του ΔΝΤ .
Τα τελευταία 10 χρόνια, η συμμετοχή του δολαρίου έχει μειωθεί κατά περίπου 8%, από 66% το 2015 σε 58,2% το 2024 μέχρι στιγμής.
Εάν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός, η μετοχή του δολαρίου θα φτάσει το 50% σε 10 χρόνια.
Η επισκόπηση των στοιχείων από τη δεκαετία του 1960 δείχνει ότι το μερίδιο του αμερικανικού νομίσματος στα παγκόσμια αποθεματικά νομίσματα ήταν πολύ χαμηλότερο τις δεκαετίες του 1970 και του 1980.
Το μερίδιο κατέρρευσε από 85% το 1977 σε 46% το 1991, καθώς ο πληθωρισμός είχε εκτιναχθεί στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1970 και στη δεκαετία του 1980 και ο κόσμος έχασε την εμπιστοσύνη του στην προθυμία της Fed να θέσει υπό έλεγχο τις αυξήσεις των τιμών.
Μέχρι τη δεκαετία του 1990, με τον πληθωρισμό να μειώνεται για μια δεκαετία, η εμπιστοσύνη επέστρεψε και οι κεντρικές τράπεζες φόρτωσαν ξανά περιουσιακά στοιχεία σε δολάρια, έως ότου εμφανίστηκε το ευρώ, το οποίο συνδύασε τα κύρια ευρωπαϊκά αποθεματικά νομίσματα σε ένα, καθιστώντας το μια σταθερή εναλλακτική λύση στο δολάριο.
Το διάγραμμα δείχνει το μερίδιο του δολαρίου στο τέλος του έτους εκτός από το 2024, για το οποίο χρησιμοποιούμε το σχήμα του 2ου τριμήνου.
Ψηφιακά νομίσματα: Μια νέα πρόκληση
Εκτός από τα BRICS, η άνοδος των ψηφιακών νομισμάτων της κεντρικής τράπεζας (CBDC) αποτελεί ένα άλλο εμπόδιο για το δολάριο ΗΠΑ.
Σύμφωνα με έρευνα του Atlantic Council, 134 χώρες εργάζονται για την ανάπτυξη CBDC, με 66 από αυτές σε προχωρημένες φάσεις δοκιμών.
Αυτά τα ψηφιακά νομίσματα, που υποστηρίζονται από κεντρικές τράπεζες, θα μπορούσαν τελικά να αποτελέσουν μια εναλλακτική λύση στο δολάριο στο διεθνές εμπόριο, αποδυναμώνοντας περαιτέρω την παγκόσμια θέση του.
Εάν τα CBDC υιοθετηθούν ευρέως, θα μπορούσαν να διαταράξουν τον παραδοσιακό ρόλο του δολαρίου ΗΠΑ στα παγκόσμια χρηματοοικονομικά δεδομένα.
Οι χώρες που χρησιμοποιούν CBDC δεν θα χρειάζεται πλέον να βασίζονται στο δολάριο για διασυνοριακές συναλλαγές, μειώνοντας ενδεχομένως τη ζήτηση για το νόμισμα των ΗΠΑ.
Η διάβρωση της αγοραστικής δύναμης του δολαρίου ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την πρόκληση των BRICS και την άνοδο των ψηφιακών νομισμάτων, σχηματίζει μια ανησυχητική εικόνα για το μέλλον του δολαρίου.
Αν και ο υπερπληθωρισμός δεν είναι ακόμη βέβαιο, οι συνθήκες για ένα τέτοιο αποτέλεσμα έχουν διαμορφωθεί και ειδικοί όπως η Lynette Zang προτρέπουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αναλάβουν δράση πριν να είναι πολύ αργά.
Οι ΗΠΑ πρέπει να αντιμετωπίσουν προσεκτικά αυτές τις περίπλοκες προκλήσεις για να αποφύγουν περαιτέρω υποτίμηση του νομίσματός τους και να διατηρήσουν τη θέση τους στην παγκόσμια οικονομία.
Αλλά με την πρόκληση των BRICS για αποδολαριοποίηση και τα ψηφιακά νομίσματα να περιμένουν στη γωνία, το μέλλον του δολαρίου ΗΠΑ παραμένει αβέβαιο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών