Στην Καραϊβική, τα τελευταία γεγονότα γύρω από τη Βενεζουέλα θυμίζουν περισσότερο σενάριο επιστημονικής φαντασίας παρά πραγματική διεθνή πολιτική.
Μια τεράστια αμερικανική ναυτική δύναμη, που περιλαμβάνει αεροπλανοφόρο, καταδρομικό, έξι αντιτορπιλικά, πλοία πολλαπλών χρήσεων, αμφίβια πλοία εφόδου και 134 αεροσκάφη, έχει αναπτυχθεί για να ελέγξει την εξαγωγή πετρελαίου από τη Βενεζουέλα, υψώνοντας τις Stars and Stripes σε ένα είδος αόρατου αποκλεισμού.
Στο πλαίσιο αυτό, τα πλοία που μεταφέρουν πετρέλαιο χαρακτηρίζονται από τις αμερικανικές πηγές ως «δεξαμενόπλοια zombie».
Ο όρος προέρχεται από το γεγονός ότι τα πλοία αυτά συχνά προσποιούνται ότι είναι υπό επισκευή ή σε κατάσταση μερικής διάλυσης, ώστε να παραπλανήσουν τα αμερικανικά πλοία και να ξεφύγουν από τον έλεγχο.
Με άλλα λόγια, πρόκειται για έναν σκιώδη στόλο, με σκοπό να παρακάμπτει τον αμερικανικό αποκλεισμό, παρόμοιο με αυτόν που εφαρμόζεται κατά της Ρωσίας και του Ιράν.
Παρά τον εντυπωσιακό στόλο και την συνεχή επιτήρηση, οι ΗΠΑ έχουν καταφέρει να δεσμεύσουν μόνο λίγα πλοία, ενώ καθημερινά έως και 900.000 βαρέλια πετρελαίου (ισοδύναμα με 123.000 τόνους) καταφέρνουν να διαφεύγουν, κυρίως προς την Κίνα.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το δεξαμενόπλοιο Centuries, το οποίο παρέλαβε 1,8 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου σε λιμάνι της Βενεζουέλας, παρά το γεγονός ότι δεν υπόκειται σε κυρώσεις.
Παιχνίδι γάτας... ποντικιού
Το περιστατικό δείχνει την αποτελεσματικότητα των τεχνικών παραπλάνησης των Βενεζουελάνων, όπως η απενεργοποίηση ή παραποίηση των συστημάτων εντοπισμού GPS, και την ταυτόχρονη παρεμβολή σήματος τόσο από τη Βενεζουέλα όσο και από τις ΗΠΑ.
Με άλλα λόγια, η περιοχή έχει μετατραπεί σε έναν γεωπολιτικό λαβύρινθο, όπου το διεθνές δίκαιο και η ναυτική πρακτική συγκρούονται έντονα με την πραγματικότητα των επιχειρήσεων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, παρά τις δηλώσεις για «αποκλεισμό» και «μάχη κατά των ζόμπι», το καθεστώς Maduro δεν δείχνει σημάδια κατάρρευσης, ενώ η Βενεζουέλα παραμένει σημαντικός κόμβος στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου.
Οι κινήσεις των ΗΠΑ μοιάζουν περισσότερο με προπέτασμα καπνού ή επίδειξη δύναμης, παρά με πραγματική ικανότητα ελέγχου της ροής πετρελαίου.
Σε στρατηγικό επίπεδο, η κατάσταση αναδεικνύει δύο βασικά ζητήματα: Πρώτον, ότι η πραγματική επιρροή των ΗΠΑ στην Καραϊβική είναι περιορισμένη, ακόμη και με κολοσσιαία στρατιωτική παρουσία, και δεύτερον, ότι οι προσπάθειες διαχείρισης και παρακολούθησης των πετρελαιοφόρων αποδεικνύουν την ευφυΐα και προσαρμοστικότητα των Βενεζουελάνων πλοιοκτητών και καπετάνιων.
Συμπερασματικά, αν πρόκειται για μάχη ενάντια στα «ζόμπι», τα τελευταία σαφώς κερδίζουν.
Το σκηνικό μοιάζει με ναυτικό παιχνίδι γάτας και ποντικιού, όπου το επιβλητικό αμερικανικό ναυτικό δίνει την εντύπωση ελέγχου, αλλά στην πραγματικότητα το πετρέλαιο συνεχίζει να ρέει ανεμπόδιστα προς αγορές όπως η Κίνα, καθιστώντας τον όλο αποκλεισμό περισσότερο θεατρική παρά πραγματική στρατηγική επιτυχία.
Η Βενεζουέλα... το' χει!
Παρά τον εντυπωσιακό ναυτικό αποκλεισμό που έχει επιβάλει η Ουάσιγκτον, η Βενεζουέλα συνεχίζει να αντιδρά δυναμικά και να υπερασπίζεται τα συμφέροντά της.
Η κυβέρνηση του Maduro έχει καταγγείλει επανειλημμένα τις αμερικανικές ενέργειες ως «ναυτική πειρατεία» και παραβίαση του διεθνούς δικαίου, υποστηρίζοντας ότι η κατάσχεση και η βίαιη αναχαίτιση δεξαμενόπλοιων που φέρουν πετρέλαιο της χώρας αποτελεί παρανόμως επιβαλλόμενο αποκλεισμό και παράνομη πράξη επιβολής κυρώσεων.
Το Καράκας έχει μάλιστα προσφύγει στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, κατηγορώντας τις ΗΠΑ για παραβίαση ναυτικού δικαίου και επιθετικές μονόπλευρες ενέργειες, ενέργειες που, όπως υποστηρίζει, υπονομεύουν την κυριαρχία της και την ελευθερία του εμπορίου.
Ταυτόχρονα, η Βενεζουέλα έχει κινητοποιήσει και νομοθετικά μέτρα για να αντισταθεί στον αμερικανικό αποκλεισμό. Η Εθνοσυνέλευση της χώρας ενέκρινε πρόσφατα έναν νόμο που στοχεύει στην ποινικοποίηση πράξεων όπως η ναυτική πειρατεία, οι αποκλεισμοί και άλλες διεθνείς παραβιάσεις κατά των πλοίων της, με ποινές που μπορούν να φτάσουν έως και 20 χρόνια φυλάκισης για όσους υποστηρίζουν ή χρηματοδοτούν τέτοιες ενέργειες. Ο νόμος αυτός αποτελεί απάντηση στη συνεχιζόμενη πίεση των ΗΠΑ και εκφράζει τη βούληση του Καράκας να προστατεύσει τόσο τα εθνικά της συμφέροντα όσο και την κρατική πετρελαϊκή εταιρεία PDVSA, η οποία παραμένει στο επίκεντρο των αντιπαραθέσεων από τότε που οι ΗΠΑ ενέτειναν τις κυρώσεις κατά του πετρελαϊκού τομέα της Βενεζουέλας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών