Το 1779, ο λοχαγός James Wilson (Τζέημς Γουίλσον) των βασιλικών πεζοναυτών σχεδίασε ένα επτάκανο, βραχύ τυφέκιο για χρήση από τα αποσπάσματα
Θεωρούμε ότι η “μάχη εκ του συστάδην” (διεθνώς CQB) είναι μια μοντέρνα εφαρμογή που περιλαμβάνει μαυροφορεμένους κομμάντος και δυναμικές εισόδους με χειροβομβίδες κρότου-λάμψης και αυτόματα. Όμως το βρετανικό ναυτικό του 18ου αιώνα είχε σε υπηρεσία ένα τυφέκιο ριπών ειδικό για κοντινές συμπλοκές στα καταστρώματα των ιστιοφόρων.
Ένα βάναυσο είδος μάχης
Την εποχή του ναυτικού πολέμου μεταξύ αρμάδων, οι μάχες δε διεξάγονταν μόνο με ανταλλαγές κανονιοβολισμών. Αυτή ήταν συχνά η πρώτη φάση, ώστε να “μαλακώσει” η άμυνα του αντιπάλου. Όμως, όπως και σήμερα, ένα μεγάλο πλοίο ήταν πολύτιμο λάφυρο και το φορτίο του σε αγαθά, όπλα και αιχμαλώτους αντιπροσώπευε μια οικονομική αξία, χρήσιμη αν κυριευτεί και μπεί ξανά σε χρήση. Η κατάληξη του στον πάτο της θάλασσας δεν ωφελούσε κανέναν.
Γι’ αυτό το λόγο, οι ναυτικές δυνάμεις οργάνωναν αγήματα πολεμιστών-πεζοναυτών με αποστολή την επίθεση στα καταστρώματα των εχθρικών καραβιών και την προστασία του δικού τους. Τα συμβατικά, μακρύκανα τυφέκια πεζικού ήταν εντελώς άχρηστα σε αποστάσεις ολίγων βημάτων και σε περιβάλλον γεμάτο ξάρτια, σχοινιά και κλειστοφοβικούς διαδρόμους Οι άνδρες αυτοί εξοπλίζονταν κυρίως με μικρού μήκους ξίφη, ρόπαλα και μαχαίρια. Οι εμπροσθογεμείς πιστόλες είχαν χρησιμότητα και συνήθως κατέληγαν στο κατάστρωμα μετά την πρώτη βολή, γιατί δεν ύπήρχε χρόνος για επαναγέμιση.
Το 1779, ο λοχαγός James Wilson (Τζέημς Γουίλσον) των βασιλικών πεζοναυτών σχεδίασε ένα επτάκανο, βραχύ τυφέκιο για χρήση από τα αποσπάσματα. Αποτελούνταν από έξι περιμετρικά τοποθετημένες κάνες μήκους 51 εκατοστών που συγκολούνταν γύρω από μια κεντρική. Γεμίζονταν από εμπρός με τη βοήθεια μίας ράβδου. Με την πυροδότηση εξαπέλυαν μια ριπή επτά βλημάτων κατά των εχθρών, ανακόπτοντας το ρεσάλτο, ή ανοίγοντας ένα κενό στην άμυνα τους. Το σχέδιο εγκρίθηκε και το ναυτικό παρήγγειλε 500 όπλα με σκοπό να τοποθετεί 16-20 σε κάθε κύριο πολεμικό σκάφος. Η κατασκευή έγινε από το λονδρέζικο οπλουργείο του Henry Nock (Χένρυ Νοκ) και από τη φίρμα του έμειναν γνωστά ως “τυφέκια Νοκ”. Μια δεύτερη παραγγελία ανέβασε το συνολικό αριθμό σε 600.
Ευφυής κατασκευή
Υπήρχε μόνο ένας μηχανισμός πυροδότησης με τσακμακόπετρα και μία σκανδάλη. Ο τρόπος που λειτουργούσε ήταν ευφυέστατος. Με την πτώση της σφύρας πάνω στο έναυσμα, η φλόγα μεταδιδόταν στην κεντρική κάνη, όπως σε ένα μονόκανο όπλο και πυροδοτούσε τη γόμωση. Η κεντρική κάνη έβαλλε το πρώτο βλήμα. Έξι τρύπες περιμετρικά στην κεντρική θαλάμη μετέδιδαν τη “φωτιά” στις αντίστοιχες κάνες, πυροδοτώντας τις σχεδόν ταυτόχρονα. Το “σχεδόν” έχει σημασία.
Όπως αποδείχτηκε από σύγχρονες δοκιμές με κάμερα υψηλής ταχύτητας που διεξήγαγε το βασιλικό μουσείο όπλων, ο Wilson είχε υπολογίσει μια “χρονοκαθυστέρηση”, παίζοντας με τη θέση κάθε οπής πάνω στην κεντρική κάνη. Το τρύπημα γινόταν μετά τη συγκόληση των κανών από έξω προς τα μέσα. Κατόπιν οι εξωτερικές οπές κλείνονταν με “τυφλή” βίδα, αφήνοντας μόνο αυτές στο εσωτερικό.
Αρχικά, οι κάνες είχαν διάμετρο .57 ιντσών (14,4mm) και ραβδώσεις. Όμως προέκυψαν δύο προβλήματα: Η επαναγέμιση ήταν αργότερη λόγω της ράβδωσης και η ακρίβεια που πρόσφερε δεν είχε νόημα στο συγκεκριμένο είδος μάχης. Δεύτερον, η ανάκρουση από την σχεδόν ακαριαία εκτόξευση επτά βολίδων συνολικού βάρους 140 γραμμαρίων, κατέληξε σε αρκετές εξαρθρωμένες ή σπασμένες κλείδες μεταξύ των πεζοναυτών. Έτσι το “Νοκ” επανασχεδιάστηκε με λείες κάνες διαμέτρου .46 ιντσών (11,6mm) με χαμηλότερη γόμωση και κατέστη ελεγχόμενο.
Ειρωνία της τύχης;
Τα όπλα πρωτοείδαν δράση το 1782 στην πολιορκία του Γιβραλτάρ και παρέμειναν σε υπηρεσία μέχρι το 1804, χρονιά που και ο Henry Nock έφευγε από τη ζωή. Η απόσυρση τους έγινε κατόπιν διαταγής του διάσημου ναυάρχου Νέλσον (εδραιωτή της ναυτικής κυριαρχίας της Βρετανίας). Φαίνεται πως κατά τη θητεία του ως μάχιμος αξιωματικός μίσησε το επτάκανο πολυβόλο. Θεωρούσε πως “ήταν κίνδυνος για τους πεζοναύτες”, αλλά και ότι η φλόγα από τις πολλαπλές πυροδοτήσεις “απειλούσε να βάλει φωτιά στα πανιά των πλοίων”. Μη έχοντας δεί το Ńock να ρίχνει σε μάχη, θα αρκεστούμε στο λόγο του.
Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι τραυματίστηκε θανάσιμα από βολή Γάλλου ακροβολιστή, κατά τη διάρκεια ανταλλαγής πυρών μεταξύ του δικού του “HMS Victory” και του γαλλικού “Redoutable”. Εκτιμάται ότι δέχτηκε τη σφαίρα από απόσταση 15 μέτρων καθώς τα πλοία συνέκλιναν. Μια φρουρά πεζοναυτών με 20 πολυβόλα Nock να θερίζουν το εχθρικό κατάστρωμα, ίσως να τον είχε σώσει.
www.bankingnews.gr
Ένα βάναυσο είδος μάχης
Την εποχή του ναυτικού πολέμου μεταξύ αρμάδων, οι μάχες δε διεξάγονταν μόνο με ανταλλαγές κανονιοβολισμών. Αυτή ήταν συχνά η πρώτη φάση, ώστε να “μαλακώσει” η άμυνα του αντιπάλου. Όμως, όπως και σήμερα, ένα μεγάλο πλοίο ήταν πολύτιμο λάφυρο και το φορτίο του σε αγαθά, όπλα και αιχμαλώτους αντιπροσώπευε μια οικονομική αξία, χρήσιμη αν κυριευτεί και μπεί ξανά σε χρήση. Η κατάληξη του στον πάτο της θάλασσας δεν ωφελούσε κανέναν.
Γι’ αυτό το λόγο, οι ναυτικές δυνάμεις οργάνωναν αγήματα πολεμιστών-πεζοναυτών με αποστολή την επίθεση στα καταστρώματα των εχθρικών καραβιών και την προστασία του δικού τους. Τα συμβατικά, μακρύκανα τυφέκια πεζικού ήταν εντελώς άχρηστα σε αποστάσεις ολίγων βημάτων και σε περιβάλλον γεμάτο ξάρτια, σχοινιά και κλειστοφοβικούς διαδρόμους Οι άνδρες αυτοί εξοπλίζονταν κυρίως με μικρού μήκους ξίφη, ρόπαλα και μαχαίρια. Οι εμπροσθογεμείς πιστόλες είχαν χρησιμότητα και συνήθως κατέληγαν στο κατάστρωμα μετά την πρώτη βολή, γιατί δεν ύπήρχε χρόνος για επαναγέμιση.
Το 1779, ο λοχαγός James Wilson (Τζέημς Γουίλσον) των βασιλικών πεζοναυτών σχεδίασε ένα επτάκανο, βραχύ τυφέκιο για χρήση από τα αποσπάσματα. Αποτελούνταν από έξι περιμετρικά τοποθετημένες κάνες μήκους 51 εκατοστών που συγκολούνταν γύρω από μια κεντρική. Γεμίζονταν από εμπρός με τη βοήθεια μίας ράβδου. Με την πυροδότηση εξαπέλυαν μια ριπή επτά βλημάτων κατά των εχθρών, ανακόπτοντας το ρεσάλτο, ή ανοίγοντας ένα κενό στην άμυνα τους. Το σχέδιο εγκρίθηκε και το ναυτικό παρήγγειλε 500 όπλα με σκοπό να τοποθετεί 16-20 σε κάθε κύριο πολεμικό σκάφος. Η κατασκευή έγινε από το λονδρέζικο οπλουργείο του Henry Nock (Χένρυ Νοκ) και από τη φίρμα του έμειναν γνωστά ως “τυφέκια Νοκ”. Μια δεύτερη παραγγελία ανέβασε το συνολικό αριθμό σε 600.
Ευφυής κατασκευή
Υπήρχε μόνο ένας μηχανισμός πυροδότησης με τσακμακόπετρα και μία σκανδάλη. Ο τρόπος που λειτουργούσε ήταν ευφυέστατος. Με την πτώση της σφύρας πάνω στο έναυσμα, η φλόγα μεταδιδόταν στην κεντρική κάνη, όπως σε ένα μονόκανο όπλο και πυροδοτούσε τη γόμωση. Η κεντρική κάνη έβαλλε το πρώτο βλήμα. Έξι τρύπες περιμετρικά στην κεντρική θαλάμη μετέδιδαν τη “φωτιά” στις αντίστοιχες κάνες, πυροδοτώντας τις σχεδόν ταυτόχρονα. Το “σχεδόν” έχει σημασία.
Όπως αποδείχτηκε από σύγχρονες δοκιμές με κάμερα υψηλής ταχύτητας που διεξήγαγε το βασιλικό μουσείο όπλων, ο Wilson είχε υπολογίσει μια “χρονοκαθυστέρηση”, παίζοντας με τη θέση κάθε οπής πάνω στην κεντρική κάνη. Το τρύπημα γινόταν μετά τη συγκόληση των κανών από έξω προς τα μέσα. Κατόπιν οι εξωτερικές οπές κλείνονταν με “τυφλή” βίδα, αφήνοντας μόνο αυτές στο εσωτερικό.
Αρχικά, οι κάνες είχαν διάμετρο .57 ιντσών (14,4mm) και ραβδώσεις. Όμως προέκυψαν δύο προβλήματα: Η επαναγέμιση ήταν αργότερη λόγω της ράβδωσης και η ακρίβεια που πρόσφερε δεν είχε νόημα στο συγκεκριμένο είδος μάχης. Δεύτερον, η ανάκρουση από την σχεδόν ακαριαία εκτόξευση επτά βολίδων συνολικού βάρους 140 γραμμαρίων, κατέληξε σε αρκετές εξαρθρωμένες ή σπασμένες κλείδες μεταξύ των πεζοναυτών. Έτσι το “Νοκ” επανασχεδιάστηκε με λείες κάνες διαμέτρου .46 ιντσών (11,6mm) με χαμηλότερη γόμωση και κατέστη ελεγχόμενο.
Ειρωνία της τύχης;
Τα όπλα πρωτοείδαν δράση το 1782 στην πολιορκία του Γιβραλτάρ και παρέμειναν σε υπηρεσία μέχρι το 1804, χρονιά που και ο Henry Nock έφευγε από τη ζωή. Η απόσυρση τους έγινε κατόπιν διαταγής του διάσημου ναυάρχου Νέλσον (εδραιωτή της ναυτικής κυριαρχίας της Βρετανίας). Φαίνεται πως κατά τη θητεία του ως μάχιμος αξιωματικός μίσησε το επτάκανο πολυβόλο. Θεωρούσε πως “ήταν κίνδυνος για τους πεζοναύτες”, αλλά και ότι η φλόγα από τις πολλαπλές πυροδοτήσεις “απειλούσε να βάλει φωτιά στα πανιά των πλοίων”. Μη έχοντας δεί το Ńock να ρίχνει σε μάχη, θα αρκεστούμε στο λόγο του.
Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι τραυματίστηκε θανάσιμα από βολή Γάλλου ακροβολιστή, κατά τη διάρκεια ανταλλαγής πυρών μεταξύ του δικού του “HMS Victory” και του γαλλικού “Redoutable”. Εκτιμάται ότι δέχτηκε τη σφαίρα από απόσταση 15 μέτρων καθώς τα πλοία συνέκλιναν. Μια φρουρά πεζοναυτών με 20 πολυβόλα Nock να θερίζουν το εχθρικό κατάστρωμα, ίσως να τον είχε σώσει.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών